poune
18th August 2011, 09:27 AM
جام‌جم آنلاين: آنوريسم آئورت عبارت است از يك ناحيه متورم تضعيف شده در آئورت ، رگ اصلي كه همه بدن را با خون تغذيه مي‌كند.
به دليل آن كه آئورت تغذيه‌كننده اصلي بدن است، آنوريسم پاره شده آن مي‌تواند باعث خون‌ريزي‌هاي خطرناك شود. اكثر موارد آنوريسم ، كوچك هستند و به كندي رشد كرده به ندرت پاره مي‌شوند.
گاهي آنوريسم بزرگتر شده و پاره مي‌شود. بسته به ميزاني كه رشد مي‌كند درمان نيز متفاوت است. با تشخيص آنوريسم پزشك مرتب بيمار را تحت كنترل قرار مي‌دهد تا در صورت نياز به جراحي به موقع برنامه‌ريزي شود.
هر چند كه جراحي فوري براي آنوريسم پاره شده احتمال خطر را افزايش داده و شانس زنده ماندن را كاهش مي‌دهد.
علائم: آنوريسم در هر قسمتي از آئورت ممكن است ايجاد شود ، اما اكثرا در بخش بطني رخ مي‌دهد كه آنوريسم بطني آئورت نام دارد.
آنوريسم‌هايي كه در بخش بالايي آئورت ايجاد مي‌شوند آنوريسم صدري گفته مي‌شوند.
آنوريسم‌هاي آئورتي اغلب به كندي رشد مي‌كنند و معمولا بدون علامت هستند كه اين مساله تشخيص آنها را دشوار مي‌سازد. همه آنوريسم‌هاي آئورت به مرحله پاره شده نمي‌رسند.
با بزرگ شدن آنوريسم برخي افراد متوجه علايمي مي‌شوند:
- احساس ضربان در نزديكي ناف
- حساسيت يا درد در ناحيه شكم يا قفسه سينه
- كمردرد
علل ايجاد آنوريسم
گرچه علت اصلي اين اختلال كاملا مشخص نشده ارتباط برخي فاكتورها با ايجاد آن تاييد شده است كه عبارتند از سيگار كشيدن ، فشار خون بالا ، ضعف ديواره آئورت به هنگام تولد ، به طور كلي روند افزايش سن كه موجب كاهش قابليت ارتجاعي عروق خوني مي‌شود همراه با ريسك فاكتورهاي زير در ايجاد آنوريسم در سنين بالا نقش دارد.
اين ريسك فاكتورها علاوه بر سيگار و فشار خون بالا، آترواسكلروزيس يا سخت شدن عروق خوني، جنسيت (در مردان بيش از زنان است)، سابقه خانوادگي، و سندرم مارفان هستند.
سندرم مارفان يك اختلال ژنتيكي است كه بافت همبند سراسر بدن از جمله بافت عروق خوني را تحت تاثير قرار مي‌دهد. ابتلا به اين سندرم خطر آنوريسم آئورت را افزايش مي‌دهد.
تشخيص
اكثر آنوريسم‌هاي آئورت بطني هنگام معاينه بيمار به علل ديگر تشخيص داده مي‌شوند. معمولا تست‌هاي عادي آزمايشگاهي مانند عكس‌برداري با اشعه ايكس يا اولتراسوند قلب يا شكم كه به علل ديگري توصيه شده‌اند ، وجود آنوريسم را نشان مي‌دهند.
در صورتي كه پزشك مشكوك به آنوريسم آئورت باشد تست‌هاي تشخيصي اختصاصي‌تري مانند اولتراسوند ، توموگرافي كامپيوتري (سي‌تي اسكن) و يا تصويربرداري با رزونانس مغناطيسي يا ام.آر.آي ناحيه شكم و قفسه سينه را توصيه مي‌كند.
به اين ترتيب او قادر خواهد بود اطلاعات دقيق‌تري را از اندام و عروق خوني قفسه سينه و شكم و البته آئورت به دست آورد.
مهم‌ترين پيامد آنوريسم آئورت پارگي آن است. زماني كه يك پارگي كوچك در ديواره داخلي آئورت به ناحيه مياني بافت همبند گسترش يابد بيمار با اين وضع مواجه مي‌شود.
پاره شدن آنوريسم آئورت منجر به خونريزي داخلي خطرناك مي‌شود كه علايمي همچون درد ناگهاني شكم ، قفسه سينه و پشت ، درد منتشره به سمت كمر و پاها ، تعرق ، سرگيجه ، افت فشار خون ، تپش قلب ، كاهش هشياري و تنفگي نفس را در پي دارد.
پيامد ديگر آنوريسم آئورت، احتمال لخته شدن خون است.لخته‌هاي كوچك خون در ناحيه‌اي از آنوريسم ايجاد مي‌شوند.
اگر لخته خون از ديواره داخلي آنوريسم جدا شده و در محلي ديگر يكي از عروق بدن را مسدود كند ، باعث درد يا انسداد جريان خون به پاها، انگشتان يا اندام‌هاي شكمي مي‌شود.
