فرآيندهای مختلف نم زدايي از گاز طبیعی

[faridbensaeed]

فرآيندهای مختلف نم زدايي از گاز طبیعی
انتخاب روش نم زدايي بستگي به شرايط گاز (اجزاء تشكيل دهنده و فشار و دما و دبي) و ميزان نیاز به نم زدايي دارد. مقدار آب موجود در گاز را مي توان با نقطه شبنم گاز در فشار و دماي مورد نظر مشخص كرد (در فصل قبل به این موضوع اشاره شد) . كاهش نقطه شبنم، نشانگر مقدار آبي است كه در فرآيند نم زدايي از گاز جدا مي شود. روش هاي مختلف نم زدایي، عبارتند از :

[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] روش جذب در مايع بوسيله مايعات جاذب الرطوبه [1]
در اين روش رطوبت گاز توسط يك مايع حلال از گاز جدا مي شود . انواع مختلف گلايكول از مهمترين موادي است كه در اين روش مورد استفاده قرار مي گيرد .
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] روش جذب جامد به وسيله جامدات جاذب الرطوبه [2]
در اين روش رطوبت گاز توسط يك جامد فعال از گاز جدا مي شود، سيليكاژل ، موبيل سوربيد، اكسيد آلومينيم و غربال مولكولي از مهمترين جامداتي هستند كه در اين روش بكار مي روند .
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] روش ميعان نمودن آب، بوسيله فشردن و يا سرد كردن گاز [3]
در اين روش گاز، توسط كمپرسور فشرده شده و با توجه به اینکه دماي آن زياد مي شود، توسط يك سيستم خنك كننده سرد شده و بخارات آب كه مايع شده از گاز جدا مي شود . در اين روش، گاز مرطوب در اثر تبادل حرارت با يك ماده مبرد[4] سرد مي شود، در اين عمل بخارات آب و هيدروكربونهاي سنگين آن كندانس شده و به صورت مايع از گاز جدا مي شود اين عمل ممكن است در چند مرحله انجام شود.


جذب آب توسط مایعات جاذب الرطوبه
مايعاتي كه براي جذب آب گاز طبيعي، به كار برده مي شوند، بايد خواص مطلوبی داشته و نيازهاي متعدد عملياتي را برآورده نمايند که مهمترین آنها عبارتنداز:

1- خاصيت جذب آب زياد
2- قيمت پائين
3- خاصيت غير خوردندگي
4- پايداري در برابر اجزاي گاز
5- پايداري در مدت زمان احياء
6- سادگي در احياء
7- چسبندگي (ويسكوزيته) پائين و مناسب
8- فشار بخار پائين در درجه حرارت تماس با گاز
9- خاصيت حلاليت كم در گاز طبيعي و هيدروكربورهاي مايع
10- خاصيت ايجاد كف پائين و ميل کم به امولسيون شدن

دو ماده آلي که تمام خواص فوق الذكر را در سطح رضايت بخشي برآورد مي نمايند عبارتند از:

O DIETHYLENE
Diethylene Glycol (DEG)


Triethylene Glycol (TEG)




انواع مختلف گلایکول ها
گلايكول ها، بویژه دي اتيلن گلايكول (DEG) و تري اتيلن گلايكول (TEG) در سيستم هاي نم زدائي از گاز اهميت ويژه اي دارند. در جدول (1-2) مشخصات فيزيكي گلایکول ها قابل مشاهده می باشد. با توجه به خواص گلایکول ها که ذکر شد، مهمترین عواملي كه موجب استفاده گسترده از گلايكول ها در نم زدائي گازها مي شود عبارتند از خاصيت جذب آب ، پايداري عالي در برابر حرارت و در برابر تجزيه شيميايي، فشار بخار پائين و قيمت مناسب.

