Admin
14th March 2009, 12:44 AM
اسپکتروسکوپ دستگاهي است که براي مشاهده و بررسي طيف مورد استفاده قرار مي‌گيرد و داراي انواع مختلفي است: راستانما ، دو منشوري ، مقايسه‌اي و ... .
اسپکتروسکوپ که براي بررسي طيف هر نوع چشمه نور بکار مي‌رود و اساس کار آن تجزيه رنگهاي متفاوت است که شامل 4 قسمت مي‌باشد که عبارتند از:
کوليماتور (Collimator)
در لوله موازي کننده يا کوليماتور چشمه نور مقابل شکافي که در کانون اصلي يک عدسي محدب است، قرار دارد. از آنجا که شکاف در کانون عدسي واقع است، نور پس از عبور از عدسي بطور موازي از لوله کوليماتور خارج خواهد شد.
براي اينکه بتوان قسمتهاي مختلف طيف را بطور مجزا از يکديگر تشخيص داد، بايد شکاف باريک باشد تا طيفي مشخص و صريح که در آن تجزيه رنگها به دقت صورت گرفته است، توليد شود. بدين منظور در کنار شکاف ، پيچي منظور شده است که مي‌توان عرض آنها را کم و زياد کرد تا زماني که که طيف مطلوب بدست آيد.
منشور
نور موازي خارج شده از کوليماتور در راه خود به منشوري مثلث‌القاعده که نسبت به جهت تابش اشعه در مينيمم انحراف است، برخورد مي‌کند. دسته پرتو نور ضمن گذشتن از منشور به طرف قسمت ضخيم آن شکسته مي‌شود (شکست نور) و ميزان شکست آن براي نور بنفش بيشتر و براي نور قرمز کمتر است. به اين دليل نور قرمز در بالا و بنفش در پايين قرار دارد و بقيه رنگها بين اين دو رنگ ديده مي‌شوند.
دوربين
نور پس از شکست و تجزيه در منشور به صورت دسته پرتوهاي موازي و رنگين جداگانه در مي‌آيد که پس از شکست در يک عدسي همگراي محدب در سطح کانوني آن جمع مي‌شود و روي هم طيفي را تشکيل مي‌دهد که مي‌توان بوسيله ذره‌بين طيف را بزرگتر از آنچه که هست، نشان داد، يا اينکه طيف را بر روي پرده سفيدي تشکيل داد.
ميکرومتر (Micrometer)
براي تقسيم بندي مشخص طيف از ميکرومتر استفاده مي‌شود.
اجزاي ميکرومتر
اين لوله عبارت است از يک عدسي همگرا ، يک شيشه مدرج و يک منبع نور.
شيشه مدرج در کانون عدسي همگرا قرار دارد و داراي درجه بندي ميکرومتر است. پس از روشن شدن منبع روشنايي تصوير درجات پس از عبور از عدسي بر روي سطح منشور منعکس و به گونه‌اي روي طيف منطبق مي‌گردد که رنگ قرمز و بنفش بر روي درجات مربوط قرار گيرند. به همين سبب براي جابجايي تصوير درجه بندي از بالا به پايين يا از راست به چپ روي لوله ميکرومتر چند پيچ تعبيه شده که به کمک آنها مي‌توان تصوير درجه بندي را بطور واضح تنظيم کرد.
به کمک دستگاه اسپکتروسکوپ مي توان طيف ها را مشاهده نمود.
طيف حاصل مي‌تواند به عنوان وسيله‌اي براي تعيين هويت ساختار و محيط اطراف اتمها و مولکولها از طريق تحليل تابش گسيل شده يا جذب شده توسط آنها بکار رود. هنگامي که نور حاصل از يک تخليه گازي ، براي تشکيل طيف ، مورد تجزيه طول موج قرار مي‌گيرد، مشاهده مي‌شود که شامل خطوط و نوارهاي گسسته‌اي است.
هر خط يا نوار مشخص کننده اتم يا مولکول خاصي است و وقتي براي يک بار طرح خط مشخصه يک اتم شناخته شود. طيف اتمهاي ساده ، که تصور مي‌شد کاملا فهميده شده‌اند، مورد تحقيقات بيشتري ، شامل ويژگيهاي جالب توجه مربوط به اثرهاي خود يونيزاسيون واقع شده‌اند که مطالعه آن به فهم فرآيندهاي ترکيب مجدد و پراکندگي کمک کرده است.
توسعه طيف نمايي يا اسپکتروسکوپي که موج و فرکانس راديويي ، اندازه گيري اختلافهاي انرژي بسيار کوچک ، نظير آنچه را که در ساختار فوق ريز و جابجايي لمپ وجود دارد. به مراتب دقيقتر از اندازه گيري ممکنه توسط طيف نمايي نوري امکان پذير ساخته است. فيزيک اتمي نظري از زمان استفاده از رايانه به پيشرفتهاي بزرگي نائل شده است. براي تبيين ساختارهاي پيچيده‌تر ، همکاري در سطح بالا بين کارهاي تجربي و نظري حائز اهميت حياتي است
اسپکتروسکوپ که براي بررسي طيف هر نوع چشمه نور بکار مي‌رود و اساس کار آن تجزيه رنگهاي متفاوت است که شامل 4 قسمت مي‌باشد که عبارتند از:
کوليماتور (Collimator)
در لوله موازي کننده يا کوليماتور چشمه نور مقابل شکافي که در کانون اصلي يک عدسي محدب است، قرار دارد. از آنجا که شکاف در کانون عدسي واقع است، نور پس از عبور از عدسي بطور موازي از لوله کوليماتور خارج خواهد شد.
براي اينکه بتوان قسمتهاي مختلف طيف را بطور مجزا از يکديگر تشخيص داد، بايد شکاف باريک باشد تا طيفي مشخص و صريح که در آن تجزيه رنگها به دقت صورت گرفته است، توليد شود. بدين منظور در کنار شکاف ، پيچي منظور شده است که مي‌توان عرض آنها را کم و زياد کرد تا زماني که که طيف مطلوب بدست آيد.
منشور
نور موازي خارج شده از کوليماتور در راه خود به منشوري مثلث‌القاعده که نسبت به جهت تابش اشعه در مينيمم انحراف است، برخورد مي‌کند. دسته پرتو نور ضمن گذشتن از منشور به طرف قسمت ضخيم آن شکسته مي‌شود (شکست نور) و ميزان شکست آن براي نور بنفش بيشتر و براي نور قرمز کمتر است. به اين دليل نور قرمز در بالا و بنفش در پايين قرار دارد و بقيه رنگها بين اين دو رنگ ديده مي‌شوند.
دوربين
نور پس از شکست و تجزيه در منشور به صورت دسته پرتوهاي موازي و رنگين جداگانه در مي‌آيد که پس از شکست در يک عدسي همگراي محدب در سطح کانوني آن جمع مي‌شود و روي هم طيفي را تشکيل مي‌دهد که مي‌توان بوسيله ذره‌بين طيف را بزرگتر از آنچه که هست، نشان داد، يا اينکه طيف را بر روي پرده سفيدي تشکيل داد.
ميکرومتر (Micrometer)
براي تقسيم بندي مشخص طيف از ميکرومتر استفاده مي‌شود.
اجزاي ميکرومتر
اين لوله عبارت است از يک عدسي همگرا ، يک شيشه مدرج و يک منبع نور.
شيشه مدرج در کانون عدسي همگرا قرار دارد و داراي درجه بندي ميکرومتر است. پس از روشن شدن منبع روشنايي تصوير درجات پس از عبور از عدسي بر روي سطح منشور منعکس و به گونه‌اي روي طيف منطبق مي‌گردد که رنگ قرمز و بنفش بر روي درجات مربوط قرار گيرند. به همين سبب براي جابجايي تصوير درجه بندي از بالا به پايين يا از راست به چپ روي لوله ميکرومتر چند پيچ تعبيه شده که به کمک آنها مي‌توان تصوير درجه بندي را بطور واضح تنظيم کرد.
به کمک دستگاه اسپکتروسکوپ مي توان طيف ها را مشاهده نمود.
طيف حاصل مي‌تواند به عنوان وسيله‌اي براي تعيين هويت ساختار و محيط اطراف اتمها و مولکولها از طريق تحليل تابش گسيل شده يا جذب شده توسط آنها بکار رود. هنگامي که نور حاصل از يک تخليه گازي ، براي تشکيل طيف ، مورد تجزيه طول موج قرار مي‌گيرد، مشاهده مي‌شود که شامل خطوط و نوارهاي گسسته‌اي است.
هر خط يا نوار مشخص کننده اتم يا مولکول خاصي است و وقتي براي يک بار طرح خط مشخصه يک اتم شناخته شود. طيف اتمهاي ساده ، که تصور مي‌شد کاملا فهميده شده‌اند، مورد تحقيقات بيشتري ، شامل ويژگيهاي جالب توجه مربوط به اثرهاي خود يونيزاسيون واقع شده‌اند که مطالعه آن به فهم فرآيندهاي ترکيب مجدد و پراکندگي کمک کرده است.
توسعه طيف نمايي يا اسپکتروسکوپي که موج و فرکانس راديويي ، اندازه گيري اختلافهاي انرژي بسيار کوچک ، نظير آنچه را که در ساختار فوق ريز و جابجايي لمپ وجود دارد. به مراتب دقيقتر از اندازه گيري ممکنه توسط طيف نمايي نوري امکان پذير ساخته است. فيزيک اتمي نظري از زمان استفاده از رايانه به پيشرفتهاي بزرگي نائل شده است. براي تبيين ساختارهاي پيچيده‌تر ، همکاري در سطح بالا بين کارهاي تجربي و نظري حائز اهميت حياتي است