diamonds55
21st January 2009, 05:33 AM
آيا ممكن است نورها نيز براي ما آلودگي به همراه آورند و نور كه هميشه در مقابل تاريكي نمادي از پاكي بوده است، خود آلوده‌كننده باشد؟دانشمندان پاسخ مثبتي براي اين پرسش دارند.
http://www.jamejamonline.ir/Media/images/1387/11/01/100896899578.jpg
آنها معتقدند برخلاف تصور عموم اگر نورپردازي در شهرهاي بزرگ از روند منطقي خارج شود، مي‌تواند تبديل به تهديد بسيار جدي عليه سلامت محيط زيست، انسان و كم شدن امنيت و نيز باعث هدر رفتن پول فراواني شود كه صرف روشني معابر مي‌شود. در اين شرايط است كه توجه به مساله آلودگي نوري حداقل در شهرهاي بزرگ از اهميتي ويژه برخوردار است. اين اهميت تنها براي علاقه‌مندان به آسمان نيست، بلكه براي كساني كه دغدغه محيط زيست و دغدغه زندگي آرام و سالم ساكنان سياره زمين را دارند نيز از اهميتي بالا برخوردار است. به همين دليل اقدامات اخيري كه در ايران براي مبارزه با آلودگي نوري صورت گرفته است، مي‌تواند فصل جديدي از مبارزه با آلودگي نوري را رقم بزند. عنوان اين مطلب برگرفته از اشعار سهراب سپهري و شعار كميته مبارزه با آلودگي نوري ايران است.
آلودگي نوري يكي از حاشيه‌هاي زندگي شهري است؛ موضوعي كه نه تنها باعث گم شدن ستاره‌هاي آسمان مي‌شود كه اثرات اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي فراواني به دنبال دارد. اگرچه مدت‌هاست خطرات اين آلودگي مورد توجه قرار گرفته؛ اما كشور ما كمتر در اين زمينه فعال بوده است و جز مواردي خاص، تلاش رسمي براي مهار اين آلودگي به كار گرفته نشده است.
اما آلودگي نوري چه مضراتي دارد؟ مگر نه اين كه هر چقدر فضايي روشن تر باشد امنيت بيشتري وجود خواهد داشت و زيبايي بيشتري بر محيط زندگي ما تاثير مي‌گذارد؟ پاسخ اين پرسش‌ها برخلاف تصور عموم منفي است.
نكته مشتركي كه همه كساني كه در راه مبارزه با آلودگي نوري فعاليت مي‌كنند، برآن تاكيد دارند، اين است كه هدف از اين مبارزه تاريك كردن چهره شهرها نيست، اتفاقا بر عكس اين افراد معتقدند مي‌توان با اصلاح الگوهاي روشنايي در شهرها نه‌تنها آلودگي نوري را برطرف ساخت، بلكه مي‌توان شهرها را نيز روشن‌تر از پيش كرد. بياييد نگاهي به شهري مانند تهران بيندازيم. اگر مي‌خواهيد عمق فاجعه در تهران را ببينيد، كافي است از اين شهر دور شويد و تا بيش از 150 كيلومتر از آن فاصله بگيريد و در دل كويري بايستيد جايي كه با نزديك‌ترين منبع نوري شايد ده‌ها كيلومتر فاصله داشته باشد. انتظار بديهي اين است كه در اين منطقه كاملا تاريك اثري از نورهاي آلاينده نبينيد، اما كافي است نگاهي به امتداد افقي بيندازيد كه شهر تهران در آن راستا خفته است. با تعجب خواهيد ديد كماني نوراني تا ارتفاع بيش از 30 درجه افق شما را روشن كرده است فراموش نكنيد شما بيش از 100 كيلومتر با نخستين چراغ‌هاي تهران فاصله داريد. اين كمان از كجا آمده است؟ از نورپردازي اشتباه محيط شهري ما.
