نسل ششم جنگنده ها و چالشهای پیش رو :

[Joseph Goebbels]

نسل ششم جنگنده ها و چالشهای پیش رو :

به باور بویینگ ، بالاترین اولویت برای مقامات نیروی هوایی و دریایی امریکا ، برای نسل بعدی هواپیماهای تاکتیکی که قرار است در فاصله زمانی 30-2025 وارد خدمت شوند ، اجتناب از مسایل و مشکلات برنامه های جنگنده های f-22 & f-35 است . در رابطه می باید از تعیین نیازهای بسیار جاه طلبانه ، استفاده از تکنولوژی های کامل نشده ، پیچیدگی برنامه ، تاخیر در توسعه طرح و افزایش هزینه ها که منجر به کاهش تعداد هواپیماهای خریداری شده گردید ، کاملا دوری کرد . لذا ، نیروهای مسلح امریکا می باید نیازهای خود را برای این نوع از هواپیماهای استیلت مافوق صوت چابک و شبکه ای - و به عبارت دیگر ، گران قیمت - به دقت تعیین و تنظیم کنند. به گفته " دیکسی می " مدیر برنامه " جنگنده سلطه هوایی نسل بعدی " در شعبه فانتوم ورکس شرکت بویینگ ، کار اول ما ، قابل خرید ساختن ان است .

به گفته می ، این که نسل ششم شامل چه موارد و ویژگی هایی است ، هنوز کاملا مشخص نمی باشد ؛ ولی امکان خرید و بهای قابل قبول ، یکی از مهم ترین مشخصه هایی است که در گفتگو با خریداران تعیین شده است . به گفته وی ، با توجه به رشد هزینه ها در جنگنده های نسل 5 امریکا و احتمال کاهش بودجه نظامی امریکا در اینده نزدیک ، قیمت ، یک عامل در تصمیم گیری خواهد بود و همانطور که نیازها در حال تعیین خواهد شد . وی افزود که در نیروهای مسلح امریکا هنوز از اصطلاح نسل ششم استفاده می شود نه نسل 2-5 ( دومین سری از نسل پنجم ) ولی انها نمی خواهند در هر مقوله ای تا انتها پیش بروند . به گفته می ، ما در مورد استفاده " بیشتر " در هر مقوله محتاط هستیم .

بیشترین توجه بویینگ در مورد نسل بعدی جنگنده سلطه هوایی مربوط به جایگزین جنگنده ناونشین f/a-18e/f نیرو دریایی امریکا است که کار بر روی ان پس از سال 2015 اغاز خواهد شد و این بهترین فرصت برای بویینگ است که توانایی های ساخت هواپیمای جنگنده خود را حفظ کند . بویینگ در ضمن ، به نیازهای اینده نیرو هوایی نیز توجه ویژه ای دارد و رقابت در این حال حاضر در اختیار شرکت لاکهید مارتین است .

به گفته " می " ، نیرو هوایی امریکا در تعیین نیازها بر ماموریت برتری هوایی متمرکز می باشد ؛ در حالی که نیرو دریایی این کشور ، با اینکه شکاف چشم گیری را در این زمینه توانایی های هوا به هوا خود در سال 2025 مشاهده می کند ، علاقه مند به هواپیمایی چند ماموریته است . ولی در ضمن ، انها نمی خواهند که ان هواپیما ، یک چاقوی سوییسی ( هواپیمای همه کاره ) نظیر f-35 باشد .

ادامه دارد....

ماهنامه دو هواپیما / ش9

[Joseph Goebbels]

مهمترین ویژگی حاصل از این مطالعات ، پس از موضوع قابلیت خرید ، افزایش برد ان نسبت به هواپیماهای موجود است که از طریق ترکیبی از افزایش برد سلاح به دست می اید . به گفته می ، دشمنان ما متوجه شده اند که ما ، نیرو هوایی و دریایی کوتاه برد بیشتری نسبت به هواپیماهای کنونی خود هستیم . توانایی چین در زمینه تهدید ناوهای هواپیمابر امریکا با استفاده از موشک های بالستیک ضد ناو یک عامل عمده در این زمینه به شمار می رود.

