هرودوت (نخستین تاریخ‌نگار یونانی زبان )

[باستان شناس]

هرودوت

، (زاده ۴۸۴ (http://www.njavan.com/wiki/%DB%B4%DB%B8%DB%B4_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B 2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF)) - مرگ ۴۲۵ پیش از میلاد (http://www.njavan.com/wiki/%DB%B4%DB%B2%DB%B5_(%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B 2_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF))) نخستین تاریخ‌نگار یونانی زبان (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7% D9%86%DB%8C) است که آثارش تا زمان ما باقی مانده‌است.

هرودوت از مردم هالیکارناس (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D 8%A7%D8%B3)، شهر یونانی (http://www.njavan.com/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86) نشین آسیای صغیر (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%BA%DB%8C% D8%B1) بود
و چون در آن هنگام این شهر بخشی از حکومت ایران (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) به شمار می‌رفت،
مورخ مذکور را تبعه ایران (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) ذکر کرده‌اند.

گرچه او را پدر مورخین خوانده‌اند ولی در واقع نخستین مورخ نبوده،

زیرا قبل از او دانشمندان دیگر یونانی‌ها مانند هکاتئوس (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%B3) مطالبی نوشته‌اند
که به ما نرسیده و ظن قوی می‌رود
که هرودوت و مورخین قرون بعد از این نوشته‌ها، بدون ذکر نام مؤلف، استفاده کرده‌اند.
هرودوت سفرهای متعدد در ممالک مشرق زمین کرده و تحقیقات خود را راجع به احوال و تاریخ این کشورها نوشته‌است.

(http://www.njavan.com/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Herodotus_Mas simo_Inv124478.jpg)
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Herodotus_Massimo_Inv124478.jpg/220px-Herodotus_Massimo_Inv124478.jpg (http://www.njavan.com/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Herodotus_Mas simo_Inv124478.jpg)

[باستان شناس]

آثار هرودوت

نوشته‌های او شامل نه کتاب (http://www.njavan.com/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) است

و از این‌جهت آن را «تاریخ در نه کتاب» می نامند
و هر یک از کتاب‌های او به نام یکی از ارباب انواع (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84% D9%86%D9%88%D8%B9&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) یونان کهن است.

بعضی از محققان تقسیم و نام‌گذاری آثار هرودوت را از قرون بعد می‌دانند
و معتقدند که تألیفات او در ابتدا تقسیماتی نداشته‌است.


سبک نگارش هرودوت

هرودوت زمان وقوع حوادث تاریخی را در بعضی از گزارش‌ها، درهم و ناهماهنگ نوشته‌است،

در موارد زیادی داستان‌گویی جای تاریخ را گرفته،

علاوه براین‌ها گویی روح اسطوره‌پرستی یونانی هم در آثار هرودوت جایگاه ویژه‌ای داشته‌است.

نوشته‌های هرودوت درباره بابل (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84) و آسور (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B3%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) هم آشفته و افسانه‌آمیز است.

وی کاهنان مصر (http://www.njavan.com/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1) و بابل را مأخذ تحقیقات خویش معرفی کرده‌است.

با این‌وجود کتاب‌هایش در معرفی اوضاع و احوال مشرق‌زمین در عهد باستان قابل‌توجه‌است.

[باستان شناس]

نقشه جهان اثر هرودوت

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Herodotus_world_map-fr.svg/788px-Herodotus_world_map-fr.svg.png (http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8c/Herodotus_world_map-fr.svg)

[باستان شناس]

هرودوت و ایرانیان

سوئیداس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8% A7%D8%B3&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) هرودوت را فرزند لیگزیس(Lyxes) و دریو(Dryo) معرفی می‌کند که در هالیکارناس (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D 8%A7%D8%B3)،
بخشی از امپراتوری ایران (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D B%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) در زمان داریوش هخامنشی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D9%87%D8%AE% D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C) به دنیا آمد.

همچنین نام پدر و مادر او ریشهٔ یونانی ندارد و منحصر به فرد به نظر می‌رسد.

