خلاصه اطلاعات درمان سرطان بزرگسالان

[Helena.M]

مراحل سرطان لوزالمعده

نکات مهم این بخش تست‌ها و رویه‌هایی که برای مرحله‌بندی سرطان لوزالمعده استفاده می‌کنند، معمولاً به‌طور همزمان با تشخیص این بیماری انجام می‌شود. سرطان به سه طریق در بدن گسترش می‌یابد. در مورد سرطان لوزالمعده، از مراحل زیر استفاده می‌کنند: مرحله صفر (کارسینوم درجا) مرحله I مرحله II مرحله III مرحله IV

تست‌ها و رویه‌هایی که برای مرحله‌بندی سرطان لوزالمعده استفاده می‌کنند، معمولاً به‌طور همزمان با تشخیص این بیماری انجام می‌شود.
سرطان به سه طریق در بدن گسترش می‌یابد.
سه طریق گسترش سرطان در بدن به شرح زیر است:

• از طریق بافت: سرطان به بافت نرمال اطراف حمله می‌کند.
• از طریق دستگاه لنفاوی: سرطان به دستگاه لنفاوی حمله می‌کند و از راه عروق لنفاوی به دیگر قسمت‌های بدن می‌رسد.
• از طریق خون: سرطان به سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها حمله می‌کند و همراه خون به دیگر قسمت‌های بدن می‌رسد.

هنگامی‌که سلول‌های سرطانی از تومور اولیه (اصلی) جدا می‌شوند و همراه لنف یا خون به دیگر نقاط بدن می‌رسند، ممکن است تومور دیگری (تومور ثانویه) تشکیل شود. این فرآیند را متاستاز می‌نامند. تومور ثانویه (متاستازی) از همان نوع سرطان تومور اولیه است. به‌عنوان مثال، اگر سرطان پستان به استخوان‌ها گسترش یابد، سلول‌های سرطانی در استخوان‌ها در واقع سلول‌های سرطان پستان هستند، و بیماری ایجاد شده سرطان استخوان نبوده بلکه سرطان متاستازی پستان است.
در مورد سرطان لوزالمعده از مراحل زیر استفاده می‌شود:
مرحله صفر (کارسینوم درجا)
در مرحله صفر، سلول‌های غیرطبیعی در آستر لوزالمعده یافت می‌شوند. امکان دارد این سلول‌های غیرطبیعی سرطانی شوند و به داخل بافت نرمال مجاور گسترش یابند. مرحله صفر را کارسینوم درجا هم می‌نامند.
مرحله I
در مرحله I، سرطان تشکیل شده است و تنها در لوزالمعده یافت می‌شود. مرحله I، بر اساس اندازه تومور، به مراحل IA و IB تقسیم می‌شود.

• مرحله IA: اندازه تومور 2 سانتی‌متر یا کم‌تر است.
• مرحله IB: اندازه تومور از 2 سانتی‌متر بیش‌تر است.

مرحله II
در مرحله II، ممکن است سرطان به بافت و اندام‌های مجاور، و همچنین به غدد لنفاوی نزدیک به لوزالمعده، گسترش یافته باشد. مرحله II، بر اساس محل گسترش سرطان، به مراحل IIA و IIB تقسیم می‌شود.

• مرحله IIA: سرطان به بافت و اندام‌های مجاور گسترش یافته اما به غدد لنفاوی مجاور نرسیده است.
• مرحله IIB: سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته و ممکن است به بافت و اندام‌های مجاور رسیده باشد.

مرحله III
در مرحله III، سرطان به رگ‌های خونی اصلی مجاور لوزالمعده گسترش یافته و ممکن است به غدد لنفاوی مجاور رسیده باشد.
مرحله IV
در مرحله IV، اندازه سرطان متغیر است و سرطان به اندام‌های دوردست مانند کبد، ریه‌ها، و حفره صفاقی گسترش یافته و شاید به اندام‌ها و بافت‌های نزدیک لوزالمعده یا به غدد لنفاوی هم رسیده باشد.
سرطان راجعه لوزالمعده
سرطان راجعه لوزالمعده سرطانی است که پس از درمان برگشت (عود) کرده است. ممکن است این سرطان در لوزالمعده یا در دیگر قسمت‌های بدن برگشت کند.
بررسی گزینه‌های درمان

نکات مهم این بخش برای بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده، انواع مختلف درمان وجود دارد. از سه نوع درمان استاندارد زیر استفاده می‌شود: جراحی پرتودرمانی شیمی‌درمانی برای دردی که سرطان لوزالمعده ایجاد می‌کند درمان‌هایی وجود دارد. بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده دارای نیاز‌های غذایی خاصی هستند. در آزمایشات بالینی، انواع جدیدی از درمان، مانند درمان زیست‌شناختی، در دست بررسی است. شاید لازم باشد تست‌های پیگیری انجام شود.

