reza-1369
31st August 2012, 11:43 AM
راه های انتقال ایدز
عبارتند از :
۱ . رابطه ج ن س ی با فرد آلوده به ویروس
۲ . استفاده از سرنگ مشترک
۳ . از راه مادر آلوده به کودک قبل یا هنگم تولد و یا از طریق شیردادن بعد از تولد
۴ . دریافت خون یا محصولات خونی آلوده به ویروس
۵ . پیوند اعضااز افراد آلوده به ویروس
ویروس HIV از طریق خون، مایع منی، ترشحات واژن و یا شیر آلوده مادر مبتلا به سایر افراد منتقل می شود . این ویروس می تواند از طریق ورید ( مثلاً مصرف داروهای تزریقی ) جدار مقعد یا راست روده، جدار واژن یا دهانه رحم، مجرای آلت تناسلی، دهان و سایر غشاهای مخاطی ( به طور مثال چشم یا داخل بینی ) و یا از طریق زخم ها و بریدگی ها وارد بدن فرد شود.
در روابط ج ن س ی احتمال انتقال از مرد آلوده به زن سالم بیشتر از احتمال انتقال از زن آلوده به مرد سالم می باشد. محققان تخمین زده اند خطر آلودگی زنان با HIV حداقل دو برابر مردان است ابتلای همزمان به سایر بیماری های آمیزشی نیز نقش تعیین کننده ای در سرایت به ویروس HIV دارد و درصد ابتلای به ایدز در افرادی که همزمان مبتلا به سایر بیماری های آمیزشی می باشند چندین برابر است این افزایش خطر، ناشی از تماس منی یا ترشحات واژن فرد آلوده به ویروس HIV با جراحت باز یازخم اطراف با روی ناحیه تناسلی می باشد و در نتیجه برای ویروس آسانتر است که به بدن شخص منتقل شود.
خطر سرایت ویروس به واسطه خون و فراورده های خونی حرارت ندیده بسیار زیاد است. تلاش های بسیاری در جهان در حال انجام است تا خون های اهدایی برای تزریق از نظر آلودگی به HIV کاملاً آزمایش شوند و فرآورده های خونی که برای بیماران، مثلاً افراد مبتلا به هموفیلی مصرف می شوند برای غیر فعال کردن ویروس تصفیه حرارتی شوند. پوست سالم یک سد موثر در برابر ویروس است ولی وقتی این لایه محافظ دچار آسیب شود و با مقدار زیاد ویروس تماس پیدا کند ( مانند خالکوبی، فرورفتن سوزن آلوده، تیغ آلوده، تماس پوست زخمی با خون و… ) امکان سرایت وجود دارد .
مثالهای دیگر که می توانند ویروس HIV را انتقال دهند عبارتند از : اقدامات پزشکی، دندانپزشکی ، ختنه ، حجامت ، سوراخ کردن گوش ،تیغ صورت تراشی و مسواک که به روش غیر بهداشتی و یا مشترک استفاده شود. سطوح مخاطی مانند سطح داخلی چشم ، دهان و دستگاه تنفسی نیز که فاقد سطح دفاعی پوست است در صورت تماس با خون یا ترشحات ج ن س ی می تواند موجب انتقال شود .احتمال انتقال از طریق پاشیده شدن خون در چشم بسیار کم است. مادر HIV مثبت می تواند ویروس را در زمان بارداری، وضع حمل و زایمان و یا از طریق تغذیه با پستان به کودک خود منتقل کند . خطر ابتلا HIV از مادر به کودک حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد است در صورتی که مادر کودک را از طریق پستان تغذیه نماید این خطر به ۲۵ تا ۴۵ درصد می رسد. دانشمندان عقیده دارند که ویروس HIV نمی تواند در محیط خارج از بدن زندگی کند و احتمال انتقال از محیط مردود است .