به گفته " داریل دیویس " ، رییس شعبه فانتوم ورکس شرکت بویینگ ، " انتظار می رود که هواپیمای جدید دارای شعاع عمل رزمی بدون سوخت گیری هوایی 1250-1000 ناتیکال مایل ( 1850-2300 کیلومتر ) باشد . به عنوان مقایسه ، شعاع عمل رزمی سوپرهورنت و f-35 ، که بخش عمده ای از ناوگان جنگنده های امریکا را در سال 2025 تشکیل خواهند داد ، 500-600 ناتیکال مایل ( 1111-926 کیلومتر ) است " . به گفته می ، لازم است که ما وابستگی خود را به سوخت گیری هوایی کاهش دهیم . زیرا حفظ ناوگان هواپیماهای سوخت رسان ، دشوار و پر هزینه هست.

سرعت نیز بخشی از معادله است و توانایی " ابر پیمایش " احتمالا بخشی از نیاز خواهد بود . به گفته می ، لازم است که این هواپیما مسافت های طولانی را در زمان های کوتاه بپیماید تا به سرعت در فضای رزمی موضع گیری کند . ابر پیمایش - توانایی پیمایش مافوق صوت بدون استفاده از پس سوز - از ویژگی های رپتور است که ارزش خود را در تمرینات رزمی نشان داده است .

افزایش قدرت اتش نیز خواسته دیگری در بالای این فهرست نیازمندی هاست که شامل سلاح های انرژی هدایت شده ، مهمات کوچکتر ، دقیق تر و سلاح های " ماورا صوت " است .

ادامه دارد...

ماهنامه دو هواپیما / ش9

[Joseph Goebbels]

انرژی هدایت شده در شکل سلاح های لیزری برای دفاع از خود و یا امواج پر قدرت میکرو ویو برای انهدام تجهیزات الکترونیکی دشمن ، نیاز بسیار بیشتری به توان تولید برق هواپیما و نیز سیستم های خنک کننده دارند . در همین ارتباط ، ازمایشگاه های تحقیقاتی نیرو هوایی امریکا برنامه " هواپیماهای نسل ششم بهینه شده انرژی " را برای توسعه تکنولوژی های افزایش 5 برابر قدرت الکتریکی و ظرفیت مدیریت انرژی نسبت به f-35 را اغاز کرده اند .


به گفته " می " ، با توجه به نیاز برای افزایش برد و قدرت اتش ، اندازه هواپیما وابسته به کارایی موتور خواهد بود . نقطه شروع ، یک موتور با سیکل متغیر است که تحت برنامه " تکنولوژی موتور چند منظوره قابل انطباق " – که اختصارا ( adaptive ) نامیده می شود – به هدایت ازمایشگاه های تحقیقاتی نیرو هوایی امریکا در دست انجام است و می تواند میزان مصرف سوخت را نسبت به موتور جنگنده های f-22 و f-35 به میزان 25% کاهش دهد .


دیویس انتظار دارد که با توجه به برد و قدرت اتش مورد نیاز ، این هواپیما در محدوده وزن خالی 40000 پوند ( 18 تن ) قرار گیرد . هواپیمایی به بزرگی f/a-18e/f یا f-22 . این موضوع ، راه را برای طراحی هواپیمایی که قادر به انجام عملیات به صورت گزینشی سرنشین دار باز می کند . زیرا به گفته وی ، جریمه وزنی برای حمل یک خلبان توسط چنین هواپیمایی فقط 1 تا 2 درصد وزن خالی هواپیما است .


به گفته می ، " ما در مورد هر دو نوع سرنشین دار و بدون سرنشین سوال کرده ایم . وقتی به هواپیمای بدون سرنشین نگاه می کنیم ، تلاش می کنیم که گزینه سرنشین دار را نیز مورد توجه قرار دهیم " . وی افزود که هر دو نیرو ( نیرو هوایی و دریایی امریکا ) خواستار حفظ گزینه هواپیمای سرنشین دار هستند ؛ ولی در چهار چوب زمانی 2030-2050 ( 1049-1404 شمسی ) ، هنوز مسایلی در رابطه با پیشرفتگی تکنولوژی و نیز امادگی فرهنگی و حقوقی برای بکارگیری وسایل جنگی کاملا خود مختار وجود خواهد داشت .


