hani2011
22nd August 2011, 09:16 AM
موديان مالياتي حقوق خود را بهتر بشناسند
بدون ترديد با وضع و به اجرا درآمدن قوانين و مقررات در هر جامعه يك سري الزامات و تكاليف براي شهروندان آن ايجاد مي شود به گونه اي كه كليه آحاد جامعه ملزم به رعايت اجراي قوانين وضع شده است. در مقابل اشخاص نيز با احترام گذاردن به روح قانون و اجراي صحيح آن از مزايا و حقوق خاصي برخوردار مي‌شوند.
در اين ميان، قانون ماليات‌ها نيز از اين قاعده مستثني نبوده و موديان مالياتي مي توانند با انجام صحيح تكاليف خود از يك سري حقوق و امتيازات بهره مند شوند كه به منظور آشنايي هر چه بيشتر موديان ''منشور حقوق موديان'' به شرح ذيل منتشر مي‌شود.
اصل اول) احترام و رفتار مناسب با مودي خط مشي سازمان امور مالياتي كشور بر تكريم ارباب رجوع (موديان) و رعايت حقوق اخلاقي و اجتماعي مردم استوار است. بنابراين حسن سلوك كارگزاران مالياتي و رعايت جانب عدالت و انصاف در چارچوب قوانين و مقررات از مواردي است كه سازمان تاكيد فراوان بر آن دارد و كليه ماموران مالياتي موظف اند در برخورد با موديان اين اصل مهم را رعايت كنند.
اصل دوم) پرداخت ماليات طبق موازين قانوني اين حق بموجب اصل۵۱ قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران براي موديان در نظر گرفته شده است كه مضمون آن چنين است. ''هيچ مالياتي گرفته نمي شود مگر به موجب قانون''.
اصل سوم) تقاضاي مشاوره مودي مالياتي حق دارد به رايگان از خدمات مشاوراني كه سازمان امور مالياتي كشور جهت راهنمايي و پاسخ به سوالات آنها در ادارات امور مالياتي به كار گمارده است استفاده كند.
اصل چهارم) رعايت عدالت در رسيدگي پرونده با وجود كوششها و تلاشهاي فراوان توسط قانونگذار و در جهت جلوگيري از تضييع حقوق دولت و مردم، گاهي اوقات و در پاره اي از موارد بدليل نارسايي و ضعف قانون حقوق بعضي از موديان ضايع مي شود. در اين ميان خوشبختانه ماده۲۵۱ مكرر نقش موثر و سازنده اي در جهت اين نقيصه ايفا نموده است و به منزله يك عدالتخانه در وزارت دارايي و سازمان امور مالياتي محسوب مي شود. بدين ترتيب مودي اين حق را دارد كه به صرف غير عادلانه بودن ماليات به استناد مدارك و دلايل كافي شكايت نموده و تقاضاي تجديد رسيدگي را نمايد.
اصل پنجم) دارا بودن حق وكيل يا نماينده مودي مالياتي حق دارد به جاي خود وكيل يا نماينده قانوني اش را با رعايت مقررات مربوطه به اداره امور مالياتي بفرستد. ذكر اين موضوع نيز ضروري است كه بموجب قانون ماليات هاي مستقيم وكيل يا نماينده مودي نبايد از كاركنان شاغل يا آماده به خدمت در وزارت امور اقتصادي و دارايي و سازمان امور مالياتي كشور باشند.
اصل ششم) حق تصحيح و اصلاح اسناد و مدارك تسليمي بموجب تبصره ماده ۲۲۶ قانون ماليات هاي مستقيم به موديان مالياتي اجازه داده مي شود در صورتي كه به نحوي از انحاء در اظهارنامه يا ترازنامه يا حساب سود و زيان تسليمي از نظر محاسبه اشتباهي شده باشد با ارايه مدارك لازم ظرف يكماه از تاريخ انقضاي مهلت تسليم اظهارنامه نسبت به رفع اشتباه اقدام و اظهارنامه يا ترازنامه يا حساب سود و زيان اصلاحي حسب مورد تسليم نمايد.
اصل هفتم) محرمانه بودن اطلاعات مودي در حين رسيدگي اداره امور مالياتي و ساير مراجع مالياتي بايد اطلاعات شخصي موديان را كه در حين رسيدگي بدست مي آورد محرمانه تلقي نمايند وگرنه طبق قانون مجازات اسلامي با آنها رفتار خواهد شد.