درمان
هدف درمان آنوريسم پيشگيري از آن است. در صورت ابتلا به آن بيمار بايد مرتب تحت كنترل باشد تا در صورت نياز به جراحي اقدامات فوري صورت گيرد.
تصميم فرد بستگي به اندازه آنوريسم و سرعت رشد آن دارد. اگر آنوريسم كوچك باشد (حدود 4 سانتي‌متر قطر) معمولا نيازي به جراحي نيست و پزشك روش كنترل را توصيه مي‌كند.
در مورد آنوريسم متوسط با قطر 4 تا 5.5 سانتي‌متر توجه به وجود علايم نيز اهميت دارد و در واقع هر تصميمي با مشورت پزشك صورت مي‌گيرد.
و بالاخره آنوريسم‌هاي بزرگ با قطر 5.5 سانتي‌متر يا بيشتر كه آنوريسم سريع‌الرشد نيز گفته مي‌شوند به احتمال زياد نيازمند جراحي هستند.
يك روش جديد براي درمان آنوريسم آئورت استفاده از روشي با تهاجم كمتر است. پزشكان يك قطعه مصنوعي را به انتهاي كاتاتر متصل كرده آن را از طريق رگ كشاله ران وارد بدن مي‌كنند و سپس آن را به آئورت مي‌رسانند.
اين قطعه كه لوله سنتتيك پوشانده شده با يك توري فلزي است ، به محل آنوريسم فرستاده مي‌شود و از پاره شدن آنوريسم در قسمت ضعيف شده جلوگيري مي‌كند. اين روش جراحي اندو وسكولار ناميده مي‌شود.زمان بهبود كمتر از مدت زمان مورد نياز براي جراحي باز است.
به هر حال با آن كه به كمك جراحي مي‌توان يك آنوريسم پاره شده آئورت را ترميم كرد بايد گفت خطرات آن بسيار زيادتر و شانس زنده ماندن كمتر است.
پيشگيري
هيچ دارويي وجود ندارد كه با مصرف آن از ايجاد آنوريسم آئورت بتوان جلوگيري كرد. محققان در حال مطالعه آنتي بيوتيك‌هايي به نام تترا سايكلين هستند كه مي‌تواند رشد آنوريسم‌هاي كوچك آئورت را كند سازد اما براي تاييد اثر اين دارو هنوز خيلي زود است.
به طور كلي بهترين روش براي جلوگيري از اين بيماري سالم نگه داشتن عروق خوني است. پس:
- فشار خونتان را كنترل كنيد.
- سيگار نكشيد.
- ورزش كنيد.
- از كلسترول و چربي رژيم غذايي‌تان بكاهيد
به دليل آن كه آئورت تغذيه‌كننده اصلي بدن است، آنوريسم پاره شده آن مي‌تواند باعث خون‌ريزي‌هاي خطرناك شود. اكثر موارد آنوريسم ، كوچك هستند و به كندي رشد كرده به ندرت پاره مي‌شوند.
گاهي آنوريسم بزرگتر شده و پاره مي‌شود. بسته به ميزاني كه رشد مي‌كند درمان نيز متفاوت است. با تشخيص آنوريسم پزشك مرتب بيمار را تحت كنترل قرار مي‌دهد تا در صورت نياز به جراحي به موقع برنامه‌ريزي شود.
هر چند كه جراحي فوري براي آنوريسم پاره شده احتمال خطر را افزايش داده و شانس زنده ماندن را كاهش مي‌دهد.
علائم: آنوريسم در هر قسمتي از آئورت ممكن است ايجاد شود ، اما اكثرا در بخش بطني رخ مي‌دهد كه آنوريسم بطني آئورت نام دارد.
آنوريسم‌هايي كه در بخش بالايي آئورت ايجاد مي‌شوند آنوريسم صدري گفته مي‌شوند.
آنوريسم‌هاي آئورتي اغلب به كندي رشد مي‌كنند و معمولا بدون علامت هستند كه اين مساله تشخيص آنها را دشوار مي‌سازد. همه آنوريسم‌هاي آئورت به مرحله پاره شده نمي‌رسند.
با بزرگ شدن آنوريسم برخي افراد متوجه علايمي مي‌شوند:
- احساس ضربان در نزديكي ناف
- حساسيت يا درد در ناحيه شكم يا قفسه سينه
- كمردرد
علل ايجاد آنوريسم
گرچه علت اصلي اين اختلال كاملا مشخص نشده ارتباط برخي فاكتورها با ايجاد آن تاييد شده است كه عبارتند از سيگار كشيدن ، فشار خون بالا ، ضعف ديواره آئورت به هنگام تولد ، به طور كلي روند افزايش سن كه موجب كاهش قابليت ارتجاعي عروق خوني مي‌شود همراه با ريسك فاكتورهاي زير در ايجاد آنوريسم در سنين بالا نقش دارد.
اين ريسك فاكتورها علاوه بر سيگار و فشار خون بالا، آترواسكلروزيس يا سخت شدن عروق خوني، جنسيت (در مردان بيش از زنان است)، سابقه خانوادگي، و سندرم مارفان هستند.