برای ماموریت نیروی دریایی ، دیویس گفت که بویینگ گفت در حال بررسی هواپیمایی با سطوح مختلفی از چابکی – با توجه به اینکه بصورت سرنشین دار و یا بدون سرنشین عمل کند – است . جنگنده بدون سرنشین " نسل بعد پدافند هوایی " ( ngad ) ، در مانور و شتاب ، میزان "g " را تحمل خواهد کرد که بسیار فراتر از توان تحمل انسان است و ویژگی های پروازی هواپیما با توجه به اینکه دارای سرنشین است و یا بدون سرنشین ، به طور خودکار تنظیم خواهد شد .


به گفته می ، یک اولویت دیگر در طراحی این هواپیما ، در ارتباط با توانایی ان در ارتباط با سایر نیروها از طریق ارتباطات ایمن و خط پر سرعت تبادل داده ها است . در حالی که امروزه نسل جدید هواپیماهای استیلت امریکا ، شامل b-2 ، f-22، f-35 قادر به ارتباط کامل با یکدیگرند ، انها دارای توانایی نحدودی در تبادل اطلاعات با هواپیماهای غیر استیلت هستند . با توجه به اینکه هر هواپیمایی که در حریم هوایی متخاصم پرواز می کند ، یک سکوی حامل حسگر هم به شمار می رود ، لذا نیروهای مسلح امریکا علاقه بیشتری به تبادل داده ها ابراز می کنند .


ادامه دارد..
منبع : ماهنامه دو هواپیما / ش9

[Joseph Goebbels]

یکی دیگر از امکانات مور دنیاز برای این هواپیمای جدید ، توانایی انجام عملیات در شرایطی است که تاسیسات فضایی و مخابراتی دشمن از کار افتاده باشد . تاکید بر توانایی عملیات بدون استفاده ماهواره های مکان یاب ( gps ) و یا مخابراتی ، پس از انجام ازمایشهای ضد ماهواره ای چین در سال 2007 افزایش یافته است . به گفته می " ما فکر نمی کنیم که تا سال 2025 کسی قادر به از کار انداختن کامل این تاسیسات فضایی باشد . ولی لازم است که ما اتکای خود را به انها کاهش دهیم " .



عملیات در حریم هوایی دشمن ، مسئله تکنولوژی استیلت را مطرح می کند که عامل افزایش قیمت جنگنده های f-22 و f-35 بود . " می " افزود که انها ( نیروهای مسلح امریکا ) خواستار کاهش بازتاب ها و انتشارات هواپیما به بهای کاستن از سایر عوامل نیستند . انها خواهان راهبردی متوازن هستند . ولی می باید توجه کنیم که سطح استیلت کنونی ممکن است در چهارچوب زمانی 2025 کافی نباشد . شیوه های مناسب کاستن از سطح انتشارات و بازتاب ها در تمامی طیف های الکترومغناطیسی ، برای تضمین موفقیت عملیاتی وجود دارد ؛ ولی این امکانات نمی باید به بهای کاستن از سایر توانایی ها بدست اید .


بلوغ تکنولوژی – و یا فقدان ان – یک عامل دیگر در افزایش هزینه ها در برنامه f-22 بود . لذا فشار رو به رشدی برای انجام تحقیقاتبه منظور پشتیبانی از برنامه زمان بندی شده برای نسل ششم جنگنده ها وجود دارد .
با توجه به فاصله زمانی حدودا 15 ساله از اغاز برنامه تا ورود به خدمت جنگنده های f-22 و f-35 ، لازم است که تکنولوژی هر چه سریع تر به سطح مورد نیاز برای ورود این هواپیما به خدمت در سال 2025 ارتقا یابند .


برنامه های عمده در این زمینه عبارتند از " تکنولوژی موتور چند منظوره قابل انطباق " و " برنامه یکپارچه سازی موازی وسیله پرنده و تکنولوزی انرژی " . موتور مورد استفاده در تکنولوژی موتور چند منظوره قابل انطباق ، توانایی تغییر جریان و میزان فشار فن را برای بهینه سازی مصرف سوخت و ایجاد یک " جریان سوم " هوا میان بخش مرکزی موتور را به نمایش می گذارد . شرکت رولزرویس ، ازمایشات زمینی این موتور را در سال 2013 ( 1392 ) اغاز خواهد کرد .


