ریپورتر
18th March 2009, 10:40 AM
آشنایی با موشک STINGER
Raytheon (General Dynamics) FIM-92 Stinger
http://weaponry.persiangig.com/image/esti1.jpg
موشك FIM-92 استینگر، جایگزین موشك قدیمی FIM-43 Redeye شد كه ردآی، استاندارد غربی MANPADS بود و در سازمان نیروهای دفاعی بسیاری از كشورها به كار گرفته میشد.
ANPADS مخفف Man-Portable Air-Defense System (سیستم دفاع هوایی قابل حمل انفرادی)
آشنایی با موشک STINGER
Raytheon (General Dynamics) FIM-92 Stinger
موشك FIM-92 استینگر، جایگزین موشك قدیمی FIM-43 Redeye شد كه ردآی، استاندارد غربی MANPADS بود و در سازمان نیروهای دفاعی بسیاری از كشورها به كار گرفته میشد.
ANPADS مخفف Man-Portable Air-Defense System (سیستم دفاع هوایی قابل حمل انفرادی)
مدل A
طراحی استینگر به سال 1967 برمیگردد. در آن سال، مطالعاتی برای بهبود عملكرد موشك ردآی انجام شد كه منجر به تولید ردآی2 (یا Redeye II) گشت. بهبود اصلی انجام شده بر روی موشك، نصب جستجوگر كاملتر، جهت پویش تمام جهات بود. به سال 1971، ارتش ایالات متحده، موشك ردآی2 را به عنوان طرح برگزیده جهت استفادهء آتی در استاندارد MANPADS برگزید. به تاریخ مارس 1972، ردآی2 با اسمگذاری جدید به نام استینگر و كد XFIM-92A نامیده شد. آزمایشات مربوط به كیفیت هدایت پذیری موشك XFIM-92A به تاریخ نوامبر 1973 آغاز گشتند اما به دلیل پارهای مشكلات فنی، این آزمایشات چندین بار متوقف شدند. تا سال 1975، مشكلات مهم برطرف شده و در ماه جولای همان سال، اولین پرتاب موشك XFIM-92A از روی شانه انجام شد. سرانجام به تاریخ آوریل 1978، شركت جنرال داینامیكز موفق شد اولین قرارداد تولید انبوه موشكهای FIM-92A را بدست آورد. با تولید موشكهای استینگر، موشكهای قدیمی ردآی از ردهء خدمت خارج شدند و اولین سری این موشكها به سال 1981 عملیاتی شد.
موشك FIM-92A به وسیلهء یك نفر و از روی شانهاش شلیك میشود. هنگامی كه تهدید یك هدف مشخص شود، خدمهء موشك، به سمتش شلیك میكند. این مرحله، 6 ثانیه به طول میانجامد و شامل قفل جستجوگر حرارتیاب، ژیروسكوپ اندازهگیر میزان چرخش حركتی هدف و فعال شدن سیستمهای الكترونیكی میباشد. هنگامی كه جستجوگر مادون قرمز بر روی هدف متصاعد كنندهء حرارت قفل میكند، یك بوق كوتاه به صدا درآمده و خدمهء پرتابگر موشك را مطلع میكند و این زمانی است كه وی میتواند ماشه را بكشد. 1.7 ثانیهء بعد، موشك پرتاب میشود. پس از اینكه موشك به وسیلهء موتور كمكی از درون پرتابگر خارج شد، لبههای كنترلی در جلو و عقب موشك باز میشوند. پس از طی مسافتی كوتاه پس از پرتاب به جهت آسیب نرسیدن به خدمهء پرتابگر، موتور دو مرحلهای اصلی (موتور بعد از مرحلهء كمكی اولیه) كه با سوخت جامد كار میكند، روشن میشود. این موتور در مرحلهء اول كه تنها 2 ثانیه به طول میانجامد، سرعت موشك را به 2.2 ماخ میرساند؛ سپس جهت دستیابی به سرعت فراتر از 2.6 ماخ و طی مسیر نهایی تا برخورد به هدف، مرحلهء دوم موتور اصلی به كار میافتد. اگر موشك به هیچ هدفی تا 17 ثانیهء بعد از روشن شدن موتور اصلی، برخورد نكند، خود به خود منفجر میشود.
