RAHA.G
5th November 2011, 10:30 PM
مشخصات کلی
كشـور ايران بـا وسعـت 1،640،195 كيلومتـر مربـع در نيمـه جنـوبي منطقه معتدل شمالي بين ΄03، °25 و ΄47، °39 عرض شمالي از خط استوا و ΄14، °44 و ΄20، °63 طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار دارد. حدود 90 درصد از خاك كشور در محدوده فلات ايران واقع شده است. سرزمين ايران بطور كلي كوهستاني و نيمه خشك بوده و ميانگين ارتفاع آن بيش از 1200 متر از سطح درياست. بيش از نيمي از مساحت كشور را كوهها و ارتفاعات، يك چهارم آن را دشت ها و كمتر از يك چهارم ديگر آن را نيز زمين هاي در دست كشت تشكيل مي دهد. پست ترين نقطه داخلي با ارتفاع 56 متر در چاله لوت و بلند ترين آن قله دماوند با ارتفاع 5610 متر در ميان رشته كوه البرز قرار دارد، در كناره جنوبي درياي خزر ارتفاع زمين 28 متر پايين تر از سطح درياي آزاد مي باشد.
از نظر توپولوژي و مورفولوژي سرزمين ايران فلات نسبتا مرتفعي است كه در بخش مياني كمربند چين خورده آلپ ـ هيماليا قرار دارد. اين رشته ارتفاعات عظيم كه از اروپا تا آسياي مركزي ادامه پيدا مي كند، در ايران به دو شاخه كوههاي البرز و زاگرس تقسيم مي شود. شاخه جنوبي، رشته كوه زاگرس را مي سازد كه به صورت ديواره اي عظيم، ايران مركزي را از جلگه بين النهرين جدا مي سازد. اين رشته در جنوب خاوري بصورت سدي تمام سواحل خليج فارس را پوشانده و به رشته مكران وصل و وارد خاك پاكستان مي شود.
شاخه شمالي، رشته البرز را بوجود آورده كه از طرف شمال حوزه داخلي را از درياي خزر، و پس از اتصال به رشته كپه داغ، كه امتداد شمال باختري ـ جنوب خاوري دارد، از صحراي قره قوم و خوارزم جدا مي كند. در اين نواحي قسمتي از رشته كوههاي خاوري ايران با راستاي شمالي ـ جنوبي كه بين بلوك لوت در باختر و بلوك هلمند در خاور قرار دارد از شمال به كفه هاي خواب و از جنوب به رشته مكران مي رسد و حصار حوزه مركزي ايران را كامل مي كند.
رشته سوم در قسمت مياني رشته البرز و زاگرس با راستاي شمال باختري ـ جنوب خاوري در داخل پهنه فلات مانند مركزي، ضمن برخورد با هسته هاي موجود مركز ايران، اشكالي متنوع از حوزه هاي بسته يا درياچه اي بوجود مي آورد كه ريخت شناسي كنوني دشت هاي داخلي را شكل داده است.
تقسيمات كشوري
بر اساس آخرين تقسيمات كشوري (سالنامه آماري كشور 1379) ايران داراي 28 استان، 239 شهرستان، 885 شهر و 2293 دهستان مي باشد.
آب و هوا
بخش اعظم ايران در مقياس جريان هاي عمومي نصف النهار جوي، منطبق بر ناحيه نشست هوا است و به اين اعتبار، در يك الگوي يكنواخت توزيع اقليم، در منطقه كمربند مناطق خشك و بياباني جهان واقع شده است، با اين وجود، تنوع اقليمي در ايران بسيار زياد است.
سه نوع آب و هوا را مي توان در ايران تشخيص داد.
ـ آب و هواي بياباني و نيمه بياباني: بخش هاي وسيعي از سرزمين هاي داخلي و كناره هاي جنوبي ايران داراي اين نوع آب و هواست. از ويژگي هاي اين نوع آب و هوا وجود دوره گرماي خشك و طولاني است كه گاه بيش از هفت ماه از سال را در بر مي گيرد. ميزان بارش ساليانه در اين نواحي بين 30 ـ 25 ميلي متر متغير است.
ـ آب و هواي كوهستاني: كه خود به دو نوع آب و هواي سرد كوهستاني و آب و هواي معتدل كوهستاني تقسيم مي شود.
