مهندس ایرانی
11th June 2012, 11:37 AM
طبق تحقيقات خانم مهندس
فاطمه حسني از دانشگاه علوم وتحقيقات تهران
در شهرهاي بزرگ (كلان شهرها) مهمترين عوامل ايجاد آلودگي صوتي سيستم حمل و نقل ، كاربري هاي شهري از جمله صنايع سنگين ، كارگاهها و مشاغل صدا ساز مي باشد. در شهر تهران وجود كارگاههاي پراكنده صنعتي در سطح شهر نظير نجاري، تراشكاري، صافكاري و آهنگري در مجاورت مناطق مسكوني، آموزشي و بهداشتي – درماني مي تواند بر ميزان آلودگي صدا تاثير گذاشته و آن را افزايش دهد.
روش تحقيق: در اين تحقيق براي آگاهي از وضعيت فعاليت هاي، صنايع و مشاغلي كه به نحوي در فرآيند كارشان آلودگي صدا وجود داشته و آلودگي صداي محيط را در تهران افزايش مي دهند، مطالعات و تحقيقات گسترده اي انجام پذيرفت و سپس فهرست كليه مشاغل در اختيار قرار گرفته شد و كليه فعاليت هايي كه در محدوده ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران قراردارند شناسايي گرديد . در گروه بندي آلودگي صوتي مشاغل و حرف در منطقه 12 از نوع گروه A , B مي باشد. بر اساس بررسي هاي انجام شده مشاغل و حرف صدا ساز تفكيك گرديده است كه تعداد آنها حدود 1845 باب مي باشد. همچنين بيشترين تعداد واحدهاي توليدي كفش/قالب سازي و نازك سازي و كمترين تعداد واحدهاي مسگري مي باشد.
نتايج : ارائه نمودار هاي SPL و Leq همچنين تهيه نقشه هاي GIS ميزان SPL و Leq ناشي از اين كارگاهها در منطقه كه بيشترين مقدار SPL در واحدهاي حلبي سازي و مسگري و بيشترين مقدار Leq در واحدهاي خمكاري و مسگري مي باشد و در نهايت واحد تراشكاري با وجود پايين بودن ميزان SPL ، ميزان بالاي زمان تداوم و مساحت مورد استفاده نسبت به بقيه كارگاهها از نظر توليد سرو صدا غالب تر بوده و بعد از آن كارگاه خمكاري با ميزان بالاي SPL و دامنه محيطي در درجه دوم قرار مي گيرد و به همين ترتيب نسبت به بقيه كارگاهها نيز مي توان نتيجه گيري نمود.
و نتايج حاصله اين تحقيق
نتايج :
پس از بدست آوردن آمار نسبتاً كاملي از مشاغل فوق الذكر در سطح ناحيه 3 منطقه 12 ، بصورت تصادفي از ميان آنها به تعدادي از مشاغل داراي آلودگي صوتي مراجعه گرديد و اندازه گيري تراز فشار صوت (SPL ) ، آناليز فركانسي بعضي از دستگاه ها و همچنين تراز معادل اندازه گيري شد كه بعلت اينكه تراز معادل در زمان 15 دقيقه در اكثر موارد اختلاف جزئي (حدود چند دسي بل) با SPL نداشت، بيشتر SPL مدنظر قرار گرفت .
نمودار2 : ميزان تراز فشار صدا بر حسب دسي بل آ در كارگاه ها و مشاغل صدا ساز ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران – 1390
همانگونه كه در نمودار 2 نشان داده مي شود ميزان تراز فشار صوتي ناشي از كارگاه ها و مشاغل صدا ساز از جمله: پرسكاري، خمكاري، جوشكاري ، تراشكاري ، حلبي سازي و فلز كاري بصورت اندازه گيري لحظه اي بيشتر از بقيه كارگاه ها مي باشد. البته با توجه به اينكه مقدار SPL تعيين شده بصورت لحظه اي بوده و بر اساس گذشت زمان مقدار آن ثابت نبوده و متغير است، از طرفي كارگاههاي تعيين شده اكثراً فعاليت ضربه اي دارند و صداي توليدي ناشي از شدت ضربه هاي وارد شده است و بصورت مداوم و مستمر اين صدا توليد نمي گردد.
نمودار3 : ميزان تراز معادل صدا بر حسب دسي بل آ در كارگاه ها و مشاغل صدا ساز ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران -1390
نمودار 3 ميزان تراز معادل صداي توليدي از كارگاه ها و مشاغل صدا ساز ارائه مي دهد، همانگونه كه مشاهده مي گردد ميزان Leq كارگاه هاي پرسكاري، مسگري، جوشكاري و حلبي سازي در مدت 15 دقيقه اندازه گيري بالا مي باشد. ميزان تراز معادل اندازه گيري شده ميانگين تراز هاي ايجاد شده توسط دستگاه هاي موجود در كارگاه مي باشد.
