مسافر007
25th July 2011, 11:37 AM
ميراث علمي اصلي برنامه شاتل فضايي ناسا ممكن است ايستگاه فضايي بين المللي باشد كه با كمك شاتلهاي ناسا در 13 سال گذشته تكميل شده است، اما از زمان آغاز پرواز آنها در سال 1981، پژوهشهاي جالب زيادي نيز در اين شاتلها صورت گرفته است.
به گزارش سرويس فناوري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مدتها پيش از اينكه ايستگاه فضايي راهاندازي شود، ماموريتهاي شاتلهاي فضايي در بسياري از زمينه هاي تحقيقاتي گوناگون به جايگاههاي جديد دست يافته و دانشمندان از محيط ميكروگرانشي براي اجراي مطالعاتي كه در زمين قابل انجام نبودند، بهره بردند.
با اتمام آخرين ماموريت شاتلهاي ناسا، سايت اسپيس به يادآوري شش آزمايش جالب انجام شده بر روي شاتلهاي ناسا پرداخته است.
ميكروبها در محيط گرانشي بيماريزاتر ميشوند!
جان فيليپي، متخصص ماموريت STS-119 شاتل ديسكاوري با واكسن آزمايشي سالمونلا
آزمايشهاي انجام شده در شاتل ناسا نشان داد كه باكتري سالمونلا كه يكي از منابع رايج و گاهي مرگبار مسمويت غذايي است، در فضا خطرناكتر ميشود.
محققان براي اولين بار اين ويژگي را در مطالعات انجام شده در پرواز STS-115 شاتل
آتلانتيس در سال 2006 و ماموريت STS-123 شاتل اندوور در سال 2008 كشف كردند.
باكتري سالمونلا بين سه تا هفت برابر در شرايط ميكروگرانشي خطرناكتر ميشود.
دانشمندان بر اين باور هستند كه اين باكتريها فريب موقعيت داخل فضاپيما را كه شبيه به روده انسان است، ميخورند. اين محققان همچنين با ژنهايي آشنا شدند كه به نظر ميرسد در اين پديده نقش دارند.
آزمايش يك كابل فضايي 21 كيلومتري
سيستم ماهوارهيي متصل كه از شاتل آتلانتيس در ماموريت STS-46 در سال 1992 در فضا معلق بود
دو ماموريت مختلف شاتلهاي فضايي با نامهاي STS-46 آتلانتيس در سال 1992 و STS-75 كلمبيا در سال 1996 تمام سعي خود را براي استقرار يك ماهواره انجام داده و آن را به همراه يك كابل اتصال 21 كيلومتري در فضا رها كردند.
اين آزمايش كه سيستم ماهواره كابلي نام دارد، تلاشي مشترك بين ناسا و سازمان فضايي ايتاليا بود. اين آزمايش با هدف نمايش اين ايده انجام شد كه اين شكل ماهواره ميتواند در زمان گردش در ميدان مغناطيسي زمين، جريان التريكي توليد كند.
در جريان ماموريت STS-46، كابل اتصال در فاصله 256 متري پيش از مسدود شدن قرقره از شاتل آتلانتيس جدا شد. چهار سال بعد، 19.7 كيلومتر از كابل آزاد شده بود كه كابل 0.25 سانتيمتري از هم گسيخته و ماهواره متصل به آن به مدار بالايي پرتاب شد.
با اينكه هيچ كدام از اين تلاشها با موفقيت 100 درصد روبرو نشد، اما اين پروژه هنوز تكرار نشده و ركوددار است.
آزمايش سال 1996 با نتايج جالبي روبرو بود. پيش از آزاد شدن كابل، ماهواره تجربي توانسته بود 3500 ولت و تا 0.5 آمپر جريان الكتريكي توليد كند.
رايحه متفاوت گلهاي فضايي
يك گل مينياتوري رز در فضا در محفظه اختركشت در ماموريت سال 1998
شاتل ديسكاوري در ماموريت STS-95 سال 1998 خود يك گل رز را در حالتي شبيه سمبليك يا تشريفاتي به مدار منتقل كرد.