به همان میزان که بایستی به خوبی از روش های انتقال ویروس HIV آگاه بود و رعایت اصول بهداشتی را نمود ، ضروری است به راه هایی که بیماری به آن روش ها سرایت نمی یابد ،نیز واقف باشیم تا دچار ترس و پرهیز نابجا از بیماران و منزوی ساختن افراد آلوده نشویم.
این ویروس به روش های زیر انتقال نمی یابد :
۱ . دست دادن
۲ . بوسیدن ( بوسیدن گونه کاملاً بی خطر است و بوسیدن تنها زمانی می تواند خطرناک باشد که خون آلوده را به خون فرد مقابل انتقال دهد چون آب دهان حاوی ویروس به میزانی که باعث سرایت بیماری شود ،نیست)
۳ . در آغوش گرفتن
۴ . تماس های معمول روزانه مانند در کنار یکدیگر نشستن ،زندگی کردن یا خوابیدن در اتاق شخص آلوده، همکار بودن و اشتغال در محل کار ،همکلاس بودن ،اتوبوس و دیگر وسایل نقلیه عمومی ،تلفن عمومی ،دستگیره درب و غیره
۵ . سرفه کردن یا عطسه کردن
۶ . خون دادن
۷ . استفاده از توالت ( توالت عمومی و توالت فرنگی ) یا استخرهای شنا ،حمام و امثال آن
۸ . استفاده از رختخواب مشترک و یا ظروف و غذای مشترک و یا پوشیدن لباس های فرد آلوده با استفاده از وسایلی که به فرد آلوده به ویروس یا بیماری تعلق دارد و آنها را لمس کرده است مانند حوله
۹ . نیش پشه یا سایر حشرات و حیوانات
۱۰ . بازی کردن با نوزاد یا کودک میتلا به ایدز یا آلوده به HIV
۱۱ . مراقبت از بیمارمبتلا به ایدز در صورتی که اصول بهداشتی رعایت شود.
۱۲ . مراقبت از کودکان هنگامی که بزرگسال HIV مثبت است .
تذکر : آنچه فرد را در معرض خطر ابتلای به ایدز قرار می دهد ، رفتارهای پر خطر او است . می توان بدون ترس درکنار افراد آلوده زیست .گروه های در معرض خطر ابتلا به ایدز
باید به خاطر داشت که هر فردی زن یا مرد ، جوان یا پیر ، از هر کشوری ، هر مذهبی و هر حرفه ای می تواند به ویروس ایدز آلوده شود .
گروه هایی که بیشتر در معرض خطر ابتلای به ایدز می باشند عبارتند از :
۱ . افرادی که تماس ج ن س ی محافظت نشده خارج از روابط زناشویی دارند ؛
۲ . مردان هم ج ن س باز
۳ . معتادین تزریقی مواد مخدر که از سرنگ و سوزن مشترک استفاده می کنند.
۴ . کسانیکه قبل از سال ۱۳۷۰ خون یا فرآورده های خونی دریافت کرده اند.
۵ . افرادی که در تماس شغلی با اشیای نوک تیز آلوده با احتنمال سوراخ شدن پوست هستند.
۶ . همسران خانواده کسانی که در هر یک از گروه های در معرض خطر قرار دارند
۷ . پرسنل آزمایشگاهی که با آزمایش های مربوط به خون و خون گیری سر و کار دارند.
۸ . پزشکان ، پرستاران ،جراحان ، دندان پزشکان، دندان سازان تجربی، ماماها و سایر پرسنل دخیل در امر تزریقات و پانسمان و کارکنان بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی.
۹ . اشخاص یا مشاغلی که با وسایل آلوده ممکن است سر و کا رداشته باشند مثل آرایشگران ،
۱۰ . افراد دخیل د رامر گردآوری ،انهدام و دفع زباله های بیمارستانی .
