تقدیر یا تقصیر؟

[kamanabroo]

این رو هم بگم جهت تاکید


چیزی که بهش می گن تقدیر (سرنوشت) معناش این نیست که از جانب خداست و ما در اون نقشی نداشتیم
برعکس
هر چیزی که برای ما مقدر می شه و ما اسمش رو می گذاریم تقدیر (سرنوشت) به دست خود ماست...

پست قبلی ام رو خوب مطالعه کنید

[نارون1]

سلام
خیلی مسئله دقیق و حیاتی رو مطرح کردید که حل شدن یا نشدنش برای افراد روح و روان رو خیلی درگیر می کنه
روشن و واضح شدن این مسئله نیاز به کمی صبر داره تا یکسری مطالب رو بدونیم .


این مهمه که ما نگاهمون به اطرافمون یک نگاه کاملا مادی باشه یا نه یک نگاه فرامادی!
و اینکه ما عوامل تاثیر گذار در عالم رو فقط طبیعت و انسان بدونیم یا نه خداوند و ...رو هم دخیل بدونیم
و از همه بالاتر خداوند رو سبب الاسباب و همه کاره عالم بدونیم

قبل از اینکه مسئله قضا و قدر که در دین اسلام اومده رو توضیح بدم این نکته گفتنش لازمه که ما انسانها رو خداوند با عقل و اراده و اختیار خلق کرده
یعنی همه ما دارای قدرت تصمیم گیری و انتخاب هستیم
و این قابلیت رو داریم که در تصمیم گیری هامون دقت و تدبیر کنیم و یا اینکه بی فکری و سستی کنیم و کارهامون یا درست باشند یا غلط .

قضا و قدر:
قدر؛ یعنی اندازه گیری؛ مشخص کردن حدو حدود و اندازه یا ویژگیهای یک چیز. در سوره اعلی هم به این مطلب اشاره شده که ( وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى(الأعلي/3) همان خداوندی که اندازه گیری کرد و هدایت کرد)
قضا: یعنی همان چیزی که اندازه گیری شده و ویژگیها و شرایط و صفاتش و .. مشخص شده به صورت قطعی مسجل بشه و یقینی بشه.

مثال:
ما تصمیم میگیریم و کلی برنامه ریزی می کنیم برای یک سفر و همه شرایط رو در نظر می گیریم و می بینیم که همه چیز مهیا است .... تا وقتی که به مرحله انجام نرسیده ... میشه قدر
وقتی که تصمیم قطعی برای سفر می گیریم و همه اون کارها رو بصورت قطعی در برنامه قرار میدیم و انجام میدیم ...........میشه قضا یعنی حتمی و یقینی شد همه اون برنامه ها.

مقدرات چی هستند؟
اون سرنوشتی که برای ما انسانها در طول زندگی مون نوشته میشه و باید برای ما اتفاق بیفته بهشون می گن مقدرات.

آیا مقدرات دست ما هستند؟
یا این سرنوشت ما از قبل تعیین شده و ما دخالتی در آن نداریم؟ و فقط باید منتظر باشیم تا به مرحله اجرا برسند...؟

باتوجه به مطلب اولی که خدمتتون عرض کردم که انسان با اراده و اختیار آفریده شده، اگر خداوند بخواهد مقدرات و سرنوشت ما رو خودش بنویسه و ما هیچ دخالتی در اون نداشته باشیم، حکمت خداوند زیر سوال میره و اینکه ما اختیار و اراده و عقل داشته باشیم دیگه بی معنا میشه! در صورتی که خداوند هیچ کاری رو از روی ندانستن و بی توجهی و بی حکمتی انجام نمیده. پس فرض اینکه خداوند خودش بخواهد این کار رو انجام بده و ما مجبور به تحمل باشیم با ذات کامل و بی اشتباه خداوند جور در نمیاد.

