faridbensaeed
4th April 2009, 09:48 AM
اندازه گيري زمان كاركرد ماشين الات
جهت تعيين و ثبت كل ساعت كاركرد ماشين الات و انجام PPM (Plant Preventive Maintenance)
روي آنها
ارزيابي وضعيت يك item نياز به دانش در مورد آن , ظرفيت كارايي آن و توانايي اجرايــي آن دارد. براي پيگيري اين موارد راه حل زير پيشنهاد مي شود :
ايجاد سيستم CBM كه موجب كاهش زمان صرف شده تعميرات برنامه ريزي شده , تعـداد break down هاي غير مترقبه , نياز به نيروي انساني و كالاهاي يدكي مورد استفاده و افزايـش كارايي پالايشگاه مي شود . در ادامه به طور مفصل به وظايف و عملكرد اين واحد مي پردازيم.
12- واحد CBM (Condition Basic Maintenance) :
12-1- مقدمه
سطح زندگي ما به مقدار زيادي متاثر از ماشين هايي است كه روز به روز بر كارايي و پيچيدگي آنها افزوده مي شود. امروزه انتظار ما از ماشين ها كيفيت بالاتر، كاركرد مطمئن تر، حفظ معيارهاي زيست محيطي مصوب، ايمني عملياتي بيشتر، عمر طولاني تر و عملكرد اقتصادي تر است.
بر آورده ساختن اين انتظارات، نيازمند برخورداري از تجربه عملي و دانش نظري در سطح بالا و مهارت در ساخت است. اين موارد شامل شامل دانش رفتار ديناميكي و تخمين عمر باقيمانده ماشين، اتخاذ راهبرد نگهداشت و تعمير پيش بينانه به همراه بازرسي منظم وضعيت ماشين و تشخيص زود هنگام عيب در هنگام بروز آسيب است.
تشخيص عيب ماشين روشي مطمئن و اقتصادي را براي اندازه گيري، آناليز و ارزيابي وضعيت ماشين ارايه مي نمايد. از طريق ارزيابي ارتعاشات مكانيكي و صوتي مي توان اختلال در امور عملياتي و آسيب هاي در حال گسنرش را در مراحل اوليه تشخيص داد. همچنين مي توان علل آسيب هاي شديد را قبل از وقوع و اقدامات اصلاحي را از مدت ها قبل برنامه ريزي نمود طوري كه از آسيب هاي بعدي و از كارافتادگي هاي ناگهاني جلوگيري كرد.
12-1-1-دلايل تشخيص و شناسايي عيب ماشين ها
12-1-1-1- چالش در عرصه رقابت
رقابت پذير بودن شركت ها با سه عامل تعيين مي گردد؛
كيفيت محصول
بهره وري
ساختار هزينه
بقا در عرصه رقابت توجه روز افزون بر فنون توليدي و سازماني را افزايش داده است. بعضي مواقع توليد بايد افزايش يابد و در همان حال بايد الزامات فزآينده در زمينه كاهش هزينه ها، ايمني عملياتي و حفظ محيط زيست برآورده شوند.
پيشرفت هاي زير تاثير مستقيمي بر روي واحد و ماشين هاي نصب شده در آن دارند:
· بهبود مستمر در عمليات اجرايي منجر به افزايش سرعت عمليات، بازدهي و حجم توليد مي شود.
· لزوم معقول بودن توليد، جذابيت بكارگيري اتوماسيون را افزايش مي دهد.
· تمايل براي دسترسي ماشين در مدت زمان تقريبا نامحدود، بكارگيري جديدترين تكنولوژي و راهبردهاي موثر در زمينه نگهداشت و تعمير مي طلبد.
· حصول حداكثر نتيجه از سرمايه گذاري هاي كلان، نيازمند بكارگيري واحد با حداكثر عمر كاري ممكن است.
براي بر آورده ساختن تمامي اين احتياجات سرويس و نگهداشت و تعمير ماشين ها هر كدام نقش كليدي را در زمينه هاي تحقيق و توسعه، ساخت و كنترل كيفيت بازي مي كند.