شركت بينالمللي عطر و عطم با هدف چگونگي تاثير ميكروگرانش بر رايحه شيرين و آشناي گل رز و همچنين امكان ساخت يك تركيب عطري جديد، آن را به فضا فرستاد. فضانوردان در طول ماموريت خود از روغنهاي فرار اين گل كه حاوي عطر آن هستند نمونه برداري ميكردند. مشخص شد كه گل رز در فضا ميزان كمتري روغن فرار توليد كرده و مهمتر اين كه عطر كلي آن متفاوت بود.
بلورهاي پروتئيني بزرگتر و بهتر
نمونه اتاق فضايي اسپيسلب 1 در محفظه بار مدارگرد كلمبيا در ماموريت STS-9 274
ماموريت STS-9 شاتل كلمبيا در سال 1983، براي اولين بار به انجام آزمايشهاي مداري در يك آزمايشگاه قابل استفاده مجدد موسوم به آزمايشگاه فضايي پرداخت.
از ميان دهها بررسي انجام شده در طول 10 روز ماموريت، يكي از آنها حدود سه دهه بعد برجسته شد: فضانوردان ماموريت STS-9 توانستند اولين بلورهاي پروتئين فضايي را كشت كنند.
دانشمندان دريافتند كه كريستالهاي پرورش يافته در فضا بزرگتر و منظمتر از بلورهاي زمين بوده و از اين رو راحتتر در برابر آناليز ساختاري اشعه ايكس قرار ميگيرند.
پرواز صفحه فولادي ضدزنگ در پي شاتل
تصويري از سپر ويك توسط شاتل اندوور در سال 1995
بسياري از آزمايشهاي تجربي شاتلها طي ساليان بر روي ساخت يا آزمايش مواد جديد متمركز بودهاست. يكي از اين بررسيها، پروژه ابزار سپر ويك، يك صفحه فولادي ضدزنگ 3.7 متري بود.
به گزارش ايسنا، اين سپر براي پرواز در پشت شاتل براي چندين روز طراحي شده ود و قرار بود دوباره از فضا جمعآوري شود. اين صفحه با حركت در فضا، ميتوانست به دنبال خود يك فضاي خلا هزار تا 10 هزار بار بهتر از هرچيز ديگر قابل دستيابي بر روي زمين توليد كند.
از اين خلا ميتوان براي پرورش غشاهاي فوقالعاده نازك و خالص براي كاربري در حوزههاي مختلف مانند ساخت نيمهرساناها استفاده كرد.
اين پژوهش در سه پرواز شاتلها ادامه داشت: ماموريت STS-60 ديسكاوري در سال 1994، ماموريت STS-69 اندوور در سال 1995 و STS-80 كللمبيا در سال 1996.
يك پژوهش غيرمنتظره
كرمهاي گرد نماتود سيالگانس در پژوهش ماموريت STS-134 شاتل اندوور
ماموريت STS-107 شاتل كلمبيا در سال 2003 به صورت ويژهاي به علوم و تحقيقات اختصاص يافته بود. در اين پرواز دهها آزمايش از جمله تحقيق در مورد رفتار پرورشي و توليدمثل كرم نماتود سيالگانس در ميكرو گرانش انجام شد.
متاسفانه اين آخرين پرواز شاتل كلمبيا و هفت ساكن آن بود كه در زمان ورود مجدد به زمين به دليل آسيب سپر محافظ از بين رفتند.
اين نماتودها در قوطيهاي خاص نگهداري ميشدند از اين رو از اين فاجعه نجات پيدا كردند. اين مطالعه به دانشمندان در دستيابي به اطلاعات مهمتري كمك كرد كه از آن جمله توانايي ورود مجدد برخي موجودات به جو سيارات ديگر بود.
گونههاي بعدي اين كرم در ماموريت پاياني STS-134 ديسكاوري در مه 2011 به ايستگاه فضايي پرواز كردند.