در ادامه ميزان پراكندگي تراز فشار صوتي و تراز معادل صوتي براي كارگاههاي اندازه گيري شده بصورت نقشه پهنه بندي شده در محيط [8] (http://doe.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=Paper&CategoryID=7fb271f5-f2fe-4a98-a24a-83889b582c66&WebPartID=35141405-88db-4045-aa23-fc9d6d7fbe4a&ID=8d907a9a-9dd5-41e6-84f7-bc9c2e5198f6#_ftn8)GIS ترسيم گرديده كه طبق رنگهاي ارائه شده مي توان تعيين نمود كه كدام كارگاه در چه بخش از ناحيه بيشترين ميزان SPL و Leq را ايجاد مي نمايد. در نهايت پس از بررسي هاي انجام شده مشخص گرديد كه صداي ناشي از كارگاه ها و مشاغل صدا ساز در ناحيه غالب نبوده و فقط براي سكنه و شاغلين آزار دهنده مي باشد.
نقشه 2 : نقشه پراكندگي ميزان تراز فشار صوتي SPL در كارگاههاي ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران – 1390
نقشه 3 : نقشه پراكندگي ميزان تراز معادل صدا Leq از كارگاههاي ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران – 1390
در قسمت بالا ليست كارگاههاي صدا ساز در ناحيه 3 منطقه 12 كه مورد اندازه گيري قرار گرفت ارائه شده است. بر اساس موارد اندازه گيري شده، ميانگين ميزان تراز فشار صوتي SPL در 7 دسته از اين كارگاهها به شكل جدول زير تهيه و بر اساس زمان تداوم و دامنه محيطي كارگاههاي مذكور محاسبات زير جهت اولويت بندي اين دسته از كارگاهها در توليد سرو صدا در محيط هاي كاري انجام شده است. ]10[
فرمول محاسبه:
ميزان Leq = زمان تداوم * دامنه محيطي (m2) *تراز LP( SPL)
جدول4: ليست 7 دسته از منابع كارگاهي صدا ساز با زمان تداوم و مساحت كارگاهي
نوع كارگاه
SPL
زمان تداوم (ساعت)
دامنه محيطي m2
خمكاري
86/94
6
24
36/12519
چرخكاري
32/89
5
15
6699
تراشكاري
73/88
30/6
30
97/16769
حلبي سازي
29/95
6
14
36/8004
پرسكاري
6/98
6
15
8874
فلزكاري
8/96
3
25
7395
مسگري
85/98
7
12
4/8303
نمودار4: مقادير توليد سرو صداي كارگاهي بر حسب متر مربع در ساعت دسي بل آ -1390
همانطور كه در جدول4مشاهده مي كنيد در تراشكاري با وجود پايين بودن ميزان SPL ، ميزان بالاي زمان تداوم و مساحت مورد استفاده نسبت به بقيه كارگاهها از نظر توليد سرو صدا غالب تر مي باشد و بعد از آن كارگاه خمكاري با ميزان بالاي SPL و دامنه محيطي در درجه دوم قرار مي گيرد و به همين ترتيب نسبت به بقيه كارگاهها نيز مي توان نتيجه گيري نمود.
با توجه به اينكه كه بازار در ناحيه 3 واقع شده و اين بخش يكي از مراكز مهم تجاري در شهر تهران به شمار مي رود خود دلايلي بر ايجاد ترافيك در منطقه بوده و يكي از عوامل ايجاد سر و صدا در اين ناحيه مي باشد.لذا علاوه بر وجود كارگاههاي صدا ساز كه طبق نقشه پهنه بندي اين كارگاهها در يك بخش از اين ناحيه تجمع دارند مي توان از دلايل وجود سرو صداي مضاعف در اين ناحيه، ترافيك ناشي از تردد مردم و كسبه دانست، زيرا اين ناحيه قطب اصلي تجارت در شهر تهران مي باشد. با توجه به وضعيت پراكندگي كارگاهها و اينكه تجمع آنها در يك بخش از ناحيه محدوده خيابان ري، 15 خرداد و مصطفي خميني مي باشد مي توان نتيجه گيري كرد كه كارگاهها از عوامل اصلي توليد سر و صدا در ناحيه 3 نمي باشد و صداي ترافيك در ناحيه 3 غالب تر است. لذا در ادامه به بررسي وضعيت ترافيك در اين ناحيه و نتايج اندازه گيري در اين منطقه مي پردازيم.