12-1-1-2- افزايش دانش و سوددهي
هدف تمامي تلاش ها بايد ساخت ماشين هاي نوين و كارآمد به كارگيري آن ها در بالاترين سطح از قابليت اطمينان، ايمني و استفاده مفيد در حداكثر استفاده عمر كاري ممكن باشد.
تلاش هاي روز افزون در زمينه تحقيق و توسعه ساخت و كنترل كيفيت به علاوه نگهداشت و تعمير شواهدي هستند كه نشان مي دهند بسياري از شركت ها اين اهداف را مورد توجه قرار داده اند.
اين روند بكارگيري روش ها و منابع نوين، بهره برداري كار آمدتر و كاهش هزينه هاي عملياتي را مي طلبد.
ساير وظايف مهم عبارتند از:
§ تحقيق درباره مكانيك آسيب در ماشين ها
§ دانش استهلاك اندوخته شده جهت تعيين عمر كاري باقيمانده
§ ساخت ماشين هايي با نگهداشت و تعمير آسان
§ انخاذ راهبردهاي نگهداشت و تعمير پيش بينانه
§ بهبود جريان اطلاعات بين شركت ها با زمينه هاي فعاليت مشترك.
روش ها و تجهيزات تشخيص عيب ماشين اطلاعات لازم براي انجام وظايف فوق را فراهم مي سازند، زيرا ما را قادر مي سازندكه:
· وضعيت ماشين را ارزيابي نماييم.
· عوامل آسيب هاي در حال رشد را تشخيص دهيم.
· علت آسيب و اجزا آسيب ديده را شناسايي نماييم.
· عمر كاري باقيمانده را پيشگويي كنيم.
با استفاده از روش هاي نوين تشخيص عيب ماشين مي توان جلوي آسيب هاي شديد ماشين و هزينه هاي گزاف تعميراتي را گرفت. بعلاوه بطور حتم مي توان از تعداد كار افتادگي هاي ناگهاني و كلي ماشين كاست و به تبع آن افت توليد را به حداقل رساند.
12-2- استراتژي هاي CBM
استراتژي ها و ديدگاه های موجود در صنايع درباره نگهداری و تعميرات، روند پر افت و خيزی را در قرن اخير طی کرده و دگرگونی های زيادی در اين عرصه بوجود آمده است. به طور خلاصه بايد گفت ديدگاه موجود در زمينه نگهداری و تعميرات از یک نگرش منفعلانه (Reactive) در اوائل قرن 20 به يک نگرش پيش اقدامانه (Proactive) در آغاز قرن 21 مبدل شده است. بسياری از اين تغييرات در 30 سال اخير (از دهه 70 ميلادی) ايجاد شده اند به طوريکه به تعبير آقای جان موبری (John Moubray):
" در سالهای اخير بيشتر از هر ديدگاه مديريتی ديگری، نگرشهای موجود در مديريت تعميرات ونگهداري تغيير يافته و دچار تحولات شگرفی شده است. نيروی محرکه اصلی اين تحولات، تغيير سطح توقعات و انتظاراتی است که از سازمان تعميرات ونگهداري مورد نظر است. "
امروزه با ايجاد شاخه جديدی از دانش با عنوان "مديريت دارائی های فيزيکی" يا Physical Asset Management فعاليتهای گسترده ای در دانشگاه ها و مراکز تحقيقاتی در اين موضوع صورت می پذيرد و ميدان جديدی برای گسترش دانش CBM و در واقع نگاه کاملاً علمی به اين موضوع ايجاد شده است.