استینگر، دو برتری مهم نسبت به موشک ردآی دارد:
* اولین برتری، جستجوگر نسل دوم حرارت یاب است که امکان پویش و یافتن هدف در تمام جهات را امکان پذیر می سازد؛ به همین دلیل، موشک استینگر می تواند به هواپیماهایی که از روبه رو نزدیک می شوند شلیک کند؛ (یعنی همانند موشک ردآی، لزومی ندارد که حتمن به سمت اگزوز هدف نشانه رود) بدین جهت هواپیمای مهاجم قبل از آنکه فرصتی برای حمله و زیرآتش گرفتن ادوات زمینی به وسیلهء مهمات کوتاه برد خود پیدا کند، هدف موشک بسیار دقیق استینگر قرار می گیرد.
* دومین برتری مهم استینگر نسبت به ردآی، دارا بودن سیستم تشخیص دوست از دشمن به نام AN/PPX-1 IFF می باشد که برای هدف قرار نگرفتن هواپیماهای خودی در زمانی که هر دو نیروی هوایی خودی و دشمن در حال انجام ماموریت هستند، کاربرد دارد.
قسمت جستجوگر و هدایت کنندهء الکترونیکی استینگر، در حین پرواز، می تواند اهداف هوایی را که در حال انجام مانورهایی سنگین تا 8 برابر فشار ثقل می باشند، تعقیب کرده و موشک را به سمت هدف رهنمون سازند. بلافاصله در نزدیکی هدف، قسمت الکترونیکی منطق هدفیاب، موشك را به سمت مركز هدف هدایت میكند (برای مثال موشك به جای اصابت به مركز ایجاد حرارت یا اگزوز هواپیما، به كابین هواپیما اصابت میكند) سرجنگی 3 كیلوگرمی (6.6 پاوندی) كه به تركشهای فراوانی در حین انفجار تقسیم میشود، با یك فیوز مجاورتی یا فیوز زمانی عمل میكند؛ همچنین حداقل فاصلهء موثر برای پرتاب موشك، 200 متر (660 فوت) عنوان شده است.
مدل B
به سال 1977، كمپانی جنرال داینامیكز، دست به طراحی و تولید نسل جدید استینگر زد. سری جدید كه به نام XFIM-92B یا استینگر سری POST شناخته میشد، دارای یك پردازندهء كنترل كنندهء دو باند IR/UV در قسمت ردیاب موشك شده بود.
سیستم ردیاب POST از الگوی Rosette برای تصویریابی اهداف استفاده میكرد. قسمت UV به طور بسیار دقیقی، اهداف هوایی حقیقی را از تلههای انحرافی تولید كنندهء حرارت یا حرارتهای غیرمرتبط اطراف، تمییز میداد.
به سال 1983، تولید موشك FIM-92B به طور محدود آغاز شد، ضمن اینكه تولید مدل اولیهء FIM-92A نیز ادامه یافت. تولید انواع A و B در نهایت با ساخت تعداد 16000 فروند، به سال 1987 متوقف شد.
POST مخفف Passive Optical Seeker Technique (روش غیرفعال جستجوی نوری)
Rosette-Pattern: الگوهای استانداردی برای تبدیل تغییر حاصل از تنشهای تمام جهات حركتی هدف هوایی
به سیگنالهای الكترونیكی
مدل C
به سال 1984، طراحی مدل جدید استینگر به نام FIM-92C یا استینگر مدل RMP آغاز گشت. مدل جدید، امكان برنامهریزی مجدد نرمافزار ویژهء پردازندهء نصب شده بر روی موشك را فراهم میكرد تا بدین طریق، بر علیه اهداف و تحدیدهای جدید هوایی، مقابله كند.
خط تولید مدل FIM-92C به سال 1987 آغاز به كار كرد و اولین مدل C به تاریخ جولای 1989، تحویل ارتش ایالات متحده شد.
RMP مخفف Reprogrammable Microprocessor (پردازنده با قابلیت برنامهریزی مجدد)
مدل D
طرح مدل FIM-92D بر اساس بهبود مدل C با سیستمهای ضدعمل الكترونیك پیشرفتهتر شكل گرفت.
مدل G
به تاریخ سپتامبر 2002، طراحی مدل FIM-92G بر اساس ارتقاء مدل D آغاز گشت، اما هیچگونه اطلاعی از جزئیات فنی آن در اختیار نمیباشد.
