حیوانات منقرض شده و در حال انقراض ایرانی

[آبجی]

گاو دریایی



گاو دریایی که به انگلیسی آن را دوگونگ و در بندرعباس به مچ یا مشک (به علت شبیح به مشک بودن ) معروف است یکی از حیوانات نادر در آبهای خلیج فارس می باشد ، علفخوار است و چمن های دریايی غذای اصلی اش می باشد وزن آن بعضی وقتها به ۴۰۰ کیلو میرسد و تا ۳ متر رشد می کند .برای تنفس به سطح آب می اید ، تا ۷۰ سال عمر میکند . در آبهای کم عمق ساحلی زندگی می کند هربار فقط یک بچه می زاید .
متاسفانه نه تنها آلودگی آبها این حیوان را تهدید می کند بلکه گسترش بنادر ، اسکله، جزایر مصنوعی ، تردد قایق ها و تورهای ماهیگیری نیز خطراتی هستند که گاو دریای خلیج فارس با آن روبرو است . هم اکنون تخمین زده می شود که حدود ۷۰۰۰ گاو دریای در خلیج فارس باقی مانده اند که اکثرا در قسمت جنوبی خلیج فارس پراکنده اند و در شمال أن سالها است که دیگر دیده نمی شوند .

[آبجی]

سنجاب ايرانى در معرض تهديد



تبريز - خبرنگار «ايران»: با توجه به روند تخريب جنگلهاى منطقه زاگرس و نيز دخالت عوامل انسانى، سنجاب ايرانى به يك حيوان در حال تهديد تبديل شده است.
«محمدرضا مسعود» كارشناس سازمان حفاظت محيط زيست آذربايجان شرقى با اعلام اين مطلب افزود: گرچه نسل اين سنجاب در حال انقراض نيست اما از آنجا كه بسيارى از جنگلهاى بلوطى غرب كشور از طرق مختلف نابود مى شوند و شكار و قاچاق اين حيوان نيز روز به روز بيشتر مى شود، انقراض نسل اين نوع سنجاب دور از ذهن نيست.
وى در ادامه خاطر نشان كرد: مهمترين تهديدى كه متوجه اين سنجاب است تخريب زيستگاههاى آنهاست چرا كه سنجاب ايرانى فقط در جنگلهاى بلوطى مى تواند ادامه زندگى دهد و گرنه محكوم به نابودى خواهد بود.
«مسعود» همچنين گفت: به همين دليل اين حيوان در بسيارى از اماكن مقدس و نيز گورستانهايى كه بر حسب اعتقادات دينى مردم درختان بلوط آنها قطع نشده اند به وفور يافت مى شود.
اين كارشناس محيط زيست طبيعى همچنين خاطرنشان كرد: سنجاب ايرانى بسيار زيبا و جذاب است و حركات با مزه اى دارد و به همين دليل نيز مورد توجه خانواده هاى مرفه و بخصوص جوانان قرار گرفته و از آن به عنوان حيوان خانگى دست آموز استفاده مى كنند.
وى افزود: اين عوامل زمينه ساز شكار و قاچاق گسترده اين سنجابها را فراهم كرده، بطورى كه اخيراً مأموران اين سازمان محموله اى شامل ۸۳ عدد سنجاب ايرانى را كه از كردستان قاچاق شده و درحال حمل به سوى تهران بودند كشف وعوامل آن را دستگير كردند. محمدرضا مسعود اما در عين حال گفت: از اين محموله تعداد ۱۶ سنجاب به دليل حمل و نقل و نگهدارى غلط از بين رفته بودند و بقيه نيز حال و روز مناسبى نداشتند اما اين حيوانات با تحويل به موقع به سازمان حفاظت محيط زيست آذربايجان غربى در جنگلهاى سردشت رها سازى شدند چرا كه در استان ما مكان مناسبى براى زيست آنها وجود ندارد.
كارشناس محيط زيست طبيعى سازمان حفاظت محيط زيست آذربايجان شرقى تأكيد كرد: با اين حال اگر در بين جامعه فرهنگ سازى شود و كسى به دنبال خريد ونگهدارى اينگونه حيوانات نباشد هرگز شكار و قاچاق حيوانات وجود نخواهد داشت كه نسل آنها را نيز در معرض تهديد قرار دهد.
گفتنى است در كشور ايران ۲ نوع سنجاب زندگى مى كنند كه يكى سنجاب ايرانى و ديگرى سنجاب بلوچى نام دارد. در حالى كه نسل سنجاب ايرانى به دليل تخريب زيستگاههايشان و نيز عوامل انسانى بسرعت در حال كاهش است. سنجابهاى بلوچى به دليل زندگى در ميان نخلستانهاى جنوب و جنوب شرقى كمتر در معرض تهديد قرار دارند چرا كه نخل در فرهنگ و دين و اقتصاد و زندگى مردم اين خطه از اهميت ويژه اى برخوردار است.

