وحید 0319
19th August 2012, 04:43 PM
موزه سازه های آبی استان فارس
پروژه موزه ی سازه های آبی استان فارس در مجموعه زرندیه شیراز برنده جایزه معماری شد.
http://memarinews.com/Image/News/2011/5/4370_634422584034687500_l.jpgپروژه موزه ی سازه های آبی استان فارس (احیاء آب انبار دیوان خانه ) توسط علی سوداگران و نازنین کازرونیان در مجموعه زرندیه شیراز انجام شد. زیر بنای این پروژه 300 متر مربع می باشد و عملیات احیای آن در سال 1388 انجام شده است.
آب انبار دیوان خانه یکی از آب انبارهای عام المنفعه ای است که به دستور کریم خان زند بین سال های 1163 تا 1193 هجری قمری در شیراز ساخته شد.
طرح این آب انبار برگرفته از معماری دوره صفویه است که شامل یک راه پله سنگی به عرض 3 متر و یک مخزن به ابعاد 15*15 و عمق 10 متر می باشد. این آب انبار در شمال شرقی میدان توپخانه و در کنار ساختمان دیوان خانه ی شیراز قرار دارد. در گذشته، بر روی این آب انبار، ساختمانی به نام نقاره خانه وجود داشته است که برای رساندن پیام های مهم به مردم ساخته شده بوده که در حال حاضر به یک ویرانه تبدیل شده است. علاوه بر این، بنای پشت آن نیز که شامل بادگیری برای تهویه ی هوای درون آب انبار بوده است نیز به کلی ویران شده است. میان این آب انبار و ساختمان دیوان، خانه مکانی وجود داشته که آن ساختمان نیز هم اینک ویران شده است و تنها یکی از قوس های آن بر روی دیوار دیوان خانه به جای مانده است. آب انبارهای کریم خانی در تاریخ 14/8/1355 به شماره ی 935 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2001.jpg
ایران در طول تاریخ به علت کمبود آب، همواره با مشکلات فراوانی روبرو بوده است و این جبر جغرافیایی عامل پیدایش سازه های هوشمندانه و بسیار دقیقی بوده که کنترل و استفاده از آب را در مصارف گوناگون برای مردمان آن دوره ها امکان پذیر ساخته است. سازه هایی مانند پل، بند، قنات، آب انبار، حمام، کانال آب رسانی، آسیاب آبی، گاو چاه و غیره.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2002.jpg
آب انبار دیوان خانه که از مجموعه ی آب انبار های کریم خانی است که در دوره زندیه ساخته شده در سال 1388 مرمت گردید و در همان سال به موزه ی سازه های آبی استان فارس تغییر کاربری یافت تا محلی جهت معرفی این سازه های آبی باشد، که به مرور در حال نابودی هستند. در مجموع 24 تابلو و 8 ماکت، بازدیدکنندگان را با عنوان و عملکرد دیگر سازه های آبی استان آشنا می سازد.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2004.jpg
ایده ی اصلی در احیاء این بنا، حضور فیزیکی آب بود که به عنوان فصل مشترک تمامی این سازه ها و موضوع پروژه ( موزه ی سازه های آبی ) الزامی می نمود و این حضور فیزیکی در طول مسیر بازدید، موکدا در ناخودآگاه بازدیدکنندگان از اهمیت کنترل و استفاده آب در طول تاریخ که عامل ساخت این بناها بوده حکایت می کند. نحوه نمایش آب با الهام از معبد آناهیتا ( خدای آب ) بیشابور، در سطح وسیع کف به عمق 10 سانتیمتر انجام شد تا انعکاس محیط در آب و گذر بازدیدکنندگان بر روی آن، تداعی گر حس روحانی و تقدس آب برای این مردمان در طول تاریخ باشد.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2003.jpg
تمامی سازه های الحاقی در این فضا از شیشه های لمینت شده ی سکوریت و استیل ضد زنگ انتخاب گردید، سطوح کف از شیشه استفاده شد تا کمترین تاثیر بصری بر فضا و مقاوم در برابر رطوبت باشد و بازدیدکنندگان با حرکت بر روی آن، حس تعلیق در فضا، نور و آب را تجربه کنند.
