سورفاکتانت " surfactant "

[*مینا*]

سورفکتانتها معمولا ترکیباتی آلی هستند که دارای گروههای هیدروفوبیک که نقش دم و دنباله را دارد و گروههای هیدروفیلیک که نقش سر را دارد می باشند بنابراین معمولا به طور ناچیز در آب و حلالهای آلی حل می شوند .

سورفکتانتها کشش سطحی آب را بوسیله جذب سطحی فصل مشترک هوا – آب کاهش می دهند همچنین باعث کاهش کشش فصل مشترک آب و روغن بوسیله جذب سطحی فصل مشترک مایع- مایع می شوند تعداد زیادی ملکول سورفکتانت می توانند در توده محلول به هم وصل شده و تشکیل توده ای داده ه به نام micelle دهند به غلظتی که در آن این میسل ها شروع به تشکیل شدن می کنند غلظت بحرانی تشکیل micelle یا CMC گویند وقتی میسل ها شروع به تشکیل شدن کردند دم انها تشکیل یک هسته مانند یک قطره روغن و سر یونی انها یک پوسته بیرونی می سازد که تماس مطلوب با آب را بهبود می بخشد.

سورفکتانتهای بدن (حاوی فسفولیپیدها (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B3%D9%81%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D 8%AF)، چربی های خنثی، اسیدهای چرب) که در ریه ترشح می شوند با کاهش کشش سطحی مانع آتلکتازی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B2%DB%8C) ریه ها و سهولت اتساع آلوئولها هنگام دم می شوند. مسمومیت با مواد نفتی یا تولد زودرس جنین با فقدان سورفکتانت و آتلکتازی همراه است.

از هفته 33 سورفاکتانت در ریه جنین شروع به ساخت می کند بنابراین اگر از این هفته به بعد کودک بدنیا بیاید مشکل کمتری از نظر تنفسی خواهد داشت ولی تولد نوزاد زودرس تر با ایجاد سندرم زجر تنفسی جنین (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8 %B2%D8%AC%D8%B1_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C_%D8 %AC%D9%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) یا بیماری غشائ هیالن ممکن است موجب مرگ شود. برای تسریع در رشد ریه جنین هنگامی که احتمال زایمان زودرس وجود دارد به مادر داروهای کورتیکواستروئیدی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A7%D 8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF) تجویز می شود. همچنین سورفکتانت ریوی غیر تب زا و استریل موجود می باشد که فقط از راه داخل تراشه ای استفاده می شود.سورونتا عصاره طبیعی ریه گاو می باشد که حاوی فسفولیپیدها، چربی های خنثی، اسیدهای چرب، و پروتئین های وابسته به سورفکتانت می باشد که به این ترکیب کولفوسریل پالمیتات (دی پالمیتوئیل فسفاتیدیل کولین)، پالمیتیک اسید، و تری پالمیتین افزوده شده است تا ترکیب استانداردی ایجاد شود که خواصی مشابه خواص پایین آورنده کشش سطحی سورفکتانت ریه طبیعی را نشان دهد.

قسمت هیدروفوب معمولا یک اکی والان از یک زنجیر کربنی است که شامل ۸ تا ۱۸ کربن است و می تواند آلیفاتیک ٫ آروماتیک و یا ترکیبی از این دو باشد.منابع هیدروفوب به طور معمول عبارتند از : چربی ها و روغن های طبیعی٫ اجزای نفتی ٫ پلیمر ها مصنوعی نسبتا کوتاه و یا الکل های مصنوعی با وزن مولکولی نسبتا بالا.گروه های هیدروفیل معمولا دسته بندی اولیه سورفاکتانت ها را مشخص می کند که می توانند آنیونی٫ کاتیونی و یا ذاتاٌ غیر یونی باشند.هیدروفیل های آنیونی عبارتند از: کربوکسیلات ها ( صابون ها) ٫ سولفات ها٫ سولفونات ها و فسفات ها.هیدروفیل های کاتیونی بعضی از محصولات آمینی هستند.هیدروفیل های غیر یونی همراه هستند با آب در اکسیژن های اتری متعلق به زنجیر پلی اتیلن گلیکول ( مطابق شکل (http://www.chemistry.co.nz/img/mg4.gif) ).در هر مورد انتهای هیدروفیل سورفاکتانت به شدت مولکول های آب را جذب می کند و انتهای هیدروفوب جاذبه ی کمی با مولکول های آب دارد.در نتیجه مولکول های یک سورفاکتانت به گونه ای درون مایع و سطح مایع مرتب می شوند که انتهای هیدروفیل درون مولکول های آب و انتهای هیدروفوب دور از مولکول های آب قرار می گیرند

