hani2011
18th August 2012, 10:57 AM
دعاوی حقوقی که در دادگاهی مطرح و منجر به صدور حکم قطعی شده،قابل طرح دو باره نیست.ولی بر این قاعده،استثنائاتی نیز وجود دارد که ذیلاً بر می شمرم؛
1_حکم اعسار:در دعوی اعسار گرچه حکم اعسار قطعی هم شده باشد،نظر به اینکه ملائت و توانایی وموقعیت مالی امری ثابت نیست و در حال دگرگونی است،بدین ترتیب؛شخصی که در دعوایی تقاضای صدور حکم اعسار از پرداخت هزینه ی دادرسی را نموده و اعسار او به حکم قاضی تأیید شده،از این حکم نمی تواند در دعوای دیگر استفاده و دعوی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی نماید.در ماده508 قانون آیین دادرسی مدنی می خوانیم:«......معافیت از هزینه ی دادرسی برای هر دعوا باید بطور جداگانه تحصیل شود ......».
2-حکم رد تقاضای اعاده ی اعتبار:
تاجر ورشکسته می تواند با تقدیم دادخواست از محضر دادگاه تقاضای اعاده اعتبار نماید.اگر این درخواست رد و حکم محکومیت تاجر صادرشد.
به موجب ماده573 قانون تجارت،این تاجر می تواند 6ماه بعد ازصدور حکم محکومیت بر رد اعاده اعتبار،دو باره از محضر دادگاه تقاضای اعاده اعتبار نماید.
بدین ترتیب،قاعده امر مختوم به حکم رد اعاده اعتبار تسری ندارد.علت این امرآنست که: تحصیل اعتبار،امری تدریجی الحصول است.
3-حکم برجنون شخص :
اگر دعوایی مبنی برجنون شخصی دردادگاه اقامه ،ومنجر به صدور حکم مبنی برجنون وی ودر نتیجه عدم اهلیت اش شده باشد،این حکم مشمول امر مختوم نیست.
لذا در صورت افاقه مجنون،می توان از محضر دادگاه تقاضای صدور رفع حجر نمود.
4- دعوای مجدد تخلیه ی عین مستأجره یه علت نیاز شخصی:
اگر شخصی با تقدیم دادخواست تقاضای تخلیه ی عین مستأجره را به علت نیاز شخصی نماید وتقاضای او به موجب حکم دادگاه رد شود،این حکم مشمول امر مختوم نیست.
ووی می تواند دوباره تقاضای تخلیه به علت نیاز شخصی نماید.
زیرا ادعای نیاز ممکن است درزمانی ثابت نشود ولی در زمان دیگر قابل اثبات باشد.
5-درخواست تعدیل اجاره بهــــــا:
طرح دعوی تعدیل اجاره بها به موجب وشروط مندرج در ماده 4قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356 بلا مانع است.
لذا این دعوی با رعایت شرایط مندرج در ماده ی مذکوراز اعتبار امر مختوم بر خوردار نیست.
1_حکم اعسار:در دعوی اعسار گرچه حکم اعسار قطعی هم شده باشد،نظر به اینکه ملائت و توانایی وموقعیت مالی امری ثابت نیست و در حال دگرگونی است،بدین ترتیب؛شخصی که در دعوایی تقاضای صدور حکم اعسار از پرداخت هزینه ی دادرسی را نموده و اعسار او به حکم قاضی تأیید شده،از این حکم نمی تواند در دعوای دیگر استفاده و دعوی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی نماید.در ماده508 قانون آیین دادرسی مدنی می خوانیم:«......معافیت از هزینه ی دادرسی برای هر دعوا باید بطور جداگانه تحصیل شود ......».
2-حکم رد تقاضای اعاده ی اعتبار:
تاجر ورشکسته می تواند با تقدیم دادخواست از محضر دادگاه تقاضای اعاده اعتبار نماید.اگر این درخواست رد و حکم محکومیت تاجر صادرشد.
به موجب ماده573 قانون تجارت،این تاجر می تواند 6ماه بعد ازصدور حکم محکومیت بر رد اعاده اعتبار،دو باره از محضر دادگاه تقاضای اعاده اعتبار نماید.
بدین ترتیب،قاعده امر مختوم به حکم رد اعاده اعتبار تسری ندارد.علت این امرآنست که: تحصیل اعتبار،امری تدریجی الحصول است.
3-حکم برجنون شخص :
اگر دعوایی مبنی برجنون شخصی دردادگاه اقامه ،ومنجر به صدور حکم مبنی برجنون وی ودر نتیجه عدم اهلیت اش شده باشد،این حکم مشمول امر مختوم نیست.
لذا در صورت افاقه مجنون،می توان از محضر دادگاه تقاضای صدور رفع حجر نمود.
4- دعوای مجدد تخلیه ی عین مستأجره یه علت نیاز شخصی:
اگر شخصی با تقدیم دادخواست تقاضای تخلیه ی عین مستأجره را به علت نیاز شخصی نماید وتقاضای او به موجب حکم دادگاه رد شود،این حکم مشمول امر مختوم نیست.
ووی می تواند دوباره تقاضای تخلیه به علت نیاز شخصی نماید.
زیرا ادعای نیاز ممکن است درزمانی ثابت نشود ولی در زمان دیگر قابل اثبات باشد.
5-درخواست تعدیل اجاره بهــــــا:
طرح دعوی تعدیل اجاره بها به موجب وشروط مندرج در ماده 4قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356 بلا مانع است.
لذا این دعوی با رعایت شرایط مندرج در ماده ی مذکوراز اعتبار امر مختوم بر خوردار نیست.