فریم ها و کلیه اتصالات از فولاد ضد زنگ انتخاب گردید تا به مقاومت شیشه ها کمک کند و در رطوبت دچار زنگ زدگی نشوند و همچنین رنگ خنثای فولاد و سطح صیقلی آن، منعکس کننده ی محیط باشد و خود در فضا حل شود و به شفافیت سازه های الحاقی کمک کند.
تمامی سازه ها به صورت پیش ساخته در کارگاه آماده شده است و پس از حمل به محل، به وسیله پیچ و مهره ها استیل بر روی پایه های قابل تنظیم، به یکدیگر متصل و در فاصله ی 10 سانتیمتری بر روی آب نصب شدند. به علت نشست ساختمان در راه پله و تغییر ترازها و خیزهای پله های ورودی، این مسیر بازدید با نرده ای از جنس استیل تا بالای راه پله جهت سهولت حرکت، امتداد یافت و سطح شیشه های کف پله ها، سندبلاست شد تا زبری سطح شیشه ها مانع از سقوط بازدیدکنندگان گردد.
در نورپردازی از لامپ های LED با ولتاژ 12 و 24 ولت با بازدهی هر وات 125 لومن استفاده گردید تا علاوه بر مصرف پایین برق و طول عمر بالای چراغ با ولتاژ ایمن، خطر برق گرفتگی در آب وجود نداشته باشد.
همچنین سعی شد تا اتصال چراغ ها در مسیر بازدید به گونه ای باشد که منبع نور به صورت مستقیم دیده نشود و تنها هاله ای از سایه روشن ها، مسیر و تابلوها را نشان دهد، تا فضا تحت تاثیر نورهای پراکنده قرار نگیرد. از لامپ های LED با رنگ کهربایی با درخشندگی بالا که عموما جهت دیواره های آجری بناهای تاریخی استفاده می شود، انتخاب گردید تا در تضاد با سردی رنگ ساروج بدنه و آب راکد کف، به محیط، گرمی ببخشد و فضای زنده و پویا خلق کند که گویی آتش به دور آب، جهت روشنایی و گرمی برافروخته شده است.
لازم به ذکر است که این پروژه رتبه اول گروه عمومی را در مسابقه معمار 1389 کسب کرده است.
منبع:
پروژه موزه ی سازه های آبی استان فارس در مجموعه زرندیه شیراز برنده جایزه معماری شد.
http://memarinews.com/Image/News/2011/5/4370_634422584034687500_l.jpgپروژه موزه ی سازه های آبی استان فارس (احیاء آب انبار دیوان خانه ) توسط علی سوداگران و نازنین کازرونیان در مجموعه زرندیه شیراز انجام شد. زیر بنای این پروژه 300 متر مربع می باشد و عملیات احیای آن در سال 1388 انجام شده است.
آب انبار دیوان خانه یکی از آب انبارهای عام المنفعه ای است که به دستور کریم خان زند بین سال های 1163 تا 1193 هجری قمری در شیراز ساخته شد.
طرح این آب انبار برگرفته از معماری دوره صفویه است که شامل یک راه پله سنگی به عرض 3 متر و یک مخزن به ابعاد 15*15 و عمق 10 متر می باشد. این آب انبار در شمال شرقی میدان توپخانه و در کنار ساختمان دیوان خانه ی شیراز قرار دارد. در گذشته، بر روی این آب انبار، ساختمانی به نام نقاره خانه وجود داشته است که برای رساندن پیام های مهم به مردم ساخته شده بوده که در حال حاضر به یک ویرانه تبدیل شده است. علاوه بر این، بنای پشت آن نیز که شامل بادگیری برای تهویه ی هوای درون آب انبار بوده است نیز به کلی ویران شده است. میان این آب انبار و ساختمان دیوان، خانه مکانی وجود داشته که آن ساختمان نیز هم اینک ویران شده است و تنها یکی از قوس های آن بر روی دیوار دیوان خانه به جای مانده است. آب انبارهای کریم خانی در تاریخ 14/8/1355 به شماره ی 935 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2001.jpg