مدل E
به تاریخ آوریل 1992، قراردادی با كمپانی جنرال داینامیكز جهت طراحی مدل FIM-92E منعقد شد؛ مطابق این قرارداد، موشك استینگر مدل RMP سری Block I تولید گشت. اواخر همان سال، بخش موشك سازی جنرال داینامیكز به كمپانی هیوز فروخته شد؛ به همین دلیل، كمپانی هیوز، به عنوان مقاطعهكار نخستین موشك استینگر شناخته شد. FIM-92E در حقیقت نوع پیشرفتهتری از مدل D بود كه یك حسگر حرارتیاب مدور بدان افزوده شده و نرمافزار ردیاب موشك، بهبود یافته بود؛ با انجام این تغییرات، موشك پیشرفتهتر، میتوانست بر علیه اهدافی كه اثرات ردیابی آنها كاهش یافته و اقدامات ضدعمل الكترونیكشان توسعه یافته بود، به كار رود.
اولین نمونههای تولیدی FIM-92E به سال 1995 وارد خدمت شدند و بسیاری از موشكهای استینگر موجود در نیروی زمینی ایالات متحده، با انجام تغییراتی، به سطح استاندارد FIM-92E ارتقاء داده شدند.
مدل F
طراحی مدل FIM-92F بر اساس ارتقاء مدل E به سال 2001 آغاز شد، اما اطلاعی از جزئیات ارتقاء انجام شده در دست نمیباشد.
مدل H
طراحی مدل FIM-92H بر اساس بهبود مدل D انجام شد كه در این برنامه، موشكهای سطح D به استاندارد RMP سری Block I ارتقاء داده شدند.
آخرین سطح ارتقاء و بهبود كارایی تصویب شده برای موشك استینگر، به سال 1996 آغاز گشت كه منجر به تولید استینگر استاندارد RMP سری Block II شد؛ این موشك جدید، به نام «استینگر پیشرفته» یا Advanced Stinger نیز شناخته میشود.
در این موشك، به جای جستجوگر مادون قرمز یا IR، سیستم ردیاب FPA-IIR جایگزین شده بود كه باعث افزایش برد در شناسایی اهداف هوایی میشد، به خصوص در محیطهایی كه اقدامات انحراف كننده یا ایجاد كنندهء پارازیت بسیار فعال بودند. افزایش برد در شناسایی اهداف هوایی، باعث افزایش برد موثر موشك استینگر به 8000 متر (26000 فوت) میشد که این رقم، برای یک موشک شانه پرتاب، برد قابل ملاحظه ای محسوب می شود. استاندارد Block II امروزه در مرحلهء تولید و توسعه قرار دارد و مداومن، مورد بهینه سازی قرار می گیرد. تولید انبوه استینگر مطابق استاندارد Block II قرار بود در اوائل سال 1999 آغاز شود، اما بارها به تعویق افتاد و در نهایت در سال 2004، در خط تولید انبوه قرار گرفت.
FPA معادل Focal Plane Array
IIR معادل Imaging Infrared
مقاطعه کار اصلی در تولید استینگر، امروزه شرکت رایتئون (Raytheon) می باشد که این خط تولید را از قسمت موشک سازی کمپانی هیوز، خریداری کرده است. موشک استینگر، امروزه به نیروهای نظامی بسیاری در اقصا نقاط جهان، منجمله کشورهای عقب ماندهء جهان سوم، فروخته شده است؛ البته برخی کشورهای جهان سوم، مانند ایران، این موشک را از طرق غیررسمی بدست آورده اند.
استینگر در افغانستان
این موشک به صورت گسترده ای توسط مجاهدین افغان بر علیه جنگنده های شوروی در جریان اشغال افغانستان به کار گرفته شد. این موشکهای پس از عدم موفقیت موشک دوش پرتاب بلوپایپ (Bluepipe) ساخت BAE انگلستان، توسط کانالی از سازمان سیا، به دست مجاهدین افغان رسانده شدند. موشک بلوپایپ در عمل بسیار ناتوان نشان داد، زیرا برای هدفگیری هواپیمای مهاجم، می بایست پس از شلیک، موشک را به وسیلهء فرستندهء موجود بر روی پرتابگر و به صورت چشمی، تا زمان رسیدن به نزدیکی هدف، هدایت نمود و این امر، ضمن کاهش دقت، باعث ایجاد خطر برای خدمهء پرتابگر بلوپایپ می شد.
با ورود استینگر به افغانستان، وضعیت بسیار دشواری برای پرنده های روسی، اعم از هلیکوپتر یا انواع هواپیما ایجاد شد، به طوری که پس از مدتی، از هر دو هواپیمای ورودی یا خروجی به فرودگاه بگرام، یکی مورد اصابت استینگر قرار می گرفت. طبق آمار ارائه شده توسط پنتاگون، حدود 250 فروند هواپیما یا هلیکوپتر شوروی، مورد اصابت استینگر قرار گرفته و سرنگون شده اند. عمدهء پرنده هایی که مورد اصابت موشکهای استینگر افغانی قرار گرفتند شامل سوخوی25 و برخی هواپیماهای ترابری شوروی نظیر An12 و An72 و هلیکوپترهای Mi-8 و Mi-24 بودند.