اصل هشتم) كسب اطلاع معمولاً موديان مالياتي اوراق مالياتي خود را:
۱- از طريق ماموران و كاركنان سازمان امور مالياتي دريافت مي كنند،
۲- سازمان امور مالياتي مي تواند به منظور تحويل اوراق مالياتي به موديان از خدمات پستي استفاده نمايد (ماده ۲۰۳ ق.م.م و تبصره هاي آن)،
۳- از طريق روزنامه هاي كثيرالانتشار به اطلاع مودي مي رسد،
۴- مودي مي تواند براي اطلاع از نحوه تشخيص يا محاسبه ماليات تصوير گزارش نهايي را از واحد مالياتي دريافت نمايد.
اصل نهم) اعتراض به ماليات مطالبه شده در صورتي كه مودي به برگ تشخيص ماليات ابلاغ شده به وي معترض باشد مي تواند ظرف سي روز از تاريخ ابلاغ شخصاً يا بوسيله وكيل تام الاختيار خود به اداره امور مالياتي مراجعه و با ارايه دلايل و اسناد و مدارك كتباً تقاضاي رسيدگي مجدد نمايد.(ماده ۲۳۸ ق.م.م)
اصل دهم) برخورداري دادرسي بيطرفانه پيش از الزام به پرداخت ماليات موديان مالياتي مي توانند ظرف سي روز از تاريخ ابلاغ برگ تشخيص و در صورتي كه با رييس امور مالياتي به توافق نرسند با دادن اعتراض كتبي به برگ تشخيص، رسيدگي مجدد را از هيات حل اختلاف مالياتي درخواست نمايند.
اصل يازدهم) انتخاب نماينده از سوي مودي حق دارد يك نفر نماينده از اتاق بازرگاني و صنايع و معادن يا اتاق تعاون يا جامعه حسابداران رسمي يا مجامع حرفه اي يا تشكل هاي صنفي يا شوراي اسلامي شهر به انتخاب خود جهت شركت در هيات حل اختلاف مالياتي معرفي نمايد.(بند ۳ ماده ۲۴۴ ق.م.م)
اصل دوازدهم) برخورداري از معافيت ها و تسهيلات قانوني موديان مالياتي در صورت ارايه بموقع اظهارنامه و انجام تكاليف قانوني مي توانند از معافيت ها و تسهيلات قانوني برخوردار شوند.
اصل سيزدهم) تقاضاي تقسيط ماليات وزارت امور اقتصادي و دارايي يا سازمان امور مالياتي كشور مي تواند نسبت به مودياني كه قادر به پرداخت بدهي مالياتي خود اعم از اصل و جريمه بطور يكجا نيستند از تاريخ ابلاغ ماليات قطعي بدهي مربوط را حداكثر بمدت ۳ سال تقسيط كنند. اين حق به صراحت در ماده ۱۶۷قانون ماليات هاي مستقيم بيان شده است.
اصل چهاردهم) قايل بودن از برخورداري از حداقل معيشت براي مودي در چارچوب قانون مودي مالياتي بموجب ماده۲۱۲ قانون ماليات هاي مستقيم اين حق برايش لحاظ شده است كه از اداره امور مالياتي بخواهد در هريك از مراحل مختلف وصول و اجرا حق برخورداري از حداقل معيشت در چارچوب قانون و مقررات جاري براي او در نظر گرفته شود.
اصل پانزدهم) استراداد اضافه پرداخت ماليات مودي مالياتي حق دارد از اداره امور مالياتي بخواهد چنانچه به هر دليل وجوهي اضافه بر ميزان ماليات واقعي اش پرداخته است و نيز مبالغي كه تحت عنوان خسارت وارده به اضافه پرداختي مزبور تعلق مي گيرد را در مدت زمان مصرح در قانون به وي مسترد نمايد.
اصل شانزدهم) تقاضاي مفاصا حساب مالياتي بموجب ماده ۲۳۵ ق.م.م اداره امور مالياتي مكلف است نسبت به مودياني كه بدهي مالياتي قطعي خو را پرداخت نموده اند حداكثر ظرف مدت ۵ روز از تاريخ وصول تقاضاي مودي، مفاصا حساب مالياتي تهيه و به مودي تسليم كند.
اصل هفدهم) نحوه ارايه اظهارنامه مالياتي بطور كلي موديان مالياتي از دو طريق مي توانند اظهارنامه هاي مالياتي خود را به ادارات امور مالياتي ارايه نمايند. نخست آنكه خود شخصا اظهارنامه مالياتي را به ادارات امور مالياتي ارايه و رسيد دريافت نمايد(ماده ۱۷۷ق. م.م)، دوم آنكه مودي حق دارد اظهارنامه و ساير اوراق مالياتي كه مكلف به ارايه آن است را از طريق پست به اداره امور مالياتي ارسال كند.