تشخیص آلودگی به HIV
تشخیص عفونت HIVاز طریق آزمایش خون انجام می شود هنگامی که ویروس HIV وارد بدن می شود بدن برای مقابله با ویروس پادتن می سازد که این پادتن از طریق آزمایش خون قابل شناسایی است . ایجاد این پادتن بین ۲ هفته تا ۱۶ ماه ( به طور متوسط ۲۵ روز ) طول می کشد فاصله بین عفونت و پیدایش پادتن که همان فاصله بین عفونت و مثبت شدن آزمایش می باشد دور پنجره ( Window period ) نام دارد. افرادی که در این دوره هستند دچار عفونت شده اند ولی آزمایش HIV آنها منفی است بنابراین اگر فرد رفتار مخاطره آمیزی به طور مثال در ۳ ماه قبل داشته و نتیجه آزمایش وی منفی است باید آزمایش وی ۳ ماه بعد تکرار شود .
بنابراین به طور خلاصه :
• وقتی به فردی HIV مثبت گفته می شود یعنی :
شخص با HIV عفونی شده و بدن وی پادتن تولید کرده است ؛
• وقتی آزمایش مثبت بود بدان معنی نیست که :
۱ . فرد بیماری ایدز دارد
۲ . الزاما ً ایدز می گیرد ( گرچه احتمالش بسیار زیاد است)
۳ . نسبت به ویرس ایمن است ؛
• وقتی آزمایش منفی بود به معنی آن است که هیچگونه پادتنی در خون شخص هنگام آزمایش یافت نشده است بنابراین :
۱ . یا شخص با ویروس عفونی نشده است .
۲ . یا اینکه آلوده شده است ولی هنوز پادتن در وی بوجود نیامده است ؛
• وقتی آزمایش منفی بود بدان معنی نیست که :
همه چیز به خوبی وخوشی گذشته است و شخیص غصه ای ندارد بلکه ممکن است به HIV آلوده باشد.
* فرد نسبت به HIV ایمن است ( تاکنون ثابت نشده است که فردی نسبت به HIV ایمن باشد)
اگر آزمایش فردی از نظر وجود پادتن مثبت باشد ، برای تایید تشخیص ، آزمایش دیگری باید انجام شود .آزمایش های دیگری نیز وجود دارد که بر روی بزاق دهان یا ادرار انجام می شود.
• فواید تشخیص زودهنگام عفونت با HIV
۱. به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری : شروع درمان ضد ویروسی موجب تاخیر در بروز عوارض عفونت شده و زمان عفونت بدون علامت را طولانی می کند ؛
۲. پیشگیری از عفونت های فرصت طلب : وقتی سیستم ایمنی خیلی آسیب می بیند ، علاوه بر داروی ضد ویروس باید از دارویی که از عفونت های فرصت طلب جلوگیری می کند نیز استفاده کرد ؛
۳. حفظ سلامتی بیمار از طریق آموزش و مشاوره با بیمار ؛ یکی از بخش های مهم مبارزه با بیماری آموزش بیمار می باشد . آنها قادر خواهند بود با تجدید نظر در رفتارهای خود مانع انتقال ویروس به دیگران شوند. و از طرفی علایم عفونت های فرصت طلب و یا عوارض جانبی داروها را به خوبی بشناسند و به موقع به پزشک خود اطلاع دهند ؛
۴. امید برای درمان : در حال حاضر هیچ درمان کامل قطعی برای عفونت HIV وجود ندارد ولی استفاده از داروهای ضد ویروس باعث افزایش کفایت ایمنی و پیشگیری از عفونت های فرصت طلب می شود ؛
۵. شناسایی تغییرات همه گیری در سطح جامعه : تشخیص ، مشاوره و پیگیری زودرس تماس های ج ن س ی فرصت خوبی برای به حداقل رساندن انتقال این ویروس فراهم می کند ؛
۶. ایجاد فرصت تاثیر مثبت از سوی پزشکان : تشخیص زودرس به پزشک امکان تاثیر مثبت در سیر بیماری ، حالت روانی بیمار و کاهش احتمال انتقال بیماری به دیگران را می دهد .
