ساناز فرهیدوش
20th October 2011, 08:56 PM
اختلالات سوماتوفرم بيماريهاي مزمني هستند که در آن فرد با شکايت هاي جسمي متعددي ناشي از مشکلات روحي مراجعه ميکند که براي هيچ کدام از آن ها بيماري زمينه اي خاصي پيدا نمي شود . اين بيماري ها در زمان مراجعه ممکن است سالها با فرد همراه بوده اند .
علائم جسمي اين بيماري ها مي توانند يک يا چند ارگان مهم بدن را درگير کنند . ارتباط بين استرس و بروز علائم در اين افراد به اثبات رسيده است .
* همه گير شناسي
در افرادي که به کلينيک يا پزشکان مراجعه مي کنند آمارهاي مختلفي از اين افراد وجود دارد ولي بين ۲/۰ درصد تا ۶/۱۱ درصد گزارش شده است . شروع علائم معمولاً قبل از ۳۰ سالگي است . هيپوکندرياک ، که نوعي از اختلالات سوماتوفرم است حدود ۱ تا ۵/۴ درصد شيوع دارد .
* عوامل خطرساز
۱- ژنتيک : در بروز اين بيماري ها نقش دارد .
۲- سانحه وحوادث : به عنوان پيش ساز اين بيماري ها ثابت شده است .
۳- سابقه خانوادگي : خانواده ها نسبت به اين بيماريها واکنش متفاوتي دارند و اين مساله خانوادگي را در بروز بيماري سوماتوفرم مهم ميکند .
۴- عوامل اجتماعي : مانند تک والد بودن ، زندگي تنها ، بيکاري ، مشکلات ازدواج و شغلي نيز مؤثر هستند .
* تشخيص افتراقي ها
چند بيماري مثل هيپرپاراتيروئيديسم ، پورفيري ، m.s ، لوپوس سيستميک ، افسردگي ثانويه يا اوليه مي توانند در تشخيص افتراقي اين بيماري ها قرار گيرند .
در ادامه با ذکر مثالي از اين گونه افراد به مقاله خاتمه مي دهيم :
خانمي ۳۵ ساله براي بررسي مشکلات متعددي مراجعه کرده است . امروز بيشتر در مورد سردردش شکايت دارد اظهار مي کند سردردش از پشت گردن شروع مي شود و همينطور به سمت بالاي سرش مي کشد تا تمام سر را درگير کند . وقتي از او پرسيده مي شود چه شدتي از سردرد وجود دارد ( بين ۱ تا ۱۰ نمره بدهيد ) مي گويد شدتش حدود ۵ است . مي گويد سردردش تير نمي کشد ولي تمام سرش درد ميکند .
استامينوفن وبروفن مصرف کرده است ولي فايده نداشته است . مي گويد سالهاست اين سردرد را دارد ولي کسي نتوانسته آنرا درمان کند يا به تشخيص علت آن برسد . مي گويد سالهاست اين سردرد را دارد ولي کسي نتوانسته آنرا درمان کند يا به تشخيص علت آن برسد .
مي گويد ct اسکن سرانجام داده است ، آزمايش هاي خوني وحتي l.p ( کشيدن مايع نخاعي ) را انجام داده است و همه طبيعي بوده است . نکته ديگري که اظهار مي کند زمان شروع بيماري است که در اوائل ۲۰ سالگي بوده است . همچنين به طور متناوب شکم درد ، درد پشت و حتي درد مقعدين دفع مدفوع داشته است . عدم تحمل نسبت به بسياري از غذاها دارد . تمايل جنسي به همسرش را نيز از دست داده است . مي گويد ۷ سال پيش دچار دوبيني شده بوده است . پزشکش به m.s شک کرده درخواست m.r.i نموده است . جواب m.r.i طبيعي بوده است . به پزشکان متعددي مراجعه کرده است ولي هيچکدام به تشخيصي نرسيده اند . او فکر ميکند هيچ کمکي براي وي وجود ندارد و او روز به روز بدتر مي شود . در معاينه نيز علائم حياتي او طبيعي است ، مشکل حاد خاصي را ذکر نمي کند ، معاينه قلب ، ريه ، شکم طبيعي است . معاينه سيستم عصبي نرمال است .