به غیر از افغاسنتان، حدود 300 فروند هواپیما در سایر نقاط جهان، تا سال 2001، مورد اصابت استینگر قرار گرفته و سرنگون شده اند.
تاکنون 70000 فروند از انواع گوناگون موشک استینگر تولید شده است. امروزه تنها مدل FIM-92F Stinger-RMP Block II بر روی خط تولید انبوه قرار دارد.
استینگر در ایران
در سالهای پایانی جنگ ایران و عراق، نیروهای ایرانی، به موشکهای استینگر مجهز شدند. هرچند تعداد و نحوهء ورود آنها به ایران مشخص نشده است اما برخی کارشناسان نظامی، دو امکان را بیشتر محتمل می دانند:
1) به وسیلهء محمولهء منتقل شده توسط هواپیمای مک فارلین به تهران در جریان تلاش ایالات متحده برای نزدیکی سیاسی به ایران؛
2) خریداری از مجاهدین افغان.
با ورود استینگر به ایران، وضع برای پرواز Low Level هواپیماهای عراقی در میادین نبرد، بسیار دشوار گشت. برای مثال تنها در عملیات کربلای5 در شرق بصره به تاریخ زمستان 1366، حدود 80 فروند هواپیمای سوخوی22 و میگ23 عراقی در طول 40 روز نبرد سنگین، سرنگون شدند؛ که بیشتر این هواپیماها توسط موشکهای هاوک، استینگر و استرلا، مورد اصابت قرار گرفتند.
یکی از خلبانان سوخوی22 اسیر عراقی پایگاه ناصریه، اظهار می کرد که تنها در طول یک هفته، 12 فروند هواپیمای سوخوی22 پایگاه هوایی ناصریه، سرنگون گشته بودند.
سایر کاربردهای استینگر
با توجه به قابلیتهای عالی و گستردهء موشک استینگر، این موشک، تنها برای پرتاب از روی زمین و به وسیلهء خدمهء زمینی، مورد استفاده قرار نمی گیرد، بلکه در حالتهای گوناگونی از دفاع هوایی نیز کاربرد دارد.
ATAS یا Air to Air Stinger (استینگر هوا به هوا)
نیروی زمینی ایالات متحده از استینگر در مدلهای FIM-92C/D RMP برای پرتاب هوا به هوا بر روی هلیکوپتر، استفاده می کند. موشک ATAS توسط هلیکوپترهای OH-58C/D Kiowa و AH-64 Apache حمل و پرتاب می شود؛ ضمن اینکه قرار بود توسط هلیکوپتر RAH-66 Comanche نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
هرچند برخی گزارشات غیررسمی، بر این موضوع دلالت دارند که طراحی استینگر از ابتدا برای نصب و پرتاب به صورت هوا به هوا مد نظر بوده است، اما به نظر می رسد که طراحی استینگر، منجر به تفکر ایجاد دفاع هوا به هوا توسط استینگر بر روی هلیکوپترها شده است.
Avenger (انتقام گیر)
در اوائل دههء 1980، ارتش ایالات متحده، در جستجوی سیستم دفاع هوایی قدرتمند و قابل حمل و نقل سریعی می گشت که بتواند از رو به رو و با دید چشمی، هواپیماهای ارتفاع پائین دشمن را مورد حمله قرار دهد. به تاریخ سپتامبر 1983، کمپانی معظم بوئینگ، سیستم Avenger را بدین منظور پیشنهاد داد که یک خودروی چندمنطوره به نام M998 یا HMMWV بود که بعدها به نام Hummer معروف گشت. بر روی این خودروی نظامی، یک برجک مجهز به تیربار 50 میلی متری M3P و دو پرتابگر استینگر با چهار موشک برای هرکدام نصب می گشت.
پس از آزمایشات و مقایسه با سایر سیستم های مشابه در سالهای 1985 و 1986، در نهایت کمپانی بوئینگ موفق شد قرارداد نهایی، جهت تولید Avenger را به تاریح آگوست 1987 بدست آورد.
به تاریخ آوریل 1989، اولین واحد ارتش ایالات متحده، مجهز به Avenger، عملیاتی گردید؛ و به تاریخ آوریل 1990، تولید انبوه این سیستم، مورد تایید قرار گرفت.