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C276.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C260.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C277.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C280.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C275.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C279.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C274.jpg
منبع: ايسنا
به گزارش سرويس فناوري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مدتها پيش از اينكه ايستگاه فضايي راهاندازي شود، ماموريتهاي شاتلهاي فضايي در بسياري از زمينه هاي تحقيقاتي گوناگون به جايگاههاي جديد دست يافته و دانشمندان از محيط ميكروگرانشي براي اجراي مطالعاتي كه در زمين قابل انجام نبودند، بهره بردند.
با اتمام آخرين ماموريت شاتلهاي ناسا، سايت اسپيس به يادآوري شش آزمايش جالب انجام شده بر روي شاتلهاي ناسا پرداخته است.
ميكروبها در محيط گرانشي بيماريزاتر ميشوند!
جان فيليپي، متخصص ماموريت STS-119 شاتل ديسكاوري با واكسن آزمايشي سالمونلا
آزمايشهاي انجام شده در شاتل ناسا نشان داد كه باكتري سالمونلا كه يكي از منابع رايج و گاهي مرگبار مسمويت غذايي است، در فضا خطرناكتر ميشود.
محققان براي اولين بار اين ويژگي را در مطالعات انجام شده در پرواز STS-115 شاتل
آتلانتيس در سال 2006 و ماموريت STS-123 شاتل اندوور در سال 2008 كشف كردند.
باكتري سالمونلا بين سه تا هفت برابر در شرايط ميكروگرانشي خطرناكتر ميشود.
دانشمندان بر اين باور هستند كه اين باكتريها فريب موقعيت داخل فضاپيما را كه شبيه به روده انسان است، ميخورند. اين محققان همچنين با ژنهايي آشنا شدند كه به نظر ميرسد در اين پديده نقش دارند.
آزمايش يك كابل فضايي 21 كيلومتري
سيستم ماهوارهيي متصل كه از شاتل آتلانتيس در ماموريت STS-46 در سال 1992 در فضا معلق بود
دو ماموريت مختلف شاتلهاي فضايي با نامهاي STS-46 آتلانتيس در سال 1992 و STS-75 كلمبيا در سال 1996 تمام سعي خود را براي استقرار يك ماهواره انجام داده و آن را به همراه يك كابل اتصال 21 كيلومتري در فضا رها كردند.
اين آزمايش كه سيستم ماهواره كابلي نام دارد، تلاشي مشترك بين ناسا و سازمان فضايي ايتاليا بود. اين آزمايش با هدف نمايش اين ايده انجام شد كه اين شكل ماهواره ميتواند در زمان گردش در ميدان مغناطيسي زمين، جريان التريكي توليد كند.
در جريان ماموريت STS-46، كابل اتصال در فاصله 256 متري پيش از مسدود شدن قرقره از شاتل آتلانتيس جدا شد. چهار سال بعد، 19.7 كيلومتر از كابل آزاد شده بود كه كابل 0.25 سانتيمتري از هم گسيخته و ماهواره متصل به آن به مدار بالايي پرتاب شد.
با اينكه هيچ كدام از اين تلاشها با موفقيت 100 درصد روبرو نشد، اما اين پروژه هنوز تكرار نشده و ركوددار است.
آزمايش سال 1996 با نتايج جالبي روبرو بود. پيش از آزاد شدن كابل، ماهواره تجربي توانسته بود 3500 ولت و تا 0.5 آمپر جريان الكتريكي توليد كند.
رايحه متفاوت گلهاي فضايي
يك گل مينياتوري رز در فضا در محفظه اختركشت در ماموريت سال 1998
شاتل ديسكاوري در ماموريت STS-95 سال 1998 خود يك گل رز را در حالتي شبيه سمبليك يا تشريفاتي به مدار منتقل كرد.
