رگبرگ زردی گلابی

[farzad879]

رگ برگ زردی گلابی معمولی ترین بیماری گلابی است. روی بسیاری از ارقام گلابی نشانه های این بیماری بروز نمی کند؛ بیشتر ارقام، نشانه های این بیماری را به صورت خفیف بروز می دهند. به دلیل بودن نشانه های مشخص در این بیماری خزانه کارها و باغداران به فراوانی از اندام های درختان بیمار برای ازدیاد استفاده می کنند. استفاده های فراوان از قطعات درختان بیمار به منظور پیوند و یا تکثیر آنها، علت اصلی انتشار جهانی رگبرگ، زردی گلابی است.


میزان خسارت ناشی از ویروس گلبرگ زردی سؤال برانگیز است. چنان چه ویروس تنها عامل بیماری باشد. تأثیر منفی بیماری روی رشد و نمو و عملکرد درخت حداقل است. سویه های خفیف بیماری تا ۶ سال پس از آلودگی درختان هم موجب کاهش رشد گلابی رقم دوآنژو یا بوره باسک نمی شوند. با این همه، چنانچه ویروس عامل این بیماری با ویروسی دیگر یا با یک میکوپلاسما همراه باشد، کاهش رشد درختان مبتلا به بیماری به ۵۰% می رسد.
قبلاً رگبرگ زردی، پیسه قرمز، و موزائیک گلابی را به ویروسها متفاوت منسوب می کردند. اصطلاح موزائیک گلابی را هم برای شرح آنچه که در حال حاضر موزائیک نقش حلقوی گلابی، نامیده می شود، به کار می بردند امروزه، رگبرگ زردی و پیسه قرمز را نشانه های یک نوع ویروس می شناسند.

نشانه های بیماری
نشانه های رگبرگ زردی به شکل لکه های کم رنگ که محدوده ی آنها به دشواری مشخص می شود، روی رگبرگ برگ های کوچکتر ظاهر می شود. معمولاً این لکه ها قسمت های کوتاهی از رگبرگچ ها را فرا می گیرد (عکس ۱۳۱). این لکه ها در برگ های روی شاخه های روییده در همان سال واضح تر است و چنانچه برگ آلوده را جلو نور بگیریم آسانتر می توان لکه ها را دید.
قبل از آنکه نشانه های بیماری شدت پیدا کند و اوایل بروز نشانه ها شاید لازم شود که برگ ها بیش از یک فصل رویشی مورد مطالعه قرار گیرند تا نشانه های بیماری تشخیص داده شوند و این موضوع حتی در مورد مشاهده و تشخیص نشانه ها روی گیاهانی که به عنوان معرف به کار برده می شود مانند پاس کراسان و ۱۳-B نیز صادق است. مشهود ترین نشانه های بیماری، روی گیاهان معرف مایه زده شده و نگهداری شده در گلخانه بروز می کند و بهترین موقع رؤیت آن در هوای سرد و ابری است.
نوعی پیسه قرمز روی برگ های گلابی (عکس ۱۳۱) دیده شده که بر اثر سویه هایی از ویروس عامل رگبرگ زردی به وجود می آید. مقدار و شدت قرمز شدن برگ ها بسته به آب و هوا، رقم درخت، و سویه های ویروس تغییر می کند.
عامل بیماری
دو تیپ ویروس متفاوت همراه بیمار بوده استو در روش دیپ، پیکره هایی دراز و انعطاف پذیر مشاهده شده اند و در مطالعه ی مقاطع بافت های آوند آبکشی که از نمونه های جمع آوری شده در طبیعت به دست آمده اند دسته هایی از پیکره های چوب کبریتی شکل دیده شده اند.

چرخه بیماری و اپیدمیولوژی
برای عامل بیماری، هنوز ناقل شناخته نشده است. این بیماری از قطعات و اندام های گیاهی ازدیادی آلوده، انتشار پیدا می کند. به رغم گزارش های اولیه، این ویروس بذر زاد نیست. بنابراین اگر در استفاده از قطعات و اندام های گیاهی نموده سازی شده، دقت شود موارد بروز بیماری کاهش پیدا می کند.

مبارزه
رگبرگ زردی را با گرما درمانی بافت های آلوده در ۳۷ درجه سانتی گراد و سپس ازدیاد آنها به روش کشت مریستم می توان از محیط حذف کرد. اجرای پروژه بین المنطقه ای در پروسر، واشنگتن، موجب شده که در حال حاضر تقریباً ۸۰ رقم عاری از ویروس رگبرگ زردی در دسترس علاقه مندان باشد.
به همین جهت می توان گفت که اکنون هر کس می تواند رقم تجاری مورد نیاز خود را با اطمینان از عاری بودن آن از ویروس به دست آورد. بیشتر گونه های کلکسیون، جرم پلاسم کوروالیز و بسیاری از ارقام گلابیهای شرقی برای ویروس های شناخته شده نموده سازی شده اند بنابراین استفاده از پیوندکها و پایه های ازدیادی نموده سازی شده با ویروس می تواند موجب کنترل رگبرگ زردی شود.