Raytheon (General Dynamics) FIM-92 Stinger
http://weaponry.persiangig.com/image/esti1.jpg
موشك FIM-92 استینگر، جایگزین موشك قدیمی FIM-43 Redeye شد كه ردآی، استاندارد غربی MANPADS بود و در سازمان نیروهای دفاعی بسیاری از كشورها به كار گرفته میشد.
ANPADS مخفف Man-Portable Air-Defense System (سیستم دفاع هوایی قابل حمل انفرادی)
آشنایی با موشک STINGER
Raytheon (General Dynamics) FIM-92 Stinger
موشك FIM-92 استینگر، جایگزین موشك قدیمی FIM-43 Redeye شد كه ردآی، استاندارد غربی MANPADS بود و در سازمان نیروهای دفاعی بسیاری از كشورها به كار گرفته میشد.
ANPADS مخفف Man-Portable Air-Defense System (سیستم دفاع هوایی قابل حمل انفرادی)
مدل A
طراحی استینگر به سال 1967 برمیگردد. در آن سال، مطالعاتی برای بهبود عملكرد موشك ردآی انجام شد كه منجر به تولید ردآی2 (یا Redeye II) گشت. بهبود اصلی انجام شده بر روی موشك، نصب جستجوگر كاملتر، جهت پویش تمام جهات بود. به سال 1971، ارتش ایالات متحده، موشك ردآی2 را به عنوان طرح برگزیده جهت استفادهء آتی در استاندارد MANPADS برگزید. به تاریخ مارس 1972، ردآی2 با اسمگذاری جدید به نام استینگر و كد XFIM-92A نامیده شد. آزمایشات مربوط به كیفیت هدایت پذیری موشك XFIM-92A به تاریخ نوامبر 1973 آغاز گشتند اما به دلیل پارهای مشكلات فنی، این آزمایشات چندین بار متوقف شدند. تا سال 1975، مشكلات مهم برطرف شده و در ماه جولای همان سال، اولین پرتاب موشك XFIM-92A از روی شانه انجام شد. سرانجام به تاریخ آوریل 1978، شركت جنرال داینامیكز موفق شد اولین قرارداد تولید انبوه موشكهای FIM-92A را بدست آورد. با تولید موشكهای استینگر، موشكهای قدیمی ردآی از ردهء خدمت خارج شدند و اولین سری این موشكها به سال 1981 عملیاتی شد.
موشك FIM-92A به وسیلهء یك نفر و از روی شانهاش شلیك میشود. هنگامی كه تهدید یك هدف مشخص شود، خدمهء موشك، به سمتش شلیك میكند. این مرحله، 6 ثانیه به طول میانجامد و شامل قفل جستجوگر حرارتیاب، ژیروسكوپ اندازهگیر میزان چرخش حركتی هدف و فعال شدن سیستمهای الكترونیكی میباشد. هنگامی كه جستجوگر مادون قرمز بر روی هدف متصاعد كنندهء حرارت قفل میكند، یك بوق كوتاه به صدا درآمده و خدمهء پرتابگر موشك را مطلع میكند و این زمانی است كه وی میتواند ماشه را بكشد. 1.7 ثانیهء بعد، موشك پرتاب میشود. پس از اینكه موشك به وسیلهء موتور كمكی از درون پرتابگر خارج شد، لبههای كنترلی در جلو و عقب موشك باز میشوند. پس از طی مسافتی كوتاه پس از پرتاب به جهت آسیب نرسیدن به خدمهء پرتابگر، موتور دو مرحلهای اصلی (موتور بعد از مرحلهء كمكی اولیه) كه با سوخت جامد كار میكند، روشن میشود. این موتور در مرحلهء اول كه تنها 2 ثانیه به طول میانجامد، سرعت موشك را به 2.2 ماخ میرساند؛ سپس جهت دستیابی به سرعت فراتر از 2.6 ماخ و طی مسیر نهایی تا برخورد به هدف، مرحلهء دوم موتور اصلی به كار میافتد. اگر موشك به هیچ هدفی تا 17 ثانیهء بعد از روشن شدن موتور اصلی، برخورد نكند، خود به خود منفجر میشود.
