حقیقت سحر و افطار

[تووت فرنگی]

در معنای سحر آورده‌اند که وقت آخر شب و زمان پیش از صبح، برخی شرّاحان نوشته‌اند که سحر سپیدی‌ای است که بالای سیاهی باشد و یا سپیدی‌ای که بر سیاهی برآید.


شب ز اسرار علی آگاه است
دل شب محرم سرالله است
روزه‌داری که به مهر اسحار
بشکند نان جوین افطار
سحر:


در معنای سحر آورده‌اند که وقت آخر شب و زمان پیش از صبح، برخی شرّاحان نوشته‌اند که سحر سپیدی‌ای است که بالای سیاهی باشد و یا سپیدی‌ای که بر سیاهی برآید. سحرگاهان ماه مبارک رمضان از آنجا که نقطه آغازی است برای شروع روزی همراه با ستیز با هواهای نفسانی و خودسازی، از اهمیت بسیار والایی برخوردار است. نشستن بر سر سفره سحری که همراه با آداب و تشریفات خاصی است، بسیار دل‌انگیز و روح‌نواز است. خصوصا این لحظات برای کودکان و نوجوانان بسیار زیبا و خاطره‌انگیز است و رایحه دل‌پذیر رحمت بی‌انتهای ایزد منّان در چنین فضای ملکوتی‌ای غیرقابل‌انکار است. اذان صبح هنگام امساک است و سپس نماز و نیایش به درگاه معبود. در روایات آمده است که این لحظات بهترین اوقات برای مستجاب شدن دعاهای خیر است و درهای آسمان در این اوقات بر روی بندگان صالح و مؤمن باز می‌شود و باران رحمت الهی بر زمین نازل می‌گردد.

رمضان شهر عشق و عر فان است
رمضان بحر فیض و احسان است
رمضان ماه عترت و قرآن
گاه تجدید عهد و پیمان است

در این ماه رمضان گناه آسان نیست
همیشه زولبیا بامیه این همه فروان نیست
در سفره افطار مهیا کرده‌ام بنده ولی
رنگینگ و ترحلوا و شاه‌تره برای مهمان نیست
تمام خاندان شیطان در غل و زنجیرند
در این ماه مجالی برای آنان نیست
به غیر تو دلبرم که مثل شیطانی
با وجود تو حاجت به هیچ شیطان نیست
افطار:


افطار در لغت به معنای روزه گشودن است و زمان روزه گشودن هنگامی است که شرع مقرر نموده است. زمان و سفره افطار دارای معنویت خاصی است و از روحانیت و صفای مخصوصی برخوردار است و به راستی گرد آمدن بر سر سفره افطار دارای حال و هوای دل‌پذیری است که حکایت از رحمت بی‌منتهای پروردگار رحمان دارد. یکی از سفارش‌های مهم اسلام، دست‌گیری از مستمندان و محرومان است و دیگر سفارش مهم این دین آسمانی، “صله” و برقراری روابط صمیمانه با اقوام و نزدیکان است که بسیار مستحب شمرده شده است. بدین ترتیب، “افطاری دادن” در ماه مبارک رمضان آیت دیگری بر رحمت بی‌پایان خداوند رحیم است که موجب نزدیکی دل‌ها و استواری پیوندها می‌گردد. این سنت حسنه همچنین در ابعاد اجتماعی نمایان‌گر روح هم‌نوایی با مستضعفان و مددکاری از محرومان است.
قال امیرالمؤمنین علیه السلام: «فرض الله ... الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق»؛ ‏امام على علیه السلام فرمود: «خداوند روزه را واجب كرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.»