منتخبی از قابوسنامه؛ اثری ماندگار از کیکاوس بن اسکندر عنصر المعالی

[م.محسن]

و این عیب روزی دهنده را بود ، که روزی بی دانشان و نا سپاسان را داده باشد و چون روزی ده بی عیب بود ، روزی خوار را بی دانش نگذاشت ، چنانکه در کتاب خود یاد کرد ( وما خلقت انس و جن والانس الالیعبدون ) و در میان مردم پیغامبران فرستاد تا راه دانش و ترتیب روزی خوردن و شکر روزی گذاردن به مردم آموختند تا آفرینش جهان به عدل باشد و نمامی عدل به حکمت و تمامی حکمت به نعمت و تمامی نعمتبه روزی خواره و تمامی روزی خواره به پیغامبران راهنمای، که از این ترتیب هیچ کم نشاید تا به حقیقت راهنمائی باشد، پس از سر خرد نگری، چندان حرمت و فضیلت که روزی خوار، را به نعمت و روزیست، واجب کند که حق راهنمایی خویش بشناسد، و از روزی ده خویش منت دارد و فرستادگان او را حق شناس باشد و دست بدیشان زند و همه پیغامبران را به راست گویی داند، از آدم تا پیغامبر ما محمد(ص)، و فرمانبردار باشد در دین، و در شکر منعم تقصیر نکند و حق فرایض دین را نگاهدارد تا نیکنام و ستوده باشد.

باب سیوم – در سپاس داشتن از خداوند نعمت

بدان ای پسر که سپاس خداوند نعمت واجب است بر همه خلق، بر اندازه فرمان و نه بر اندازه استحقاق،‌که اگر هم همه همگی خود را شکر سازند، هنوز شکر یک جزو از هزار جزو نگزارده باشند، بدانکه اندازه طاعت در دین اسلام پنج است،دو از آن خاص منعمان و سه از آن عموم خلایق را، یکی از آن سه اقرار بر زبان و تصدیق به دل است و دوم نماز پنجگانه گزاردن و سیوم روزه سی روزه داشتن، اما شهادت دلیل نفی است بر حقیقت هر چه جز از حق است و نماز به صدق قول اقرار بندگی است و روزه سی روز تصدیق قول و اقرار دادن، به خداوندی خدا. و چون تو گفتی که من ...