استینگر، دو برتری مهم نسبت به موشک ردآی دارد:
* اولین برتری، جستجوگر نسل دوم حرارت یاب است که امکان پویش و یافتن هدف در تمام جهات را امکان پذیر می سازد؛ به همین دلیل، موشک استینگر می تواند به هواپیماهایی که از روبه رو نزدیک می شوند شلیک کند؛ (یعنی همانند موشک ردآی، لزومی ندارد که حتمن به سمت اگزوز هدف نشانه رود) بدین جهت هواپیمای مهاجم قبل از آنکه فرصتی برای حمله و زیرآتش گرفتن ادوات زمینی به وسیلهء مهمات کوتاه برد خود پیدا کند، هدف موشک بسیار دقیق استینگر قرار می گیرد.
* دومین برتری مهم استینگر نسبت به ردآی، دارا بودن سیستم تشخیص دوست از دشمن به نام AN/PPX-1 IFF می باشد که برای هدف قرار نگرفتن هواپیماهای خودی در زمانی که هر دو نیروی هوایی خودی و دشمن در حال انجام ماموریت هستند، کاربرد دارد.
قسمت جستجوگر و هدایت کنندهء الکترونیکی استینگر، در حین پرواز، می تواند اهداف هوایی را که در حال انجام مانورهایی سنگین تا 8 برابر فشار ثقل می باشند، تعقیب کرده و موشک را به سمت هدف رهنمون سازند. بلافاصله در نزدیکی هدف، قسمت الکترونیکی منطق هدفیاب، موشك را به سمت مركز هدف هدایت میكند (برای مثال موشك به جای اصابت به مركز ایجاد حرارت یا اگزوز هواپیما، به كابین هواپیما اصابت میكند) سرجنگی 3 كیلوگرمی (6.6 پاوندی) كه به تركشهای فراوانی در حین انفجار تقسیم میشود، با یك فیوز مجاورتی یا فیوز زمانی عمل میكند؛ همچنین حداقل فاصلهء موثر برای پرتاب موشك، 200 متر (660 فوت) عنوان شده است.
مدل B
به سال 1977، كمپانی جنرال داینامیكز، دست به طراحی و تولید نسل جدید استینگر زد. سری جدید كه به نام XFIM-92B یا استینگر سری POST شناخته میشد، دارای یك پردازندهء كنترل كنندهء دو باند IR/UV در قسمت ردیاب موشك شده بود.
سیستم ردیاب POST از الگوی Rosette برای تصویریابی اهداف استفاده میكرد. قسمت UV به طور بسیار دقیقی، اهداف هوایی حقیقی را از تلههای انحرافی تولید كنندهء حرارت یا حرارتهای غیرمرتبط اطراف، تمییز میداد.
به سال 1983، تولید موشك FIM-92B به طور محدود آغاز شد، ضمن اینكه تولید مدل اولیهء FIM-92A نیز ادامه یافت. تولید انواع A و B در نهایت با ساخت تعداد 16000 فروند، به سال 1987 متوقف شد.
POST مخفف Passive Optical Seeker Technique (روش غیرفعال جستجوی نوری)
Rosette-Pattern: الگوهای استانداردی برای تبدیل تغییر حاصل از تنشهای تمام جهات حركتی هدف هوایی
به سیگنالهای الكترونیكی
مدل C
به سال 1984، طراحی مدل جدید استینگر به نام FIM-92C یا استینگر مدل RMP آغاز گشت. مدل جدید، امكان برنامهریزی مجدد نرمافزار ویژهء پردازندهء نصب شده بر روی موشك را فراهم میكرد تا بدین طریق، بر علیه اهداف و تحدیدهای جدید هوایی، مقابله كند.
خط تولید مدل FIM-92C به سال 1987 آغاز به كار كرد و اولین مدل C به تاریخ جولای 1989، تحویل ارتش ایالات متحده شد.
RMP مخفف Reprogrammable Microprocessor (پردازنده با قابلیت برنامهریزی مجدد)
مدل D
طرح مدل FIM-92D بر اساس بهبود مدل C با سیستمهای ضدعمل الكترونیك پیشرفتهتر شكل گرفت.
مدل G
به تاریخ سپتامبر 2002، طراحی مدل FIM-92G بر اساس ارتقاء مدل D آغاز گشت، اما هیچگونه اطلاعی از جزئیات فنی آن در اختیار نمیباشد.