در حال حاضر چهار استراتژی مختلف در عرصه تعميرات ونگهداري شناخته شده اند، که عبارتند از:
- تعمير پس از خرابی (Run to Failure)
تعميرات ونگهداري پيش گيرانه (Preventive maintenance)
تعميرات ونگهداري پيش بينانه/ پيشگويانه (Predictive maintenance)
-تعميرات ونگهداري پيش اقدامانه (Proactive maintenance)
12-2-1- تعميرات و نگهداري بر اساس وضعيت
تعميرات ونگهداري بر اساس وضعيت که به تعابير ديگر پيشبينانه/ پيشگويانه، متکی بر شرايط فنی و تعميرات ونگهداري نت اقتضايی نيز ناميده می شود، موثرترين استراتژی موجود برای مديريت دارايی های فيزيکی است که در کنار برنامه های تعميرات ونگهداري پيشگيرانه (PM)، تکنيکهای failure finding، طراحی مجدد (redesign) و ... عناصر اصلی RCM را تشکيل می دهند.
برای استقرار و عملياتی کردن تعميرات ونگهداري بر اساس وضعيت، از ابزار مراقبت وضعيت (CM) استفاده می گردد. در واقع مراقبت وضعيت يا پايش وضعيت، هسته اصلی اين استراتژی به شمار می رود:
شكل 12-1( پايش وضعيت، هسته اصلی استراتژی CBM
اين استراتژی بر اين باور استوار است که اغلب خرابی های ماشين آلات و تجهيزات صنعتی، پس از رسيدن به يک مرحله مشخص، نشانه هايی از خود بروز می دهند که می توان اين نشانه ها را به صورت ارتعاشات، صدا، امواج آلتراسونيک، ذرات فرسايشی، دما و . . . تشخيص داده و وقوع خرابی را پيش بينی کرد. لذا می توان قبل از رسيدن خرابی به مراحل بحرانی، با برنامه ريزی فعاليت تعميراتی و اجرای آن، پيشرفت خرابی را متوقف ساخت.
شكل 12-2
شكل 12-3
اندازه گيری و پايش مستمر پارامتری از تجهيز در حال کار كه:
الف_ بيانگر وضعيت آن باشد.
ب _ قابل trend کردن باشد (تکرار پذير و قابل مقايسه باشد).
ج _ حاوی اطلاعات مفيدی برای عيب يابی باشد.
12-2-2- مراحل چهارگانه طراحي و استقرار سيستم CBM
در جدول زير به صورت تيتروار مراحل چهارگانه طراحی و استقرار سيستم نت مبتنی بر وضعيت را می بينيد.
شرح
عنوان
رديف
توجيه طرح(فني و اقتصادي)
مرحله آماده سازي
Introduction & preparation phase
1
جلب حمايت مديريت ارشد
2
تشكيل تيم CBM
3
انتخاب مشاور
4
آموزش اعضا تيم
5
سياست گذاري ( تعيين اهداف، خط مشي و استراتژي ها)
6
تلاش در جهت تغيير فرهنگ سازماني در راستاي CBM و جلب حمايت پرسنل
7
آناليز مرتبه اهميت تجهيزات و انتخاب تجهيزات شامل در برنامه
مرحله طراحي
Design phase
8
آناليز FMEA و انتخاب تكنيك هاي پايش
9
انتخاب تعداد و محل هاي داده برداري
10
تعيين بازه زماني براي داده برداري
11
تعيين امكانات مورد نياز براي داده برداري با توجه به تكنيك هاي پايش و تامين آن ها
12
آماده كردن Data Base تجهيزات و شناسنامه CM آنها
13
تدوين رويه و دستور العمل براي داده برداري و آناليز داده ها و فرم هاي لازم
14
تدوين رويه و دستورالعمل براي گردش كار تعميرات بر اساس وضعيت و فرم هاي لازم
15
تهيه فرمت هاي لازم براي ارايه ي گزارش عملكرد
16
سيكل CM
مرحله استقرار واجرا
Implementation phase
17
ارايه گزارش عملكرد به صورت روتين
18
محاسبه و ارزيابي منافع حاصله
19
تلاش در جهت تغيير فرهنگ سازماني در راستاي CBM و جلب حمايت پرسنل
20
مميزي برنامه و دستاوردهاي آن
بهبود مستمر
21
تعريف پروژه هاي بهبود مستمر
22
جدول 12-1 (مراحل چهارگانه طراحي و استقرار سيستم CBM
12-2-3- تکنيکهای مراقبت وضعيت
برخی از تکنيکهای رايج در مراقبت وضعيت عبارتند از:
- استفاده از حواس پنجگانه
- آناليز ارتعاشات
- آناليز صدا
- آناليز روغن
12-2-3-1- استفاده از حواس پنجگانه در برنامه CM
ابتدايی ترين روش برای مراقبت وضعيت تجهيزات که هنوز هم در جايگاه خود اهميت دارد، استفاده از حواس انسانی (ديدن، شنيدن، لمس کردن و بوييدن) است.