عبارتند از :
۱ . رابطه ج ن س ی با فرد آلوده به ویروس
۲ . استفاده از سرنگ مشترک
۳ . از راه مادر آلوده به کودک قبل یا هنگم تولد و یا از طریق شیردادن بعد از تولد
۴ . دریافت خون یا محصولات خونی آلوده به ویروس
۵ . پیوند اعضااز افراد آلوده به ویروس
ویروس HIV از طریق خون، مایع منی، ترشحات واژن و یا شیر آلوده مادر مبتلا به سایر افراد منتقل می شود . این ویروس می تواند از طریق ورید ( مثلاً مصرف داروهای تزریقی ) جدار مقعد یا راست روده، جدار واژن یا دهانه رحم، مجرای آلت تناسلی، دهان و سایر غشاهای مخاطی ( به طور مثال چشم یا داخل بینی ) و یا از طریق زخم ها و بریدگی ها وارد بدن فرد شود.
در روابط ج ن س ی احتمال انتقال از مرد آلوده به زن سالم بیشتر از احتمال انتقال از زن آلوده به مرد سالم می باشد. محققان تخمین زده اند خطر آلودگی زنان با HIV حداقل دو برابر مردان است ابتلای همزمان به سایر بیماری های آمیزشی نیز نقش تعیین کننده ای در سرایت به ویروس HIV دارد و درصد ابتلای به ایدز در افرادی که همزمان مبتلا به سایر بیماری های آمیزشی می باشند چندین برابر است این افزایش خطر، ناشی از تماس منی یا ترشحات واژن فرد آلوده به ویروس HIV با جراحت باز یازخم اطراف با روی ناحیه تناسلی می باشد و در نتیجه برای ویروس آسانتر است که به بدن شخص منتقل شود.
خطر سرایت ویروس به واسطه خون و فراورده های خونی حرارت ندیده بسیار زیاد است. تلاش های بسیاری در جهان در حال انجام است تا خون های اهدایی برای تزریق از نظر آلودگی به HIV کاملاً آزمایش شوند و فرآورده های خونی که برای بیماران، مثلاً افراد مبتلا به هموفیلی مصرف می شوند برای غیر فعال کردن ویروس تصفیه حرارتی شوند. پوست سالم یک سد موثر در برابر ویروس است ولی وقتی این لایه محافظ دچار آسیب شود و با مقدار زیاد ویروس تماس پیدا کند ( مانند خالکوبی، فرورفتن سوزن آلوده، تیغ آلوده، تماس پوست زخمی با خون و… ) امکان سرایت وجود دارد .
مثالهای دیگر که می توانند ویروس HIV را انتقال دهند عبارتند از : اقدامات پزشکی، دندانپزشکی ، ختنه ، حجامت ، سوراخ کردن گوش ،تیغ صورت تراشی و مسواک که به روش غیر بهداشتی و یا مشترک استفاده شود. سطوح مخاطی مانند سطح داخلی چشم ، دهان و دستگاه تنفسی نیز که فاقد سطح دفاعی پوست است در صورت تماس با خون یا ترشحات ج ن س ی می تواند موجب انتقال شود .احتمال انتقال از طریق پاشیده شدن خون در چشم بسیار کم است. مادر HIV مثبت می تواند ویروس را در زمان بارداری، وضع حمل و زایمان و یا از طریق تغذیه با پستان به کودک خود منتقل کند . خطر ابتلا HIV از مادر به کودک حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد است در صورتی که مادر کودک را از طریق پستان تغذیه نماید این خطر به ۲۵ تا ۴۵ درصد می رسد. دانشمندان عقیده دارند که ویروس HIV نمی تواند در محیط خارج از بدن زندگی کند و احتمال انتقال از محیط مردود است .
