poune
18th August 2011, 09:28 AM
اطلاعات اوليه
توضيح كلي
نشانگان شوگرن دومين اختلال خودايمني روماتيسمي شايع پس از آرتريت روماتوييد. اين اختلال عمدتاً در خانم‌ها (حدوداً90% موارد) با ميانگين سني 50 سال رخ مي‌دهد. اين اختلال ممكن است به‌طور اوليه ( مستقل ) بروز كند يا همراه ساير اختلالات بافت همبند (آرتريت روماتوييد، اسكلرودرمي، لوپوس اريتماتوي منتشر، پلي‌ميوزيت) باشد. نشانگان شوگرن ممكن است تنها غدد برون‌ريز (مترشحه مخاط) را درگير سازد يا ساير اعضا نظير ريه و كليه را نيز مبتلا سازد.
علايم شايع
خشكي چشم كه مي‌تواند باعث احساس جسم خارجي در چشم، احساس سنگريزه در چشم، قرمزي، سوزش، حساسيت به نور، خارش، احساس وجود يك پرده نازك در جلوي چشم و ترشح چشم گردد.
خشكي دهان كه مي‌تواند باعث دشواري بلع و تكلم، اختلال حس چشايي يا بويايي، تشنگي، زخم و حفره‌هاي دنداني گردد.
خشكي مهبل كه مي‌تواند باعث مقاربت دردناك گردد.
خشكي مجاري تنفسي فوقاني كه مي‌تواند باعث خونريزي بيني، خشونت صدا، سرفه مزمن بدون خلط، عفونت گوش و ساير عفونت‌هاي تنفسي گردد.
بزرگي غده پاروتيد
التهاب مفاصل
ساير علايم از قبيل ريزش مو، خارش منتشر، خستگي، تب خفيف و درد عضلاني
علل
علت آن ناشناخته است. در بروز آن ممكن است عوامل ژنتيكي، ايمني شناختي، هورموني و محيطي دخيل باشند. عفونت ويروسي در يك فرد مستعد ممكن است باعث آغاز اين اختلال گردد.
عوامل افزايش‌دهنده خطر
سابقه خانوادگي اختلالات خودايمني
آرتريت روماتوييد
اسكلرودرمي
لوپوس اريتماتوي منتشر
پلي‌ميوزيت
پيشگيري
اقدام پيشگيري‌كننده خاصي براي آن شناخته نشده است.
عواقب موردانتظار
نشانگان شوگرن يك اختلال مزمن است و پيش‌آگهي آن اغلب به اختلال همراه آن بستگي دارد. درمان به تسكين علايم و جلوگيري از بروز عوارض كمك مي‌كند.
عوارض احتمالي
عفونت ريوي
افزايش ناتواني
نارسايي كليه (به‌ندرت)
لنفوم (به‌ندرت)
درمان
اصول كلي
بررسي‌هاي تشخيصي ممكن است شامل آزمون شيرمر كه مقدار اشك توليدشده در عرض 5 دقيقه را اندازه‌گيري مي‌كند، ساير ارزيابي‌هاي چشمي، بررسي جريان بزاق، نمونه‌برداري لب، و آزمايش‌هاي خون و ادرار باشد.
درمان با هدف تخفيف خشكي چشم‌ها، دهان و ساير نواحي بدن انجام مي‌شود.
رعايت دقيق بهداشت دهاني و مراجعه منظم به دندانپزشك مهم است.
براي محافظت چشم‌ها از غبار، باد و آفتاب شديد از عينك آفتابي استفاده كنيد. استفاده از عينك‌هاي مخصوص حفظ‌كننده رطوبت چشم ممكن است سودمند باشد.
از ماليدن چشم‌ها خودداري كنيد.
براي محافظت قرنيه ممكن است لنزهاي تماسي تجويز شود.
در منزل از يك دستگاه مرطوب‌كننده با بخار سرد استفاده كنيد. دستگاه را هر روز تميز كنيد.
از دوش گرفتن يا حمام طولاني‌مدت خودداري كنيد.
كمپرس گرم يا استفاده از بالشتك گرم‌كننده ممكن است به تخفيف درد مفصلي يا ناراحتي در ناحيه غده متورم كمك كند.
داروها
اشك‌هاي مصنوعي براي خشكي چشم
سواب يا اسپري متيل سلولز براي خشكي دهان
قطره‌هاي نرمال سالين يا اسپري براي خشكي مجاري تنفسي
ژل به‌عنوان نرم‌كننده براي خشكي مهبل
پرهيز از مصرف داورهاي ضداحتقان و آنتي‌هيستامين‌ها. اين داروها باعث خشكي بيشتر دهان مي‌گردند.
كورتيكواستروييدها يا داروهاي سركوب‌كننده دستگاه ايمني ممكن است در بيماران داراي علايم شديد تجويز شوند.
نيستاتين ممكن است براي عفونت‌هاي دهاني تجويز شود.
فعاليت
محدوديتي وجود ندارد ولي ممكن است فعاليت بيمار تحت تأثير علايم بيماري محدود گردد.
رژيم غذايي
از مصرف غذاهاي حاوي شكر كه در پوسيدگي دندان نقش دارند تا حد امكان پرهيز كنيد.
براي تخفيف خشكي دهان از آدامس‌ها يا آب‌نبات‌هاي فاقد شكر استفاده كنيد.
فراوان مايعات مصرف كنيد به‌ويژه هنگام غذا خوردن
اگر خشكي و زخم شدگي دهان مانع از خوردن غذاهاي عادي شود، براي جلوگيري از سوءتغذيه از مكمل‌هاي مايع پركالري و پرپروتئين استفاده كنيد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان داراي علايم نشانگان شوگرن باشيد.
اگر علايم با وجود درمان تشديديافته يا بهبود نيابد.
