ریپورتر
30th April 2009, 05:44 PM
استفاده از علوم وفناوري هايي كه عواقب سوء برای محیط زیست ندارند، می تواند دستیابی به توسعه پایدار و مطمئن برای بشر امکان ¬پذیرسازد. یکی از روشهایی که اساسا ً ماهیتی حیاتی و طبیعی داشته و همراه با ساختار طبیعت و در جهت تعادل و همکاری با طبیعت مي باشد، روشهای بیوتکنولوژی است. (http://www.irche.com/)
استفاده از میکرو ارگانیسم ها یا بیورمیدشن¬ها یکی از بهترین شیوه هایی جهت حذف ضایعات سنگین (نظیرتری کلرواتیلن و بیوفنیل های پلی کلرینه شده)، تصفیه بیولوژیکی فاضلاب، حذف فلزات سنگین از فاضلاب وتجزیه میکروبی نفت و مشتقات آن، در صنایع پتروشیمی می باشدکه در آمريكا و ژاپن به شدت مورد حمايت و توجه قرار مي گيرند. هرچند ماهيت آلاينده¬هاي محيط زيست به دليل تنوع آنها متفاوت است، به طور كلي مي توان آنها را به سه دسته تقسيم كرد:
الف- آلاينده ها يي كه به راحتي قابل تجزيه زيستي هستند نظيرضايعات و پس ما نده هاي خا نگي .
ب- آلاينده هايي كه به سختي تجزيه مي شوند، مانند تركيبات شيميايي صنعتي و برخي حشره كشها .
ج- آلاينده هايي كه مقاوم به تجزيه زيستی هستند مانند تركيبات پتروشيمي .
با توجه به تقسیم بندی فوق و قرارگرفتن ترکیبات پتروشیمی در دسته سوم لازم است جهت ریشه کنی آلودگی ها از روشها ي زیر استفاده نمود:
- استفاده ازتجزيه شيميايي تركيبات آلاينده به محصولات مناسب¬تر و قابل قبول تر.
- جذب و تغليظ مواد سمي خاص به موادي كه بتوانند با يك روش بي خطر دور ريخته شوند . (http://www.irche.com/)
با توجه به مطالب فوق و اهمیت بکارگیری بیشتر این علم در صنعت پتروشیمی دراینجا به دوکاربرد مؤثر آن در صنایع پتروشیمی اشاره می شود:
گسترش فضای سبز صنایع پتروشیمی ایران توسط علم بیوتکنولوژی
به طوركلي تلفيق صنعت با فضا ي سبز، يكي ازا هداف ا صلي مجتمع ها مي باشد. طبق استانداردهاي زيست محيطي، بايد ده درصد ا ز فضاي صنعتي به فضاي سبز ا ختصاص داده شود، كه آبياري اين فضا ي سبز با ا ستفاده ازپسابها ي صنعتي صورت مي گيرد. احيا مراتع، جنگلها و حفظ تنوع گونه¬هاي گياهي و جانوري به خصوص در مناطق كويري، بياباني و همچنین شناسایی، تکثیر گونه¬های مقاومی نظیر کاکتوس ها، کاج و سرو که قابل رشد و پرورش در مناطق سخت و بیابانی است از ديگر موضوعاتي است كه با كمك روشهاي بيوتكنولوژي روند سريعتري می¬گیرد و مي توان بيشتر به آن توجه كرد. در حال حاظر پروژه های تحقیقاتی مهمی، به منظور پرورش گونه ها يي كه دا را ی ژنهاي مقاوم به نمک هستند، برای رشد در مناطق کویری، فعال مي باشند. (http://blog.irche.com/)
کاهش دادن ضایعات وآلودگی ها با استفاده از علم بیوتکنولوژی