آلودگي نوري و اقتصاد
بر اساس گزارشي كه در پايگاه مبارزه با آلودگي نوري ايران منتشر شده است و طبق آمار ارائه شده در سايت وزارت نيرو در سال 1384، 4ميليارد و 305ميليون Kwh مقدار برقي است كه وزارت نيرو براي روشنايي معابر به فروش مي‌رساند. اين برق صرف روشن كردن معابر با كمك چراغ‌هايي مي‌شود كه فاقد استانداردهاي لازم كنترل آلودگي نوري هستند. در چنين روشنايي‌هايي حدود 30 تا 40 درصد انرژي بدون هيچ استفاده‌اي هدر مي‌رود. چرا كه اگر به مسير انتشار نور دقت كنيم، متوجه مي‌شويم بين 60 تا 70 درصد حجم نور توليدي رو به پايين و در جهت روشن كردن معبر كاربرد دارد و بقيه آن به طور موازي با سطح يا در خلاف جهت صرف روشن شدن بي‌مورد فضا مي‌شود. اگر حداقل اتلاف انرژي در اين مورد (يعني 30 درصد) را در نظر بگيريم و از چراغ‌هايي كه براي زيبايي، محيط را روشن كرده يا چراغ‌هايي كه در بدنه پايه‌ها نصب مي‌شود، صرف‌نظر كنيم متوجه مي‌شويم كه در اين سال يك ميليارد و 291 ميليون و 500 هزار كيلو وات انرژي بدون هيچ كاربردي هدر رفته است. با توجه به اين كه در آن سال تعداد چراغ‌هايي كه براي معابر به كار گرفته شده حدود 6ميليون و 370 هزار برآورد مي‌شود، مي‌توان نتيجه گرفت اين اتلاف انرژي معادل روشن بودن يك ميليون و 900 هزار عدد از اين چراغ‌هاست. جالب اينجاست در شرايطي كه كنترل انرژي و هزينه‌اي كه براي توليد آن مي‌شود از اولويت‌هاي دولت‌ها به شمار مي‌رود، مي‌توان با اصلاح اين روشنايي‌ها ميزان بيشتري صرفه‌جويي كرد، چرا كه با اصلاح منطقي اين چراغ‌ها نه‌تنها از هدر رفت آن 30 تا 40درصد جلوگيري مي‌شود كه حدود 10تا 15 درصد نور مي‌تواند از سرپوش‌هاي استاندارد بازتاب كرده و در روشنايي سطح كمك كند.
اما اين انرژي تا زماني كه اين گونه هدر مي‌رود تنها به روشن كردن محيط مي‌پردازد، ستاره‌ها را از آسمان شب مي‌ربايد (طوري كه اين روزها استفاده از واژه آسمان پر ستاره در شهرهاي شلوغ بيشتر به شوخي شبيه است) پرندگان را فراري مي‌دهد و زندگي طبيعي انسان را دگرگون مي‌كند.اگر تنها دغدغه ما انرژي و كاهش مصرف باشد مي‌بينيم كه چقدر كنترل آلودگي نوري مهم و حياتي است. در اين صورت ديگر لازم نيست براي كاهش در مصرف، چراغ‌هاي اصلي معابر را خاموش كنيم تا شهر چهره‌اي تاريك به خود بگيرد بلكه مي‌توان با اصلاح ساختار، هم شهري روشن داشت هم آسماني تيره و هم صرفه‌جويي قابل‌توجهي در مصرف انجام داد.
محيط زيست
همه موجودات زنده از گياهان و جانوران گرفته تا انسان‌ها داراي ساختارهاي دروني هستند كه وضعيت و عملكرد آنها را در مقايسه با محيط زيست‌شان سامان مي‌دهد، پرندگان براي تعيين زمان فعاليتشان به روشنايي محيط پاسخگو هستند و اگر محيطي بيش از اندازه روشن شود، ساختار دروني اين موجودات ديگر نمي‌تواند تشخيص زمان استراحت را بدرستي انجام دهد و در نتيجه محكوم به نابودي يا مهاجرت هستند. قديمي‌هاي تهران حتما به ياد دارند كه تنوع پرندگان در اين شهر تا چه حدي بود و هر روز كه مي‌گذرد چقدر از پرندگان اين شهر را ترك مي‌كنند، از سوي ديگر گياهان نيز در اين زمينه واكنش نشان مي‌دهند و ساعت زيست خود را از دست مي‌دهند. تحقيقي كه از سوي فعالان مبارزه با آلودگي نوري‌ايران http://www.lightpollution.ir (http://www.lightpollution.ir/) صورت گرفته است، نشان از آن دارد كه بخشي از خزان ديررسي كه در چنارهاي معروف تهران رخ مي‌دهد و باعث افزايش سطح برفگير آنها و در نهايت خم شدن اين درختان مي‌شود، مربوط به وضعيت آلودگي نوري اين شهر است. از سوي ديگر انسان نيز در اين مساله متضرر مي‌شود.تحقيقات علمي نشان از وجود نوعي هورمون در بدن انسان دارد كه به تغييرات نوري در محيط حساس است. در فضاي آلوده نوري عملكرد اين هورمون مختل مي‌شود و سريع‌ترين عارضه‌اي كه به بار مي‌آورد احساس خستگي، كسلي و افسردگي هنگام بيدار شدن از خواب و اختلال در چرخه خواب است.