توضيح كلي
نشانگان شوگرن دومين اختلال خودايمني روماتيسمي شايع پس از آرتريت روماتوييد. اين اختلال عمدتاً در خانم‌ها (حدوداً90% موارد) با ميانگين سني 50 سال رخ مي‌دهد. اين اختلال ممكن است به‌طور اوليه ( مستقل ) بروز كند يا همراه ساير اختلالات بافت همبند (آرتريت روماتوييد، اسكلرودرمي، لوپوس اريتماتوي منتشر، پلي‌ميوزيت) باشد. نشانگان شوگرن ممكن است تنها غدد برون‌ريز (مترشحه مخاط) را درگير سازد يا ساير اعضا نظير ريه و كليه را نيز مبتلا سازد.
علايم شايع
خشكي چشم كه مي‌تواند باعث احساس جسم خارجي در چشم، احساس سنگريزه در چشم، قرمزي، سوزش، حساسيت به نور، خارش، احساس وجود يك پرده نازك در جلوي چشم و ترشح چشم گردد.
خشكي دهان كه مي‌تواند باعث دشواري بلع و تكلم، اختلال حس چشايي يا بويايي، تشنگي، زخم و حفره‌هاي دنداني گردد.
خشكي مهبل كه مي‌تواند باعث مقاربت دردناك گردد.
خشكي مجاري تنفسي فوقاني كه مي‌تواند باعث خونريزي بيني، خشونت صدا، سرفه مزمن بدون خلط، عفونت گوش و ساير عفونت‌هاي تنفسي گردد.
بزرگي غده پاروتيد
التهاب مفاصل
ساير علايم از قبيل ريزش مو، خارش منتشر، خستگي، تب خفيف و درد عضلاني
علل
علت آن ناشناخته است. در بروز آن ممكن است عوامل ژنتيكي، ايمني شناختي، هورموني و محيطي دخيل باشند. عفونت ويروسي در يك فرد مستعد ممكن است باعث آغاز اين اختلال گردد.
عوامل افزايش‌دهنده خطر
سابقه خانوادگي اختلالات خودايمني
آرتريت روماتوييد
اسكلرودرمي
لوپوس اريتماتوي منتشر
پلي‌ميوزيت
پيشگيري
اقدام پيشگيري‌كننده خاصي براي آن شناخته نشده است.
عواقب موردانتظار
نشانگان شوگرن يك اختلال مزمن است و پيش‌آگهي آن اغلب به اختلال همراه آن بستگي دارد. درمان به تسكين علايم و جلوگيري از بروز عوارض كمك مي‌كند.
عوارض احتمالي
عفونت ريوي
افزايش ناتواني
نارسايي كليه (به‌ندرت)
لنفوم (به‌ندرت)
درمان
اصول كلي
بررسي‌هاي تشخيصي ممكن است شامل آزمون شيرمر كه مقدار اشك توليدشده در عرض 5 دقيقه را اندازه‌گيري مي‌كند، ساير ارزيابي‌هاي چشمي، بررسي جريان بزاق، نمونه‌برداري لب، و آزمايش‌هاي خون و ادرار باشد.
درمان با هدف تخفيف خشكي چشم‌ها، دهان و ساير نواحي بدن انجام مي‌شود.
رعايت دقيق بهداشت دهاني و مراجعه منظم به دندانپزشك مهم است.
براي محافظت چشم‌ها از غبار، باد و آفتاب شديد از عينك آفتابي استفاده كنيد. استفاده از عينك‌هاي مخصوص حفظ‌كننده رطوبت چشم ممكن است سودمند باشد.
از ماليدن چشم‌ها خودداري كنيد.
براي محافظت قرنيه ممكن است لنزهاي تماسي تجويز شود.
در منزل از يك دستگاه مرطوب‌كننده با بخار سرد استفاده كنيد. دستگاه را هر روز تميز كنيد.
از دوش گرفتن يا حمام طولاني‌مدت خودداري كنيد.
كمپرس گرم يا استفاده از بالشتك گرم‌كننده ممكن است به تخفيف درد مفصلي يا ناراحتي در ناحيه غده متورم كمك كند.
داروها
اشك‌هاي مصنوعي براي خشكي چشم
سواب يا اسپري متيل سلولز براي خشكي دهان
قطره‌هاي نرمال سالين يا اسپري براي خشكي مجاري تنفسي
ژل به‌عنوان نرم‌كننده براي خشكي مهبل
پرهيز از مصرف داورهاي ضداحتقان و آنتي‌هيستامين‌ها. اين داروها باعث خشكي بيشتر دهان مي‌گردند.
كورتيكواستروييدها يا داروهاي سركوب‌كننده دستگاه ايمني ممكن است در بيماران داراي علايم شديد تجويز شوند.
نيستاتين ممكن است براي عفونت‌هاي دهاني تجويز شود.
فعاليت
محدوديتي وجود ندارد ولي ممكن است فعاليت بيمار تحت تأثير علايم بيماري محدود گردد.
رژيم غذايي
از مصرف غذاهاي حاوي شكر كه در پوسيدگي دندان نقش دارند تا حد امكان پرهيز كنيد.
براي تخفيف خشكي دهان از آدامس‌ها يا آب‌نبات‌هاي فاقد شكر استفاده كنيد.
فراوان مايعات مصرف كنيد به‌ويژه هنگام غذا خوردن
اگر خشكي و زخم شدگي دهان مانع از خوردن غذاهاي عادي شود، براي جلوگيري از سوءتغذيه از مكمل‌هاي مايع پركالري و پرپروتئين استفاده كنيد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان داراي علايم نشانگان شوگرن باشيد.
اگر علايم با وجود درمان تشديديافته يا بهبود نيابد.