(توضیح:آتلکتازی (به انگلیسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84% DB%8C%D8%B3%DB%8C): Atelectasis) عبارت است از جمع شدن یک قسمت یا تمامی یک ریه‌ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%87). این وضعیت باعث عدم جذب اکسیژن (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%DA%98%D9%86) به مقدار کافی از ریه می‌شود. )


منبع (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%81%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D9%86%D 8%AA)

[*مینا*]

تو نت گشتم دیدم توضیحات اون طوری که باید نیست ترجیه دادم ، کمی هم من از چیزایی که می دونم راجع به این موضوع بهش اضافه کنم[labkhand]

خب اصل مطلبی که من متوجه شدم این بود که سورفاکتانت مهمترین ویژگی ای که داره اینه که کشش سطحی آب رو کاهش می ده
از این ویژگیش تو صنعت استفاده ی زیادی می شه به عنوان مثال وقتی می خوان نفت استخراج کنن ، از سورفاکتانت استفاده می کنن برای سهولت کار ( البته فکر کنم سورفاکتانت رو توی خاک می ریزن دقیق مطمعن نیستم )

micelle هایی که تو متن بالا بهش اشاره کرده یه همچین شکلی رو دارن



http://www.uc-njavan.ir/images/0cfec60zx3krdy6tyim.jpg


اگر از متن پست اول متوجه نشدید باید بگم که هر کدوم از مولکول های ریزی که تو شکل بالا می بینید سورفاکتانت هستن ، این مولکول ها دور هم جمع شدن و یک مولکول بزرگی به اسم مایسل رو تشکیل دادن
اما این که چرا این اتفاق می افته ....
سورفاکتانت ها دارای دو سر ( قطبی و غیر قطبی ) هستن ، وقتی وارد یک حلال به عنوان مثال آب ، می شن مسلمه که برهمکنش های سر غیرقطبیش با آب نامناسب هست ، پس برای فرار از وضعیت موجود بالای سطح (البته اگر سطحی باشه ) جمع می شن و طوری قرار می گیرن که سر قطبی داخل حلال قطبی و سر غیرقطبی خارج از حلال قطبی قرار بگیره ، با بیشتر اضافه کردن سورفاکتانت به حلالمون ، و پر شدن سطح ، مولکول ها مجبور خواهند شد که وارد محلول شن ، در این صورت سر های غیر قطبیشون دور هم جمع می ن و یک کره رو تشکیل می دن که داخل کره از لحاظ قطبیت مخالف حلال هست چرا که در این شرایط هست که می تونن از برهمکنش های نامناسب در امان بمونن ، دقیقا مثل شکل بالا

پس از این گفته ها می شه نتیجه ی دیگه ای هم گرفت که با حضور مولکول های سورفاکتانت در داخل محلول دو تا فاز تشکیل می شه . شکل های زیر رو ببینید

http://www.uc-njavan.ir/images/8n8i12objjsejh1bdasf.gif http://www.uc-njavan.ir/images/8xzwks77wns7bfj7n87n.gif


اون حباب های کوچیک که در شکل سمت راست بعد از هم زنِ شکل وسطی به وجود اومده ، درواقع میسل ها هستن ....
خب ، در داخل مایسل ها مونومر ها یا اون مولکول هایی که با قطبیت حلال مناسب نیستن قرار می گیرن چراکه قطبیتشون داخل مایسل مناسب هست ، واین طوری می شه که واکنش ها یی که مواد واکنش دهندشون از جهت قطبیت نمی تونن در کنار هم قرار بگیرن ( یعنی یکی قطبی و دیگری غیر قطبی هست ) در کنار هم قرار می گیرن و قابل انجام می شن ، حالا این که در چه شرایطی واکنش ها اتفاق می افته بستگی به واکنش دهنده و نوع واکنش ها داره

اگر دوستان دیگه اطلاعات اضافی تری در این مورد دارن خوش حال می شیم بشنویم[golrooz]