پس در نتیجه باید انسان خودش در سرنوشتش تاثیر داشته باشه .
داستان حضرت آدم و حوا که دارای عقل و اختیار بودند و خداوند به آنها فرموده بود که اگر به درخت ممنوعه نزدیک بشید و میوه آن رو بخورید از بهشت خارج می شوید.. که در قرآن هم آمده نشانگر همین امر است که بنای خداوند بر این هست که انسان راهش رو و نتیجه کارش رو و عاقبتش رو خودش انتخاب کنه.

انسان چگونه عاقبت و سرنوشت خود را مقدر می کند و می نویسد؟
خداوند کاملا انسان رو در سرنوشتش آزاد گذاشته که راه خودش رو انتخاب کنه . این آیات رو ببینید:

وما اصابكم من مصيبه فبما كسبت ايديكم ويعفو عن كثير(سوره شوری/30)
هر مصيبتي به شما رسد بخاطر اعمالي است که انجام داده‌ايد، و بسياري را نيز عفو مي‌کند!

أَوَلَمَّا أَصَابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُمْ مِثْلَيهَا قُلْتُمْ أَنَّى هَذَا قُلْ هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ(آل عمران/165)
آيا هنگامي که مصيبتي به شما رسيد، در حالي که دو برابر آن را ( وارد ساخته بوديد، گفتيد: «اين مصيبت از کجاست؟!» بگو: «از ناحيه خود شماست خداوند بر هر چيزي قادر است. (و چنانچه روش خود را اصلاح کنيد، در آينده شما را پيروز مي‌کند.)»

إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ لِيسُوءُوا وُجُوهَكُمْ وَلِيدْخُلُوا الْمَسْجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَلِيتَبِّرُوا مَا عَلَوْا تَتْبِيرًا
اگر نيکي کنيد، به خودتان نيکي مي‌کنيد؛ و اگر بدي کنيد باز هم به خود مي‌کنيد. و هنگامي که وعده دوم فرا رسد، (آنچنان دشمن بر شما سخت خواهد گرفت که) آثار غم و اندوه در صورتهايتان ظاهر مي‌شود؛ و داخل مسجد (الاقصي) مي‌شوند همان گونه که بار اول وارد شدند؛ و آنچه را زير سلطه خود مي‌گيرند، در هم مي‌کوبند.


اما اینکه ما چگونه سرنوشتمون رو مشخص می کنیم؟
اولا در شب قدر انسان با رابطه ای که با خداوند برقرار می کنه و تصمیمی که در اون شب می گیره ( توبه یا ...) و میزان شب زنده داری در اون شب که توضیح مفصلش رو در شبهای قدر حتما شنیدید برای خودش مقدرات و اتفاقات یکسال آینده اش رو تعیین می کنه.
یعنی خداوند این اختیار رو به انسان داده که هر سال یکبار مقدرات و سرنوشت یکساله اش رو بنویسه با عمل و تصمیم خودش. و نوع اراده و تصمیم خودش سرنوشتش رو معلوم می کنه.

حالا آیا این مقدرات قابل تغییر هستند؟
بله . شاید شخصی در شب قدر برایش مقدر شده باشد که یک مصیبتی ببیند اما در طول سال با دعا کردن بسیار اون تقدیر رو عوض کنه.
در روایات آمده که تا جاییکه می تونید دعا کنید چون دعا کردن مقدرات رو عوض می کنه

شخصی در شب قدر اصلا به فکر این حرفها نبوده اما الان متوجه میشه که اشتباه کرده و توبه می کنه... این توبه او اگر واقعی باشه مسیر زندگی اش رو مقدراتش رو عوض می کنه..

و برعکس اگر شخصی در مقابل پدر و مادر بی احترامی کنه می بینی بخاطر همون، توفیقی که برایش نوشته شده بود رو از دست میده...


آیا عوامل دیگر هم در سرنوشت انسان غیر از خودش تاثیر دارد؟

بله . عالم جایی هست که اسباب و علت های زیادی در اون وجود داره که گاهی با هم تعارض هم پیدا می کنند..
مثلا وقتی یک پدری شراب می خوره و یا حرام خوری می کنه با دست خودش توفیقاتی که قرار هست برای فرزندش نوشته بشه و تحت تاثیر قرار میده.