مدل E
به تاریخ آوریل 1992، قراردادی با كمپانی جنرال داینامیكز جهت طراحی مدل FIM-92E منعقد شد؛ مطابق این قرارداد، موشك استینگر مدل RMP سری Block I تولید گشت. اواخر همان سال، بخش موشك سازی جنرال داینامیكز به كمپانی هیوز فروخته شد؛ به همین دلیل، كمپانی هیوز، به عنوان مقاطعهكار نخستین موشك استینگر شناخته شد. FIM-92E در حقیقت نوع پیشرفتهتری از مدل D بود كه یك حسگر حرارتیاب مدور بدان افزوده شده و نرمافزار ردیاب موشك، بهبود یافته بود؛ با انجام این تغییرات، موشك پیشرفتهتر، میتوانست بر علیه اهدافی كه اثرات ردیابی آنها كاهش یافته و اقدامات ضدعمل الكترونیكشان توسعه یافته بود، به كار رود.
اولین نمونههای تولیدی FIM-92E به سال 1995 وارد خدمت شدند و بسیاری از موشكهای استینگر موجود در نیروی زمینی ایالات متحده، با انجام تغییراتی، به سطح استاندارد FIM-92E ارتقاء داده شدند.
مدل F
طراحی مدل FIM-92F بر اساس ارتقاء مدل E به سال 2001 آغاز شد، اما اطلاعی از جزئیات ارتقاء انجام شده در دست نمیباشد.
مدل H
طراحی مدل FIM-92H بر اساس بهبود مدل D انجام شد كه در این برنامه، موشكهای سطح D به استاندارد RMP سری Block I ارتقاء داده شدند.
آخرین سطح ارتقاء و بهبود كارایی تصویب شده برای موشك استینگر، به سال 1996 آغاز گشت كه منجر به تولید استینگر استاندارد RMP سری Block II شد؛ این موشك جدید، به نام «استینگر پیشرفته» یا Advanced Stinger نیز شناخته میشود.
در این موشك، به جای جستجوگر مادون قرمز یا IR، سیستم ردیاب FPA-IIR جایگزین شده بود كه باعث افزایش برد در شناسایی اهداف هوایی میشد، به خصوص در محیطهایی كه اقدامات انحراف كننده یا ایجاد كنندهء پارازیت بسیار فعال بودند. افزایش برد در شناسایی اهداف هوایی، باعث افزایش برد موثر موشك استینگر به 8000 متر (26000 فوت) میشد که این رقم، برای یک موشک شانه پرتاب، برد قابل ملاحظه ای محسوب می شود. استاندارد Block II امروزه در مرحلهء تولید و توسعه قرار دارد و مداومن، مورد بهینه سازی قرار می گیرد. تولید انبوه استینگر مطابق استاندارد Block II قرار بود در اوائل سال 1999 آغاز شود، اما بارها به تعویق افتاد و در نهایت در سال 2004، در خط تولید انبوه قرار گرفت.
FPA معادل Focal Plane Array
IIR معادل Imaging Infrared
مقاطعه کار اصلی در تولید استینگر، امروزه شرکت رایتئون (Raytheon) می باشد که این خط تولید را از قسمت موشک سازی کمپانی هیوز، خریداری کرده است. موشک استینگر، امروزه به نیروهای نظامی بسیاری در اقصا نقاط جهان، منجمله کشورهای عقب ماندهء جهان سوم، فروخته شده است؛ البته برخی کشورهای جهان سوم، مانند ایران، این موشک را از طرق غیررسمی بدست آورده اند.
استینگر در افغانستان
این موشک به صورت گسترده ای توسط مجاهدین افغان بر علیه جنگنده های شوروی در جریان اشغال افغانستان به کار گرفته شد. این موشکهای پس از عدم موفقیت موشک دوش پرتاب بلوپایپ (Bluepipe) ساخت BAE انگلستان، توسط کانالی از سازمان سیا، به دست مجاهدین افغان رسانده شدند. موشک بلوپایپ در عمل بسیار ناتوان نشان داد، زیرا برای هدفگیری هواپیمای مهاجم، می بایست پس از شلیک، موشک را به وسیلهء فرستندهء موجود بر روی پرتابگر و به صورت چشمی، تا زمان رسیدن به نزدیکی هدف، هدایت نمود و این امر، ضمن کاهش دقت، باعث ایجاد خطر برای خدمهء پرتابگر بلوپایپ می شد.
با ورود استینگر به افغانستان، وضعیت بسیار دشواری برای پرنده های روسی، اعم از هلیکوپتر یا انواع هواپیما ایجاد شد، به طوری که پس از مدتی، از هر دو هواپیمای ورودی یا خروجی به فرودگاه بگرام، یکی مورد اصابت استینگر قرار می گرفت. طبق آمار ارائه شده توسط پنتاگون، حدود 250 فروند هواپیما یا هلیکوپتر شوروی، مورد اصابت استینگر قرار گرفته و سرنگون شده اند. عمدهء پرنده هایی که مورد اصابت موشکهای استینگر افغانی قرار گرفتند شامل سوخوی25 و برخی هواپیماهای ترابری شوروی نظیر An12 و An72 و هلیکوپترهای Mi-8 و Mi-24 بودند.