امنيت
بارها با اين ايده مواجه شده‌ايم كه براي حفاظت مناطق خاص بايد آنها را روشن كرد تا هر تحركي در آنها مشخص شود. اين ايده تا جايي درست است كه اصول نورپردازي محيطي رعايت شود و جالب اين كه تحقيقات نشان دهنده اين موضوع است كه اگر تنها بر حجم نور محيط بيفزاييم، امنيت محيط را كاهش داده‌ايم. دليل اين مساله پديده خيرگي چشم است. اگر ما بخواهيم صحنه‌اي را بدقت زير نظر بگيريم كه تابش بي حساب نور آن را روشن كرده، چشم ما دچار خيرگي مي‌شود و مانند زماني كه شما به شمع، چراغ يا خورشيد خيره مي‌شويد، بينايي‌تان دچار اختلال مي‌شود و نمي‌تواند محيط را زير نظر بگيرد؛ به اين ترتيب افزايش نورها به ضد خود تبديل مي‌شود و امنيت را كاهش مي‌دهد.همه اين مسائل باعث مي‌شود وقتي از مبارزه‌اي جدي با آلودگي نوري خبري مي‌شنويم، خوشحال شويم.
اينك شوراي شهر تهران، برنامه ويژه مبارزه با آلودگي نوري را در دستور كار خود قرار داده است. به گزارش فارس، اعضاي شوراي شهر تهران با تصويب يك فوريت طرح روشنايي و نورپردازي فضاهاي شهر تهران موافقت كردند. احمد مسجدجامعي، رئيس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران هنگام دفاع از ضرورت تصويب يك فوريت طرح روشنايي و نورپردازي فضاهاي شهر تهران در يكصد و چهل و پنجمين جلسه علني شوراي شهر تهران گفت: روشنايي با نبود امنيت ارتباط مستقيم دارد... .
با گسترش شهرها تدوين استانداردهايي در زمينه مبارزه با آلودگي نوري ضروري است
وي تامين روشنايي پارك‌ها و محلات را جزو وظايف شهرداري عنوان كرد و گفت: انتقادهايي از وضعيت استفاده و مصرف بي‌رويه روشنايي مطرح است و لازم است براي مديريت مصرف انرژي الگوي مناسبي به وجود آيد كه در اين طرح، بر ضرورت استفاده از فناوري‌هاي روز دنيا در كاهش مصرف تاكيد شده است.
رئيس كميسيون فرهنگي شوراي شهر تهران ادامه داد: در اين طرح به شهرداري تهران فرصت داده شده است تا طرح جامع نورپردازي فضاهاي شهر را با استفاده از مشاركت دستگاه‌هاي ذي‌ربط دولتي، بخش خصوصي و سازمان‌هاي مردم نهاد تهيه و به شورا ارائه كند. بر همين اساس، شهرداري مكلف است در تدوين ضوابط و معيارهاي نورپردازي به ارزش‌هاي معماري و تاريخي نيز توجه داشته باشد.
بر همين اساس، جلسه ويژه‌اي با حضور فعالان مساله آلودگي نوري، نماينده گروه غيردولتي آلودگي نوري ايران، نمايندگان انجمن نجوم ايران و شاخه آماتوري و طراحان و مهندسان شهري و نورپردازي در شوراي شهر تهران برگزار شد تا اين مساله از زواياي مختلف مورد بررسي قرار گيرد تا بتوان تصميم دقيقي در زمينه آيين‌نامه اجرايي مبارزه با آلودگي نوري گرفت.