اما مهم اینه که اگر انسان خودش برای خودش تقدیر و سرنوشتش رو ننویسه گرفتار عواملی می شه که جای خودش رو می گیرند. و این بخاطر کم کاری خودش هست.
مثال:
کسی که توجه نمی کنه تدبیر و برنامه زندگی اش داره بر چه مبنایی چیده میشه و در هر مسیری که افتاد میره و با هر کسی نشست و برخواست می کنه و هر کاری رو انجام میده، این شخص بخاطر بی توجهی به عاقبتش خودش و بی توجهی به اسبابی که در زندگی و سرنوشتش تاثیر داره می بینی سرنوشتش می افته دست اراده دیگران.. این شخصی نمی تونه بگه که من از خودم اراده ای نداشتم...

یکی از موارد دیگری که در سرنوشت انسان تاثیر داره ، گناهان جمعی هست که در یک جامعه تاثیر می گذاره و شخص نسبت به اونها هیچ موضعی نمی گیره و از کنارشون به سادگی عبور می کنه.
قوم لوط همه زیر باران سنگ عذاب شدند.
اما آیا همه آنها گنه گار بودند؟ نه
همین سوال رو حضرت لوط از اون دو فرشته ای که قرار بود عذاب رو جاری کنند پرسید:
جواب دادند: کسانی که گنه کار نبودند نسبت به گناه دیگران ساکت شدند و هیچ عکس العملی نشان ندادند و راضی شدند. و امر به معروف و نهی از منکر نکردند..


در نهایت:

همه چیز به خود ما برمیگرده چه خوب چه بد
شاید یادمون نباشه و ندونیم که این سرنوشت و مقدرات بخاطر کدوم عملمون داره برای ما چیده میشه اما طبق این آیه شریفه هر خوبی و بدی که به ما میرسه (مستقیم یا غیر مستقیم) از خودمون نشات گرفته.

وما اصابكم من مصيبه فبما كسبت ايديكم ويعفو عن كثير(سوره شوری/30)
هر مصيبتي به شما رسد بخاطر اعمالي است که انجام داده‌ايد، و بسياري را نيز عفو مي‌کند!


اگر جای ابهامی هست بگید تا توضیح بدیم.

سلام

این سوال همیشه ذهن من رو مشغول میکنه

درسته ما اختیار داریم و .... ، حرفهای شما درسته

ولی خب خدا میدونه ما کدوم راه رو انتخاب میکنیم ........ مثلا از قبل میدونسته عاقبت آدم و حوا چی میشه و نسل بشر

در حالیکه آدم و حوا با اختیار خودشون به میوه ممنوعه نزدیک شدن ، خب یک جبر ظریفی اینجا نهفته نیست در کنار اختیار ؟؟

یا یکی که دزدی میکنه و به انحراف کشیده میشه ، خدا میدونه این فرد این انتخاب رو میکنه و سرنوشتش چی میشه ددیگه ....نه ؟

نمیدونم منظورمو خوب گفتم یا نه


ممنون

[Rez@ee]

من اینطوری فکر میکنم.

اگه شما ی فیلمی رو قبلا دیده باشین ودر حال دیدن دوباره ان باشین، به این معنیه که شما دخل وتصرف در کار بازیگرای فیلم دارید؟
ممکنه توی اون فیلم بازیگرا بر سر انتخابهایی باشن،وشما انتخاب اونا رو بدونین حتی از اخر فیلم هم مطلع باشین،ولی ایا شما در انتخاب های اونا نقش دارین؟

البته در مثل مناقشه نیست .شاید مثال خوبی نزدم.

