روانشناس کیست و روان درمانی به چه معناست؟

[Ehsan M]

به راستی وظیفه روانشناس چیست؟ آیا آنگونه که برخی عنوان می کنند روانشناسان با افراد عقب افتاده و روانی سروکار دارند. آیا تنها افراد مبتلا به جنون و دارای نقایص عصبی به روانشناس مراجعه می کنند. واقعیت آن است که سالهاست این افکار و باورهای اشتباه به فراموشی سپرده شده است. چرا که روان شناس با همه جنبه های زندگی انسان ارتباط دارد. به همان اندازه که جامعه پیچیده تر شده، روانشناسی هم به صورت روزافزونی نقش مهمتر و تاثیرگذارتری در حل مسایل آدمی بازی کرده است. به اعتقاد بسیاری از روانشناسان، روانشناسی« علم رفتار » است و روانشناس به مطالعه علمی رفتار می پردازد. در این تعریف، رفتار شامل تمامی اعمال قابل مشاهده از قبیل حرکات، گفتار، تغییرات فیزیولوژیایی و حتی فرایندهایی که حاصل استنباط هستند، همچون تفکر و رویا می باشد. روانشناسان بالینی و مشاوران، با استفاده از اصول و تکنیکهای روانشناختی و فنون روان درمانی، به دنبال تغییر، اصلاح و درمان مشکلات عاطفی و رفتاری هستند.علاوه بر این روان درمانگر به دنبال تقویت، رشد و تکامل جنبه های سالم و مثبت شخصیت می باشد. اصل اساسی در روان درمانی، رابطه عاطفی و انسانی است که بیمار و متخصص با یکدیگر برقرار می کنند. در جریان این رابطه بیمار تجارب و رفتارهای جدیدی فرا می گیرد که او را در برطرف کردن مشکلات و سازگاری با محیطش کمک می کند. در مورد اینکه روان درمانی به چه میزان می تواند منجر به تغییر رفتار شود، تحقیقات طولی متعددی طی سالیان گذشته صورت گرفته است. این تحقیقات بیانگر آن است که روان درمانی نه تنها روش بسیار موثر و مفیدی در برطرف کردن معضلات روانی و رفتاری است، بلکه نوعی آموزش پایدار در تغییر ویژگیهای شخصیت و رفتار به شمار می رود، که میزان بسیار پایینی در بازگشت علائم بیماری را به همراه خواهد داشت. بدیهی است اهداف روان درمانی، یعنی توقف، تغییر و برطرف نمودن علائم بیماری و تقویت و تکامل جنبه های مثبت شخصیت، در صورتی محقق خواهد شد که مراحل و فرایند کلی درمان به صورت کامل اجرا شود. تعهد، تخصص و مهارت لازم درمانگر در استفاده از راهبردهای مداخله ای لازم از یک طرف، و از طرفی مشارکت فعال و مداوم مراجع در جلسات درمانی و پرهیز وی از کمال گرایی و انتظارات غیر منطقی از درمان، از جمله موارد قابل توجه در روان درمانی می باشد. تکنیکهای مورد استفاده هر روانشناس در فرایند روان درمانی، برخواسته از رویکرد نظری روانشناختی اختصاصی وی که در آن حوزه مهارت، تجربه و آموزش لازم را فرا گرفته است، خواهد بود. نظریه های روانکاوی، رفتاری، شناختی- رفتاری و نظریه های متمرکز بر خانواده از جمله رویکردهای فوق هستند که هر کدام فنون و روشهای درمانی خاص خود را دارا می باشند و درمانگر با استفاده از فنون و تکنیکهای یکی از این نظریه ها و یا استفاده از ترکیبی از روشهای نظریات فوق، جریان روان درمانی را برای رسیدن به هدف نهایی درمان، یعنی تغییر رفتار نامطلوب هدایت می نماید.