ـ آب و هواي سرد كوهستاني كه حدود 40000 كيلومتر مربع از خاك ايران را به خود اختصاص مي دهد. ميزان بارش ساليانه در اين نواحي بيش از 500 ميلي متر است.
ـ آب و هواي معتدل كوهستاني كه حدود 300000 كيلومتر مربع از خاك ايران را به خود اختصاص داده و ميزان بارش ساليانه آن از 250 ميلي متر تا 600 ميلي متر متغير است.
ـ آب و هواي خزري: كه ناحيه باريك و كم وسعتي است ميان درياي خزر و رشته كوه البرز، با ميزان بارش ساليانه بين 600 تا 2000 ميلي متر.
نقشه نواحي اقليمي ايران تنوع اقليم هاي ايران معلول عوامل متداخلي است كه از مهمترين آنها، گسترش عرض جغرافيايي، امتداد كوهستانها و تغييرات فاحش ارتفاعات در گستره پهناور كشور و بالاخره موقعيت سرزمين نسبت به دريا ها و گستره هاي آبي مجاور و دور را مي توان نام برد.
محيط زيست
اكوسيستم هاي خشكي و دريايي، گونه هاي مختلف حيات، دريا ها و رودخانه ها، تالابها، جنگل ها و مراتع از عناصر تشكيل دهنده محيط زيست طبيعي به شمار مي روند و هر يك به گونه اي در ايجاد شرايط پايداري حيات موثر واقع مي شوند.
اگرچه بخش وسيعي از كشور را مناطق كويري و نيمه خشك و فلات مرتفع تشكيل مي دهد و ميزان بارندگي در سطح كشور كم است و تهديدات عليه محيط زيست طبيعي جدي است ولي ايران از نظر تنوع در محيط زيست طبيعي از وضعيت خوبي برخوردار بوده و نمونه هايي از غني ترين منابع طبيعي را مي توان در كشور مشاهده نمود. ايران از نظر تعداد گونه هاي گياهي يكي از فلورهاي غني جهان بوده و تالاب هاي كشور نيز به عنوان يكي از منابع غني زيست محيطي تلقي مي شود.
منبع : http://www.ngdir.ir/
كشـور ايران بـا وسعـت 1،640،195 كيلومتـر مربـع در نيمـه جنـوبي منطقه معتدل شمالي بين ΄03، °25 و ΄47، °39 عرض شمالي از خط استوا و ΄14، °44 و ΄20، °63 طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار دارد. حدود 90 درصد از خاك كشور در محدوده فلات ايران واقع شده است. سرزمين ايران بطور كلي كوهستاني و نيمه خشك بوده و ميانگين ارتفاع آن بيش از 1200 متر از سطح درياست. بيش از نيمي از مساحت كشور را كوهها و ارتفاعات، يك چهارم آن را دشت ها و كمتر از يك چهارم ديگر آن را نيز زمين هاي در دست كشت تشكيل مي دهد. پست ترين نقطه داخلي با ارتفاع 56 متر در چاله لوت و بلند ترين آن قله دماوند با ارتفاع 5610 متر در ميان رشته كوه البرز قرار دارد، در كناره جنوبي درياي خزر ارتفاع زمين 28 متر پايين تر از سطح درياي آزاد مي باشد.
از نظر توپولوژي و مورفولوژي سرزمين ايران فلات نسبتا مرتفعي است كه در بخش مياني كمربند چين خورده آلپ ـ هيماليا قرار دارد. اين رشته ارتفاعات عظيم كه از اروپا تا آسياي مركزي ادامه پيدا مي كند، در ايران به دو شاخه كوههاي البرز و زاگرس تقسيم مي شود. شاخه جنوبي، رشته كوه زاگرس را مي سازد كه به صورت ديواره اي عظيم، ايران مركزي را از جلگه بين النهرين جدا مي سازد. اين رشته در جنوب خاوري بصورت سدي تمام سواحل خليج فارس را پوشانده و به رشته مكران وصل و وارد خاك پاكستان مي شود.
