ناسا در پی پایان یافتن فصل برنامه 30 ساله شاتلهای خود، چراغ آغاز فصل جدیدی از برنامه های اکتشافی روباتیک را روشن کرد که در پی آن اولین کاوشگر روباتیک این سازمان در نوامبر سال جاری سفر خود را به مریخ آغاز خواهد کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، ناسا از روز جمعه، یک روز پس از اینکه برنامه 30 ساله شاتلها به پایان رسید، با اعلام جزئیاتی از برنامه جدیدی که می تواند وجود یا عدم وجود حیات در مریخ را به اثبات برساند، فصل جدید اکتشافات فضایی خود را آغاز کرد.
مدیران سازمان فضایی آمریکا اعلام کردند یک آزمایشگاه علمی روباتیک در آگوست 2012 در نزدیکی کوهستانی در یکی از حفره های سیاره سرخ در سامانه خورشیدی فرود خواهد آمد. قرار است این روبات کاوشگر در 25 نوامبر سال جاری سفر خود را آغاز کند. این برنامه جدید پس از فرود شاتل آتلانتیس در پایگاه فضایی کندی و فرو افتادن پرده برنامه 30 ساله شاتلهای ناسا اعلام شد.
طرح جزئی تر استراتژی اکتشافات فضایی ناسا هنوز در حال تعلیق به سر می برد و بسیاری از آمریکایی ها از این نگرانند که پایان شاتلها به معنی پایان رهبری فضایی آمریکا در جهان باشد.
آغاز ماموریتهای بدون سرنشین روباتیک
اما باراک اوباما اعلام کرده هدف از این تغییرات بزرگ در برنامه های فضایی آمریکا ساخته شدن فضاپیماهای جدیدی است که می توانند فراتر از مدار شاتلها پرواز کرده و فضانوردان را به یک سیارک، به مریخ و یا دیگر مقاصد دور افتاده در فضا انتقال دهند.
مقامات ناسا هفته آینده در کیپ کارناوال گرد هم خواهند آمد تا درباره آماده سازی برای آغاز ماموریت Juno به سوی سیاره مشتری مذاکره کنند. این فضاپیمای بدون سرنشین که در ماه آگوست سفر خود را آغاز کرده و انتظار می رود در جولای 2016 به مدار این سیاره برسد، به واسطه آشکار ساختن منشا و سیر تکاملی سیاره مشتری می تواند اطلاعات زیادی را از تولد سامانه خورشیدی در اختیار دانشمندان قرار دهد.
ناسا تصمیم دارد سه شاتل فضایی خود را به موزه ها انتقال داده و تمرکز خود را بر روی توسعه و گسترش برنامه اکتشافات فضایی جدید و ارسال فضانوردان به مناطق دور افتاده تر از فضا قرار دهد. این مناطق بخشهای داخلی تر سامانه خورشیدی خواهند بود که تا کنون توسط روباتهای بسیار پیشرفته مورد مطالعه گرفته است.
"کنجکاوی" میهمان جدید مریخ
در میان پیچیده ترین کاوشگرهای روباتیک ناسا، کاوشگر پلوتونیومی "کنجکاوی" به زودی و در ماه نوامبر سفر خود را به سوی مریخ آغاز خواهد کرد. کنجکاوی که طولی دو برابر و وزنی پنج برابر کاوشگرهای روباتیک سابق ناسا را دارد، دارای 10 ابزار علمی از قبیل دو تحلیل گر شیمیایی است. با استفاده از این ابزارها محققان امیدوارند بتوانند وجود یا عدم وجود انواع ساده ای از حیات را در سیاره سرخ به اثبات برسانند.
دانشمندان برای تعیین موقعیت نهایی فرود کنجکاوی بر روی خاک مریخ 60 منطقه را برای پنج سال مورد بررسی دقیق قرار دادند تا توانستند این لیست 60 تایی را به 4 منطقه نیمه نهایی تبدیل کند تا در نهایت حفره "گیل" را به عنوان منطقه نهایی برای فرود این روبات کاوشگر انتخاب و معرفی کنند. این منطقه دارای کوهی است که از بستر حفره به ارتفاع پنج کیلومتر به بالا سر برافراشته است.
ایستگاه بعدی، حفره "گیل"
اطلاعات به دست آمده از فضاپیمای مریخ گرد ناسا نشان می دهد پایه کوه حفره گیل دارای رس و نمکهای سولفوری است و وجود این مواد از اصلی ترین دلایل انتخاب نهایی حفره گیل برای فرود آمدن کنجکاوی است. به گفته محققان این مواد معدنی کلیدی هستند که اطلاعات ارزشمندی را درباره محیط مریخ و تعامل آن با آب ارائه خواهند کرد.
دانشمندان از نوع و چگونگی ساختار این کوه اطلاعاتی ندارند اما بر این باورند که شاید کوه حفره گیل از انباشته شدن رسوباتی شکل گرفته که زمانی در حفره وجود داشته اند. از این رو در صورتی که کاوشگر بتواند سفر خود را از پایه کوه به سمت قله آغاز کند، درست مانند این خواهد بود که کنجکاوی داستان زندگی این کوه را جزء به جزء بخواند.
این ماموریت دشوار برای دو سال ادامه خواهد داشت با این همه دانشمندان امیدوارند این کاوشگر بتواند بیشتر از طول عمر واقعی اش به زندگی در مریخ ادامه دهد، همانطور که یکی از کاوشگرهای ناسا از سال 2004 تا کنون توانسته در محیط خشن مریخ به کار خود ادامه دهد.
بر اساس گزارش رویترز، محققان می گویند حفره گیل برای اکتشاف هدف جالبی به شمار می رود زیرا در تاریخ ساختار آلی مریخ یک مرز زمانی به شمار می رود، این مرز مریخ را از محیطی مرطوب و قابل سکونت به محیطی خشن و غیر قابل حیات تبدیل کرده است، از این رو گفته می شود این حفره می تواند جایی باشد که حیات مریخی در آن جوانه زده و دوباره خاموش شده است، از این رو است که کنجکاوی در این حفره فرود خواهد آمد.