امروزه با وجود كنترل بسياري از عوامل مخاطره زاي محيط زيست در شهرها، آلودگي صدا كماكان به عنوان يكي از عوامل زيان آور محيط مطرح مي باشد. صداي ترافيك مهمترين منبع آلودگي صداي شهرها است. در حال حاضر اين مساله به عنوان يك مشكل جهاني مطرح شده و مهمترين عامل آلودگي صداي شهرها است. در سالهاي اخير در برخي كشورها قوانين محدود كننده جديدي درخصوص كنترل صداي ترافيك شهري به اجراء گذاشته شده است. در اين تحقيق پس از شناسايي ناحيه مورد مطالعه اندازه گيري ها در 3 سطح كارگاهي، منطقه مسكوني و ناحيه ترافيكي انجام گرديد.با توجه به اينكه ناحيه 3 منطقه 12 از نظر تجاري و اقتصادي داراي اهميت مي باشد، بررسي آلودگي صداي اين ناحيه در بخش كارگاه ها و مشاغل صدا ساز انجام گرديد .
· در بخش كارگاهي حدود 1845 كارگاه صداي ساز مشغول به فعاليت مي باشند كه تقريبا در41 مورد از كارگاهها مقادير Leqو SPL اندازه گيري و با بررسي مقادير SPL و Leq در زمان 15 دقيقه اندازه گيري، نتايجي حاصل گرديد. درخصوص اندازه گيري ميزانLeq صداي كارگاهها، بصورت يكنواخت فرض شده است.
· بر اساس بررسي هاي بعمل آمده و تهيه نقشه پراكندگي صوتي و محل استقرار كارگاهها مي توان نتيجه گيري كرد كه كارگاههاي صدا ساز در اين ناحيه يك بخش تجمع داشته و نمي تواند بصورت صداي غالب در منطقه محسوب گردد و فقط براي ساكنين منطقه آزار دهنده است. از طرفي بر اساس موارد اعلام شده از سوي شهرداري ناحيه 3 مبني بر ساماندهي مشاغل صدا ساز از جمله آهنگري ها ، برخي مسگري ها و مواردي ديگر در شهرك هاي صنعتي تاحدودي وضعيت صداي ناشي از كارگاهها تحت كنترل مي باشد.
فاطمه حسني از دانشگاه علوم وتحقيقات تهران
در شهرهاي بزرگ (كلان شهرها) مهمترين عوامل ايجاد آلودگي صوتي سيستم حمل و نقل ، كاربري هاي شهري از جمله صنايع سنگين ، كارگاهها و مشاغل صدا ساز مي باشد. در شهر تهران وجود كارگاههاي پراكنده صنعتي در سطح شهر نظير نجاري، تراشكاري، صافكاري و آهنگري در مجاورت مناطق مسكوني، آموزشي و بهداشتي – درماني مي تواند بر ميزان آلودگي صدا تاثير گذاشته و آن را افزايش دهد.
روش تحقيق: در اين تحقيق براي آگاهي از وضعيت فعاليت هاي، صنايع و مشاغلي كه به نحوي در فرآيند كارشان آلودگي صدا وجود داشته و آلودگي صداي محيط را در تهران افزايش مي دهند، مطالعات و تحقيقات گسترده اي انجام پذيرفت و سپس فهرست كليه مشاغل در اختيار قرار گرفته شد و كليه فعاليت هايي كه در محدوده ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران قراردارند شناسايي گرديد . در گروه بندي آلودگي صوتي مشاغل و حرف در منطقه 12 از نوع گروه A , B مي باشد. بر اساس بررسي هاي انجام شده مشاغل و حرف صدا ساز تفكيك گرديده است كه تعداد آنها حدود 1845 باب مي باشد. همچنين بيشترين تعداد واحدهاي توليدي كفش/قالب سازي و نازك سازي و كمترين تعداد واحدهاي مسگري مي باشد.
نتايج : ارائه نمودار هاي SPL و Leq همچنين تهيه نقشه هاي GIS ميزان SPL و Leq ناشي از اين كارگاهها در منطقه كه بيشترين مقدار SPL در واحدهاي حلبي سازي و مسگري و بيشترين مقدار Leq در واحدهاي خمكاري و مسگري مي باشد و در نهايت واحد تراشكاري با وجود پايين بودن ميزان SPL ، ميزان بالاي زمان تداوم و مساحت مورد استفاده نسبت به بقيه كارگاهها از نظر توليد سرو صدا غالب تر بوده و بعد از آن كارگاه خمكاري با ميزان بالاي SPL و دامنه محيطي در درجه دوم قرار مي گيرد و به همين ترتيب نسبت به بقيه كارگاهها نيز مي توان نتيجه گيري نمود.