برای بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده انواع مختلف درمان وجود دارد.
برای بیمارانی که دچار سرطان لوزالمعده هستند انواع مختلف درمان در دسترس می‌باشد. برخی از درمان‌ها استاندارد هستند (درمان‌های که در حال حاضر استفاده می‌شوند)، و بعضی از درمان‌ها در آزمایشات بالینی در دست بررسی می‌باشند. آزمایش بالینی درمانی، مطالعه‌ای تحقیقاتی است که هدف از آن بهبود درمان‌های جاری یا به‌دست آوردن اطلاعاتی درباره درمان‌های جدید برای بیماران سرطانی می‌باشد. اگر در آزمایشات بالینی مشخص شود درمانی جدید از درمان استاندارد بهتر است، امکان دارد درمان جدید به‌صورت درمان استاندارد درآید. امکان دارد بیماران بخواهند شرکت در آزمایش بالینی را بررسی نمایند. در برخی از آزمایشات بالینی تنها بیمارانی می‌توانند شرکت کنند که درمان آنها آغاز نشده است.
از سه نوع درمان استاندارد استفاده می‌شود که عبارتند از:
جراحی
برای برداشتن تومور، ممکن است از یکی از انواع جراحی زیر استفاده کنند:

• عمل جراحی ویپل (Whipple Procedure): در این رویه جراحی، ناحیه سر لوزالمعده، کیسه صفرا، بخشی از معده، بخشی از روده کوچک، و مجرای صفرا را برمی‌دارند. مقدار کافی از لوزالمعده باقی می‌ماند که عصاره‌های (شیره‌های) گوارشی و انسولین تولید نماید.
• برداشت کامل لوزالمعده: در این عمل جراحی، کل لوزالمعده، بخشی از معده، بخشی از روده کوچک، مجاری صفراوی مشترک، کیسه صفرا، طحال، و غدد لنفاوی مجاور را بر می‌دارند.
• برداشتن انتهای پانکراس: بدنه و دم لوزالمعده و معمولاً طحال را بر می‌دارند.

اگر سرطان گسترش یافته باشد و نتوانند آن را بردارند، ممکن است از انواع درمان‌های تسکینی زیر برای کاهش دادن علائم استفاده شود:

• جراحی بای‌پس صفراوی (Surgical Biliary Bypass): اگر سرطان روده کوچک را مسدود کرده باشد و صفرا در کیسه صفرا تجمع یابد، می‌توان بای‌پس صفراوی را انجام داد. در طول این عمل جراحی، پزشک کیسه صفرا یا مجرای صفرا را قطع می‌کند و آن را به روده کوچک می‌دوزد تا مسیر جدیدی به‌وجود آید که ناحیه مسدود شده را دور می‌زند.
• گذاشتن استنت با انجام آندوسکوپی: اگر تومور مجرای صفراوی را مسدود کرده باشد، می‌توان با عمل جراحی یک استنت (لوله‌ای نازک) را در محل قرار داد تا صفرایی که در آن ناحیه تجمع یافته است زهکشی شود. امکان دارد پزشک استنت را از راه کاتتری در محل بگذارد که این کاتتر صفرا را به بیرون از بدن زهکشی می‌کند، یا ممکن است استنت ناحیه مسدود شده را دور بزند و صفرا را به داخل روده کوچک زهکشی نماید.
• بای پس معدی: اگر تومور مانع از آن شود که مواد غذایی از معده جریان یابد، امکان دارد معده را مستقیماً به روده کوچک بدوزند تا بیمار بتواند همچنان به‌طور طبیعی غذا بخورد.