اين گام را مي‌توان نخستين گام عملي در يكي از كلانشهرهاي ايران و يكي از بزرگ‌ترين شهرهاي جهان در جهت مقابله با آلودگي نوري ارزيابي كرد.در همين حال، كنفرانس آلودگي نوري و عوارض جانبي آن از سوي مركز مطالعات فلكي نجومي، برگزار خواهد شد تا درباره روش‌هاي عملي كاهش آلودگي نوري بحث و تبادل‌‌نظر صورت گيرد. با توجه به تعيين مكان ساخت رصدخانه ملي ايران، ضرورت مهار آلودگي‌هاي نوري فزاينده در شهرها و مناطق همجوار اين رصدخانه از اولويت بالايي برخوردار خواهد بود.
نگراني‌ها در زمينه افزايش آلودگي‌هاي نوري و تهديدي كه براي رصدخانه ملي ايجاد مي‌كند، باعث شد تا مدير اجرايي رصدخانه ملي در اين باره صحبت كند.
دكتر رضا منصوري در گفتگويي با مهر گفت: براي جلوگيري از آلودگي نوري، كميته‌اي تشكيل شده است تا با مطالعه قوانين موجود در دنيا، استانداردهاي لازم در اين حوزه تدوين شود.
آلودگي نوري به معني آلوده شدن فضا به دليل وجود نور زياد است كه اين مساله مانع از رصد آسمان مي‌شود. اين مفهوم سال‌ها قبل براي منجمان مطرح نبوده ولي با گسترش شهرها و ايجاد آلودگي نوري شهرها و اطراف آن، رصد آسمان را با مشكلات زيادي روبه‌رو كرده است.وي افزود: با گسترش شهرها و گران شدن انرژي، كشورهاي دنيا به تدوين استانداردهايي در زمينه نورپردازي شهري اقدام كردند تا ضمن آن كه از اتلاف انرژي نورافكن‌هاي شهري جلوگيري شود از آلودگي نوري براي رصد آسمان نيز ممانعت به عمل آيد.
منصوري با بيان اين كه مشكل آلودگي نوري در ايران پس از بحث تاسيس رصدخانه ملي مطرح شد، اظهار كرد: رصد آسمان بايد در جايي باشد كه كمترين تلاطم جوي وجود داشته باشد. برخلاف نظر عامه، كوير به دليل تلاطم جوي منطقه براي رصد آسمان مناسب نيست، ولي در ارتفاعات چون كمترين تلاطم جوي حاكم است، براي تاسيس رصدخانه و رصد آسمان مناسب‌تر است، در حالي است كه در ايران، شهرها در كوهپايه‌ها گسترش يافته‌اند.
مسوول طرح رصدخانه ملي تاكيد كرد: با توجه به اين واقعيت، منطقه دينوار در نزديكي قم و كاشان انتخاب شد و اين نگراني وجود دارد كه با تاسيس اين رصدخانه شهر گسترش يابد و آلودگي نوري براي رصدخانه ايجاد شود.
استاد دانشگاه صنعتي شريف از ايجاد كميته آسمان پاك براي اين منظور خبر داد و خاطرنشان كرد: با مذاكراتي كه در اين زمينه انجام شد استانداري قم مساعدت‌هاي لازم را در اين زمينه انجام داد كه يكي از اين اقدامات، ايجاد كميته‌اي براي جلوگيري از آلودگي نوري است.مسوول طرح رصدخانه ملي اضافه كرد: براي افزايش كارايي نورافكن‌ها بهتر است بالاي آن صفحاتي باشد تا از نور اين لامپ‌ها استفاده بهينه شود.اين فعاليت‌ها اميدبخش تلاش‌هاي جديدي است كه در راه مبارزه با آلودگي نوري صورت خواهد گرفت.