بدون ترديد با وضع و به اجرا درآمدن قوانين و مقررات در هر جامعه يك سري الزامات و تكاليف براي شهروندان آن ايجاد مي شود به گونه اي كه كليه آحاد جامعه ملزم به رعايت اجراي قوانين وضع شده است. در مقابل اشخاص نيز با احترام گذاردن به روح قانون و اجراي صحيح آن از مزايا و حقوق خاصي برخوردار مي‌شوند.
در اين ميان، قانون ماليات‌ها نيز از اين قاعده مستثني نبوده و موديان مالياتي مي توانند با انجام صحيح تكاليف خود از يك سري حقوق و امتيازات بهره مند شوند كه به منظور آشنايي هر چه بيشتر موديان ''منشور حقوق موديان'' به شرح ذيل منتشر مي‌شود.
اصل اول) احترام و رفتار مناسب با مودي خط مشي سازمان امور مالياتي كشور بر تكريم ارباب رجوع (موديان) و رعايت حقوق اخلاقي و اجتماعي مردم استوار است. بنابراين حسن سلوك كارگزاران مالياتي و رعايت جانب عدالت و انصاف در چارچوب قوانين و مقررات از مواردي است كه سازمان تاكيد فراوان بر آن دارد و كليه ماموران مالياتي موظف اند در برخورد با موديان اين اصل مهم را رعايت كنند.
اصل دوم) پرداخت ماليات طبق موازين قانوني اين حق بموجب اصل۵۱ قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران براي موديان در نظر گرفته شده است كه مضمون آن چنين است. ''هيچ مالياتي گرفته نمي شود مگر به موجب قانون''.
اصل سوم) تقاضاي مشاوره مودي مالياتي حق دارد به رايگان از خدمات مشاوراني كه سازمان امور مالياتي كشور جهت راهنمايي و پاسخ به سوالات آنها در ادارات امور مالياتي به كار گمارده است استفاده كند.
اصل چهارم) رعايت عدالت در رسيدگي پرونده با وجود كوششها و تلاشهاي فراوان توسط قانونگذار و در جهت جلوگيري از تضييع حقوق دولت و مردم، گاهي اوقات و در پاره اي از موارد بدليل نارسايي و ضعف قانون حقوق بعضي از موديان ضايع مي شود. در اين ميان خوشبختانه ماده۲۵۱ مكرر نقش موثر و سازنده اي در جهت اين نقيصه ايفا نموده است و به منزله يك عدالتخانه در وزارت دارايي و سازمان امور مالياتي محسوب مي شود. بدين ترتيب مودي اين حق را دارد كه به صرف غير عادلانه بودن ماليات به استناد مدارك و دلايل كافي شكايت نموده و تقاضاي تجديد رسيدگي را نمايد.
اصل پنجم) دارا بودن حق وكيل يا نماينده مودي مالياتي حق دارد به جاي خود وكيل يا نماينده قانوني اش را با رعايت مقررات مربوطه به اداره امور مالياتي بفرستد. ذكر اين موضوع نيز ضروري است كه بموجب قانون ماليات هاي مستقيم وكيل يا نماينده مودي نبايد از كاركنان شاغل يا آماده به خدمت در وزارت امور اقتصادي و دارايي و سازمان امور مالياتي كشور باشند.
اصل ششم) حق تصحيح و اصلاح اسناد و مدارك تسليمي بموجب تبصره ماده ۲۲۶ قانون ماليات هاي مستقيم به موديان مالياتي اجازه داده مي شود در صورتي كه به نحوي از انحاء در اظهارنامه يا ترازنامه يا حساب سود و زيان تسليمي از نظر محاسبه اشتباهي شده باشد با ارايه مدارك لازم ظرف يكماه از تاريخ انقضاي مهلت تسليم اظهارنامه نسبت به رفع اشتباه اقدام و اظهارنامه يا ترازنامه يا حساب سود و زيان اصلاحي حسب مورد تسليم نمايد.
اصل هفتم) محرمانه بودن اطلاعات مودي در حين رسيدگي اداره امور مالياتي و ساير مراجع مالياتي بايد اطلاعات شخصي موديان را كه در حين رسيدگي بدست مي آورد محرمانه تلقي نمايند وگرنه طبق قانون مجازات اسلامي با آنها رفتار خواهد شد.
