ساناز فرهیدوش
10th January 2012, 07:03 AM
اگه پاي يكي از اين برنامه‌هاي اقتصادي تلويزيون نشسته باشيد و يا صفحه اقتصادي روزنامه رو ورق زده باشيد. با يكسري عبارات اقتصادي روبرو ميشيد كه دونستن اونها كليد ورود به فهم مسائل اقتصاديه. به پيشنهاد محسن ميرزايي يكي دو تا از اين مفاهيم رو توي اين پست به زبان ساده تعريف مي‌كنم. اميدوارم كه قابل استفاده باشه.
١- عبارت توليد ناخالص داخلي يا GDP رو زياد در مباحث اقتصادي مي‌شنويد. حالا اگه يك تعريف ساده بخواهيم از اين مفهوم داشته باشيم بايد بگيم كه ارزش تمام فعاليتهايي كه در يك مملكت در طول يكسال انجام ميشه رو حساب مي‌كنند و اسمش رو مي‌گذارند GDP سالانه. اين فعاليتها از جزيي ترين چيزها مثل ارزش كار يك آرايشگر رو شامل ميشه تا مجموع صادرات يك كشور. يعني اينكه همه اينها رو توي GDP به حساب مي‌آرن. اين GDP رو به چهار دسته تقسيم مي‌كنند و هر كدوم از اين چهار دسته رو حساب مي‌كنند و بعدش با هم جمع مي‌كنند.اين چهار دسته عبارتند از :
١- مصرف
٢-سرمايه‌گذاري
٣- هزينه‌هايي كه دولت انجام ميده
٤- خالص صادرات.
يعني ميتونيم بگيم همه فعاليتهايي كه توي مملكت انجام ميشه جزو يكي از اين دسته‌هاست.
مصرف: بخش مصرف شامل تمام كالاها و خدماتي ميشه كه در يكسال مصرف ميشه. يك مثال براي خدمات همون سرويسي است كه يك آرايشگر به شما ميده.
سرمايه‌گذاري: بخش سرمايه گذاري شامل اون هزينه‌هايي است كه در كشور سرمايه‌گذاري شده است البته نه لزوما توسط دولت. اين سرمايه‌‌گذاريها شامل ساخت كارخانه و مواردي از اين قبيل ميشه.
هزينه‌هاي دولت: هزينه‌هايي كه دولت در طول يكسال انجام داده. اعم از حقوقي كه به كاركنان داده وساير هزينه‌ها
خالص صادرات: مجموع صادراتي كه يك كشور داشته است.
شما هر فعاليتي كه توي ذهنتون بياريد كه در مملكت انجام ميشه جزو يكي از اين موارد ميشه. شايد بپرسيد كه چرا GDP رو به چند بخش تقسيم كردند و ميتونستند همه اينها رو با هم حساب كنند. بايد بگم كه استدلال شما كاملا درسته اما يك دليل اين كار اينه كه هر كدوم از اين چهار بخش خودشون اثرات متفاوتي در اقتصاد دارند. بنابر اين اينها رو اينجا جداگانه حساب مي‌كنند كه بعدا كه خواستند اثرات اين چهار بخش رو در اقتصاد بررسي كنند. اعداد و ارقام هر بخش جداگانه در دسترس باشد. مثلا سرمايه‌گذاري رو در نظر بگيريد. ميدونيم كه اونچه كه باعث افزايش اشتغال پايدار ميشه سرمايه‌گذاريه. حالا اگه ما بخواهيم ببينيم در طي يكسال رشد اشتغال رو بررسي كنيم بايستي رقم سرمايه‌گذاري شده در طي يكسال رو داشته باشيم. حالا اگه GDP رو به چهار قسمت تقسيم نكرده بوديم. اين رقم رو نداشتيم. بنظرم براي GDP اينقدر توضيح كافيه هرچند مفاهيم ديگري هم مانند GNP و يا GDP به قيمت جاري و امثالهم وجود داره ولي توضيح اونها اينجا ضروري نيست. وقتي مي‌‌گويند اقتصاد ايران در سال ٢٠٠٦ به اندازه ٤/٦ درصد رشد داشته است. منظور اينه كه GDP ايران در سال ٢٠٠٦ نسبت به سال ٢٠٠٥ اين مقدار رشد پيدا كرده است. اگه به فايل اكسلي كه در انتها گذاشتم بريد. رديف ٣٤ و ٣٥ نشان دهنده ميزان GDP و همچنين رشد ساليانه اون براي دو كشور ايران و آمريكا در سالهاي ٢٠٠٠ و ٢٠٠٥ و ٢٠٠٦ منبع آمار هم بانك جهانيه!
٢- درآمد سرانه: وقتي GDP محاسبه شد اونرو بر تعداد نفرات يك مملكت تقسيم مي‌كنند و مي‌شود درآمد سرانه اون مملكت. البته دقيقا همون عدد GDP رو تقسيم نمي‌كنند ولي ما فرض مي‌كنيم كه همون GDP در صورت كسر قرار داره. همونطور كه توي كامنتهاي پست قبل نوشتم درآمد سرانه به دو شكل محاسبه ميشه يكي اينكه GDP رو بر جمعيت تقسيم مي‌كنند و مي‌شود درآمد سرانه روش ديگه اينكه بحث قدرت خريد رو مطرح مي‌كنند. با يك مثال موضوع روشن ميشه. فرض كنيد درآمد ساليانه شما ١٢٠٠٠ دلاره اگه يك نفر ديگه توي سويس همين درآمد رو داشته باشه بنظر شما وضعيت اقتصادي شما بهتره يا اون سويسيه! مسلما وضعيت شما بهتره چون هزينه‌هاي كالا و خدمات در سويس بالاتره. پس نميشه صرف مقايسه درآمد سرانه دو تا كشور بگيم وضعيت اقتصادي مردم توي كردوم كشور بهتره. براي اينكه مقايسه راحت تر بشه مي‌آيند مفهومي بنام " برابري قدرت خريد" رو تعريف مي‌كنند كه با وارد كردن اين مفهوم به درآمد سرانه ميتوان به عددي رسيد كه مقايسه كشورها رو امكان پذير ميكنه. اگه به رديف نهم فايلي كه گذاشتم بريد ميتونيد درآمد سرانه ايران و آمريكا رو بدون در نظر گرفتن قدرت خريد ببينيد و اگه يك نگاهي به رديف ١١ بيندازيد درآمد سرانه رو با در نظر گرفتن قدرت خريد خوهيد ديد.
دقت كنيد كه تمام آمارهاي اقتصادي براي مقايسه بهتر به صورت دلار محاسبه ميش,n.
منبع: وب سایت شهر میانه
١- عبارت توليد ناخالص داخلي يا GDP رو زياد در مباحث اقتصادي مي‌شنويد. حالا اگه يك تعريف ساده بخواهيم از اين مفهوم داشته باشيم بايد بگيم كه ارزش تمام فعاليتهايي كه در يك مملكت در طول يكسال انجام ميشه رو حساب مي‌كنند و اسمش رو مي‌گذارند GDP سالانه. اين فعاليتها از جزيي ترين چيزها مثل ارزش كار يك آرايشگر رو شامل ميشه تا مجموع صادرات يك كشور. يعني اينكه همه اينها رو توي GDP به حساب مي‌آرن. اين GDP رو به چهار دسته تقسيم مي‌كنند و هر كدوم از اين چهار دسته رو حساب مي‌كنند و بعدش با هم جمع مي‌كنند.اين چهار دسته عبارتند از :
١- مصرف
٢-سرمايه‌گذاري
٣- هزينه‌هايي كه دولت انجام ميده
٤- خالص صادرات.
يعني ميتونيم بگيم همه فعاليتهايي كه توي مملكت انجام ميشه جزو يكي از اين دسته‌هاست.
مصرف: بخش مصرف شامل تمام كالاها و خدماتي ميشه كه در يكسال مصرف ميشه. يك مثال براي خدمات همون سرويسي است كه يك آرايشگر به شما ميده.
سرمايه‌گذاري: بخش سرمايه گذاري شامل اون هزينه‌هايي است كه در كشور سرمايه‌گذاري شده است البته نه لزوما توسط دولت. اين سرمايه‌‌گذاريها شامل ساخت كارخانه و مواردي از اين قبيل ميشه.
هزينه‌هاي دولت: هزينه‌هايي كه دولت در طول يكسال انجام داده. اعم از حقوقي كه به كاركنان داده وساير هزينه‌ها
خالص صادرات: مجموع صادراتي كه يك كشور داشته است.
