ثمین20
14th April 2013, 01:34 PM
ادبیات علمی-تخیلی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%AE%DB%8C%D9%84%DB%8C) در ایران «ادبیات علمی» (مجلهٔ دُردانه) یا «افسانهٔ علمی» (هوشنگ غیاثی‌نژاد (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%BA%DB%8C%D8%A7% D8%AB%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF)، مقدمهٔ خورشید عریان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8% AF_%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF)) یا «دانش فسانه» هم خوانده شده‌است، اما اصطلاح «علمی-تخیلی» عامه‌پسندتر و جاافتاده‌تر است. ادبیات علمی-تخیلی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%AE%DB%8C%D9%84%DB%8C) در ایران بین طبقهٔ کتابخوان عادی، طرفدار چندانی ندارد و بیشتر با ادبیات کودکان در یک طبقه قرار می‌گیرد. که البته استثناهایی هم وجود دارد، اما امروز هم ادبیات علمی-تخیلی در ایران مبدل به جریانی جدا و مستقل نشده‌است.
چندین اثر علمی-تخیلی در ایران نوشته شده‌اند. اکثر آثار نوشته شده چنان هستند که نمی‌توان آنها را حتی در دستهٔ علمی-تخیلی نرم (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%AE%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85) جا داد، بلکه بیشتر در چهارچوبی علم‌نمایانه، فانتزی روایت می‌کنند.شاخص‌ترین و شناخته‌ترین این آثار در ایران س. گ. ل. ل. (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3._%DA%AF._%D9%84._%D9%84.&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) کار صادق هدایت (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C% D8%AA) و قدیمی‌ترین آنها رستم در قرن بیست و دوم (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%AF%D8 %B1_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D 9%88_%D8%AF%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) به قلم صنعتی‌زاده (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A 7%D8%AF%D9%87)
است.ماهنامهٔ «فضا» از نشریات پس از انقلاب بود که ویژه‌نامه‌ای مختص به داستان‌های علمی-تخیلی با ترجمه‌هایی از آثار از بردبری (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A8%D8%B1%DB%8C) و... به چاپ رساند. مجله دانشمند (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF_(%D9%85 %D8%AC%D9%84%D9%87)) نیز چنین کاری را یک مرتبه به انجام رساند.
سورهٔ نوجوان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%86%D9 %88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%85%D8%AC%D9%84%D9 %87)&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) (تعطیل شده)، اولین مجله‌ای بود که مسابقهٔ داستان‌نویسی علمی-تخیلی برگزار کرد.
چندین اثر علمی-تخیلی در ایران نوشته شده‌اند. اکثر آثار نوشته شده چنان هستند که نمی‌توان آنها را حتی در دستهٔ علمی-تخیلی نرم (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%AE%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85) جا داد، بلکه بیشتر در چهارچوبی علم‌نمایانه، فانتزی روایت می‌کنند.شاخص‌ترین و شناخته‌ترین این آثار در ایران س. گ. ل. ل. (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3._%DA%AF._%D9%84._%D9%84.&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) کار صادق هدایت (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C% D8%AA) و قدیمی‌ترین آنها رستم در قرن بیست و دوم (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%AF%D8 %B1_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D 9%88_%D8%AF%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) به قلم صنعتی‌زاده (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A 7%D8%AF%D9%87)
است.ماهنامهٔ «فضا» از نشریات پس از انقلاب بود که ویژه‌نامه‌ای مختص به داستان‌های علمی-تخیلی با ترجمه‌هایی از آثار از بردبری (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A8%D8%B1%DB%8C) و... به چاپ رساند. مجله دانشمند (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF_(%D9%85 %D8%AC%D9%84%D9%87)) نیز چنین کاری را یک مرتبه به انجام رساند.
سورهٔ نوجوان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%86%D9 %88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%85%D8%AC%D9%84%D9 %87)&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) (تعطیل شده)، اولین مجله‌ای بود که مسابقهٔ داستان‌نویسی علمی-تخیلی برگزار کرد.