شايد تهران پس از سال‌ها بار ديگر شب‌هاي روشني را تجربه كند كه آسمان پرستاره بر فراز آن به نورافشاني مي‌پردازند. شايد دوباره ستاره‌ها و پرندگان به تهران بازگردند و درختان و انسان‌هاي اين شهر، خوابي طبيعي را تجربه كنند.
http://www.jamejamonline.ir/Media/images/1387/11/01/100896899578.jpg
آنها معتقدند برخلاف تصور عموم اگر نورپردازي در شهرهاي بزرگ از روند منطقي خارج شود، مي‌تواند تبديل به تهديد بسيار جدي عليه سلامت محيط زيست، انسان و كم شدن امنيت و نيز باعث هدر رفتن پول فراواني شود كه صرف روشني معابر مي‌شود. در اين شرايط است كه توجه به مساله آلودگي نوري حداقل در شهرهاي بزرگ از اهميتي ويژه برخوردار است. اين اهميت تنها براي علاقه‌مندان به آسمان نيست، بلكه براي كساني كه دغدغه محيط زيست و دغدغه زندگي آرام و سالم ساكنان سياره زمين را دارند نيز از اهميتي بالا برخوردار است. به همين دليل اقدامات اخيري كه در ايران براي مبارزه با آلودگي نوري صورت گرفته است، مي‌تواند فصل جديدي از مبارزه با آلودگي نوري را رقم بزند. عنوان اين مطلب برگرفته از اشعار سهراب سپهري و شعار كميته مبارزه با آلودگي نوري ايران است.
آلودگي نوري يكي از حاشيه‌هاي زندگي شهري است؛ موضوعي كه نه تنها باعث گم شدن ستاره‌هاي آسمان مي‌شود كه اثرات اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي فراواني به دنبال دارد. اگرچه مدت‌هاست خطرات اين آلودگي مورد توجه قرار گرفته؛ اما كشور ما كمتر در اين زمينه فعال بوده است و جز مواردي خاص، تلاش رسمي براي مهار اين آلودگي به كار گرفته نشده است.
اما آلودگي نوري چه مضراتي دارد؟ مگر نه اين كه هر چقدر فضايي روشن تر باشد امنيت بيشتري وجود خواهد داشت و زيبايي بيشتري بر محيط زندگي ما تاثير مي‌گذارد؟ پاسخ اين پرسش‌ها برخلاف تصور عموم منفي است.
نكته مشتركي كه همه كساني كه در راه مبارزه با آلودگي نوري فعاليت مي‌كنند، برآن تاكيد دارند، اين است كه هدف از اين مبارزه تاريك كردن چهره شهرها نيست، اتفاقا بر عكس اين افراد معتقدند مي‌توان با اصلاح الگوهاي روشنايي در شهرها نه‌تنها آلودگي نوري را برطرف ساخت، بلكه مي‌توان شهرها را نيز روشن‌تر از پيش كرد. بياييد نگاهي به شهري مانند تهران بيندازيم. اگر مي‌خواهيد عمق فاجعه در تهران را ببينيد، كافي است از اين شهر دور شويد و تا بيش از 150 كيلومتر از آن فاصله بگيريد و در دل كويري بايستيد جايي كه با نزديك‌ترين منبع نوري شايد ده‌ها كيلومتر فاصله داشته باشد. انتظار بديهي اين است كه در اين منطقه كاملا تاريك اثري از نورهاي آلاينده نبينيد، اما كافي است نگاهي به امتداد افقي بيندازيد كه شهر تهران در آن راستا خفته است. با تعجب خواهيد ديد كماني نوراني تا ارتفاع بيش از 30 درجه افق شما را روشن كرده است فراموش نكنيد شما بيش از 100 كيلومتر با نخستين چراغ‌هاي تهران فاصله داريد. اين كمان از كجا آمده است؟ از نورپردازي اشتباه محيط شهري ما.