با لمس کردن (به ويژه با کمک يک سکه) می توان درکی از ارتعاشات تجهيز به دست آورد. همچنين سنجش دما در برخی موارد که دما خيلی بالا نباشد، به کمک لمس کردن امکان پذير است.
بازرسی بصری (ديدن) يکی از تکنيکهای مهم تستهای غير مخرب و نيز CM به شمار می رود. بسياری از عيوب (نظير انواع نشتی، شکستگی، تغيير شكل دادن و . . .) از طريق مشاهده قابل تشخيص هستند.
برخی از اشکالات و عيوب منجر به منتشر شدن بوی خاصی می شوند که با مشام انسان قابل تشخيص است. (برای مثال برخی خرابی های روغن، خرابی تجهيزات و مدارات الکتريکی و ...)
شنوايی انسان يکی از بهترين ابزارها برای آناليز صدا (هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کيفی می باشد) . گاهی موارد گوش انسان برای تشخيص منشا صدا و نوع خرابی مربوطه، از دستگاه های آنالايزر بهتر عمل می کند. علت اين موضوع قابليت گوش انسان برای تفاوت گذاشتن بين الگوهای مختلفی از صدا و ايجاد ارتباط بين خرابی های مختلف و نوع صدای ايجاد شده است.
جهت تعيين و ثبت كل ساعت كاركرد ماشين الات و انجام PPM (Plant Preventive Maintenance)
روي آنها
ارزيابي وضعيت يك item نياز به دانش در مورد آن , ظرفيت كارايي آن و توانايي اجرايــي آن دارد. براي پيگيري اين موارد راه حل زير پيشنهاد مي شود :
ايجاد سيستم CBM كه موجب كاهش زمان صرف شده تعميرات برنامه ريزي شده , تعـداد break down هاي غير مترقبه , نياز به نيروي انساني و كالاهاي يدكي مورد استفاده و افزايـش كارايي پالايشگاه مي شود . در ادامه به طور مفصل به وظايف و عملكرد اين واحد مي پردازيم.
12- واحد CBM (Condition Basic Maintenance) :
12-1- مقدمه
سطح زندگي ما به مقدار زيادي متاثر از ماشين هايي است كه روز به روز بر كارايي و پيچيدگي آنها افزوده مي شود. امروزه انتظار ما از ماشين ها كيفيت بالاتر، كاركرد مطمئن تر، حفظ معيارهاي زيست محيطي مصوب، ايمني عملياتي بيشتر، عمر طولاني تر و عملكرد اقتصادي تر است.
بر آورده ساختن اين انتظارات، نيازمند برخورداري از تجربه عملي و دانش نظري در سطح بالا و مهارت در ساخت است. اين موارد شامل شامل دانش رفتار ديناميكي و تخمين عمر باقيمانده ماشين، اتخاذ راهبرد نگهداشت و تعمير پيش بينانه به همراه بازرسي منظم وضعيت ماشين و تشخيص زود هنگام عيب در هنگام بروز آسيب است.