جدول1-2 مشخصات انواع گلایکول ها

هر چه وزن مولكولي گلايكولها افزايش يابد، خاصيت جذب آب در آنها نیز بالا مي رود . چهار نوع عمده و تجاری گلایکول ها عبارتند از : مونواتيلن گلايكول (MEG) ، دي اتيلن گلايكول (DEG) ، تري اتيلن گلايكول(TEG) وتترا اتيلن گلايكول (TREG) . نقطه جوش مونواتيلن گلايكول و دي اتيلن گلايكول پايين مي باشد ، لذا اين مواد از ميزان هرزرفت بالايي برخوردار هستند، از طرفی تترا اتيلن گلايكول بسيار ويسكوز و گران مي باشد. لذا بهترين حلال، تري اتيلن گلايكول(TEG) است كه در بین انواع گلایکول ها به دلیل داشتن نقطه جوش و دمای تبخیر بالا ، قابلیت بازیافت تا غلظت 99-98 درصد در یک برج احیاء که با فشار اتمسفریک کار می کند، منحصر بفرد بشمار می رود. این مسئله اجازه می دهد که بتوان دمای نقطه شبنم را در محدوده 150-80 درجۀ فارنهایت تنظیم نماییم. همچنین دمای نقطۀ تخریب تری اتیلن گلایکول حدود 206 درجۀ سانتیگراد است، در صورتیکه برای دی اتیلن گلایکول این نقطه حدود 164 درجه سانتیگراد است و نیز در دمای بیشتر از 21 درجه سانتیگراد به اندازه تترا اتیلن گلایکول ويسكوز نمی باشد .
به منظور كاهش مقدار آب موجود در گازها توسط گلايكول ها عمدتاً از سه روش مرسوم به شرح زير استفاده می گردد.

[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] سيستم نم زدائي با گلايكول كه در اين سيستم ها، عمدتاً از برج تماس تري اتيلن گلايكول با خلوص بيش از 99% استفاده می شود و دماي بهره برداري گاز به طور متوسط در حد 20 تا 40 درجه سانتیگراد قرار دارد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] سيستم هاي تبريد با تزريق مونو اتيلن گلايكول (در بعضي موارد دي اتيلن گلايكول) كه در چيلرها، گاز سرد شده (تا حدود 20- تا 40- درجه سانتیگراد) و آب و هیدروکربورها از آن جدا می شود، در اين سيستم ها با ويژگيهاي عملياتي خاص خود گلايكول به عنوان ضديخ عمل نموده و از بروز هیدرات در چيلرها و ساير تأسيسات تبريد شده ممانعت به عمل مي آورد. بديهي است كه با سرد شدن گازهاي غني طبيعي، ميعانات گازي و بخار آب موجود در گاز، آب آن توسط گلايكول جذب و از سيستم خارج مي شود. گلايكول هاي مورد استفاده در اين سيستم ها در جهت ممانعت از كريستاليزه شدن آنها معمولاً در محدوده غلظتی بین 60% تا 85% مورد استفاده قرار مي گيرند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] در مواردي خاص كه احتمال بروز هیدرات در شيرهاي كنترل، تأسيسات تقليل فشار گاز و ساير نقاط مشخص از سيستم هاي عملياتي وجود دارد مي توان با تزريق مقادير حساب شده از انواع گلايكول ها، ترجيحاً مونو اتیلن گلایکول و دی اتیلن گلایکول و يا متانول با غلظت هاي ورودي معيني از خطر تشکیل هیدرات در تأسيسات مورد نظر جلوگيري به عمل آورد.

جذب آب توسط مواد جامد جاذب الرطوبه
جذب مولكولي آب و هيدروكربور به دو طريق ممكن است انجام شود. يكي جذب بوسيله واكنشهاي شيميائي بين ماده جذب شدني و ماده جاذب الرطوبه و ديگري جذب در اثر خاصيت ميعان مويينگي، به گونه اي كه مولكولهاي آب و هيدروكربورهاي سنگين در حفره هاي دانه اي جاذب الرطوبه به دام افتاده و مايع شوند و در دماي بالا مجداً به صورت بخار از درون حفره ها خارج شده و بستر احياء شود. موادي كه بدين طريق عمل جذب و دفع را انجام مي دهند كاربرد گسترده اي در صنعت دارند. خواص مشترك مورد نياز اين جامدات جاذب الرطوبه به قرار زير است:

[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] سطح فعال اين مواد در فرآيند جذب زياد باشد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] شرايط احياء آن در حد قابل قبولي باشد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] سرعت جذب رطوبت گاز زياد باشد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] احياء آن آسان و اقتصادي باشد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] در برابر جريان گاز، مقاومت كمي داشته باشد يعني افت فشار كمي در گاز ايجاد كند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] از قدرت مكانيكي بالائي برخوردار باشد تا دانه هاي آن شكسته و يا ساييده نشود.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] جنس آن خورنده و سمي نباشد، ارزان و از نظر شيميايي خنثي باشد، دانسيته آن زياد باشد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] در زمان احياء و سرويس تغييرات حجمي آن ناچيز باشد.

مواد جاذب الرطوبه به دليل فضاي متخلخل زيادي كه دارند (هر گرم از آن حدود 500 تا 800 متر مربع مساحت دارد) بهترین انتخاب در این خصوص می باشند.