پرتودرمانی
پرتودرمانی نوعی درمان سرطان است که در آن از اشعه – X پرانرژی، یا از دیگر انواع تابش، برای کشتن سلول‌های سرطانی یا به منظور جلوگیری از رشد آنها استفاده می‌شود. دو نوع پرتودرمانی وجود دارد. در پرتودرمانی خارجی، از دستگاهی واقع در بیرون بدن بیمار برای فرستادن تابش به طرف سرطان استفاده می‌کنند. در پرتودرمانی داخلی از ماده‌ای رادیواکتیو استفاده می‌شود که در داخل سوزن، دانه، سیم، یا کاتتر قرار دارد و آن را مستقیماً در داخل یا در نزدیکی سرطان قرار می‌دهند. نحوه انجام پرتودرمانی به نوع و مرحله سرطانی بستگی دارد که باید درمان شود.
شیمی‌درمانی
شیمی‌درمانی نوعی درمان سرطان است که در آن از دارو برای متوقف نمودن رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود، و این کار از طریق کشتن سلول‌های سرطانی یا با جلوگیری از تقسیم سلولی آنها صورت می‌گیرد. اگر دارو‌های شیمی‌درمانی به‌صورت خوراکی مصرف شود یا آنها را در سیاهرگ یا عضله تزریق کنند، دارو‌ها وارد جریان خون شده و می‌توانند به سلول‌های سرطانی موجود در سرتاسر بدن برسند (شیمی‌درمانی سیستمیک). اگر دارو‌ها مستقیماً درمایع مغزی نخاعی، در داخل یک اندام، یا در حفره‌ای در بدن مانند شکم قرار داده شوند، عمدتاً بر سلول‌های سرطانی موجود در این نواحی تأثیر می‌گذارند (شیمی‌درمانی ناحیه‌ای). نحوه انجام شیمی‌درمانی به نوع و مرحله سرطانی بستگی دارد که باید درمان شود.
برای دردی که در اثر سرطان لوزالمعده ایجاد می‌شود درمان‌هایی وجود دارد.
هنگامی‌که تومور روی اعصاب یا دیگر اندام‌های نزدیک لوزالمعده فشار وارد می‌کند، ممکن است بیمار درد احساس کند. اگر مسکن برای درمان درد کافی نباشد، درمان‌هایی وجود دارد که بر روی اعصاب داخل شکم عمل می‌کنند تا درد تسکین یابد. امکان دارد پزشک دارو را در داخل ناحیه اطراف اعصابی که تحت تأثیر قرار گرفته است تزریق کند یا اعصاب را قطع کند تا احساس درد متوقف شود. پرتودرمانی همراه با یا بدون شیمی‌درمانی تومور را کوچک می‌کند و این روش هم در کاهش یافتن درد مفید است.
بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده نیاز‌های غذایی خاصی دارند.
امکان دارد جراحی برای برداشتن لوزالمعده تولید آنزیم‌های لوزالمعده‌ای را مختل کند. این آنزیم‌ها به هضم غذا کمک می‌کنند. در نتیجه، ممکن است بیماران در هضم غذا و جذب عناصر مغذی به داخل بدن با مشکلاتی مواجه شوند. برای پیشگیری از سوء‌تغذیه، امکان دارد پزشک دارو‌هایی را به‌عنوان جایگزین این آنزیم‌ها توصیه نماید.
محققان در آزمایشات بالینی انواع جدید درمان را تست می‌کنند.
درمان زیست‌شناختی