اصل هشتم) كسب اطلاع معمولاً موديان مالياتي اوراق مالياتي خود را:
۱- از طريق ماموران و كاركنان سازمان امور مالياتي دريافت مي كنند،
۲- سازمان امور مالياتي مي تواند به منظور تحويل اوراق مالياتي به موديان از خدمات پستي استفاده نمايد (ماده ۲۰۳ ق.م.م و تبصره هاي آن)،
۳- از طريق روزنامه هاي كثيرالانتشار به اطلاع مودي مي رسد،
۴- مودي مي تواند براي اطلاع از نحوه تشخيص يا محاسبه ماليات تصوير گزارش نهايي را از واحد مالياتي دريافت نمايد.
اصل نهم) اعتراض به ماليات مطالبه شده در صورتي كه مودي به برگ تشخيص ماليات ابلاغ شده به وي معترض باشد مي تواند ظرف سي روز از تاريخ ابلاغ شخصاً يا بوسيله وكيل تام الاختيار خود به اداره امور مالياتي مراجعه و با ارايه دلايل و اسناد و مدارك كتباً تقاضاي رسيدگي مجدد نمايد.(ماده ۲۳۸ ق.م.م)
اصل دهم) برخورداري دادرسي بيطرفانه پيش از الزام به پرداخت ماليات موديان مالياتي مي توانند ظرف سي روز از تاريخ ابلاغ برگ تشخيص و در صورتي كه با رييس امور مالياتي به توافق نرسند با دادن اعتراض كتبي به برگ تشخيص، رسيدگي مجدد را از هيات حل اختلاف مالياتي درخواست نمايند.
اصل يازدهم) انتخاب نماينده از سوي مودي حق دارد يك نفر نماينده از اتاق بازرگاني و صنايع و معادن يا اتاق تعاون يا جامعه حسابداران رسمي يا مجامع حرفه اي يا تشكل هاي صنفي يا شوراي اسلامي شهر به انتخاب خود جهت شركت در هيات حل اختلاف مالياتي معرفي نمايد.(بند ۳ ماده ۲۴۴ ق.م.م)
اصل دوازدهم) برخورداري از معافيت ها و تسهيلات قانوني موديان مالياتي در صورت ارايه بموقع اظهارنامه و انجام تكاليف قانوني مي توانند از معافيت ها و تسهيلات قانوني برخوردار شوند.
اصل سيزدهم) تقاضاي تقسيط ماليات وزارت امور اقتصادي و دارايي يا سازمان امور مالياتي كشور مي تواند نسبت به مودياني كه قادر به پرداخت بدهي مالياتي خود اعم از اصل و جريمه بطور يكجا نيستند از تاريخ ابلاغ ماليات قطعي بدهي مربوط را حداكثر بمدت ۳ سال تقسيط كنند. اين حق به صراحت در ماده ۱۶۷قانون ماليات هاي مستقيم بيان شده است.
اصل چهاردهم) قايل بودن از برخورداري از حداقل معيشت براي مودي در چارچوب قانون مودي مالياتي بموجب ماده۲۱۲ قانون ماليات هاي مستقيم اين حق برايش لحاظ شده است كه از اداره امور مالياتي بخواهد در هريك از مراحل مختلف وصول و اجرا حق برخورداري از حداقل معيشت در چارچوب قانون و مقررات جاري براي او در نظر گرفته شود.
اصل پانزدهم) استراداد اضافه پرداخت ماليات مودي مالياتي حق دارد از اداره امور مالياتي بخواهد چنانچه به هر دليل وجوهي اضافه بر ميزان ماليات واقعي اش پرداخته است و نيز مبالغي كه تحت عنوان خسارت وارده به اضافه پرداختي مزبور تعلق مي گيرد را در مدت زمان مصرح در قانون به وي مسترد نمايد.
اصل شانزدهم) تقاضاي مفاصا حساب مالياتي بموجب ماده ۲۳۵ ق.م.م اداره امور مالياتي مكلف است نسبت به مودياني كه بدهي مالياتي قطعي خو را پرداخت نموده اند حداكثر ظرف مدت ۵ روز از تاريخ وصول تقاضاي مودي، مفاصا حساب مالياتي تهيه و به مودي تسليم كند.
اصل هفدهم) نحوه ارايه اظهارنامه مالياتي بطور كلي موديان مالياتي از دو طريق مي توانند اظهارنامه هاي مالياتي خود را به ادارات امور مالياتي ارايه نمايند. نخست آنكه خود شخصا اظهارنامه مالياتي را به ادارات امور مالياتي ارايه و رسيد دريافت نمايد(ماده ۱۷۷ق. م.م)، دوم آنكه مودي حق دارد اظهارنامه و ساير اوراق مالياتي كه مكلف به ارايه آن است را از طريق پست به اداره امور مالياتي ارسال كند.