شاخه شمالي، رشته البرز را بوجود آورده كه از طرف شمال حوزه داخلي را از درياي خزر، و پس از اتصال به رشته كپه داغ، كه امتداد شمال باختري ـ جنوب خاوري دارد، از صحراي قره قوم و خوارزم جدا مي كند. در اين نواحي قسمتي از رشته كوههاي خاوري ايران با راستاي شمالي ـ جنوبي كه بين بلوك لوت در باختر و بلوك هلمند در خاور قرار دارد از شمال به كفه هاي خواب و از جنوب به رشته مكران مي رسد و حصار حوزه مركزي ايران را كامل مي كند.
رشته سوم در قسمت مياني رشته البرز و زاگرس با راستاي شمال باختري ـ جنوب خاوري در داخل پهنه فلات مانند مركزي، ضمن برخورد با هسته هاي موجود مركز ايران، اشكالي متنوع از حوزه هاي بسته يا درياچه اي بوجود مي آورد كه ريخت شناسي كنوني دشت هاي داخلي را شكل داده است.
تقسيمات كشوري
بر اساس آخرين تقسيمات كشوري (سالنامه آماري كشور 1379) ايران داراي 28 استان، 239 شهرستان، 885 شهر و 2293 دهستان مي باشد.
آب و هوا
بخش اعظم ايران در مقياس جريان هاي عمومي نصف النهار جوي، منطبق بر ناحيه نشست هوا است و به اين اعتبار، در يك الگوي يكنواخت توزيع اقليم، در منطقه كمربند مناطق خشك و بياباني جهان واقع شده است، با اين وجود، تنوع اقليمي در ايران بسيار زياد است.
سه نوع آب و هوا را مي توان در ايران تشخيص داد.
ـ آب و هواي بياباني و نيمه بياباني: بخش هاي وسيعي از سرزمين هاي داخلي و كناره هاي جنوبي ايران داراي اين نوع آب و هواست. از ويژگي هاي اين نوع آب و هوا وجود دوره گرماي خشك و طولاني است كه گاه بيش از هفت ماه از سال را در بر مي گيرد. ميزان بارش ساليانه در اين نواحي بين 30 ـ 25 ميلي متر متغير است.
ـ آب و هواي كوهستاني: كه خود به دو نوع آب و هواي سرد كوهستاني و آب و هواي معتدل كوهستاني تقسيم مي شود.
ـ آب و هواي سرد كوهستاني كه حدود 40000 كيلومتر مربع از خاك ايران را به خود اختصاص مي دهد. ميزان بارش ساليانه در اين نواحي بيش از 500 ميلي متر است.
ـ آب و هواي معتدل كوهستاني كه حدود 300000 كيلومتر مربع از خاك ايران را به خود اختصاص داده و ميزان بارش ساليانه آن از 250 ميلي متر تا 600 ميلي متر متغير است.
ـ آب و هواي خزري: كه ناحيه باريك و كم وسعتي است ميان درياي خزر و رشته كوه البرز، با ميزان بارش ساليانه بين 600 تا 2000 ميلي متر.
نقشه نواحي اقليمي ايران تنوع اقليم هاي ايران معلول عوامل متداخلي است كه از مهمترين آنها، گسترش عرض جغرافيايي، امتداد كوهستانها و تغييرات فاحش ارتفاعات در گستره پهناور كشور و بالاخره موقعيت سرزمين نسبت به دريا ها و گستره هاي آبي مجاور و دور را مي توان نام برد.
محيط زيست
اكوسيستم هاي خشكي و دريايي، گونه هاي مختلف حيات، دريا ها و رودخانه ها، تالابها، جنگل ها و مراتع از عناصر تشكيل دهنده محيط زيست طبيعي به شمار مي روند و هر يك به گونه اي در ايجاد شرايط پايداري حيات موثر واقع مي شوند.
اگرچه بخش وسيعي از كشور را مناطق كويري و نيمه خشك و فلات مرتفع تشكيل مي دهد و ميزان بارندگي در سطح كشور كم است و تهديدات عليه محيط زيست طبيعي جدي است ولي ايران از نظر تنوع در محيط زيست طبيعي از وضعيت خوبي برخوردار بوده و نمونه هايي از غني ترين منابع طبيعي را مي توان در كشور مشاهده نمود. ايران از نظر تعداد گونه هاي گياهي يكي از فلورهاي غني جهان بوده و تالاب هاي كشور نيز به عنوان يكي از منابع غني زيست محيطي تلقي مي شود.
منبع : http://www.ngdir.ir/