خليج فارس ودرياي عمان، جزو متنوع ترين اكوسيستم هاي جهان هستند وشرايط خاص اين مناطق، از نظرتنوع ويژه رويشگاه¬هاي گرمسيري ،گونه هاي مختلف جانداران آبزي و غيره، حساسيت ويژه اي را براي اين محيط هاي آبي به وجود آورده است. احداث مجتمع هاي متعدد نفت ،گاز، پتروشيمي دركنار اين مناطق و پيامدهايي از قبيل ايجاد پسابهاي نفتي و شيميايي، جمع شدن مواد زائد، دفع زباله از مواردي است كه بايد بيشتر در مورد آن تحقيق و بررسي نمود . یکی ازروشهاي جديدي كه می توان در کاهش دادن اين معضل به كار گرفت، تبديل گل ولاي لجن درياچه ها ، دريا ها و سدها به كودهاي آلي با استفاده از روشهاي بيوتكنولوژي است. اين كار ضمن پاكسازي محيط زيست وجلوگيري از انباشته شدن آلودگي¬ها وضايعات در اكوسيستم¬هاي آبي، مواد و فرآورده هاي سودمندي را براي حاصلخيزي زمين¬هاي كشاورزي فراهم مي كند. (http://blog.irche.com/)
استفاده از تکنولوژی جديد درصنايع پتروشيمي
با مقایسه وضعیت آلایندگی صنایع كشورهای درحال توسعه نظیر صنایع پتروشیمی با كشورهای توسعه یافته می توان به این نتیجه رسید ارتباط مستقیمی بین عدم برخورداری ازفناوري هاي جديد وکارآمد با آ لودگی محیط زیست می باشد. همین مشکل باعث گردیده که مثلاً درصنعت پتروشیمی دریک فرآیند تولیدی، مواد اولیه به طور کامل مصرف نگردد و مواد تضییع شده به محیط دفع گردد وباعث آلوده شدن محیط اطراف خود شود. (http://blog.irche.com/)
زمانی كه یک استاندارد جدید برای از بین بردن آلودگیهای موجود محیط زیست وضع می شود، ، هزینه ونیروی انسانی زیادی را متوجه خود می سازد تا درصدی ازآلودگی ها راکاهش دهد، حال اگراین استاندارد با تکنولوژی جدیدی درصنعت بكار گرفته شود، علاوه برکاهش آلودگی، با راندمان بالای خود باعث افزایش تولید نیز می شود. بعضی کارشناسان بحث تقدم صرفه ا قتصادی را برحفظ محیط زیست مد نظر قرار می دهند اما بایدگفت که در مقایسه هزینه هایی که بدلیل به كارگیری تکنولوژی نا مناسب در مصرف مواد اولیه، انرژی و احیای محیط زیست هدرمی رود با هزینه هایی که باید پرداخت شود تا تکنولوژی جدید تهیه گردد، این نتیجه حاصل می گرددکه مورد دوم مناسب و با صرفه تراست. (http://www.irche.com/)
مرکز تحقیقات مهندسی فارس ، شیراز
استفاده از میکرو ارگانیسم ها یا بیورمیدشن¬ها یکی از بهترین شیوه هایی جهت حذف ضایعات سنگین (نظیرتری کلرواتیلن و بیوفنیل های پلی کلرینه شده)، تصفیه بیولوژیکی فاضلاب، حذف فلزات سنگین از فاضلاب وتجزیه میکروبی نفت و مشتقات آن، در صنایع پتروشیمی می باشدکه در آمريكا و ژاپن به شدت مورد حمايت و توجه قرار مي گيرند. هرچند ماهيت آلاينده¬هاي محيط زيست به دليل تنوع آنها متفاوت است، به طور كلي مي توان آنها را به سه دسته تقسيم كرد:
الف- آلاينده ها يي كه به راحتي قابل تجزيه زيستي هستند نظيرضايعات و پس ما نده هاي خا نگي .
ب- آلاينده هايي كه به سختي تجزيه مي شوند، مانند تركيبات شيميايي صنعتي و برخي حشره كشها .
ج- آلاينده هايي كه مقاوم به تجزيه زيستی هستند مانند تركيبات پتروشيمي .
با توجه به تقسیم بندی فوق و قرارگرفتن ترکیبات پتروشیمی در دسته سوم لازم است جهت ریشه کنی آلودگی ها از روشها ي زیر استفاده نمود:
- استفاده ازتجزيه شيميايي تركيبات آلاينده به محصولات مناسب¬تر و قابل قبول تر.