سندرم مارفان يك اختلال ژنتيكي است كه بافت همبند سراسر بدن از جمله بافت عروق خوني را تحت تاثير قرار مي‌دهد. ابتلا به اين سندرم خطر آنوريسم آئورت را افزايش مي‌دهد.
تشخيص
اكثر آنوريسم‌هاي آئورت بطني هنگام معاينه بيمار به علل ديگر تشخيص داده مي‌شوند. معمولا تست‌هاي عادي آزمايشگاهي مانند عكس‌برداري با اشعه ايكس يا اولتراسوند قلب يا شكم كه به علل ديگري توصيه شده‌اند ، وجود آنوريسم را نشان مي‌دهند.
در صورتي كه پزشك مشكوك به آنوريسم آئورت باشد تست‌هاي تشخيصي اختصاصي‌تري مانند اولتراسوند ، توموگرافي كامپيوتري (سي‌تي اسكن) و يا تصويربرداري با رزونانس مغناطيسي يا ام.آر.آي ناحيه شكم و قفسه سينه را توصيه مي‌كند.
به اين ترتيب او قادر خواهد بود اطلاعات دقيق‌تري را از اندام و عروق خوني قفسه سينه و شكم و البته آئورت به دست آورد.
مهم‌ترين پيامد آنوريسم آئورت پارگي آن است. زماني كه يك پارگي كوچك در ديواره داخلي آئورت به ناحيه مياني بافت همبند گسترش يابد بيمار با اين وضع مواجه مي‌شود.
پاره شدن آنوريسم آئورت منجر به خونريزي داخلي خطرناك مي‌شود كه علايمي همچون درد ناگهاني شكم ، قفسه سينه و پشت ، درد منتشره به سمت كمر و پاها ، تعرق ، سرگيجه ، افت فشار خون ، تپش قلب ، كاهش هشياري و تنفگي نفس را در پي دارد.
پيامد ديگر آنوريسم آئورت، احتمال لخته شدن خون است.لخته‌هاي كوچك خون در ناحيه‌اي از آنوريسم ايجاد مي‌شوند.
اگر لخته خون از ديواره داخلي آنوريسم جدا شده و در محلي ديگر يكي از عروق بدن را مسدود كند ، باعث درد يا انسداد جريان خون به پاها، انگشتان يا اندام‌هاي شكمي مي‌شود.
درمان
هدف درمان آنوريسم پيشگيري از آن است. در صورت ابتلا به آن بيمار بايد مرتب تحت كنترل باشد تا در صورت نياز به جراحي اقدامات فوري صورت گيرد.
تصميم فرد بستگي به اندازه آنوريسم و سرعت رشد آن دارد. اگر آنوريسم كوچك باشد (حدود 4 سانتي‌متر قطر) معمولا نيازي به جراحي نيست و پزشك روش كنترل را توصيه مي‌كند.
در مورد آنوريسم متوسط با قطر 4 تا 5.5 سانتي‌متر توجه به وجود علايم نيز اهميت دارد و در واقع هر تصميمي با مشورت پزشك صورت مي‌گيرد.
و بالاخره آنوريسم‌هاي بزرگ با قطر 5.5 سانتي‌متر يا بيشتر كه آنوريسم سريع‌الرشد نيز گفته مي‌شوند به احتمال زياد نيازمند جراحي هستند.
يك روش جديد براي درمان آنوريسم آئورت استفاده از روشي با تهاجم كمتر است. پزشكان يك قطعه مصنوعي را به انتهاي كاتاتر متصل كرده آن را از طريق رگ كشاله ران وارد بدن مي‌كنند و سپس آن را به آئورت مي‌رسانند.
اين قطعه كه لوله سنتتيك پوشانده شده با يك توري فلزي است ، به محل آنوريسم فرستاده مي‌شود و از پاره شدن آنوريسم در قسمت ضعيف شده جلوگيري مي‌كند. اين روش جراحي اندو وسكولار ناميده مي‌شود.زمان بهبود كمتر از مدت زمان مورد نياز براي جراحي باز است.
به هر حال با آن كه به كمك جراحي مي‌توان يك آنوريسم پاره شده آئورت را ترميم كرد بايد گفت خطرات آن بسيار زيادتر و شانس زنده ماندن كمتر است.
پيشگيري
هيچ دارويي وجود ندارد كه با مصرف آن از ايجاد آنوريسم آئورت بتوان جلوگيري كرد. محققان در حال مطالعه آنتي بيوتيك‌هايي به نام تترا سايكلين هستند كه مي‌تواند رشد آنوريسم‌هاي كوچك آئورت را كند سازد اما براي تاييد اثر اين دارو هنوز خيلي زود است.
به طور كلي بهترين روش براي جلوگيري از اين بيماري سالم نگه داشتن عروق خوني است. پس:
- فشار خونتان را كنترل كنيد.
- سيگار نكشيد.
- ورزش كنيد.
- از كلسترول و چربي رژيم غذايي‌تان بكاهيد