تشخيص عيب ماشين روشي مطمئن و اقتصادي را براي اندازه گيري، آناليز و ارزيابي وضعيت ماشين ارايه مي نمايد. از طريق ارزيابي ارتعاشات مكانيكي و صوتي مي توان اختلال در امور عملياتي و آسيب هاي در حال گسنرش را در مراحل اوليه تشخيص داد. همچنين مي توان علل آسيب هاي شديد را قبل از وقوع و اقدامات اصلاحي را از مدت ها قبل برنامه ريزي نمود طوري كه از آسيب هاي بعدي و از كارافتادگي هاي ناگهاني جلوگيري كرد.
12-1-1-دلايل تشخيص و شناسايي عيب ماشين ها
12-1-1-1- چالش در عرصه رقابت
رقابت پذير بودن شركت ها با سه عامل تعيين مي گردد؛
كيفيت محصول
بهره وري
ساختار هزينه
بقا در عرصه رقابت توجه روز افزون بر فنون توليدي و سازماني را افزايش داده است. بعضي مواقع توليد بايد افزايش يابد و در همان حال بايد الزامات فزآينده در زمينه كاهش هزينه ها، ايمني عملياتي و حفظ محيط زيست برآورده شوند.
پيشرفت هاي زير تاثير مستقيمي بر روي واحد و ماشين هاي نصب شده در آن دارند:
· بهبود مستمر در عمليات اجرايي منجر به افزايش سرعت عمليات، بازدهي و حجم توليد مي شود.
· لزوم معقول بودن توليد، جذابيت بكارگيري اتوماسيون را افزايش مي دهد.
· تمايل براي دسترسي ماشين در مدت زمان تقريبا نامحدود، بكارگيري جديدترين تكنولوژي و راهبردهاي موثر در زمينه نگهداشت و تعمير مي طلبد.
· حصول حداكثر نتيجه از سرمايه گذاري هاي كلان، نيازمند بكارگيري واحد با حداكثر عمر كاري ممكن است.
براي بر آورده ساختن تمامي اين احتياجات سرويس و نگهداشت و تعمير ماشين ها هر كدام نقش كليدي را در زمينه هاي تحقيق و توسعه، ساخت و كنترل كيفيت بازي مي كند.
12-1-1-2- افزايش دانش و سوددهي
هدف تمامي تلاش ها بايد ساخت ماشين هاي نوين و كارآمد به كارگيري آن ها در بالاترين سطح از قابليت اطمينان، ايمني و استفاده مفيد در حداكثر استفاده عمر كاري ممكن باشد.
تلاش هاي روز افزون در زمينه تحقيق و توسعه ساخت و كنترل كيفيت به علاوه نگهداشت و تعمير شواهدي هستند كه نشان مي دهند بسياري از شركت ها اين اهداف را مورد توجه قرار داده اند.
اين روند بكارگيري روش ها و منابع نوين، بهره برداري كار آمدتر و كاهش هزينه هاي عملياتي را مي طلبد.
ساير وظايف مهم عبارتند از:
§ تحقيق درباره مكانيك آسيب در ماشين ها
§ دانش استهلاك اندوخته شده جهت تعيين عمر كاري باقيمانده
§ ساخت ماشين هايي با نگهداشت و تعمير آسان
§ انخاذ راهبردهاي نگهداشت و تعمير پيش بينانه
§ بهبود جريان اطلاعات بين شركت ها با زمينه هاي فعاليت مشترك.
روش ها و تجهيزات تشخيص عيب ماشين اطلاعات لازم براي انجام وظايف فوق را فراهم مي سازند، زيرا ما را قادر مي سازندكه:
· وضعيت ماشين را ارزيابي نماييم.
· عوامل آسيب هاي در حال رشد را تشخيص دهيم.
· علت آسيب و اجزا آسيب ديده را شناسايي نماييم.
· عمر كاري باقيمانده را پيشگويي كنيم.
با استفاده از روش هاي نوين تشخيص عيب ماشين مي توان جلوي آسيب هاي شديد ماشين و هزينه هاي گزاف تعميراتي را گرفت. بعلاوه بطور حتم مي توان از تعداد كار افتادگي هاي ناگهاني و كلي ماشين كاست و به تبع آن افت توليد را به حداقل رساند.