از این رو، جرج سارتن (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%86) احتمال می‌دهد که این‌ها نام‌های شرقی باشند که کم و بیش رنگ یونانی به خود گرفته‌اند و اگر چنین باشد هرودوت را می‌توان شرقی یا دست‌کم نیمه‌شرقی دانست.

شاید به همین دلیل باشد که پلوتارک (http://www.njavan.com/wiki/%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%A9)، تاریخ‌نگار یونانی، هرودوت را بیگانه‌پرست(Philobarbaro) معرفی کرده‌است.

اگرچه هرودوت در نگارش نبردهای ایران و یونان گاه از هم‌زبانان یونانی خود پشتیبانی می‌کند،
ولی بخش مهمی از تاریخ باشکوه ایران باستان از نوشته‌های او یا به کمک آن‌ها شناخته شده‌است.

[باستان شناس]

نظرات مورخان و مشاهیر در باره هرودوت

هرودوت در زمان خود نویسنده بسیار معروفی بود،
گفته می‌شود که نوشته‌های خود را در زمان بازیهای المپیک (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%DA%A9) در آتن می‌خوانده‌است.

دانشمندان قرون بعد عقاید متفاوتی در باره آثار او داشته‌اند،
اما رویهمرفته بیشتر محققین او را مورخی می‌دانند که سعی بر نوشتن حقیقت داشته‌است.

اوسویوس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9% 88%D8%B3&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF)، وقایع‌نگار معتبر قرن سوم میلادی ضمن گفتگو درباره سالهای ۴۴۵ و ۴۴۶ پیش از میلاد، می‌گوید:

هرودوت کتاب خود را در ملأ عام در آتن (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%86) خواند و به افتخار بزرگی نایل شد.

پلوتارک (http://www.njavan.com/wiki/%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%A9) اشاره می‌کند

که هرودوت مورد توجه مردم آتن (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%86) بوده و آنها در برابر ستایش شهر آتن، ده تالان به او داده‌اند.

ارسطو (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%B7%D9%88) او را افسانه‌گوی،
ولی خوش‌بیان و دارای قدرت نویسندگی دانسته‌است
و به اشتباهات هرودوت در علوم طبیعی اشاره کرده‌است.

توسیدید (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%AF) که تاریخ جنگ‌های پلوپونزی را نوشته‌است.
می‌گوید:
هرودوت نثرنویسی بود که به حقیقت نویسی علاقه نداشت.

کتزیاس (http://www.njavan.com/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3)،
پزشک دربار داریوش دوم (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D8%AF%D9%88% D9%85) و اردشیر دوم (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D9%88% D9%85)

مواردی از نوشته‌های او را درباره کورش بزرگ (http://www.njavan.com/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF) ، کمبوجیه (http://www.njavan.com/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87)، داریوش (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4) و خشایارشا (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7) تکذیب کرده‌است.

ژوزف فلاویوس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%81%D9 %84%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF)
مورخ یهود و مان تُن (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%8F%D9 %86&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) مورخ مصری هم معتقد به اشتباه در روایات او هستند.

سیسرون (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%86)سخنور نامدار رومی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85) او را پدر تاریخ نامیده ولی در عین‌حال به افسانه‌گویی او اشاره کرده‌است.

دیودور سیسیلی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B3%DB%8C% D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C)
هم به افسانه هائی که هرودوت وارد تاریخ مصر کرده، اشاره دارد.

استرابون (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86) جغرافیدان نامدار می‌نویسد:

به شعرای قدیم مانند هومر (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%D9%88%D9%85%D8%B1) و هزیود (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%88%D8%AF) بیشتر می‌توان اعتماد داشت تا به هرودوت و مورخین دیگر عهد قدیم.

اما تاریخ‌دانان متأخر معتقدند
که با وجود افسانه‌گویی از حقیقت زیاد دور و به آن بی‌توجه نبوده‌است
و سرانجام درباره هرودوت باید گفت که بیشتر کشفیات راجع به ایران قدیم مطالب نوشته‌های او را تأیید می‌کند
همچنین باید گفت بسیاری از گفته‌های او در مورد ایرانیان غلط است
و ناشی از یونانی بودن و حس ملی گرایی اوست.