[kamanabroo]

سلام

این سوال همیشه ذهن من رو مشغول میکنه

درسته ما اختیار داریم و .... ، حرفهای شما درسته

ولی خب خدا میدونه ما کدوم راه رو انتخاب میکنیم ........ مثلا از قبل میدونسته عاقبت آدم و حوا چی میشه و نسل بشر

در حالیکه آدم و حوا با اختیار خودشون به میوه ممنوعه نزدیک شدن ، خب یک جبر ظریفی اینجا نهفته نیست در کنار اختیار ؟؟

یا یکی که دزدی میکنه و به انحراف کشیده میشه ، خدا میدونه این فرد این انتخاب رو میکنه و سرنوشتش چی میشه ددیگه ....نه ؟

نمیدونم منظورمو خوب گفتم یا نه


ممنون

سلام

علم خداوند به عاقبت انسانها با اختیارشون منافات نداره

چون علم خداوند به این صورت هست که:

خداوند می داند انسان در موقعیت های مختلف از روی اختیار خودش چه راهی رو انتخاب میکنه، چون خداوند به علم و اراده و اختیار انسان هم علم داره

و این که خداوند از اختیار ما آگاه باشه هیچ جبری نداره.

مثال:

پدر و مادری فرزندشون رو تربیت کردند و به او مثلا صد هزار تومان پول می دن و برای او چند تا راه می گذارن که اون پول رو خرج کنه. اما از اونجاییکه پدر و مادر از اراده ی فرزندشون خبر دارن می دونن که حتما این پول رو در مثلا فلان راه خرج می کنه. این علم و آگاهی پدر و مادر فرزند رو مجبور به کاری نمی کنه چون او داره کار خودش رو انجام میده.

اما اینکه واقعا آیا مقدار خفیفی جبر هست یا نه بهتره در پاسخ از امام صادق علیه السلام نقل کنم:
لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین

نه جبر (که انسان هیچ اختیاری نداشته باشه) و نه تفویض (که انسان همه کاره باشه و خدا هیچ کاره) بلکه بین این دو.

یعنی گاهی میشه که انسان اراده می کنه همه چیز هم آماده است تا اراده اش محقق بشه اما خداوند نمی خواد! و این امر محقق نمیشه.

مثلا : شخصی می خواد دزدی کنه و در همون لحظه ای که می خواد کارش رو انجام بده یه اتفاقی می افته که موفق نمیشه.

و اینکه گاهی خداوند نمی گذاره که اراده انسان محقق بشه، معناش این نیست که انسان اراده و اختیاری نداره نه

بلکه خداوند در راستای عدالت خودش و دادخواهی مظلوم, گاهی نمی گذاره که نیت ها و اراده ها محقق بشن

و گاهی هم به این علت هست که شخصی هر تصمیمی می گیره به ضد خودش هست و خداوند می خواد اون شخص رو آگاه کنه که تصمیم درست بگیره, مثلا چون پدرومادرش در حقش دعا کردند که عاقبت به خیر بشه و خداوند هم طبق دعای پدر و مادر خیر رو برای اون شخص می خواد.

در کل هر جایی که خداوند جلوی اراده ای رو می گیره به نفع اون شخص هست نه به ضررش. هر چند که همیشه هم اینطور نیست که خداوند به این صورت رفتار کنه.

بازهم اگه ابهامی داره در خدمتم

[محسن آزماینده]

سلام

نظرات دوستان را نخوندم

ولي همين معلملنت ديني در مورد علت و معلول هم صحبت كردند.و

به نظر من تقصير است و با نگاهي دقيق تر به گذشته،مقصر هم مشخص مي شود.

[ماه آفرید]

دوستان از لطفتان بی نهایت ممنونم.خیلی کمکم کردید.