آلودگي نوري و اقتصاد
بر اساس گزارشي كه در پايگاه مبارزه با آلودگي نوري ايران منتشر شده است و طبق آمار ارائه شده در سايت وزارت نيرو در سال 1384، 4ميليارد و 305ميليون Kwh مقدار برقي است كه وزارت نيرو براي روشنايي معابر به فروش مي‌رساند. اين برق صرف روشن كردن معابر با كمك چراغ‌هايي مي‌شود كه فاقد استانداردهاي لازم كنترل آلودگي نوري هستند. در چنين روشنايي‌هايي حدود 30 تا 40 درصد انرژي بدون هيچ استفاده‌اي هدر مي‌رود. چرا كه اگر به مسير انتشار نور دقت كنيم، متوجه مي‌شويم بين 60 تا 70 درصد حجم نور توليدي رو به پايين و در جهت روشن كردن معبر كاربرد دارد و بقيه آن به طور موازي با سطح يا در خلاف جهت صرف روشن شدن بي‌مورد فضا مي‌شود. اگر حداقل اتلاف انرژي در اين مورد (يعني 30 درصد) را در نظر بگيريم و از چراغ‌هايي كه براي زيبايي، محيط را روشن كرده يا چراغ‌هايي كه در بدنه پايه‌ها نصب مي‌شود، صرف‌نظر كنيم متوجه مي‌شويم كه در اين سال يك ميليارد و 291 ميليون و 500 هزار كيلو وات انرژي بدون هيچ كاربردي هدر رفته است. با توجه به اين كه در آن سال تعداد چراغ‌هايي كه براي معابر به كار گرفته شده حدود 6ميليون و 370 هزار برآورد مي‌شود، مي‌توان نتيجه گرفت اين اتلاف انرژي معادل روشن بودن يك ميليون و 900 هزار عدد از اين چراغ‌هاست. جالب اينجاست در شرايطي كه كنترل انرژي و هزينه‌اي كه براي توليد آن مي‌شود از اولويت‌هاي دولت‌ها به شمار مي‌رود، مي‌توان با اصلاح اين روشنايي‌ها ميزان بيشتري صرفه‌جويي كرد، چرا كه با اصلاح منطقي اين چراغ‌ها نه‌تنها از هدر رفت آن 30 تا 40درصد جلوگيري مي‌شود كه حدود 10تا 15 درصد نور مي‌تواند از سرپوش‌هاي استاندارد بازتاب كرده و در روشنايي سطح كمك كند.
اما اين انرژي تا زماني كه اين گونه هدر مي‌رود تنها به روشن كردن محيط مي‌پردازد، ستاره‌ها را از آسمان شب مي‌ربايد (طوري كه اين روزها استفاده از واژه آسمان پر ستاره در شهرهاي شلوغ بيشتر به شوخي شبيه است) پرندگان را فراري مي‌دهد و زندگي طبيعي انسان را دگرگون مي‌كند.اگر تنها دغدغه ما انرژي و كاهش مصرف باشد مي‌بينيم كه چقدر كنترل آلودگي نوري مهم و حياتي است. در اين صورت ديگر لازم نيست براي كاهش در مصرف، چراغ‌هاي اصلي معابر را خاموش كنيم تا شهر چهره‌اي تاريك به خود بگيرد بلكه مي‌توان با اصلاح ساختار، هم شهري روشن داشت هم آسماني تيره و هم صرفه‌جويي قابل‌توجهي در مصرف انجام داد.
محيط زيست
همه موجودات زنده از گياهان و جانوران گرفته تا انسان‌ها داراي ساختارهاي دروني هستند كه وضعيت و عملكرد آنها را در مقايسه با محيط زيست‌شان سامان مي‌دهد، پرندگان براي تعيين زمان فعاليتشان به روشنايي محيط پاسخگو هستند و اگر محيطي بيش از اندازه روشن شود، ساختار دروني اين موجودات ديگر نمي‌تواند تشخيص زمان استراحت را بدرستي انجام دهد و در نتيجه محكوم به نابودي يا مهاجرت هستند. قديمي‌هاي تهران حتما به ياد دارند كه تنوع پرندگان در اين شهر تا چه حدي بود و هر روز كه مي‌گذرد چقدر از پرندگان اين شهر را ترك مي‌كنند، از سوي ديگر گياهان نيز در اين زمينه واكنش نشان مي‌دهند و ساعت زيست خود را از دست مي‌دهند. تحقيقي كه از سوي فعالان مبارزه با آلودگي نوري‌ايران http://www.lightpollution.ir (http://www.lightpollution.ir/) صورت گرفته است، نشان از آن دارد كه بخشي از خزان ديررسي كه در چنارهاي معروف تهران رخ مي‌دهد و باعث افزايش سطح برفگير آنها و در نهايت خم شدن اين درختان مي‌شود، مربوط به وضعيت آلودگي نوري اين شهر است. از سوي ديگر انسان نيز در اين مساله متضرر مي‌شود.تحقيقات علمي نشان از وجود نوعي هورمون در بدن انسان دارد كه به تغييرات نوري در محيط حساس است. در فضاي آلوده نوري عملكرد اين هورمون مختل مي‌شود و سريع‌ترين عارضه‌اي كه به بار مي‌آورد احساس خستگي، كسلي و افسردگي هنگام بيدار شدن از خواب و اختلال در چرخه خواب است.