انواع مواد جامد جاذب الرطوبه
مواد مواد جاذبه الرطوبه از نظر تجاري به گروههاي زير تقسيم بندي مي شوند:

[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] بوكسيت[5] : در طبيعت به صورت سنگ معدن وجود دارد كه بيشترين حجم آن را اكسيد آلومينيم AL2O3 تشكيل مي دهد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] آلومينا[6] : يك محصول خالصتر مي باشد و از بوكسيت ساخته مي شود.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] ژل ها[7]: توسط واكنشهاي شيميايي ساخته مي شوند و بخش عمده آن را اكسيد سيليس(SiO2) تشكيل مي دهد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] زغال فعال[8]: يك محصول بدست آمده از زغال است كه براي جذب مواد فعال شده است.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] غربال مولكولي[9] : يك اسفنج از تركيبات كلسيم، سديم و آلومينيم سيليكات است و فرمول كلي آن به قرار زير است :

تمام مواد فوق به استثناي كربن فعال، براي نم زدائي مورد استفاده قرار مي گيرد. ظرفيت جذب کربن فعال بسيار كم بوده و براي بازيافت هيدروكربن ها و جذب ناخالصيهاي مشخصي كه خواص معيني دارند، بكار برده مي شود.
بطور معمول لوازم و تجهيزات مورد استفاده برای مواد مختلف، اساساً مشابه بوده و در بسياري از حالات قابليت تعويض با يكديگر را دارند و واحدهاي طراحي شده براي عمليات يكي ازآنها براي نوع ديگر مناسب است.



كاربردهاي اساسي جامدات جاذب الرطوبه شامل موارد زير است:

[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] چنانچه گاز كاملاً خشك مورد نیاز باشد، ازاين فرآيند استفاده مي شود.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] در مواردیکه از لحاظ موقعيت مكاني، محدوديت وجود دارد.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] در نم زدائي از گاز طبيعي با فشار بالا و حجم زياد، چنانچه نقطه شبنم پائين مد نظر باشد استفاده از اين سيستم نسبت به سيستم نم زدائي به وسيله گلايكول مناسب تر است .

سيليكاژل
سيليكاژل ها به صورت پودر يا دانه هاي سخت با ظاهري شيشه اي شبيه به كوارتز وجود دارند. اين مواد را اغلب با فرمولSiO2 + nH2O نشان مي دهند در موقع ساخت ابتدا سيليكات سديم را با اسيد سولفوريك واكنش مي دهند، مخلوط حاصل را درون يك هيدروسل قرار داده و پس از شستن و بيرون ريختن سولفات سديم، هيدروژل را خشك مي نمايند. محصول به دست آمده تخلخل بالايي دارد به گونه اي كه قطر متوسط منافذ آن 40 آنگسترم است. جدول (2-2) آناليز شيميایي يك نوع سيليكاژل تجاري را نشان مي دهد.

موبيل سوربيد
موبيل سوربيد يك نوع سيليكاژل اصلاح شده است كه تكنيك هاي پيشرفته تري در ساخت آن به كار رفته و به شكل دانه هاي سخت كروي و نيمه شفاف ديده مي شود كه در آن تعداد حفره هاي بسيار زيادي وجود دارند كه ديده نمي شوند. بخار در اين حفره ها به دام مي افتد و مايع مي شود، حفره ها در موبيل سوربيد آنقدر زياد است كه هر 500 گرم آن 30 هكتار مساحت دارد. سوربيدها خورنده نيستند و در شرايط ايستائي حدود 40% وزن خود آب جذب مي كنند. چون فعاليت موبيل سوربيدهاي نوع H و نوع R بسيار زياد است، آب مي تواند سبب شكستن دانه ها شود، جهت حفاظت از بستر سوربيدهاي H و R در برابر آب، از سوربيد نوع Wو Wsاستفاده مي شود، نوع W و Wsدر برابر آب مقاوم است، پیش از اين محصول موبیل سوربید تحت نام KC-TROCKENPERELEN عرضه مي شد که محصول شرکت Engelhard آلمان بود (بعدها شرکت BASF این شرکت را خریداری نمود)، در حال حاضر شرکت های متعددی این محصولات را با نام های تجاری مختلف به بازار عرضه می نمایند، سیلیکاژل نوع H برای جداسازی هیدروکربونهای سنگین تر ار پنتان و نوع Ws برای جداسازی آب از جریان گازی مورد استفاده قرار می گیرد. در حال حاضر شرکت هایUnionCarbide ، BASF ، Slicarbon و بسیاری دیگر (شرکت های روسی و چینی) از عمده ترین تولید کنندگان این مواد در خارج کشور بوده و در داخل کشور نیز تلاشهای بسیار خوبی برای تولید این مواد انجام شده است و دانش فنی تولید آن بدست آمده است، اطمینان داریم بزودی محصولات تولید داخل کشور بعنوان رقیب محصولات خارجی در پالایشگاههای گاز کشور استفاده خواهند شد.