در عین حال ، " دفتر تحقیقاتی نیروی دریایی " ( onr ) در حال برنامه ریزی برای یک برنامه اثباتگر { موتور با } تکنولوژی پیشرفته سیکل متغیر است که از سال 2012 ( 1391 ) اغاز خواهد شد و ممکن است شامل ایجاد تغییراتی در موتور در دست تکمیل نیروی هوایی برای پاسخگویی به نیازهای خاص نیروی دریایی ، شامل کاهش صدای موتور در حین عملیات بر فراز عرشه ناوهواپیمابر باشد .


در حال حاضر ، هر دو نیروی هوایی و دریایی امریکا سرگرم تعیین نیازهای خود هستند . نیروی دریایی تخمین نیازهای اولیه عملیاتی برای جنگنده نسل بعدی را در پایان سال 2009 ( 1388 ) به پایان رساند ؛ در حالی که در نیروی هوایی این کار ادامه دارد . نیروی دریایی انتظار دارد که " تحلیل گزینه ها " را به عنوان گام بعدی این برنامه در سال مالی 2012 ( 1391 ) اغاز کند .


با توجه به تاریخ پیش بینی شده برای ورود جنگنده جدید در سال 2025 در نیروی دریایی و 2030 ( 1409 ) در نیروی هوایی امریکا و امکان استفاده هر دو نیرو از تکنولوژی مشابه ، هنوز هیچ یک از انها پیشنهادی را در مور داغاز یک برنامه مشترک ارائه نداده اند .


نسل های جنگنده ها :
تعریف نسل جنگنده ها ، همواره موضوع بحث های زیادی بوده است . با این حال ، اکثریت کارشناسان بر تقسیم نسل ها به شیوه زیر موافقند :


نسل 1 : اغاز استفاده از پیشرانه جت ( مثال : جنگنده های مسراشمیت 262 المانی و f-80 امریکایی )


نسل 2 : استفاده از بالهای رو به عقب ، رادار های فقط فاصله یاب ، موشکهای گرمایاب ( مثال : میگ -15 روسی و f-86 امریکایی )


نسل 3 : توانایی پرواز با سرعت مافوق ، رادار پالس ، توانایی سرنگون کردن هدف در ورای دید بصری ( مثال : f-100 ، f-106 ، f-4 ، میگ -19 ، میگ -21 ، میگ -23 ، میراژ 3 و میراژ اف -1 )


نسل 4 : استفاده از رادار پالس داپلر ، قابلیت مانور زیاد ، توانایی دید پایین – شلیک به پایین ( مثال : f-14 ، f-15 ، f-16 ، میگ -29 ، میراژ 2000 )


نسل 4 + : چابکی زیاد ، ادغام عملکرد حسگرها ، کاهش سطح مقطع راداری ( مثال : یورو فایتر تایفون ، رافال ، سوخو – 30 ، نمونه های پیشرفته f-16 ، و f-18 )


نسل 4 ++ : استفاده از رادارهای کاوش فعال الکترونیکی ، کاهش بیشتر سطح مقطع راداری ، توانایی محدود ابرپیمایش ( پرواز مافوق صوت بدون استفاده از پس سوز ) ( مثال : سوخو-35 ، f-15se )


نسل 5 : استیلت کامل ، مخازن حمل سلاح در داخل بدنه ، چابکی فوق العاده ، ادغام کامل عملکرد حسگرها ، سیستم های یکپارچه الکترونیک پروازی ، توانایی کامل یا محدود ابرپیمایش ( مثال : f-22 ، f-35 ، تی -50 روسی و احتمالا j-20 چینی )


نسل 6 : فوق العاده استیلت ، کارامد در تمامی شرایط پروازی ( از مادون صوت تا چند ماخ ) ، احتمالا توانایی تغییر شکل در پرواز ، پوسته باهوش ، حسگرهای فوق العاده حساس ، گزینه سرنشین دار یا بی سرنشین ، سلاح های انرژی هدایت شده ( لیزر یا سلاح های میکروویو )


پایان
منبع : ماهنامه دو هواپیما / ش9