به همان میزان که بایستی به خوبی از روش های انتقال ویروس HIV آگاه بود و رعایت اصول بهداشتی را نمود ، ضروری است به راه هایی که بیماری به آن روش ها سرایت نمی یابد ،نیز واقف باشیم تا دچار ترس و پرهیز نابجا از بیماران و منزوی ساختن افراد آلوده نشویم.
این ویروس به روش های زیر انتقال نمی یابد :
۱ . دست دادن
۲ . بوسیدن ( بوسیدن گونه کاملاً بی خطر است و بوسیدن تنها زمانی می تواند خطرناک باشد که خون آلوده را به خون فرد مقابل انتقال دهد چون آب دهان حاوی ویروس به میزانی که باعث سرایت بیماری شود ،نیست)
۳ . در آغوش گرفتن
۴ . تماس های معمول روزانه مانند در کنار یکدیگر نشستن ،زندگی کردن یا خوابیدن در اتاق شخص آلوده، همکار بودن و اشتغال در محل کار ،همکلاس بودن ،اتوبوس و دیگر وسایل نقلیه عمومی ،تلفن عمومی ،دستگیره درب و غیره
۵ . سرفه کردن یا عطسه کردن
۶ . خون دادن
۷ . استفاده از توالت ( توالت عمومی و توالت فرنگی ) یا استخرهای شنا ،حمام و امثال آن
۸ . استفاده از رختخواب مشترک و یا ظروف و غذای مشترک و یا پوشیدن لباس های فرد آلوده با استفاده از وسایلی که به فرد آلوده به ویروس یا بیماری تعلق دارد و آنها را لمس کرده است مانند حوله
۹ . نیش پشه یا سایر حشرات و حیوانات
۱۰ . بازی کردن با نوزاد یا کودک میتلا به ایدز یا آلوده به HIV
۱۱ . مراقبت از بیمارمبتلا به ایدز در صورتی که اصول بهداشتی رعایت شود.
۱۲ . مراقبت از کودکان هنگامی که بزرگسال HIV مثبت است .
تذکر : آنچه فرد را در معرض خطر ابتلای به ایدز قرار می دهد ، رفتارهای پر خطر او است . می توان بدون ترس درکنار افراد آلوده زیست .گروه های در معرض خطر ابتلا به ایدز
باید به خاطر داشت که هر فردی زن یا مرد ، جوان یا پیر ، از هر کشوری ، هر مذهبی و هر حرفه ای می تواند به ویروس ایدز آلوده شود .
گروه هایی که بیشتر در معرض خطر ابتلای به ایدز می باشند عبارتند از :
۱ . افرادی که تماس ج ن س ی محافظت نشده خارج از روابط زناشویی دارند ؛
۲ . مردان هم ج ن س باز
۳ . معتادین تزریقی مواد مخدر که از سرنگ و سوزن مشترک استفاده می کنند.
۴ . کسانیکه قبل از سال ۱۳۷۰ خون یا فرآورده های خونی دریافت کرده اند.
۵ . افرادی که در تماس شغلی با اشیای نوک تیز آلوده با احتنمال سوراخ شدن پوست هستند.
۶ . همسران خانواده کسانی که در هر یک از گروه های در معرض خطر قرار دارند
۷ . پرسنل آزمایشگاهی که با آزمایش های مربوط به خون و خون گیری سر و کار دارند.
۸ . پزشکان ، پرستاران ،جراحان ، دندان پزشکان، دندان سازان تجربی، ماماها و سایر پرسنل دخیل در امر تزریقات و پانسمان و کارکنان بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی.
۹ . اشخاص یا مشاغلی که با وسایل آلوده ممکن است سر و کا رداشته باشند مثل آرایشگران ،
۱۰ . افراد دخیل د رامر گردآوری ،انهدام و دفع زباله های بیمارستانی .