و نتايج حاصله اين تحقيق
نتايج :
پس از بدست آوردن آمار نسبتاً كاملي از مشاغل فوق الذكر در سطح ناحيه 3 منطقه 12 ، بصورت تصادفي از ميان آنها به تعدادي از مشاغل داراي آلودگي صوتي مراجعه گرديد و اندازه گيري تراز فشار صوت (SPL ) ، آناليز فركانسي بعضي از دستگاه ها و همچنين تراز معادل اندازه گيري شد كه بعلت اينكه تراز معادل در زمان 15 دقيقه در اكثر موارد اختلاف جزئي (حدود چند دسي بل) با SPL نداشت، بيشتر SPL مدنظر قرار گرفت .
نمودار2 : ميزان تراز فشار صدا بر حسب دسي بل آ در كارگاه ها و مشاغل صدا ساز ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران – 1390
همانگونه كه در نمودار 2 نشان داده مي شود ميزان تراز فشار صوتي ناشي از كارگاه ها و مشاغل صدا ساز از جمله: پرسكاري، خمكاري، جوشكاري ، تراشكاري ، حلبي سازي و فلز كاري بصورت اندازه گيري لحظه اي بيشتر از بقيه كارگاه ها مي باشد. البته با توجه به اينكه مقدار SPL تعيين شده بصورت لحظه اي بوده و بر اساس گذشت زمان مقدار آن ثابت نبوده و متغير است، از طرفي كارگاههاي تعيين شده اكثراً فعاليت ضربه اي دارند و صداي توليدي ناشي از شدت ضربه هاي وارد شده است و بصورت مداوم و مستمر اين صدا توليد نمي گردد.
نمودار3 : ميزان تراز معادل صدا بر حسب دسي بل آ در كارگاه ها و مشاغل صدا ساز ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران -1390
نمودار 3 ميزان تراز معادل صداي توليدي از كارگاه ها و مشاغل صدا ساز ارائه مي دهد، همانگونه كه مشاهده مي گردد ميزان Leq كارگاه هاي پرسكاري، مسگري، جوشكاري و حلبي سازي در مدت 15 دقيقه اندازه گيري بالا مي باشد. ميزان تراز معادل اندازه گيري شده ميانگين تراز هاي ايجاد شده توسط دستگاه هاي موجود در كارگاه مي باشد.
در ادامه ميزان پراكندگي تراز فشار صوتي و تراز معادل صوتي براي كارگاههاي اندازه گيري شده بصورت نقشه پهنه بندي شده در محيط [8] (http://doe.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=Paper&CategoryID=7fb271f5-f2fe-4a98-a24a-83889b582c66&WebPartID=35141405-88db-4045-aa23-fc9d6d7fbe4a&ID=8d907a9a-9dd5-41e6-84f7-bc9c2e5198f6#_ftn8)GIS ترسيم گرديده كه طبق رنگهاي ارائه شده مي توان تعيين نمود كه كدام كارگاه در چه بخش از ناحيه بيشترين ميزان SPL و Leq را ايجاد مي نمايد. در نهايت پس از بررسي هاي انجام شده مشخص گرديد كه صداي ناشي از كارگاه ها و مشاغل صدا ساز در ناحيه غالب نبوده و فقط براي سكنه و شاغلين آزار دهنده مي باشد.
نقشه 2 : نقشه پراكندگي ميزان تراز فشار صوتي SPL در كارگاههاي ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران – 1390
نقشه 3 : نقشه پراكندگي ميزان تراز معادل صدا Leq از كارگاههاي ناحيه 3 منطقه 12 شهرداري تهران – 1390
در قسمت بالا ليست كارگاههاي صدا ساز در ناحيه 3 منطقه 12 كه مورد اندازه گيري قرار گرفت ارائه شده است. بر اساس موارد اندازه گيري شده، ميانگين ميزان تراز فشار صوتي SPL در 7 دسته از اين كارگاهها به شكل جدول زير تهيه و بر اساس زمان تداوم و دامنه محيطي كارگاههاي مذكور محاسبات زير جهت اولويت بندي اين دسته از كارگاهها در توليد سرو صدا در محيط هاي كاري انجام شده است. ]10[
فرمول محاسبه:
ميزان Leq = زمان تداوم * دامنه محيطي (m2) *تراز LP( SPL)
جدول4: ليست 7 دسته از منابع كارگاهي صدا ساز با زمان تداوم و مساحت كارگاهي
نوع كارگاه
SPL
زمان تداوم (ساعت)
دامنه محيطي m2
خمكاري
86/94
6
24
36/12519
چرخكاري
32/89
5
15
6699
تراشكاري
73/88
30/6
30
97/16769
حلبي سازي
29/95
6
14
36/8004
پرسكاري
6/98
6
15
8874
فلزكاري
8/96
3
25
7395
مسگري
85/98
7
12
4/8303
نمودار4: مقادير توليد سرو صداي كارگاهي بر حسب متر مربع در ساعت دسي بل آ -1390
همانطور كه در جدول4مشاهده مي كنيد در تراشكاري با وجود پايين بودن ميزان SPL ، ميزان بالاي زمان تداوم و مساحت مورد استفاده نسبت به بقيه كارگاهها از نظر توليد سرو صدا غالب تر مي باشد و بعد از آن كارگاه خمكاري با ميزان بالاي SPL و دامنه محيطي در درجه دوم قرار مي گيرد و به همين ترتيب نسبت به بقيه كارگاهها نيز مي توان نتيجه گيري نمود.