پس من درست متوجه شدم که هر کاری که انسان انجام می دهد به اختیار خودش است و خودش مسول عمل خود است حال اگر نتیجه خوب داشته باشد شاد می شود و به خود افتخار می کند و اگر نتیجه بد داشته باشد پشیمان می شود.و هر اتفاقی که می افتد نتیجه عمل خودمان است.یعنی کار اشتباه کرده باشیم برایمان اتفاق خوشایندی پیش نمی ایدو اگر کار نیکی کرده باشیم اتفاقات خوشایندی رخ می دهد.
یعنی در زندگی یک شخص:
1-خودش تصمیم می گیرد و کار انجام می دهد و نتیجه کار خود را می بیند.
2-خداوند در اتفاقات زندگی حضور دارد و انها را تغییر می دهد اگر قبلا کار خوب و بد کرده باشی اینجا ان اتفاق خوب یا بد می شود.
3-انسانهای اطرافمان در سرنوشت ما موثرند.که یعنی همان عزیزانمان که زندگی مان به هم وابسته است؟
ایا این درست است که اگر والدینی اشتباه کردند فرزندان انها جزای عمل والدینشان را ببینند؟
چون خیلی اعتقاد دارن که اگر کسی در حق کسی ظلم کند خدا بچه هایش را مجازات می کند.
ایا می شود حدی برای خرافات و تقدیر قایل شد؟

[محسن آزماینده]

دوستان از لطفتان بی نهایت ممنونم.خیلی کمکم کردید.

پس من درست متوجه شدم که هر کاری که انسان انجام می دهد به اختیار خودش است و خودش مسول عمل خود است حال اگر نتیجه خوب داشته باشد شاد می شود و به خود افتخار می کند و اگر نتیجه بد داشته باشد پشیمان می شود.و هر اتفاقی که می افتد نتیجه عمل خودمان است.یعنی کار اشتباه کرده باشیم برایمان اتفاق خوشایندی پیش نمی ایدو اگر کار نیکی کرده باشیم اتفاقات خوشایندی رخ می دهد.
یعنی در زندگی یک شخص:
1-خودش تصمیم می گیرد و کار انجام می دهد و نتیجه کار خود را می بیند.
2-خداوند در اتفاقات زندگی حضور دارد و انها را تغییر می دهد اگر قبلا کار خوب و بد کرده باشی اینجا ان اتفاق خوب یا بد می شود.
3-انسانهای اطرافمان در سرنوشت ما موثرند.که یعنی همان عزیزانمان که زندگی مان به هم وابسته است؟
ایا این درست است که اگر والدینی اشتباه کردند فرزندان انها جزای عمل والدینشان را ببینند؟
چون خیلی اعتقاد دارن که اگر کسی در حق کسی ظلم کند خدا بچه هایش را مجازات می کند.
ایا می شود حدی برای خرافات و تقدیر قایل شد؟

بله انسان مسيول كارهاي خود و گاها اطرافيان است.پدر و مادر هم از اين قائده مستثني نيستند

[ماه آفرید]

سلام

نظرات دوستان را نخوندم

ولي همين معلملنت ديني در مورد علت و معلول هم صحبت كردند.و

به نظر من تقصير است و با نگاهي دقيق تر به گذشته،مقصر هم مشخص مي شود.

بله درست است تقصیر است ولی ایا امکان دارداتفاق بدی برایتان بیافتدکه می دانید تقصیر شماست واحتمال می دهید که شاید حکمت باشد که از اتفاق بزرگتری جلوگیری کند؟

[محسن آزماینده]

بله درست است تقصیر است ولی ایا امکان دارداتفاق بدی برایتان بیافتدکه می دانید تقصیر شماست واحتمال می دهید که شاید حکمت باشد که از اتفاق بزرگتری جلوگیری کند؟

در اين مورد اعتقاد افراد كار ساز ايت و هر كسي با اعتقادي كه دارد پيش مي رود.البته نظر شما يك نوع آرامش رواني را هم در پي دارد.

آينده احتمال است و فقط ممكن است از اتفاقي جلوگيري شود.

ولي اينكه شما در مورد گذشته تحقيق كرده ايد و مقصر را هم پيدا كرده ايد،واقعي تر از اين است كه احتمال پيشگيري داشته ايت.

ممنون

[ماه آفرید]

منظور شما این است که کاملا تقصیر است؟می شود یک مثال بگویید.