تشخیص آلودگی به HIV
تشخیص عفونت HIVاز طریق آزمایش خون انجام می شود هنگامی که ویروس HIV وارد بدن می شود بدن برای مقابله با ویروس پادتن می سازد که این پادتن از طریق آزمایش خون قابل شناسایی است . ایجاد این پادتن بین ۲ هفته تا ۱۶ ماه ( به طور متوسط ۲۵ روز ) طول می کشد فاصله بین عفونت و پیدایش پادتن که همان فاصله بین عفونت و مثبت شدن آزمایش می باشد دور پنجره ( Window period ) نام دارد. افرادی که در این دوره هستند دچار عفونت شده اند ولی آزمایش HIV آنها منفی است بنابراین اگر فرد رفتار مخاطره آمیزی به طور مثال در ۳ ماه قبل داشته و نتیجه آزمایش وی منفی است باید آزمایش وی ۳ ماه بعد تکرار شود .
بنابراین به طور خلاصه :
• وقتی به فردی HIV مثبت گفته می شود یعنی :
شخص با HIV عفونی شده و بدن وی پادتن تولید کرده است ؛
• وقتی آزمایش مثبت بود بدان معنی نیست که :
۱ . فرد بیماری ایدز دارد
۲ . الزاما ً ایدز می گیرد ( گرچه احتمالش بسیار زیاد است)
۳ . نسبت به ویرس ایمن است ؛
• وقتی آزمایش منفی بود به معنی آن است که هیچگونه پادتنی در خون شخص هنگام آزمایش یافت نشده است بنابراین :
۱ . یا شخص با ویروس عفونی نشده است .
۲ . یا اینکه آلوده شده است ولی هنوز پادتن در وی بوجود نیامده است ؛
• وقتی آزمایش منفی بود بدان معنی نیست که :
همه چیز به خوبی وخوشی گذشته است و شخیص غصه ای ندارد بلکه ممکن است به HIV آلوده باشد.
* فرد نسبت به HIV ایمن است ( تاکنون ثابت نشده است که فردی نسبت به HIV ایمن باشد)
اگر آزمایش فردی از نظر وجود پادتن مثبت باشد ، برای تایید تشخیص ، آزمایش دیگری باید انجام شود .آزمایش های دیگری نیز وجود دارد که بر روی بزاق دهان یا ادرار انجام می شود.
• فواید تشخیص زودهنگام عفونت با HIV
۱. به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری : شروع درمان ضد ویروسی موجب تاخیر در بروز عوارض عفونت شده و زمان عفونت بدون علامت را طولانی می کند ؛
۲. پیشگیری از عفونت های فرصت طلب : وقتی سیستم ایمنی خیلی آسیب می بیند ، علاوه بر داروی ضد ویروس باید از دارویی که از عفونت های فرصت طلب جلوگیری می کند نیز استفاده کرد ؛
۳. حفظ سلامتی بیمار از طریق آموزش و مشاوره با بیمار ؛ یکی از بخش های مهم مبارزه با بیماری آموزش بیمار می باشد . آنها قادر خواهند بود با تجدید نظر در رفتارهای خود مانع انتقال ویروس به دیگران شوند. و از طرفی علایم عفونت های فرصت طلب و یا عوارض جانبی داروها را به خوبی بشناسند و به موقع به پزشک خود اطلاع دهند ؛
۴. امید برای درمان : در حال حاضر هیچ درمان کامل قطعی برای عفونت HIV وجود ندارد ولی استفاده از داروهای ضد ویروس باعث افزایش کفایت ایمنی و پیشگیری از عفونت های فرصت طلب می شود ؛
۵. شناسایی تغییرات همه گیری در سطح جامعه : تشخیص ، مشاوره و پیگیری زودرس تماس های ج ن س ی فرصت خوبی برای به حداقل رساندن انتقال این ویروس فراهم می کند ؛
۶. ایجاد فرصت تاثیر مثبت از سوی پزشکان : تشخیص زودرس به پزشک امکان تاثیر مثبت در سیر بیماری ، حالت روانی بیمار و کاهش احتمال انتقال بیماری به دیگران را می دهد .