شركت بينالمللي عطر و عطم با هدف چگونگي تاثير ميكروگرانش بر رايحه شيرين و آشناي گل رز و همچنين امكان ساخت يك تركيب عطري جديد، آن را به فضا فرستاد. فضانوردان در طول ماموريت خود از روغنهاي فرار اين گل كه حاوي عطر آن هستند نمونه برداري ميكردند. مشخص شد كه گل رز در فضا ميزان كمتري روغن فرار توليد كرده و مهمتر اين كه عطر كلي آن متفاوت بود.
بلورهاي پروتئيني بزرگتر و بهتر
نمونه اتاق فضايي اسپيسلب 1 در محفظه بار مدارگرد كلمبيا در ماموريت STS-9 274
ماموريت STS-9 شاتل كلمبيا در سال 1983، براي اولين بار به انجام آزمايشهاي مداري در يك آزمايشگاه قابل استفاده مجدد موسوم به آزمايشگاه فضايي پرداخت.
از ميان دهها بررسي انجام شده در طول 10 روز ماموريت، يكي از آنها حدود سه دهه بعد برجسته شد: فضانوردان ماموريت STS-9 توانستند اولين بلورهاي پروتئين فضايي را كشت كنند.
دانشمندان دريافتند كه كريستالهاي پرورش يافته در فضا بزرگتر و منظمتر از بلورهاي زمين بوده و از اين رو راحتتر در برابر آناليز ساختاري اشعه ايكس قرار ميگيرند.
پرواز صفحه فولادي ضدزنگ در پي شاتل
تصويري از سپر ويك توسط شاتل اندوور در سال 1995
بسياري از آزمايشهاي تجربي شاتلها طي ساليان بر روي ساخت يا آزمايش مواد جديد متمركز بودهاست. يكي از اين بررسيها، پروژه ابزار سپر ويك، يك صفحه فولادي ضدزنگ 3.7 متري بود.
به گزارش ايسنا، اين سپر براي پرواز در پشت شاتل براي چندين روز طراحي شده ود و قرار بود دوباره از فضا جمعآوري شود. اين صفحه با حركت در فضا، ميتوانست به دنبال خود يك فضاي خلا هزار تا 10 هزار بار بهتر از هرچيز ديگر قابل دستيابي بر روي زمين توليد كند.
از اين خلا ميتوان براي پرورش غشاهاي فوقالعاده نازك و خالص براي كاربري در حوزههاي مختلف مانند ساخت نيمهرساناها استفاده كرد.
اين پژوهش در سه پرواز شاتلها ادامه داشت: ماموريت STS-60 ديسكاوري در سال 1994، ماموريت STS-69 اندوور در سال 1995 و STS-80 كللمبيا در سال 1996.
يك پژوهش غيرمنتظره
كرمهاي گرد نماتود سيالگانس در پژوهش ماموريت STS-134 شاتل اندوور
ماموريت STS-107 شاتل كلمبيا در سال 2003 به صورت ويژهاي به علوم و تحقيقات اختصاص يافته بود. در اين پرواز دهها آزمايش از جمله تحقيق در مورد رفتار پرورشي و توليدمثل كرم نماتود سيالگانس در ميكرو گرانش انجام شد.
متاسفانه اين آخرين پرواز شاتل كلمبيا و هفت ساكن آن بود كه در زمان ورود مجدد به زمين به دليل آسيب سپر محافظ از بين رفتند.
اين نماتودها در قوطيهاي خاص نگهداري ميشدند از اين رو از اين فاجعه نجات پيدا كردند. اين مطالعه به دانشمندان در دستيابي به اطلاعات مهمتري كمك كرد كه از آن جمله توانايي ورود مجدد برخي موجودات به جو سيارات ديگر بود.
گونههاي بعدي اين كرم در ماموريت پاياني STS-134 ديسكاوري در مه 2011 به ايستگاه فضايي پرواز كردند.
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C276.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C260.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C277.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C280.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C275.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C279.jpg
http://64.130.220.65/Multimedia%5Cpics%5C1390%5C4%5CScience%5C274.jpg
منبع: ايسنا