علائم جسمي اين بيماري ها مي توانند يک يا چند ارگان مهم بدن را درگير کنند . ارتباط بين استرس و بروز علائم در اين افراد به اثبات رسيده است .
* همه گير شناسي
در افرادي که به کلينيک يا پزشکان مراجعه مي کنند آمارهاي مختلفي از اين افراد وجود دارد ولي بين ۲/۰ درصد تا ۶/۱۱ درصد گزارش شده است . شروع علائم معمولاً قبل از ۳۰ سالگي است . هيپوکندرياک ، که نوعي از اختلالات سوماتوفرم است حدود ۱ تا ۵/۴ درصد شيوع دارد .
* عوامل خطرساز
۱- ژنتيک : در بروز اين بيماري ها نقش دارد .
۲- سانحه وحوادث : به عنوان پيش ساز اين بيماري ها ثابت شده است .
۳- سابقه خانوادگي : خانواده ها نسبت به اين بيماريها واکنش متفاوتي دارند و اين مساله خانوادگي را در بروز بيماري سوماتوفرم مهم ميکند .
۴- عوامل اجتماعي : مانند تک والد بودن ، زندگي تنها ، بيکاري ، مشکلات ازدواج و شغلي نيز مؤثر هستند .
* تشخيص افتراقي ها
چند بيماري مثل هيپرپاراتيروئيديسم ، پورفيري ، m.s ، لوپوس سيستميک ، افسردگي ثانويه يا اوليه مي توانند در تشخيص افتراقي اين بيماري ها قرار گيرند .
در ادامه با ذکر مثالي از اين گونه افراد به مقاله خاتمه مي دهيم :
خانمي ۳۵ ساله براي بررسي مشکلات متعددي مراجعه کرده است . امروز بيشتر در مورد سردردش شکايت دارد اظهار مي کند سردردش از پشت گردن شروع مي شود و همينطور به سمت بالاي سرش مي کشد تا تمام سر را درگير کند . وقتي از او پرسيده مي شود چه شدتي از سردرد وجود دارد ( بين ۱ تا ۱۰ نمره بدهيد ) مي گويد شدتش حدود ۵ است . مي گويد سردردش تير نمي کشد ولي تمام سرش درد ميکند .
استامينوفن وبروفن مصرف کرده است ولي فايده نداشته است . مي گويد سالهاست اين سردرد را دارد ولي کسي نتوانسته آنرا درمان کند يا به تشخيص علت آن برسد . مي گويد سالهاست اين سردرد را دارد ولي کسي نتوانسته آنرا درمان کند يا به تشخيص علت آن برسد .
مي گويد ct اسکن سرانجام داده است ، آزمايش هاي خوني وحتي l.p ( کشيدن مايع نخاعي ) را انجام داده است و همه طبيعي بوده است . نکته ديگري که اظهار مي کند زمان شروع بيماري است که در اوائل ۲۰ سالگي بوده است . همچنين به طور متناوب شکم درد ، درد پشت و حتي درد مقعدين دفع مدفوع داشته است . عدم تحمل نسبت به بسياري از غذاها دارد . تمايل جنسي به همسرش را نيز از دست داده است . مي گويد ۷ سال پيش دچار دوبيني شده بوده است . پزشکش به m.s شک کرده درخواست m.r.i نموده است . جواب m.r.i طبيعي بوده است . به پزشکان متعددي مراجعه کرده است ولي هيچکدام به تشخيصي نرسيده اند . او فکر ميکند هيچ کمکي براي وي وجود ندارد و او روز به روز بدتر مي شود . در معاينه نيز علائم حياتي او طبيعي است ، مشکل حاد خاصي را ذکر نمي کند ، معاينه قلب ، ريه ، شکم طبيعي است . معاينه سيستم عصبي نرمال است .