ایران در طول تاریخ به علت کمبود آب، همواره با مشکلات فراوانی روبرو بوده است و این جبر جغرافیایی عامل پیدایش سازه های هوشمندانه و بسیار دقیقی بوده که کنترل و استفاده از آب را در مصارف گوناگون برای مردمان آن دوره ها امکان پذیر ساخته است. سازه هایی مانند پل، بند، قنات، آب انبار، حمام، کانال آب رسانی، آسیاب آبی، گاو چاه و غیره.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2002.jpg
آب انبار دیوان خانه که از مجموعه ی آب انبار های کریم خانی است که در دوره زندیه ساخته شده در سال 1388 مرمت گردید و در همان سال به موزه ی سازه های آبی استان فارس تغییر کاربری یافت تا محلی جهت معرفی این سازه های آبی باشد، که به مرور در حال نابودی هستند. در مجموع 24 تابلو و 8 ماکت، بازدیدکنندگان را با عنوان و عملکرد دیگر سازه های آبی استان آشنا می سازد.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2004.jpg
ایده ی اصلی در احیاء این بنا، حضور فیزیکی آب بود که به عنوان فصل مشترک تمامی این سازه ها و موضوع پروژه ( موزه ی سازه های آبی ) الزامی می نمود و این حضور فیزیکی در طول مسیر بازدید، موکدا در ناخودآگاه بازدیدکنندگان از اهمیت کنترل و استفاده آب در طول تاریخ که عامل ساخت این بناها بوده حکایت می کند. نحوه نمایش آب با الهام از معبد آناهیتا ( خدای آب ) بیشابور، در سطح وسیع کف به عمق 10 سانتیمتر انجام شد تا انعکاس محیط در آب و گذر بازدیدکنندگان بر روی آن، تداعی گر حس روحانی و تقدس آب برای این مردمان در طول تاریخ باشد.
http://memarinews.com/Image/News/saze%20haee%20Abi%20-%20fars%2003.jpg
تمامی سازه های الحاقی در این فضا از شیشه های لمینت شده ی سکوریت و استیل ضد زنگ انتخاب گردید، سطوح کف از شیشه استفاده شد تا کمترین تاثیر بصری بر فضا و مقاوم در برابر رطوبت باشد و بازدیدکنندگان با حرکت بر روی آن، حس تعلیق در فضا، نور و آب را تجربه کنند.
فریم ها و کلیه اتصالات از فولاد ضد زنگ انتخاب گردید تا به مقاومت شیشه ها کمک کند و در رطوبت دچار زنگ زدگی نشوند و همچنین رنگ خنثای فولاد و سطح صیقلی آن، منعکس کننده ی محیط باشد و خود در فضا حل شود و به شفافیت سازه های الحاقی کمک کند.
تمامی سازه ها به صورت پیش ساخته در کارگاه آماده شده است و پس از حمل به محل، به وسیله پیچ و مهره ها استیل بر روی پایه های قابل تنظیم، به یکدیگر متصل و در فاصله ی 10 سانتیمتری بر روی آب نصب شدند. به علت نشست ساختمان در راه پله و تغییر ترازها و خیزهای پله های ورودی، این مسیر بازدید با نرده ای از جنس استیل تا بالای راه پله جهت سهولت حرکت، امتداد یافت و سطح شیشه های کف پله ها، سندبلاست شد تا زبری سطح شیشه ها مانع از سقوط بازدیدکنندگان گردد.
در نورپردازی از لامپ های LED با ولتاژ 12 و 24 ولت با بازدهی هر وات 125 لومن استفاده گردید تا علاوه بر مصرف پایین برق و طول عمر بالای چراغ با ولتاژ ایمن، خطر برق گرفتگی در آب وجود نداشته باشد.
همچنین سعی شد تا اتصال چراغ ها در مسیر بازدید به گونه ای باشد که منبع نور به صورت مستقیم دیده نشود و تنها هاله ای از سایه روشن ها، مسیر و تابلوها را نشان دهد، تا فضا تحت تاثیر نورهای پراکنده قرار نگیرد. از لامپ های LED با رنگ کهربایی با درخشندگی بالا که عموما جهت دیواره های آجری بناهای تاریخی استفاده می شود، انتخاب گردید تا در تضاد با سردی رنگ ساروج بدنه و آب راکد کف، به محیط، گرمی ببخشد و فضای زنده و پویا خلق کند که گویی آتش به دور آب، جهت روشنایی و گرمی برافروخته شده است.
لازم به ذکر است که این پروژه رتبه اول گروه عمومی را در مسابقه معمار 1389 کسب کرده است.
منبع: