سخناني از امام صادق (ع)

[diamonds55]

*

تحصيل علم در هر حالي واجب است. بصائرالدرجات، ص3



*

علم را بجوئيد اگر به فرورفتن در قعر درياها و شكافتن دلها و سينه ها باشد. بحارالانوار، ج78، ص277



*

سخت ترين عذاب در قيامت براي عالمي است كه از علم خود هيچ سودي نبرد. بحارالانوار ج2، ص34ـ36 و 37 و 38



*

امام صادق«ع» از پدرانش روايت كرده كه مردي نزد (رسول خدا) آمده گفت: اي رسول خدا علم چيست؟ فرمود: دم بستن و دل دادن به سخن استاد، پرسيد: پس از آن چيست؟ فرمود: گوش دادن، گفت: پس از آن چيست؟ فرمود: حفظ كردن، پرسيد: پس از آن چيست؟ فرمود: عمل كردن و بكار بستن، گفت: پس از آن چيست اي رسول خدا؟ فرمود: انتشار آن. اصول كافي، ج1، ص84



*

هر چيزي را زكاتي است و زكات علم آن است كه به اهل آن تعليم كنند. عدت الدعي، ص63



*

كسي كه دنيا را بخواهد براي بي نياز شدن از مردم و عطوفت و مهرورزي به همسايه، خدا را در حالي ديدار خواهد كرد كه چهره اش چون ماه شب چهارده باشد. ثواب الاعمال، ص164



*

ايمان بنده خدا كامل نشود تا چهار خصلت در او باشد: 1ـ خلقش نيكو باشد. 2ـ نفس خود را سبك شمرد (و به خاطر آن خود را به گناه دچار نكند). 3ـ زيادي سخنش را نگهدارد. 4ـ زيادي مالش را خارج كند. بحارالانوار، ج67، ص298



*

چيزي بر شيطان سنگين تر از صدقه دادن بر مؤمن نيست، و صدقه پيش از آنكه در دست بنده خدا قرار گيرد در دست خدا قرار خواهد گرفت. وسايل الشيعه، ج9، ص406



*

براستي كه فقراي مسلمان در باغهاي بهشت چهل پاييز پيش از توانگران مسلمان گردش مي كنند، سپس فرمود: من براي تو مثلي مي زنم، و آن مثل اين است دو كشتي بر گمركچي گذر كنند، گمركچي در يكي نگاه كند و چيزي در آن نبيند، گويد: آنرا رها كنيد و در ديگري بنگرد و آنرا پر از بار ببيند، گويد: آنرا نگهداريد. اصول كافي، ج3، ص384



*

چهار چيز است كه كم آن هم زياد است: آتش، دشمني، فقر و بيماري. كشف الغمه، ج2، ص202

[diamonds55]

*

دعا برمي گرداند قضا و حكم مقدري را كه سخت محكم شده، پس بسيار دعا كن كه دعا كليد هر رحمت و كاميابي براي هر حاجتي است، و بدانچه نزد خدا است نتوان رسيد جز با دعا، و براستي كه هيچ دري نيست كه آنرا زياد بكوبند جز آنكه زمينه و وسيله فراهم شود تا به روي كوبنده اش باز شود. اصول كافي، ج4، ص232، ط اسلاميه ـ فلاح السائل، ص28



*

كسي كه پيشدستي در دعا نمايد (و هميشه و در هر حال به درگاه خدا دعا كند) در وقت نزول بلا دعايش مستجاب گردد و فرشتگان گويند: صدايي آشنا است، و دعايش باز نگردد. و كسي كه پيشدستي در دعا نكند (و فقط در وقت نزول بلا دست به دعا بردارد) دعايش در آن وقت مستجاب نگردد و فرشتگان گويند: اين آواز را نشناسيم. اصول كافي، ج4، ص219 و 220



*

كسي كه بخواهد دعايش در حال سختي به اجابت رسد بايد در حال آسايش بسيار دعا كند. اصول كافي، ج4، ص219 و 220



*

چهار دسته هستند كه دعايشان مستجاب نمي شود: 1ـ مردي كه در خانه بنشيند و بگويد: خدايا! به من روزي ده. خداوند به او مي گويد: مگر به تو دستور ندادم كه دنبال آن برو و در طلبش باش؟ 2ـ مردي كه زني در خانه دارد (و از او به تنگ آمده است) و دعا كند كه خدايا مرا از شر اين زن آسوده كن. خداوند به او مي گويد: مگر طلاق او را در اختيار تو قرار ندادم؟ 3ـ مردي كه مالي دارد و آن را تباه سازد و بيهوده خرج كند، آنگاه بگويد: خدايا به من روزي بده. خدا به او مي گويد: آيا من به تو دستور ندادم كه در خرج كردن ميانه رو باش و مالت را تباه نكن؟ 4ـ مردي كه مالي دارد و بدون شاهد و سند آن را قرض دهد (و بدهكار مالش را به او پس ندهد و آن مرد پيوسته به درگاه خدا دعا كند) خدا به او گويد: مگر من به تو دستور ندادم كه بي شاهد و سند قرض نده؟ بحارالانوار، ج93، ص360



*

هر گاه دلتان شكست دعا كنيد، زيرا دل تا پاك و خالص نشود شكسته نمي شود. مكارم الاخلاق، ص315



*

حسن خلق روزي را فراخ كند. بحارالانوار، ج71، ص396



* چهار چيز است كه در هر كس باشد ايمانش كامل است و اگر از سر تا پايش گناه باشد چيزي از او كم نكند، فرمود: آنها راستگويي، امانت پردازي، شرم و حسن خلق است. اصول كافي، ج3، ص159



* بردباري براي ياري و نصرت انسان كافي است. اصول كافي، ج3، ص175



* اگر بردبار نيستي خود را به بردباري وادار كن.



* سه چيز است كه مؤمن بر آنها حسابرسي و بازپرسي نشود: غذايي را كه مي خورد، جامه اي كه مي پوشد، همسر شايسته اي كه كمك كار او باشد و او را از انحراف جنسي حفظ نمايد. تهذيب، ج7، ص401



* امام صادق به جراح مدائني گويد: نمي خواهي مكارم اخلاق را برايت باز گويم؟ گفت: مي خواهم. فرمود:چشم پوشي از مردم، مواسات مرد با برادرش در مال و يادكردن خدا بسيار. خصال صدوق، ج1، ص133



* سه چيز است كه مردم طاقت آنرا ندارند: چشم پوشي از مردم، مواسات برادر با برادر ديني در مال خود و بسيار ياد خدا كردن. معاني الاخبار، ص191



* خداي تبارك و تعالي رسول خود را به مكارم اخلاق مخصوص فرمود پس خود را بيازماييد اگر آنها در شما هست خداي را سپاسگزار باشيد و زياده آنرا بجوييد و آنها را ده تا ذكر كرد: يقين، قناعت، شكيبايي، سپاسگزاري، بردباري، خوش خلقي، سخاوت، غيرت، شجاعت، جوانمردي. خصال صدوق، ج1، ص133



* مكارم ده چيز است كه اگر توانستي آنها در تو باشد آنها را فراهم كن زيرا ممكن است اينها در مرد باشد و در فرزندش نباشد و در فرزند باشد و در پدر نباشد، در برده باشد و در آزاده نباشد (يعني موروثي نيست): خضوع و ترس صادق، راستگويي در گفتار، پرداخت امانت، صله رحم، پذيرايي از مهمان، اطعام سائل، پاداش احسان، حفظ حرمت همسايه، حرمت داري از رفيق همراه و سرآمد همه اينها شرم و حياست. خصال، ج2، ص431



* وصيت امام صادق به عبداله بن جندب: اي پسر جندب پيوند كن با كسي كه از تو بريده، و عطا كن به كسي كه تو را محروم كرده، و نيكي كن به كسي كه به تو ستم كرده، درگذر همانگونه كه خود دوست داري از تو درگذرند، پس به عفو خدا نسبت به خودت پند گير، آيا نديدي كه خورشيد خدا بر نيكان و بدان بتابد، و بارانش بر صالحان و خطاكاران ببارد! تحف العقول، ص 305



* سه چيز است كه در هر كس بود خصلتهاي ايمان را به كمال رسانده: كسي كه بر ستم بردباري كند، و خشمش را فرو خورد، و به حساب خدا گذارده بگذرد و ببخشد، از كساني است كه خداي عز و جل بي حساب او را به بهشت برد، و شفاعت او را در مردمي به شماره قبيله ربيعه و مضر بپذيرد.

[diamonds55]

* با يكديگر پيوند داشته و بهم نيكي و مهر داشته باشيد و برادراني نيكوكار باشيد همانگونه كه خداوند به شما دستور داده. بحارالانوار، ج74، ص399



* مؤمن هديه خداي عز و جل به برادر مؤمن اوست، پس اگر او را خوشحال كرد و با او پيوند داشت هديه خداي عز و جل را پذيرفته و اگر از او بريد و دور شد هديه خداي عز و جل را باز گردانده. مستدرك الوسائل، ج9، ص97



* پيامبر خدا نهي فرمود از هجران مؤمنان: اگر كسي ناچار شد نبايد بيش از سه روز با برادرش جدايي داشته باشد و اگر كسي بيش از اين با برادرش دوري و جدايي داشت آتش دوزخ به او شايسته تر است. وسايل الشيعه، ج12، ص262



* امام صادق از رسول خدا فرمود: صله رحم، عمر را افزون كند، و صدقه پنهاني خشم پروردگار را خاموش سازد. بحارالانوار، ج74، ص94



* صله رحم و خوي نيك موجب فزوني در عمرهاست. بحارالانوار، ج74، ص97



* صله رحم، اجل را به تأخير اندازد، مال را افزون كند، محبوبيت خانوادگي آورد. بحارالانوار، ج74، ص88



* براستي مردمي كه بدكارند و نيكوكار نيستند، صله ارحام خود كنند پس اموالشان افزون و عمرهاشان طولاني شود، تا چه رسد به اينكه مردماني نيكوكار و خوش كردار باشند. اصول كافي، ج3، ص233



* صله ارحام خلق را خوش كند و دست را باز (و سخاوتمند) كند، و نفس را پاكيزه و روزي را بيفزايد و مرگ را به تأخير اندازد. اصول كافي، ج3، ص228



* براستي كه صله رحم و نيكي، حساب را آسان و از گناهان نگهداري كنند، پس با ارحام خود پيوند داشته و صله رحم كنيد و به برادرانتان نيكي كنيد، اگر چه با سلام خوب و پاسخ سلام باشد. اصول كافي، ج3، ص236



* سفارش مي كنم آنها كه از امت من حاضرند و آنها كه غايب هستند و آنها را كه در صلبهاي مردان و رحم زنان هستند تا روز قيامت، كه صله رحم كنند اگر چه فاصله آنها مسير يك سال راه باشد زيرا كه اينكار از دين و آئين (اسلام) است. بحارالانوار، ج74، ص105



* امام صادق فرمود: مردي نزد رسول خدا آمده عرض كرد: اي رسول خدا من خانداني دارم كه با آنها پيوند مي كنم ولي آنها مرا مي آزارند و قصد دارم آنها را ترك كنم. رسول خدا به او فرمود: در اين هنگام خدا همه شما را ترك خواهد كرد، پرسيد: پس چه كنم؟ فرمود: عطا كن به هر كس كه تو را محروم كرده، و پيوند كن با هر كس كه از تو بريده و در گذر از كسي كه به تو ستم كرده، و چون چنين كردي خداوند پشتيبان و كمك تو در برابر آنهاست. بحارالانوار، ج74، ص100



* سه گروهند كه اينها در روز قيامت نزديكترين خلق به خدا هستند تا هنگامي كه خداوند از حساب فارغ شود، مردي كه قدرتش در حال خشم او را وادار به حق كشي درباره زيردستش نكند، و مردي كه ميان دو نفر مي رود و به اندازه موئي به نفع يكي از آنها و به زيان ديگري متمايل نگردد، و مردي كه حق را بگويد چه در جائي كه بسود اوست و چه در جائي كه به زيان اوست. خصال صدوق، ج1، ص81



* رسول خدا (ص) به مردمي برخورد كه براي آزمايش نيروي خود سنگي را بلند مي كردند، رسول خدا فرمود: اين چه كاري است؟ گفتند: با اينكار سخت ترين و نيرومندترين افراد خود را مي شناسيم، فرمود: نمي خواهيد من از قويترين و نيرومندترين شما خبر دهم؟ عرض كردند: چرا اي رسول خدا فرمود: نيرومندترين و سخت ترين شما كسي است كه چون خوشنود شد خوشنوديش او را در گناهي و نه باطلي در نياورد، و چون خشم كرد خشمش او را از گفتار حق بيرون نبرد، و چون قدرتي پيدا كرد دست به كاري كه حق او نيست نزند. امالي، مترجم، ص20