12-2- استراتژي هاي CBM
استراتژي ها و ديدگاه های موجود در صنايع درباره نگهداری و تعميرات، روند پر افت و خيزی را در قرن اخير طی کرده و دگرگونی های زيادی در اين عرصه بوجود آمده است. به طور خلاصه بايد گفت ديدگاه موجود در زمينه نگهداری و تعميرات از یک نگرش منفعلانه (Reactive) در اوائل قرن 20 به يک نگرش پيش اقدامانه (Proactive) در آغاز قرن 21 مبدل شده است. بسياری از اين تغييرات در 30 سال اخير (از دهه 70 ميلادی) ايجاد شده اند به طوريکه به تعبير آقای جان موبری (John Moubray):
" در سالهای اخير بيشتر از هر ديدگاه مديريتی ديگری، نگرشهای موجود در مديريت تعميرات ونگهداري تغيير يافته و دچار تحولات شگرفی شده است. نيروی محرکه اصلی اين تحولات، تغيير سطح توقعات و انتظاراتی است که از سازمان تعميرات ونگهداري مورد نظر است. "
امروزه با ايجاد شاخه جديدی از دانش با عنوان "مديريت دارائی های فيزيکی" يا Physical Asset Management فعاليتهای گسترده ای در دانشگاه ها و مراکز تحقيقاتی در اين موضوع صورت می پذيرد و ميدان جديدی برای گسترش دانش CBM و در واقع نگاه کاملاً علمی به اين موضوع ايجاد شده است.
در حال حاضر چهار استراتژی مختلف در عرصه تعميرات ونگهداري شناخته شده اند، که عبارتند از:
- تعمير پس از خرابی (Run to Failure)
تعميرات ونگهداري پيش گيرانه (Preventive maintenance)
تعميرات ونگهداري پيش بينانه/ پيشگويانه (Predictive maintenance)
-تعميرات ونگهداري پيش اقدامانه (Proactive maintenance)
12-2-1- تعميرات و نگهداري بر اساس وضعيت
تعميرات ونگهداري بر اساس وضعيت که به تعابير ديگر پيشبينانه/ پيشگويانه، متکی بر شرايط فنی و تعميرات ونگهداري نت اقتضايی نيز ناميده می شود، موثرترين استراتژی موجود برای مديريت دارايی های فيزيکی است که در کنار برنامه های تعميرات ونگهداري پيشگيرانه (PM)، تکنيکهای failure finding، طراحی مجدد (redesign) و ... عناصر اصلی RCM را تشکيل می دهند.
برای استقرار و عملياتی کردن تعميرات ونگهداري بر اساس وضعيت، از ابزار مراقبت وضعيت (CM) استفاده می گردد. در واقع مراقبت وضعيت يا پايش وضعيت، هسته اصلی اين استراتژی به شمار می رود:
شكل 12-1( پايش وضعيت، هسته اصلی استراتژی CBM
اين استراتژی بر اين باور استوار است که اغلب خرابی های ماشين آلات و تجهيزات صنعتی، پس از رسيدن به يک مرحله مشخص، نشانه هايی از خود بروز می دهند که می توان اين نشانه ها را به صورت ارتعاشات، صدا، امواج آلتراسونيک، ذرات فرسايشی، دما و . . . تشخيص داده و وقوع خرابی را پيش بينی کرد. لذا می توان قبل از رسيدن خرابی به مراحل بحرانی، با برنامه ريزی فعاليت تعميراتی و اجرای آن، پيشرفت خرابی را متوقف ساخت.
شكل 12-2
شكل 12-3
اندازه گيری و پايش مستمر پارامتری از تجهيز در حال کار كه:
الف_ بيانگر وضعيت آن باشد.
ب _ قابل trend کردن باشد (تکرار پذير و قابل مقايسه باشد).
ج _ حاوی اطلاعات مفيدی برای عيب يابی باشد.