به غیر از افغاسنتان، حدود 300 فروند هواپیما در سایر نقاط جهان، تا سال 2001، مورد اصابت استینگر قرار گرفته و سرنگون شده اند.
تاکنون 70000 فروند از انواع گوناگون موشک استینگر تولید شده است. امروزه تنها مدل FIM-92F Stinger-RMP Block II بر روی خط تولید انبوه قرار دارد.
استینگر در ایران
در سالهای پایانی جنگ ایران و عراق، نیروهای ایرانی، به موشکهای استینگر مجهز شدند. هرچند تعداد و نحوهء ورود آنها به ایران مشخص نشده است اما برخی کارشناسان نظامی، دو امکان را بیشتر محتمل می دانند:
1) به وسیلهء محمولهء منتقل شده توسط هواپیمای مک فارلین به تهران در جریان تلاش ایالات متحده برای نزدیکی سیاسی به ایران؛
2) خریداری از مجاهدین افغان.
با ورود استینگر به ایران، وضع برای پرواز Low Level هواپیماهای عراقی در میادین نبرد، بسیار دشوار گشت. برای مثال تنها در عملیات کربلای5 در شرق بصره به تاریخ زمستان 1366، حدود 80 فروند هواپیمای سوخوی22 و میگ23 عراقی در طول 40 روز نبرد سنگین، سرنگون شدند؛ که بیشتر این هواپیماها توسط موشکهای هاوک، استینگر و استرلا، مورد اصابت قرار گرفتند.
یکی از خلبانان سوخوی22 اسیر عراقی پایگاه ناصریه، اظهار می کرد که تنها در طول یک هفته، 12 فروند هواپیمای سوخوی22 پایگاه هوایی ناصریه، سرنگون گشته بودند.
سایر کاربردهای استینگر
با توجه به قابلیتهای عالی و گستردهء موشک استینگر، این موشک، تنها برای پرتاب از روی زمین و به وسیلهء خدمهء زمینی، مورد استفاده قرار نمی گیرد، بلکه در حالتهای گوناگونی از دفاع هوایی نیز کاربرد دارد.
ATAS یا Air to Air Stinger (استینگر هوا به هوا)
نیروی زمینی ایالات متحده از استینگر در مدلهای FIM-92C/D RMP برای پرتاب هوا به هوا بر روی هلیکوپتر، استفاده می کند. موشک ATAS توسط هلیکوپترهای OH-58C/D Kiowa و AH-64 Apache حمل و پرتاب می شود؛ ضمن اینکه قرار بود توسط هلیکوپتر RAH-66 Comanche نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
هرچند برخی گزارشات غیررسمی، بر این موضوع دلالت دارند که طراحی استینگر از ابتدا برای نصب و پرتاب به صورت هوا به هوا مد نظر بوده است، اما به نظر می رسد که طراحی استینگر، منجر به تفکر ایجاد دفاع هوا به هوا توسط استینگر بر روی هلیکوپترها شده است.
Avenger (انتقام گیر)
در اوائل دههء 1980، ارتش ایالات متحده، در جستجوی سیستم دفاع هوایی قدرتمند و قابل حمل و نقل سریعی می گشت که بتواند از رو به رو و با دید چشمی، هواپیماهای ارتفاع پائین دشمن را مورد حمله قرار دهد. به تاریخ سپتامبر 1983، کمپانی معظم بوئینگ، سیستم Avenger را بدین منظور پیشنهاد داد که یک خودروی چندمنطوره به نام M998 یا HMMWV بود که بعدها به نام Hummer معروف گشت. بر روی این خودروی نظامی، یک برجک مجهز به تیربار 50 میلی متری M3P و دو پرتابگر استینگر با چهار موشک برای هرکدام نصب می گشت.
پس از آزمایشات و مقایسه با سایر سیستم های مشابه در سالهای 1985 و 1986، در نهایت کمپانی بوئینگ موفق شد قرارداد نهایی، جهت تولید Avenger را به تاریح آگوست 1987 بدست آورد.
به تاریخ آوریل 1989، اولین واحد ارتش ایالات متحده، مجهز به Avenger، عملیاتی گردید؛ و به تاریخ آوریل 1990، تولید انبوه این سیستم، مورد تایید قرار گرفت.