شما هر فعاليتي كه توي ذهنتون بياريد كه در مملكت انجام ميشه جزو يكي از اين موارد ميشه. شايد بپرسيد كه چرا GDP رو به چند بخش تقسيم كردند و ميتونستند همه اينها رو با هم حساب كنند. بايد بگم كه استدلال شما كاملا درسته اما يك دليل اين كار اينه كه هر كدوم از اين چهار بخش خودشون اثرات متفاوتي در اقتصاد دارند. بنابر اين اينها رو اينجا جداگانه حساب مي‌كنند كه بعدا كه خواستند اثرات اين چهار بخش رو در اقتصاد بررسي كنند. اعداد و ارقام هر بخش جداگانه در دسترس باشد. مثلا سرمايه‌گذاري رو در نظر بگيريد. ميدونيم كه اونچه كه باعث افزايش اشتغال پايدار ميشه سرمايه‌گذاريه. حالا اگه ما بخواهيم ببينيم در طي يكسال رشد اشتغال رو بررسي كنيم بايستي رقم سرمايه‌گذاري شده در طي يكسال رو داشته باشيم. حالا اگه GDP رو به چهار قسمت تقسيم نكرده بوديم. اين رقم رو نداشتيم. بنظرم براي GDP اينقدر توضيح كافيه هرچند مفاهيم ديگري هم مانند GNP و يا GDP به قيمت جاري و امثالهم وجود داره ولي توضيح اونها اينجا ضروري نيست. وقتي مي‌‌گويند اقتصاد ايران در سال ٢٠٠٦ به اندازه ٤/٦ درصد رشد داشته است. منظور اينه كه GDP ايران در سال ٢٠٠٦ نسبت به سال ٢٠٠٥ اين مقدار رشد پيدا كرده است. اگه به فايل اكسلي كه در انتها گذاشتم بريد. رديف ٣٤ و ٣٥ نشان دهنده ميزان GDP و همچنين رشد ساليانه اون براي دو كشور ايران و آمريكا در سالهاي ٢٠٠٠ و ٢٠٠٥ و ٢٠٠٦ منبع آمار هم بانك جهانيه!
٢- درآمد سرانه: وقتي GDP محاسبه شد اونرو بر تعداد نفرات يك مملكت تقسيم مي‌كنند و مي‌شود درآمد سرانه اون مملكت. البته دقيقا همون عدد GDP رو تقسيم نمي‌كنند ولي ما فرض مي‌كنيم كه همون GDP در صورت كسر قرار داره. همونطور كه توي كامنتهاي پست قبل نوشتم درآمد سرانه به دو شكل محاسبه ميشه يكي اينكه GDP رو بر جمعيت تقسيم مي‌كنند و مي‌شود درآمد سرانه روش ديگه اينكه بحث قدرت خريد رو مطرح مي‌كنند. با يك مثال موضوع روشن ميشه. فرض كنيد درآمد ساليانه شما ١٢٠٠٠ دلاره اگه يك نفر ديگه توي سويس همين درآمد رو داشته باشه بنظر شما وضعيت اقتصادي شما بهتره يا اون سويسيه! مسلما وضعيت شما بهتره چون هزينه‌هاي كالا و خدمات در سويس بالاتره. پس نميشه صرف مقايسه درآمد سرانه دو تا كشور بگيم وضعيت اقتصادي مردم توي كردوم كشور بهتره. براي اينكه مقايسه راحت تر بشه مي‌آيند مفهومي بنام " برابري قدرت خريد" رو تعريف مي‌كنند كه با وارد كردن اين مفهوم به درآمد سرانه ميتوان به عددي رسيد كه مقايسه كشورها رو امكان پذير ميكنه. اگه به رديف نهم فايلي كه گذاشتم بريد ميتونيد درآمد سرانه ايران و آمريكا رو بدون در نظر گرفتن قدرت خريد ببينيد و اگه يك نگاهي به رديف ١١ بيندازيد درآمد سرانه رو با در نظر گرفتن قدرت خريد خوهيد ديد.
دقت كنيد كه تمام آمارهاي اقتصادي براي مقايسه بهتر به صورت دلار محاسبه ميش,n.
منبع: وب سایت شهر میانه