در درمان زیست‌شناختی از دستگاه ایمنی شخص بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کنند. از موادی که در بدن یا در آزمایشگاه ساخته می‌شوند برای تقویت، هدایت، یا برگرداندن به حالت قبلی دفاع‌های طبیعی بدن بر علیه سرطان استفاده می‌شود. این نوع درمان را زیست‌درمانی یا ایمن‌درمانی هم می‌نامند.
بسیاری از درمان‌های استاندارد امروزی سرطان بر اساس آزمایشات بالینی هستند که در گذشته انجام شد. امکان دارد در مورد بیمارانی که در آزمایش بالینی شرکت دارند از درمان استاندارد استفاده شود، یا آنها از اولین کسانی باشند که از درمانی جدید برخوردار می‌شوند.
بیمارانی که در آزمایشات بالینی شرکت می‌کنند هم به بهبود یافتن نحوه درمان سرطان در آینده کمک می‌کنند. حتی اگر انجام آزمایشات بالینی به یافتن درمان‌های مؤثر جدید منتهی نشود، در اغلب موارد با انجام این آزمایشات پاسخ‌هایی برای پرسش‌های مهم به‌دست می‌آید و به پیشرفت تحقیقات کمک می‌شود.
بیماران می‌توانند پیش از، در طول، یا پس از شروع درمان سرطان خود در آزمایشات بالینی شرکت کنند.
در برخی از آزمایشات بالینی تنها بیمارانی می‌توانند شرکت کنند که هنوز درمان آنها آغاز نشده است. در دیگر آزمایشات بالینی، درمان‌هایی برای بیمارانی تست می‌شود که سرطان آنها بهبود نیافته است. همچنین در بعضی از آزمایشات بالینی، برای جلوگیری از برگشت (عود) سرطان، یا به منظور کاهش دادن عوارض جانبی درمان سرطان، روش‌های جدیدی تست می‌شود.
شاید لازم باشد تست‌های پیگیری انجام شود
شاید برخی از تست‌هایی تکرار شود که برای تشخیص سرطان یا پی بردن به مرحله سرطان انجام شده بود. برخی از تست‌ها تکرار می‌شوند تا مشخص شود درمان تا چه اندازه موفق عمل می‌کند. ممکن است بر اساس نتایج این تست‌ها درباره ادامه یافتن، تغییر دادن، یا متوقف نمودن درمان تصمیم‌گیری شود. این فرآیند را گاهی اوقات مرحله‌بندی دوباره می‌نامند.
پس از خاتمه یافتن درمان، برخی از تست‌ها همچنان هر از گاهی انجام می‌شوند. نتایج این تست‌ها نشان می‌دهد که آیا وضعیت بیمار تغییر نموده یا اینکه آیا سرطان برگشت (عود) کرده است. گاهی اوقات این تست‌ها را تست‌های پیگیری یا معاینات کامل پزشکی (چک‌آپ) می‌نامند.
گزینه‌های درمان بر حسب مرحله بیماری
مراحل I و II سرطان لوزالمعده
ممکن است درمان مراحل I و II سرطان لوزالمعده شامل موارد زیر باشد:

• فقط جراحی
• جراحی همراه با شیمی‌درمانی و پرتودرمانی
• یک آزمایش بالینی مربوط به جراحی که به دنبال آن پرتودرمانی همراه با شیمی‌درمانی صورت می‌گیرد. از شیمی‌درمانی پیش از، در طول، یا پس از پرتودرمانی استفاده می‌کنند.
• یک آزمایش بالینی مربوط به جراحی که به دنبال آن شیمی‌درمانی صورت می‌گیرد.

مرحله III سرطان لوزالمعده
ممکن است درمان مرحله III سرطان لوزالمعده شامل موارد زیر باشد:

• جراحی تسکینی یا قرار دادن استنت برای دور زدن نواحی مسدود شده در مجاری یا در روده کوچک.
• شیمی‌درمانی با داروی جمسیتابین.
• یک آزمایش بالینی مربوط به درمان‌های جدید ضد سرطان همراه با شیمی‌درمانی یا شیمی‌درمانی همزمان با پرتودرمانی.
• یک آزمایش بالینی مربوط به پرتودرمانی که در طول جراحی صورت می‌گیرد یا پرتودرمانی داخلی.

مرحله IV سرطان لوزالمعده
امکان دارد درمان مرحله IV سرطان لوزالمعده شامل موارد زیر باشد:

• شیمی‌درمانی با داروی جمسیتابین همراه با یا بدون ارلوتینیب.
• درمان تسکینی درد، مانند بلوک‌های عصبی (Nerve Blocks یا بیهوشی موضعی)، و دیگر مراقبت‌های حمایتی.
• جراحی تسکینی یا قرار دادن استنت برای دور زدن نواحی مسدود شده در مجاری یا در روده کوچک.
• آزمایشات بالینی مربوط به مواد جدید ضد سرطان همراه با یا بدون شیمی‌درمانی

ممکن است درمان سرطان راجعه لوزالمعده شامل موارد زیر باشد:

• شیمی‌درمانی.
• جراحی تسکینی یا قرار دادن استنت برای دور زدن نواحی مسدود شده در مجاری یا در روده کوچک.
• پرتودرمانی تسکینی.
• دیگر مراقبت‌های تسکینی پزشکی برای کاهش دادن علائم، مانند بلوک‌های عصبی برای تخفیف دادن درد.
• آزمایشات بالینی مربوط به شیمی‌درمانی، درمان‌های جدید سرطان، یا درمان زیست‌شناختی