با توجه به اينكه كه بازار در ناحيه 3 واقع شده و اين بخش يكي از مراكز مهم تجاري در شهر تهران به شمار مي رود خود دلايلي بر ايجاد ترافيك در منطقه بوده و يكي از عوامل ايجاد سر و صدا در اين ناحيه مي باشد.لذا علاوه بر وجود كارگاههاي صدا ساز كه طبق نقشه پهنه بندي اين كارگاهها در يك بخش از اين ناحيه تجمع دارند مي توان از دلايل وجود سرو صداي مضاعف در اين ناحيه، ترافيك ناشي از تردد مردم و كسبه دانست، زيرا اين ناحيه قطب اصلي تجارت در شهر تهران مي باشد. با توجه به وضعيت پراكندگي كارگاهها و اينكه تجمع آنها در يك بخش از ناحيه محدوده خيابان ري، 15 خرداد و مصطفي خميني مي باشد مي توان نتيجه گيري كرد كه كارگاهها از عوامل اصلي توليد سر و صدا در ناحيه 3 نمي باشد و صداي ترافيك در ناحيه 3 غالب تر است. لذا در ادامه به بررسي وضعيت ترافيك در اين ناحيه و نتايج اندازه گيري در اين منطقه مي پردازيم.
امروزه با وجود كنترل بسياري از عوامل مخاطره زاي محيط زيست در شهرها، آلودگي صدا كماكان به عنوان يكي از عوامل زيان آور محيط مطرح مي باشد. صداي ترافيك مهمترين منبع آلودگي صداي شهرها است. در حال حاضر اين مساله به عنوان يك مشكل جهاني مطرح شده و مهمترين عامل آلودگي صداي شهرها است. در سالهاي اخير در برخي كشورها قوانين محدود كننده جديدي درخصوص كنترل صداي ترافيك شهري به اجراء گذاشته شده است. در اين تحقيق پس از شناسايي ناحيه مورد مطالعه اندازه گيري ها در 3 سطح كارگاهي، منطقه مسكوني و ناحيه ترافيكي انجام گرديد.با توجه به اينكه ناحيه 3 منطقه 12 از نظر تجاري و اقتصادي داراي اهميت مي باشد، بررسي آلودگي صداي اين ناحيه در بخش كارگاه ها و مشاغل صدا ساز انجام گرديد .
· در بخش كارگاهي حدود 1845 كارگاه صداي ساز مشغول به فعاليت مي باشند كه تقريبا در41 مورد از كارگاهها مقادير Leqو SPL اندازه گيري و با بررسي مقادير SPL و Leq در زمان 15 دقيقه اندازه گيري، نتايجي حاصل گرديد. درخصوص اندازه گيري ميزانLeq صداي كارگاهها، بصورت يكنواخت فرض شده است.
· بر اساس بررسي هاي بعمل آمده و تهيه نقشه پراكندگي صوتي و محل استقرار كارگاهها مي توان نتيجه گيري كرد كه كارگاههاي صدا ساز در اين ناحيه يك بخش تجمع داشته و نمي تواند بصورت صداي غالب در منطقه محسوب گردد و فقط براي ساكنين منطقه آزار دهنده است. از طرفي بر اساس موارد اعلام شده از سوي شهرداري ناحيه 3 مبني بر ساماندهي مشاغل صدا ساز از جمله آهنگري ها ، برخي مسگري ها و مواردي ديگر در شهرك هاي صنعتي تاحدودي وضعيت صداي ناشي از كارگاهها تحت كنترل مي باشد.