artadokht
3rd April 2012, 09:42 AM
هنگامی که کسی زیاد تنبلی کند و یا کج و معوج بنشیند و یا لم بدهد، به اومی گویند: مگه تنبلخونه شاه عباسه؟ امروز به ریشه یابی این مثل عامیانهمی پردازیم.
شاه عباس کبیر یک روز گفت: خدا را شکر! همه اصناف در مملکتایران به نوایی رسیده اند و هیچ کس نیست که بدون درآمد باشد.سپس خطاب بهمشاوران خود گفت: همین طور است؟ همه سخن شاه را تایید کردند.از نمایندگاناصناف پرسید، آن ها هم بر حرف شاه صحه گذاشتند و از تلاش های شاه درآبادانی مملکت تعریف کردند.
اما وزیر عرض کرد: قربانتان بشوم، فقط تنبل هاهستند که سرشان بی کلاه مانده.
شاه بلافاصله دستورداد تا تنبلخانه ای در اصفهان تاسیس شود و به امورتنبلها بپردازد. بودجه ای نیز به این کار اختصاص داده شد.کلنگ تنبل خانهبر زمین زده شد و تنبل خانه مجللی و باشکوهی تاسیس شد.
تنبل ها از سرتاسر مملکت را در آن جای گرفتند و زندگیشان از بودجه دولتی تامین شد.تعرفه بودجه تنبل خانه روز به روز بیشتر می شد، شاه گفت: این همه پولبرای تنبل خانه؟ عرض کردند: بله. تعداد تنبلها زیاد شده و هر روز همبیشتر از دیروز می شود!شاه به صورت سرزده و با لباس مبدل به صورت ناشناساز تنبلخانه بازدید کرد. دید تنبلها از در و دیوار بالا می روند و جای
سوزن انداختن نیست.
شاه خودش را معرفی کرد. هرچه گفتند: شاه آمده، فایده ای نداشت، آن قدرشلوغ بود که شاه هم نمی توانست داخل بشود. شاه دریافت که بسیاری از اینها تنبل نیستند و خود را تنبل جا زده اند تا مواجب بگیرند.شاه به کاخ خودرفت و مساله را به شور گذاشت.
مشاوران هریک طرحی ارائه دادند تا تنبل ها را از غیر تنبل ها تشخیصبدهند ولی هیچ یکی از این طرح ها عملی نبود.سرانجام دلقک شاه گفت: برایتشخیص تنبل های حقیقی از تنبل نماها همه را به حمامی ببرند و منافذ حمامرا ببندند و آتش حمام را به تدریج تند کنند، تنبل نماها تاب حرارت را نمیآورند و از حمام بیرون می روند و تنبلهای حقیقی در حمام می مانند.شاه اینتدبیر را پسندید و آن را به اجرا درآورد.
تنبل نماها یک به یک از حمامفرار کردند.
فقط دو نفر باقی ماندند که روی سنگ های سوزان کف حمام خوابیده بودند. یکیناله می کرد و می گفت: آخ سوختم، آخ سوختم. دیگری حال ناله و فریاد همنداشت گاهی با صدای ضعیف می گفت: بگو رفیقم هم سوخت
شاه عباس کبیر یک روز گفت: خدا را شکر! همه اصناف در مملکتایران به نوایی رسیده اند و هیچ کس نیست که بدون درآمد باشد.سپس خطاب بهمشاوران خود گفت: همین طور است؟ همه سخن شاه را تایید کردند.از نمایندگاناصناف پرسید، آن ها هم بر حرف شاه صحه گذاشتند و از تلاش های شاه درآبادانی مملکت تعریف کردند.
اما وزیر عرض کرد: قربانتان بشوم، فقط تنبل هاهستند که سرشان بی کلاه مانده.
شاه بلافاصله دستورداد تا تنبلخانه ای در اصفهان تاسیس شود و به امورتنبلها بپردازد. بودجه ای نیز به این کار اختصاص داده شد.کلنگ تنبل خانهبر زمین زده شد و تنبل خانه مجللی و باشکوهی تاسیس شد.
تنبل ها از سرتاسر مملکت را در آن جای گرفتند و زندگیشان از بودجه دولتی تامین شد.تعرفه بودجه تنبل خانه روز به روز بیشتر می شد، شاه گفت: این همه پولبرای تنبل خانه؟ عرض کردند: بله. تعداد تنبلها زیاد شده و هر روز همبیشتر از دیروز می شود!شاه به صورت سرزده و با لباس مبدل به صورت ناشناساز تنبلخانه بازدید کرد. دید تنبلها از در و دیوار بالا می روند و جای
سوزن انداختن نیست.
شاه خودش را معرفی کرد. هرچه گفتند: شاه آمده، فایده ای نداشت، آن قدرشلوغ بود که شاه هم نمی توانست داخل بشود. شاه دریافت که بسیاری از اینها تنبل نیستند و خود را تنبل جا زده اند تا مواجب بگیرند.شاه به کاخ خودرفت و مساله را به شور گذاشت.
مشاوران هریک طرحی ارائه دادند تا تنبل ها را از غیر تنبل ها تشخیصبدهند ولی هیچ یکی از این طرح ها عملی نبود.سرانجام دلقک شاه گفت: برایتشخیص تنبل های حقیقی از تنبل نماها همه را به حمامی ببرند و منافذ حمامرا ببندند و آتش حمام را به تدریج تند کنند، تنبل نماها تاب حرارت را نمیآورند و از حمام بیرون می روند و تنبلهای حقیقی در حمام می مانند.شاه اینتدبیر را پسندید و آن را به اجرا درآورد.
تنبل نماها یک به یک از حمامفرار کردند.
فقط دو نفر باقی ماندند که روی سنگ های سوزان کف حمام خوابیده بودند. یکیناله می کرد و می گفت: آخ سوختم، آخ سوختم. دیگری حال ناله و فریاد همنداشت گاهی با صدای ضعیف می گفت: بگو رفیقم هم سوخت