- جذب و تغليظ مواد سمي خاص به موادي كه بتوانند با يك روش بي خطر دور ريخته شوند . (http://www.irche.com/)
با توجه به مطالب فوق و اهمیت بکارگیری بیشتر این علم در صنعت پتروشیمی دراینجا به دوکاربرد مؤثر آن در صنایع پتروشیمی اشاره می شود:
گسترش فضای سبز صنایع پتروشیمی ایران توسط علم بیوتکنولوژی
به طوركلي تلفيق صنعت با فضا ي سبز، يكي ازا هداف ا صلي مجتمع ها مي باشد. طبق استانداردهاي زيست محيطي، بايد ده درصد ا ز فضاي صنعتي به فضاي سبز ا ختصاص داده شود، كه آبياري اين فضا ي سبز با ا ستفاده ازپسابها ي صنعتي صورت مي گيرد. احيا مراتع، جنگلها و حفظ تنوع گونه¬هاي گياهي و جانوري به خصوص در مناطق كويري، بياباني و همچنین شناسایی، تکثیر گونه¬های مقاومی نظیر کاکتوس ها، کاج و سرو که قابل رشد و پرورش در مناطق سخت و بیابانی است از ديگر موضوعاتي است كه با كمك روشهاي بيوتكنولوژي روند سريعتري می¬گیرد و مي توان بيشتر به آن توجه كرد. در حال حاظر پروژه های تحقیقاتی مهمی، به منظور پرورش گونه ها يي كه دا را ی ژنهاي مقاوم به نمک هستند، برای رشد در مناطق کویری، فعال مي باشند. (http://blog.irche.com/)
کاهش دادن ضایعات وآلودگی ها با استفاده از علم بیوتکنولوژی
خليج فارس ودرياي عمان، جزو متنوع ترين اكوسيستم هاي جهان هستند وشرايط خاص اين مناطق، از نظرتنوع ويژه رويشگاه¬هاي گرمسيري ،گونه هاي مختلف جانداران آبزي و غيره، حساسيت ويژه اي را براي اين محيط هاي آبي به وجود آورده است. احداث مجتمع هاي متعدد نفت ،گاز، پتروشيمي دركنار اين مناطق و پيامدهايي از قبيل ايجاد پسابهاي نفتي و شيميايي، جمع شدن مواد زائد، دفع زباله از مواردي است كه بايد بيشتر در مورد آن تحقيق و بررسي نمود . یکی ازروشهاي جديدي كه می توان در کاهش دادن اين معضل به كار گرفت، تبديل گل ولاي لجن درياچه ها ، دريا ها و سدها به كودهاي آلي با استفاده از روشهاي بيوتكنولوژي است. اين كار ضمن پاكسازي محيط زيست وجلوگيري از انباشته شدن آلودگي¬ها وضايعات در اكوسيستم¬هاي آبي، مواد و فرآورده هاي سودمندي را براي حاصلخيزي زمين¬هاي كشاورزي فراهم مي كند. (http://blog.irche.com/)
استفاده از تکنولوژی جديد درصنايع پتروشيمي
با مقایسه وضعیت آلایندگی صنایع كشورهای درحال توسعه نظیر صنایع پتروشیمی با كشورهای توسعه یافته می توان به این نتیجه رسید ارتباط مستقیمی بین عدم برخورداری ازفناوري هاي جديد وکارآمد با آ لودگی محیط زیست می باشد. همین مشکل باعث گردیده که مثلاً درصنعت پتروشیمی دریک فرآیند تولیدی، مواد اولیه به طور کامل مصرف نگردد و مواد تضییع شده به محیط دفع گردد وباعث آلوده شدن محیط اطراف خود شود. (http://blog.irche.com/)
زمانی كه یک استاندارد جدید برای از بین بردن آلودگیهای موجود محیط زیست وضع می شود، ، هزینه ونیروی انسانی زیادی را متوجه خود می سازد تا درصدی ازآلودگی ها راکاهش دهد، حال اگراین استاندارد با تکنولوژی جدیدی درصنعت بكار گرفته شود، علاوه برکاهش آلودگی، با راندمان بالای خود باعث افزایش تولید نیز می شود. بعضی کارشناسان بحث تقدم صرفه ا قتصادی را برحفظ محیط زیست مد نظر قرار می دهند اما بایدگفت که در مقایسه هزینه هایی که بدلیل به كارگیری تکنولوژی نا مناسب در مصرف مواد اولیه، انرژی و احیای محیط زیست هدرمی رود با هزینه هایی که باید پرداخت شود تا تکنولوژی جدید تهیه گردد، این نتیجه حاصل می گرددکه مورد دوم مناسب و با صرفه تراست. (http://www.irche.com/)
مرکز تحقیقات مهندسی فارس ، شیراز