آلوميناي فعال
آلوميناي فعال، شكلي از اكسيد آلومينيم است كه مقادير جزئي هيدراتها و ذرات متخلخل و مقادير بسيار كمي از عناصر ديگر در آن به كاررفته است. 51% از حجم ذرات آن را حفره ها تشكيل مي دهند. آناليز نمونه اي از آن در جدول (2-2) نشان داده شده است.

بوكسيت فعال
بوكسيت فعال ذراتي با رنگ قرمز متمايل به قهوه اي مي باشند كه از سختي بالايي برخوردارند اين ماده به طورطبيعي از گرم كردن بوكسيت تحت شرايط خاصي كه آب از آلوميناي آن خارج مي شود به دست مي آيد كه پس از فعال نمودن آن، داراي تركيب درصد هايي همانند جدول (2-2) مي باشد. از ويژگيهاي برجسته بوكسيت فعال، پائين بودن هزينه هاي عملياتي در مقايسه با ديگر جاذبه ها است. ويژگي ديگر آن مقاوم بودن در برابر آب مايع است و از معايب عمده آن پائين بودن ظرفيت جذب آن مي باشد.

جدول 2-2 مقايسه ظرفیت جذب انواع مواد خشك كننده در برابر هواي مرطوب

موادخشك كننده
ظرفيت جذب رطوبت هوا
RH 80%,240C
ظرفيتطراحي برايجذب رطوبت هواي فشرده
مقدار سايش در برابرگاز(Wt%)
Sorbead H
38
21
0.07
Sorbead WS
35
15
0.14
آلوميناي فعال
33
13
0.3
سيليكاژل
37
14.7
0.6
غربال مولكولي
20
10
0.07

غربال مولكولي
گرچه تهيه غربال های مولكولي به طور طبيعي از مدتها قبل شناخته شده بود ولي تا سال 1954 كه شركت Union Carbide موفق به ساخت آن از طريق واكنش هاي شيميايي شد، غربال های مولکولی جزء مواد تجاري به حساب نمي آمدند. غربال مولكولي برخلاف خشك كننده هاي متداول (سيليكاژل، موبيل سوربيد، اكسيد آلومينيم، و ....) داراي ساختمان كريستالي ميكروسكوپي ثابت با مشخصات مخصوص به خود مي باشد، كه با استفاده از يك ماده ثانوي مي توان ساختمان ظاهري آن را به اشكال مختلف مورد استفاده در صنعت درآورد. از نظر شيميايي مجموعه اي از تركيبات كلسيم، سديم ، آلومينيم سيليكات مادۀ اصلی تشکیل دهندۀ آن است . پس از انجام عمليات تكليس[10] در مجاورت حرارت 400 تا 600 درجۀ سانتیگراد، آبهاي كريستالي در ساختمان آن خارج مي شود و منافذ بسيار ريزي در حد آنگسترم به وجود مي آيد و كار جذب رطوبت را انجام مي دهد. در حالت هاي خاص مي توان اندازه منافذ ايجاد شده را با تغييرات جزئي در مبادله يوني بين سديم، پتاسیم و كلسيم به طور دلخواه تغييرداد و منافذي با قطر 3 تا 5 آنگستروم ايجاد نمود تا جذب مولكولهاي كوچك در آن صورت گيرد .
اگر تغييرات خاصي بر روي آلومينيم سيليكات صورت گيرد منافذي با قطرهاي 8 تا10 آنگسترم ايجاد خواهد شد كه براي جذب مولكولهاي بزرگتر، مورد استفاده قرارمي گيرد، به گونه اي كه از علامت اختصاري آن به اندازه منافذ و كاربرد آن مي توان پي برد . بعنوان مثال نوع 4A قادر است فقط آن دسته از مولكولهايي را جذب كند كه قطر آن 4 آنگسترم بيشتر نباشد، در ساختمان این ماده پتاسیم جایگزین سدیم شده(4A) در نوع (5A) کلسیم جایگزین سدیم شده است.اندازه مولكولهايي را كه قادرند به داخل ساختمان كريستالي غربال مولكولي نفوذ كرده و در آن جذب شوند بهمراه ديگر ويژگيهاي مهم آن در جدول (3-2) آمده است .علاوه بر غربال مولكولي كه در جدول (3-2) آمده اند دو نوع غربال مولكولي ديگر نوعAW500, AW 300 براي نم زدائي از گاز هاي ترش بكار مي روند .
غربال هاي مولكولی در نم زدائي از گازهايي بکار می روند كه بايد كاملاً خشك شوند و نقاط شبنم بسيار پائيني را در اختیار قرار می دهند ( حدود 100- درجۀ سانتیگراد).
اگرچه غربال هاي مولكولي نسبت به ديگر مواد خشك كننده گران هستند ولي داراي مزاياي زير هستند:

[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] براي نم زدائي از گازهايي كه رطوبت نسبي آن پائين است، ظرفيت جذب بالايي دارند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] در دماي بالاتر از 50 درجۀ سانتیگراد نيز، قادر به نم زدائي هستند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] به طور انتخابي آب و هيدروكربور را جذب مي كنند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] هر ناخالصي همراه گاز را جذب مي كنند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] گاز را كاملاً خشك نموده و نقطه شبنم پائين ايجاد مي نمایند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] در برخورد با آب شكسته و يا ساييده نمي شوند و به يك لايه محافظ نيازي ندارند.
[IMG]file:///C:/DOCUME~1/bensaeid/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif[/IMG] ظرفیت جذب آب بصورت پوند آب جذب شده توسط 100 پوند غربال مولکولی در فشار 5/17 میلیمتر جیوه ودمای 25 درجه سانتیگراد به شکل کروی تعریف می شود.

جدول 3-2 خواص انواع غربال های مولکولی

نوع
قطر اسمی oA
دانسیته دانهlb/ft3
ظرفیت جذب آب (Wt%)
ملکولهای جذب شدنی
مولکولهایی که جذب نمی شوند
موارد کاربرد
3A
3
47
20
H2O,NH3
اتان وبزرگتر از آن
نمزدایی از هیدروکربنهای غیر اشباع
4A
4
45
22
H2S,CO2, SO2,C2H4, C2H6,C3H6
پروپان وبزرگتر ازآن
در سیستم های تبرید، خشک کردن هیدروکربونهای اشباع
5A
5
43
21.5
nC4H9OH
ترکیبات شاخه دار، حلقه های 4 کربنی وبزرگتر
جداسازی پارافین های اشباع از غیر اشباع
10A
8
36
28
ایزوپارافین و اولفین ها
بوتیل آمین نرمال دوتایی وبزرگتر
جداسازی هیدروکربونها آروماتیک
13A
10
38
28.5
پروپیل آمین نرمال دوتایی
(C4H9)3N وبزرگتر
جدب توام H2S,H2O,CO2
AW 300
4
55


مولکولهای قطبی
جداسازی هیدروکربونها اشباع از غیر اشباع
AW 500
4
45

يكي از مهمترين خواص غربال مولكولي داشتن حالت انتخاب و جذب ذرات مولكولي است به طوریکه مي توان به راحتي ايزمرهاي يك هيدروكربور را از مشتقات اصلي آن به روش كاملاً اقتصادي جدا نمود.
به دليل خاصيت فوق العاده شديد در جذب مولكول هاي قطبيH2O,CO2,H2S مي توان به تفكيك هيدروكربورهاي غير اشباع از هيدروكربورهاي اشباع پرداخت.
خواص فيزيكي انواع مواد جاذب الرطوبه در جدول (4-2) داده شده است. در ادامه خواص مهم هر يك از جاذب هاي تجاري شرح داده مي شود.

ماده خواص
سيليكاژل
موبيل سوربيد
آلوميناي فعال نوع R
آلوميناي فعال نوع H
بوكسيت فعال
غربال مولکولی 5A,4A
وزن مخصوص واقعي
2.2-2.1
-
3.3
3.3-3.1
3.4
-
دانسيته دانه
45-38
49
55-52
53-51
52-50
45-40
وزن مخصوص ظاهري
1.2
-
1.6
-
2.0-1.6
1.1
حجم منافذ
65-50
-
51
65
35

گرماي ويژه
0.22
0.25
0.24
-
0.24
0.2
درصد آب باقيمانده پس از احياء
7-4.5
-
6.5
6
4 تا 6
متغير
دماي مورد نياز احياء oF
540-250
450-300
600-350
500
350
600-300
شكل ذرات
دانه اي
كروي
دانه اي
كروي
دانه اي
قرص استوانه
سطح فعال (m2/gr)
-
650
210
390
-

ظرفيت جذب هواي 60% مرطوب
35
33.3
16-14
25-22
10
22

جدول 4-2 خواص فيزيكي انواع مواد خشك كننده تجاری

1. Absorption

2. Adsorption

3. Refrigeration

4. Refrigerant

1.Bauxite

2.Alumina

3. Gels

4. Activated Carbon

5. Molecular Sieves

1. Calcination