MR_Jentelman
25th June 2009, 02:49 AM
ام کلثوم دختر امیر المومنین علی علیه السلام بود. امام علی علیه السلام (علاوه بر دیگر دختران) سه دختر به نام‌های ام کلثوم کبری، ام کلثوم وسطی و ام کلثوم صغری داشته است. اما مادر ام کلثوم کبری حضرت زهرا و مادر آن دو ام کلثوم دیگر، همسران دیگر امام علی علیه السلام بوده‌اند.
ام کلثوم کبری چهارمین فرزند حضرت علی علیه السلام (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D9% 85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86 %DB%8C%D9%86+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%B9%D9%84%DB%8C %D9%87+%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85) و حضرت زهرا (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D9%81%D8% A7%D8%B7%D9%85%D9%87+%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7+%D8% B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 ) بود. وی پس از امام حسن (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D9% 85%D8%A7%D9%85+%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D9%85%D8%AC%D8% AA%D8%A8%DB%8C+%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87+%D8%A7%D9% 84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85) و امام حسین (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D9% 85%D8%A7%D9%85+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%B9%D9% 84%DB%8C%D9%87+%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%8 5) و حضرت زینب در شهر مدینه (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87) دیده به جهان گشود. تاریخ تولد او پس از سال هشتم هجرت بود. علامه شیخ مفید (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%DB%8C%D8%AE+%D9%85%D9%81%DB% 8C%D8%AF)، از علمای بزرگ شیعه (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87)، نام ام کلثوم را زینب ذکر کرده است.
روایت شده است که هنگام شهادت حضرت زهرا، ام کلثوم همچون برادران و خواهرش در سوگ مادرش سخت محزون بود و اشک می ریخت. او در حالی که روپوشی بر صورت و چادری بر سر کشیده بود، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را مخاطب کرد و با ناله‌ای جانسوز گفت:«یا رسول الله! گویا الآن تو را از دست داده‌‌ایم و درد فقدان تو را الآن احساس کردیم.»
و نیز نقل است:«هنگامی که امیرمؤمنان توسط ابن ملجم مرادی (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%84%D8% AC%D9%85)ضربت خورد و به منزل منتقل شد، ام کلثوم پایین پای او نشسته بود. امام چشمان خود را گشود و به ام کلثوم نظری افکند و فرمود:«اکنون به سوی خداوند مهربان سفر می‌کنم.» ام کلثوم به شدت گریست و ناله‌ای سر داد و آن‌گاه به سوی ابن‌ملجم رفت و آن ملعون را ملامت کرد.
از جمله حوادث مهم زندگی ام کلثوم، حضور وی به همراه برادرش امام حسین علیه السلام در کربلا (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7)اس ت.
وی پس از عاشورا به همراه خواهرش، زینب، از سالاران قافله اسیران آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%D8% B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%8 4%D8%A7) بود که به کوفه و شام سفر کرد. از ام کلثوم در جریان اسارت در کوفه و شام، خطبه‌ها و سخنانی در تاریخ و کتاب‌های مقتل نقل شده است. برخی از مورخان، مسافر کوفه و کربلا و شام را ام کلثوم کبری و برخی ام کلثوم وسطی دانسته‌اند.
محققان شیعه (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87) می‌گویند او همسر عون بن جعفر بوده است، ولی علمای اهل سنت (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D9%87%D9%84+%D8%B3%D9%86%D8% AA) بر این عقیده اند که وی همسر عمر بن خطاب (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B9%D9%85%D8%B1+%D8%A8%D9%86+%D8 %AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8) بوده است.
منابع :
اعلام النساء و المومنات، ص 187
زندگانی حضرت زهرا، شهیدی، ص 263
ریاحین الشریعه، ص 244
اعیان الشیعه، ج 285
ام کلثوم کبری چهارمین فرزند حضرت علی علیه السلام (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D9% 85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86 %DB%8C%D9%86+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%B9%D9%84%DB%8C %D9%87+%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85) و حضرت زهرا (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D9%81%D8% A7%D8%B7%D9%85%D9%87+%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7+%D8% B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 ) بود. وی پس از امام حسن (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D9% 85%D8%A7%D9%85+%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D9%85%D8%AC%D8% AA%D8%A8%DB%8C+%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87+%D8%A7%D9% 84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85) و امام حسین (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D9% 85%D8%A7%D9%85+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%B9%D9% 84%DB%8C%D9%87+%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%8 5) و حضرت زینب در شهر مدینه (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87) دیده به جهان گشود. تاریخ تولد او پس از سال هشتم هجرت بود. علامه شیخ مفید (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%DB%8C%D8%AE+%D9%85%D9%81%DB% 8C%D8%AF)، از علمای بزرگ شیعه (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87)، نام ام کلثوم را زینب ذکر کرده است.
روایت شده است که هنگام شهادت حضرت زهرا، ام کلثوم همچون برادران و خواهرش در سوگ مادرش سخت محزون بود و اشک می ریخت. او در حالی که روپوشی بر صورت و چادری بر سر کشیده بود، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را مخاطب کرد و با ناله‌ای جانسوز گفت:«یا رسول الله! گویا الآن تو را از دست داده‌‌ایم و درد فقدان تو را الآن احساس کردیم.»
و نیز نقل است:«هنگامی که امیرمؤمنان توسط ابن ملجم مرادی (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%84%D8% AC%D9%85)ضربت خورد و به منزل منتقل شد، ام کلثوم پایین پای او نشسته بود. امام چشمان خود را گشود و به ام کلثوم نظری افکند و فرمود:«اکنون به سوی خداوند مهربان سفر می‌کنم.» ام کلثوم به شدت گریست و ناله‌ای سر داد و آن‌گاه به سوی ابن‌ملجم رفت و آن ملعون را ملامت کرد.
از جمله حوادث مهم زندگی ام کلثوم، حضور وی به همراه برادرش امام حسین علیه السلام در کربلا (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7)اس ت.
وی پس از عاشورا به همراه خواهرش، زینب، از سالاران قافله اسیران آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%D8% B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%8 4%D8%A7) بود که به کوفه و شام سفر کرد. از ام کلثوم در جریان اسارت در کوفه و شام، خطبه‌ها و سخنانی در تاریخ و کتاب‌های مقتل نقل شده است. برخی از مورخان، مسافر کوفه و کربلا و شام را ام کلثوم کبری و برخی ام کلثوم وسطی دانسته‌اند.
محققان شیعه (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87) می‌گویند او همسر عون بن جعفر بوده است، ولی علمای اهل سنت (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D9%87%D9%84+%D8%B3%D9%86%D8% AA) بر این عقیده اند که وی همسر عمر بن خطاب (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B9%D9%85%D8%B1+%D8%A8%D9%86+%D8 %AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8) بوده است.
منابع :
اعلام النساء و المومنات، ص 187
زندگانی حضرت زهرا، شهیدی، ص 263
ریاحین الشریعه، ص 244
اعیان الشیعه، ج 285