[آبجی]

تصوير ديگري از گربه پالاس

[آبجی]

گورخر ایرانی(شدیدا در معرض خطر)



گورخر آسیایی (Equus hemionus) پستاندار بزرگی متعلق به اسب سانان و بومی بیابانهای سوریه ، ایران ، هند وتبت است.
به این حیوان خر وحشی آسیایی نیز می گویند.مثل اکثر حیوانات بزرگ تیره چرندگان تعداد آن بعلت شکار و از بین رفتن محل سکونتشان کاهش یافته است.و از شش زیر گونه یکی کاملا از بین رفته و دو زیر گونه نیز در صورت بی توجهی تا مدتی دیگر نابود خواهد شد.که یکی از این گونه ها گورخر ایرانی است.
کیانگ یک گونه تبتی است که عموما به شاخه دیگری نسبت داده می شود هر چند به عنوان زیر گونه ای از گورخر آسیایی طبقه بندی شده است.
گورخر آسیایی از الاغ کمی بزرگتر است، در حدود 290 کیلو وزن داشته و طول بدن و سر حدودا 2.1 متر است و نسبت به الاغ شباهت بیشتری به اسب دارد. آنها نسبت به اسب پاهای کوتاهتری دارند و رنگشان نسبت به فصل تغییر می کند. در تابستان رنگشان قهوه ای مایل به سرخ و در زمستان قهوه ای مایل به زرد است و بر پشتشان نواری سیاه که با رنگ سفید احاطه شده قرار دارد.

از گورخر آسیایی در سومر باستان برای کشیدن ارابه استفاده می کردند.

گونه های مختلف:

- گورخر مغولی: آسیب پذیر

- گورخر هندی: در معرض خطر

- Gobi kulan : آسیب پذیر

- Kulan : شدیدا در معرض خطر

- گورخر ایرانی: شدیدا در معرض خطر
- گورخر سوری : در سال 1927 منقرض شده است

[آبجی]

گربه کاراکال(خطر انقراض)


راستهCARNIVORA
جثه اي بزرگ تر از گربه معمولي دارد. گوش هاي بزرگ مثلثي شكل با دسته‌اي از موهاي سياه بلند در انتهاي آن دارد(از اینرو گاهی به آن سیاهگوش صحرایی هم میگویند). بدني نسبتاً يكنواخت، ورزيده و هم رنگ بدن شير دارد.
بيشتر در تپه ماهورهاي مناطق بياباني و استپي زيست مي كند. در ايران براي ديدن آن بايد به پارك ملي كوير، منطقه بهرام گورفارسي، ساغند يزد، سيستان و بلوچستان، خراسان و مناطق شمالي خوزستان رفت.اين گربه سان به قدري چابك است كه با پرش عمودي، پرنده را در هوا شكار مي كند و اگر به دسته‌اي از پرندگان برسد به سرعت تعدادي از آنها را در زمين و هوا شكار مي كند. همانند يوزپلنگ استعداد زيادي براي تربيت شدن دارد به طوري كه در گذشته آن را براي شكار خرگوش، آهو، روباه و پرندگان تربيت مي كردند.

[آبجی]

