از بَختَک چه می‌دانید؟

[Rez@ee]

قدیمی‌ها می‌گفتند وقتی در خواب نفس آدم بند می‌آید، بختک به سراغش آمده است؛ اما در دنیای امروز، توقف چند ثانیه‌ای تنفس در خواب را آپنه خواب یا بند آمدن تنفس می‌گویند که ازقضا بسیار هم شایع است.


تا به حال شده ببینید کسی در خواب دیگر نفس نمی‌کشد و برای چند لحظه هم که شده، احساس کنید نفسش بند آمده است. البته این افراد ممکن است بیدار نشوند و بعد از چند لحظه به تنفس طبیعی خود ادامه می‌دهند،‌ اما این حالت گاهی اطرافیان آن‌ها را می‌ترساند.

در واقع این حالت یک اسم و تشخیص مشخص دارد: آپنه در خواب. آپنه یک کلمه یونانی است به معنای بدون تنفس و به حالت خفگی و بند آمدن نفس هم گفته می‌شود. بر اساس گزارشی که لایوساینس منتشر کرده، آپنه خواب خیلی شایع است و تنها در جامعه آمریکا در حدود 18 میلیون نفر در حین خواب دچار توقف تنفس می‌شوند. البته افراد مسن و مردها بیشتر به آپنه خواب مبتلا می‌شوند.

در بین افراد مبتلا به آپنه خواب، فشار خون بالا خیلی رایج است. افت ناگهانی سطح اکسیژن خون در زمان‌هایی که به اصطلاح توقف خواب نامیده می‌شوند،‌ باعث بالا رفتن فشار خون و فشار آمدن به سیستم گردش خون می‌شود و بدین ترتیب،‌ در این افراد خطر مشکلات قلبی و عروقی هم بالا می‌رود.

توقف تنفس در این افراد گاه تا 30 ثانیه طول می‌کشد و این توقف‌ها گاهی صدها بار در طول یک خواب شبانه اتفاق می‌افتند. بعضی وقت‌ها این توقف‌ها می‌توانند فرد را بیدار کنند و یا باعث شوند که در مجموع خواب خوب و راحتی نداشته باشد. این بیدار شدن‌‌ها اغلب خیلی کوتاه هستند و صبح فرد آن‌ها را به خاطر نمی‌آورد.

10 درصد از افراد مبتلا به آپنه خواب،‌ آپنه مرکزی دارند،‌ یعنی ارتباط ماهیچه‌های تنفسی و مغز مختل است که البته نادر است.

90 درصد باقیمانده آپنه انسدادی دارند،‌ یعنی دلیل آپنه،‌ انسداد مسیر تنفسی به دلیل رها شدن ماهیچه‌های پشت حلق است. این ماهیچه‌ها، زبان،‌ لوزه‌ها، کام گوشتی و زبان کوچک را کنترل می‌کنند. البته بافت چربی زیاد در منطقه گلو هم موثر است.

علایم شایع ابتلا به آپنه خواب عبارتند از:

خواب زیاد در طول روز

خروپف با صدای بلند

دوره‌های توقف مشهود تنفس در خواب

بیدار شدن‌های ناگهانی به دلیل مشکل تنفس

بیدار شدن با گلوی خشک و احساس درد در حلق

سردردهای صبحگاهی

مشکلات مربوط به محرومیت از خواب مانند تغییر خلق و فراموشی