امنيت
بارها با اين ايده مواجه شده‌ايم كه براي حفاظت مناطق خاص بايد آنها را روشن كرد تا هر تحركي در آنها مشخص شود. اين ايده تا جايي درست است كه اصول نورپردازي محيطي رعايت شود و جالب اين كه تحقيقات نشان دهنده اين موضوع است كه اگر تنها بر حجم نور محيط بيفزاييم، امنيت محيط را كاهش داده‌ايم. دليل اين مساله پديده خيرگي چشم است. اگر ما بخواهيم صحنه‌اي را بدقت زير نظر بگيريم كه تابش بي حساب نور آن را روشن كرده، چشم ما دچار خيرگي مي‌شود و مانند زماني كه شما به شمع، چراغ يا خورشيد خيره مي‌شويد، بينايي‌تان دچار اختلال مي‌شود و نمي‌تواند محيط را زير نظر بگيرد؛ به اين ترتيب افزايش نورها به ضد خود تبديل مي‌شود و امنيت را كاهش مي‌دهد.همه اين مسائل باعث مي‌شود وقتي از مبارزه‌اي جدي با آلودگي نوري خبري مي‌شنويم، خوشحال شويم.
اينك شوراي شهر تهران، برنامه ويژه مبارزه با آلودگي نوري را در دستور كار خود قرار داده است. به گزارش فارس، اعضاي شوراي شهر تهران با تصويب يك فوريت طرح روشنايي و نورپردازي فضاهاي شهر تهران موافقت كردند. احمد مسجدجامعي، رئيس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران هنگام دفاع از ضرورت تصويب يك فوريت طرح روشنايي و نورپردازي فضاهاي شهر تهران در يكصد و چهل و پنجمين جلسه علني شوراي شهر تهران گفت: روشنايي با نبود امنيت ارتباط مستقيم دارد... .
با گسترش شهرها تدوين استانداردهايي در زمينه مبارزه با آلودگي نوري ضروري است
وي تامين روشنايي پارك‌ها و محلات را جزو وظايف شهرداري عنوان كرد و گفت: انتقادهايي از وضعيت استفاده و مصرف بي‌رويه روشنايي مطرح است و لازم است براي مديريت مصرف انرژي الگوي مناسبي به وجود آيد كه در اين طرح، بر ضرورت استفاده از فناوري‌هاي روز دنيا در كاهش مصرف تاكيد شده است.
رئيس كميسيون فرهنگي شوراي شهر تهران ادامه داد: در اين طرح به شهرداري تهران فرصت داده شده است تا طرح جامع نورپردازي فضاهاي شهر را با استفاده از مشاركت دستگاه‌هاي ذي‌ربط دولتي، بخش خصوصي و سازمان‌هاي مردم نهاد تهيه و به شورا ارائه كند. بر همين اساس، شهرداري مكلف است در تدوين ضوابط و معيارهاي نورپردازي به ارزش‌هاي معماري و تاريخي نيز توجه داشته باشد.
بر همين اساس، جلسه ويژه‌اي با حضور فعالان مساله آلودگي نوري، نماينده گروه غيردولتي آلودگي نوري ايران، نمايندگان انجمن نجوم ايران و شاخه آماتوري و طراحان و مهندسان شهري و نورپردازي در شوراي شهر تهران برگزار شد تا اين مساله از زواياي مختلف مورد بررسي قرار گيرد تا بتوان تصميم دقيقي در زمينه آيين‌نامه اجرايي مبارزه با آلودگي نوري گرفت.