گوزن شوكا



تقريبا به اندازه يك ببر نابالغ بوده و حدود 15كيلوگرم وزن دارد.شوكا كه در عمق جنگلهاي بلوط ناحيه بوزين مرخيل در منتهي اليه شمال استان كرمانشاه زندگي ميكند، جانوري مرموز و شبگرد است و ويژگيهاي خاص او از جمله جثه كوچك، جمعيت كم و شب فعالي، آن را در ميان ساير گونه هاي گوزن، منحصربه فرد كرده است.شوكا كه به نام گوزن «مينياتوري» نيز خوانده ميشود، از نظر فراواني- در مقايسه با ساير گونه هاي گوزن- در تعداد كمتري در ايران ديده شده است.شوكا بسيار زيباست. رنگ آن قهوهاي روشن و در ناحيه زير شكم، روشنتر از قسمتهاي ديگر است. ماده هاي اين گونه شاخ ندارند و نرها، شاخهاي كوچك منشعب دارند.اين گوزن زيبا در هر سال يك نوزاد به دنيا ميآورد اما در شرايط آب وهوايي مساعد، امكان دوقلوزايي آن نيز وجود دارد.دوره وضع حمل شوكا 5 تا 6ماه است و بچه هايش در هنگام تولد، روي بدن خود خالهايي دارند كه با رسيدن به بزرگسالي از بين ميرود و جاي آن را رنگ قهوه اي يكدست ميگيرد.شوكا حيواني علفخوار و نشخواركننده است و مهمترين دشمنان او پس از انسان، حيوانات گوشتخوار هستند.به علت حلال بودن گوشت اين گوزن كوچك، شكار غيرمجاز، بزرگترين خطر براي ادمه حيات شوكا محسوب ميشود.شوكا در عين آسيبپذيري، نسبت به اطراف و محيط خود، بسيار
هوشيار است و به سرعت متوجه هرگونه خطري ميشود، به طوري كه يك جفت شوكا، هنگام خواب به گونهاي قرار ميگيرند كه پشتشان به هم و رويشان به محيط اطراف باشد.اين حيوان، هنگام خطر صداي خاصي از خود بروز ميدهد كه ميتواند همجنسانش را از وجود خطر آگاه كند.برآورد دقيقي از تعداد شوكاها در جنگلهاي كرمانشاه - كه زيستگاه اصلي اين جانور است - وجود ندارد اما بنا بر آخرين مشاهدات، جمعيت آن از 60 مورد در جنگلهاي بلوط بوزين مرخيل، تجاوز نميكند.نمونههايي از شوكا در تعداد بسيار كم در شمال غربي ايران نيز ديده شده است. گوزنهاي كوچك ايراني (شوكا) با نمونه هاي ديده شده آن در اروپا متفاوت هستند.نسل شوكاهاي زيبا در جهان در حال انقراض است و به دليل آسيبپذيري بسيار، براي حفظ نسل آنها تنها به حفاظت هاي ويژه نياز است.كنترل محيط، جلوگيري از شكار بي رويه،
دراختيارقراردادن آب شرب و نظارت ويژه بر نحوه زيست اين گوزن كوچك، عوامل موثر در حفظ و بقاي اين گونه كمياب جانوري است.

[آبجی]

گوزن مارال(خطر انقراض )



تعرض انسانى به جنگلهاى انبوه آخرين زيستگاههاى جانورى گيلان، نسل مارال هارا در معرض تهديد قرار داده‌است
به گفته كارشناسان محيط زيست نسل گوزن جنگل‌هاى گيلان به نام مارال كه از جانوران شاخص جنگل‌هاى شمال محسوب مي‌شود به دليل تجاوز انسانى به زيستگاهها در خطر تهديد قرار دارد.
علاوه بر تهديد نسل اين جانور توسط شكارچيان غيرمجاز ، دست اندازى به زيستگاههاى اين جانور وحشى به منظور بهره بردارى از جنگل و كشيدن سيم خاردار در مسير رفت و آمد مارال ها از جمله عوامل تخريب زيستگاههاى و انقراض نسل آنها بشمار مي‌روند
مناطق زندگى اين گوزنها، عموما مناطقى شكارممنوع تلقى مي‌شوند در حاليكه حفاظت كاملى از اين مناطق وجود ندارد
جنگلهاى سياهكل، فومن و تالش عمده زيستگاههاى اين جانور و آخرين پناهگاه و محلى براى تكثير و زاد و ولد طبيعى آن محسوب مي‌شود
برخى تحقيقات نشان مي‌دهد در ‪ ۳۰سال اخير نسل اين جانور بطور چشمگيرى بر اثر شكار بي‌رويه كاهش يافته‌است
به گفته كارشناسان اين گونه جانورى به سبب اينكه سالى يك بچه به دنيا مي‌آورند حيواناتى بسيار آسيب پذيرند و نياز به حمايت‌هاى ويژه دارند
نيمه شهريور تا نيمه مهرماه هر سال به مدت يك ماه به عنوان فصل "مارال بانگى"معروف است و اين ايام به عنوان فصل جفتگيرى اين جانوران محسوب مى شود.
فصل مارال بانگى كه با ايجاد حرمسرا همراه است پر خطرترين زمان زندگى اين جانوران بشمار مي‌رود زيرا شكارچيان با شناسايى محل تجمع آنان مبادرت به شكار آنها مي‌كنند
نسل گوزن نر به دليل وزن و ارزش شاخ آن بيشتر در معرض خطر قرار دارد اين جانور داراى دو شاخ است كه هر سال تجديد مي‌شوند .
براساس آخرين سرشمارى شمار گوزنها در گيلان يكصد راس تخمين زده شده‌است