12-2-2- مراحل چهارگانه طراحي و استقرار سيستم CBM
در جدول زير به صورت تيتروار مراحل چهارگانه طراحی و استقرار سيستم نت مبتنی بر وضعيت را می بينيد.
شرح
عنوان
رديف
توجيه طرح(فني و اقتصادي)
مرحله آماده سازي
Introduction & preparation phase
1
جلب حمايت مديريت ارشد
2
تشكيل تيم CBM
3
انتخاب مشاور
4
آموزش اعضا تيم
5
سياست گذاري ( تعيين اهداف، خط مشي و استراتژي ها)
6
تلاش در جهت تغيير فرهنگ سازماني در راستاي CBM و جلب حمايت پرسنل
7
آناليز مرتبه اهميت تجهيزات و انتخاب تجهيزات شامل در برنامه
مرحله طراحي
Design phase
8
آناليز FMEA و انتخاب تكنيك هاي پايش
9
انتخاب تعداد و محل هاي داده برداري
10
تعيين بازه زماني براي داده برداري
11
تعيين امكانات مورد نياز براي داده برداري با توجه به تكنيك هاي پايش و تامين آن ها
12
آماده كردن Data Base تجهيزات و شناسنامه CM آنها
13
تدوين رويه و دستور العمل براي داده برداري و آناليز داده ها و فرم هاي لازم
14
تدوين رويه و دستورالعمل براي گردش كار تعميرات بر اساس وضعيت و فرم هاي لازم
15
تهيه فرمت هاي لازم براي ارايه ي گزارش عملكرد
16
سيكل CM
مرحله استقرار واجرا
Implementation phase
17
ارايه گزارش عملكرد به صورت روتين
18
محاسبه و ارزيابي منافع حاصله
19
تلاش در جهت تغيير فرهنگ سازماني در راستاي CBM و جلب حمايت پرسنل
20
مميزي برنامه و دستاوردهاي آن
بهبود مستمر
21
تعريف پروژه هاي بهبود مستمر
22
جدول 12-1 (مراحل چهارگانه طراحي و استقرار سيستم CBM
12-2-3- تکنيکهای مراقبت وضعيت
برخی از تکنيکهای رايج در مراقبت وضعيت عبارتند از:
- استفاده از حواس پنجگانه
- آناليز ارتعاشات
- آناليز صدا
- آناليز روغن
12-2-3-1- استفاده از حواس پنجگانه در برنامه CM
ابتدايی ترين روش برای مراقبت وضعيت تجهيزات که هنوز هم در جايگاه خود اهميت دارد، استفاده از حواس انسانی (ديدن، شنيدن، لمس کردن و بوييدن) است.
با لمس کردن (به ويژه با کمک يک سکه) می توان درکی از ارتعاشات تجهيز به دست آورد. همچنين سنجش دما در برخی موارد که دما خيلی بالا نباشد، به کمک لمس کردن امکان پذير است.
بازرسی بصری (ديدن) يکی از تکنيکهای مهم تستهای غير مخرب و نيز CM به شمار می رود. بسياری از عيوب (نظير انواع نشتی، شکستگی، تغيير شكل دادن و . . .) از طريق مشاهده قابل تشخيص هستند.
برخی از اشکالات و عيوب منجر به منتشر شدن بوی خاصی می شوند که با مشام انسان قابل تشخيص است. (برای مثال برخی خرابی های روغن، خرابی تجهيزات و مدارات الکتريکی و ...)
شنوايی انسان يکی از بهترين ابزارها برای آناليز صدا (هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کيفی می باشد) . گاهی موارد گوش انسان برای تشخيص منشا صدا و نوع خرابی مربوطه، از دستگاه های آنالايزر بهتر عمل می کند. علت اين موضوع قابليت گوش انسان برای تفاوت گذاشتن بين الگوهای مختلفی از صدا و ايجاد ارتباط بين خرابی های مختلف و نوع صدای ايجاد شده است.