اين گام را مي‌توان نخستين گام عملي در يكي از كلانشهرهاي ايران و يكي از بزرگ‌ترين شهرهاي جهان در جهت مقابله با آلودگي نوري ارزيابي كرد.در همين حال، كنفرانس آلودگي نوري و عوارض جانبي آن از سوي مركز مطالعات فلكي نجومي، برگزار خواهد شد تا درباره روش‌هاي عملي كاهش آلودگي نوري بحث و تبادل‌‌نظر صورت گيرد. با توجه به تعيين مكان ساخت رصدخانه ملي ايران، ضرورت مهار آلودگي‌هاي نوري فزاينده در شهرها و مناطق همجوار اين رصدخانه از اولويت بالايي برخوردار خواهد بود.
نگراني‌ها در زمينه افزايش آلودگي‌هاي نوري و تهديدي كه براي رصدخانه ملي ايجاد مي‌كند، باعث شد تا مدير اجرايي رصدخانه ملي در اين باره صحبت كند.
دكتر رضا منصوري در گفتگويي با مهر گفت: براي جلوگيري از آلودگي نوري، كميته‌اي تشكيل شده است تا با مطالعه قوانين موجود در دنيا، استانداردهاي لازم در اين حوزه تدوين شود.
آلودگي نوري به معني آلوده شدن فضا به دليل وجود نور زياد است كه اين مساله مانع از رصد آسمان مي‌شود. اين مفهوم سال‌ها قبل براي منجمان مطرح نبوده ولي با گسترش شهرها و ايجاد آلودگي نوري شهرها و اطراف آن، رصد آسمان را با مشكلات زيادي روبه‌رو كرده است.وي افزود: با گسترش شهرها و گران شدن انرژي، كشورهاي دنيا به تدوين استانداردهايي در زمينه نورپردازي شهري اقدام كردند تا ضمن آن كه از اتلاف انرژي نورافكن‌هاي شهري جلوگيري شود از آلودگي نوري براي رصد آسمان نيز ممانعت به عمل آيد.
منصوري با بيان اين كه مشكل آلودگي نوري در ايران پس از بحث تاسيس رصدخانه ملي مطرح شد، اظهار كرد: رصد آسمان بايد در جايي باشد كه كمترين تلاطم جوي وجود داشته باشد. برخلاف نظر عامه، كوير به دليل تلاطم جوي منطقه براي رصد آسمان مناسب نيست، ولي در ارتفاعات چون كمترين تلاطم جوي حاكم است، براي تاسيس رصدخانه و رصد آسمان مناسب‌تر است، در حالي است كه در ايران، شهرها در كوهپايه‌ها گسترش يافته‌اند.
مسوول طرح رصدخانه ملي تاكيد كرد: با توجه به اين واقعيت، منطقه دينوار در نزديكي قم و كاشان انتخاب شد و اين نگراني وجود دارد كه با تاسيس اين رصدخانه شهر گسترش يابد و آلودگي نوري براي رصدخانه ايجاد شود.
استاد دانشگاه صنعتي شريف از ايجاد كميته آسمان پاك براي اين منظور خبر داد و خاطرنشان كرد: با مذاكراتي كه در اين زمينه انجام شد استانداري قم مساعدت‌هاي لازم را در اين زمينه انجام داد كه يكي از اين اقدامات، ايجاد كميته‌اي براي جلوگيري از آلودگي نوري است.مسوول طرح رصدخانه ملي اضافه كرد: براي افزايش كارايي نورافكن‌ها بهتر است بالاي آن صفحاتي باشد تا از نور اين لامپ‌ها استفاده بهينه شود.اين فعاليت‌ها اميدبخش تلاش‌هاي جديدي است كه در راه مبارزه با آلودگي نوري صورت خواهد گرفت.
شايد تهران پس از سال‌ها بار ديگر شب‌هاي روشني را تجربه كند كه آسمان پرستاره بر فراز آن به نورافشاني مي‌پردازند. شايد دوباره ستاره‌ها و پرندگان به تهران بازگردند و درختان و انسان‌هاي اين شهر، خوابي طبيعي را تجربه كنند.