اردبيل

[نازخاتون]

استان اردبیل یکی از استانهای فلات پهناور ایران است که با بیش از 17880 کیلومتر در شمال غرب ایران واقع و (حدود ۱٫۰۹ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است . و شهر‌ اردبیل، مركز آن‌ است‌.استان اردبیل بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۹ شهرستان ، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان می‌باشد. این استان در سال ۱۳۷۲ از استان آذربایجان شرقی جدا و به استانی مستقل تبدیل شد. استان اردبیل از شمال با 5/282 کیلومتر مرز مشترک توسط شهرستانهای پارس آباد ، اصلاندوز ، بیله سوار ، گرمی و نمینو[[مشکین شهر] با کشور جمهوری آذربایجان همسایه است . دونقطه‌ اصلاندوز و بیله‌ سوار مغان‌ با جمهوری‌ آذربایجان‌ ارتباط‌ زمینی‌ دارد . همسایه جنوبی استان اردبیل ، استان زنجان می باشد که توسط شهرستان خلخال به طول 5/62 کیلومتر مرز مشترک دارد . مرز طبیعی شرقی استان اردبیل رشته کوههای طالش است که بین دو استان اردبیل و گیلان قرار گرفته است و تنها گذرگاه طبیعی بین این دو استان گردنه های زیبا و در عین حال دشوار حیران و اسالم است . استان اردبیل با 175 کیلو متر مرز مشترک توسط شهرستانهای اردبیل- کیوی – خلخال با استان گیلان همسایه است . استان آذربایجان شرقی با 324 کیلومتر مرز مشترک همسایه غربی استان اردبیل است . و بیشترین مرز مشترک را به خود اختصاص داده است . وجود کوه سرافراز سبلان در شهرستان زیبای مشکین شهر از دیدنیهای دیگر استان اردبیل می باشد. استان اردبیل از نظر مختصات جغرافیایی در مدارهای 45 دقیقه و 37 درجه و 42 دقیقه و 39 درجه شمالی نسبت به «گرینویج» و منتهی الیه شمالی و جنوبی نصف النهارهای 55 دقیقه و 48 درجه و 3 دقیقه و 47 درجه منتهی الیه غربی و شرقی قرار دارد و توسط رشته کوههای باغرو و سبلان مشگین شهر در محاصره است . کوههای تالش یا باغرو امتداد سلسله جبال البرز است که استان اردبیل را از استان گیلان جدا می سازد و از خراسان تا قفقاز امتداد دارد . این رشته کوهها از شهرستان اردبیل حدود 40 کیلومتر فاصله دارد و در شرق استان اردبیل قرار گرفته است . کوهسبلان با 4820 متر ارتفاع از سطح دریا فاصله اش با استان اردبیل به اندازه رشته کوههای شرقی آن یعنی 40 کیلومتر در مغرب اردبیل و در شهرستان مشگین شهر قرار گرفته است . کوه آتشفشانی سبلان از دیر باز از احترام خاصی بین مردم مشگین شهر برخوردار بوده است و مثل یک مکان مقدس بسان عقابی که بالهایش را گشوده شهرستان مشگین شهر را در نظر دارد . مردم [مشگین شهر] از دیر باز کوه سبلان را محلی مقدس می شمردند و وجود قبر یکی از پیامبران را به آن نسبت می دهند . ارتفاع حدود 3000 متری مشگین شهر از سطح دریا و وجود کوههای فوق هوای مشگین شهر را سرد و معتدل کرده است که از شهرهای تاریخی و دیدنی استان می باشد . گرمای هوای استاناردبیل در گرمترین فصل سال به ندرت از 30 درجه تجاوز می کند ولی مغان که در منتهی الیه شمالی استان قرار دارد با ارتفاع کمش از سطع دریا دارای آب و هوای گرم و شرجی است . جغرافیای‌ عمومی‌ شهرستان‌ اردبیل از ارتفاعات‌ كوهستان‌های‌ سبلان‌،طالش‌ و بزغوش‌، متأثر است‌.بیشتر نواحی‌ اردبیل بیش‌ از ۳ هزار متر از سطح‌ دریا ارتفاع‌ دارد. قله‌ سبلان‌ با ارتفاع ‌۴۸20 متر در شهرستان [خیاو] یا همان [مشگین شهر‌] واقع‌ شده‌ و در اعتدال‌ هوای‌ آن‌ نقش‌ عمده‌ای‌ دارد. شهرستان‌ اردبیل از مناطق‌ سرد سیر ایران‌ است‌ و بین ‌۵ تا ۸ ماه‌ در سال‌ دارای هوایی سرد است‌. زمستان‌های‌ بسیار سرد و تابستان‌های‌ معتدل‌ از ویژگی‌های‌ آب‌ و هوائی ‌اردبیل‌ است‌.استان اردبیل زادگاه علما و مفاخر دینیبزرگی همچون [آیت الله مشگینی] و [سعدالدین وراوینی] (اهل مشگین شهر) است . جمعیت استان اردبیل بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ برابر یک میلیون و ۲۲۸ هزار نفر می‌باشد كه 48/7 درصد آن‌ شهرنشین‌، ۱/۵۱ درصد آن‌ روستانشین‌ و ۲/۲ درصد دیگر آن‌ غیر ساكن‌ و عشایر بوده‌اند.که بعد از مرکز استان [شهرستان مشگین شهر] بزرگترین و پرجمعیت ترین شهرستان استان می باشد. مورخان قدیم اردبیل را به نام «آرتاویل» معرفی کرده و آنرا واژه‌ای اوستائی دانستند که از دو کلمهٔ ”ارتا (مقدس)“ و ”ویل (شهر)“ که معنی شهر مقدس را می‌دهد تشگیل یافته است و بسیاری‌ از مورخان‌ اسلامی‌بنای‌ شهر اردبیل را به‌ فیروز پادشاه‌ ساسانی (‌4۸۹ - ۴۵۷ م‌) نسبت‌ می‌دهند . اردبیل در زمان‌ هخامنشیان‌ اهمیت‌ سیاسی‌ و نظامی‌ مهمی‌ داشت‌ و مركز استقرار اردوی‌ ایران‌ جهت‌ حفظ‌ و نگهداری‌ مرزهای‌ شمالی‌ ایران‌ بود. به‌ روایت‌ اوستا،. زرتشت پیامبر ایرانی در کنار رود ”دائی‌تا“ که امروزه ارس نامیده می‌شود به دنیا آمد و در کوه سبلان [مشگین شهر] کتاب خود را نوشت و برای ترویج دین خود به شهر ”بادان پیروز“ که اردبیل امروزی است رفت عده‌ای به او ایمان آوردند و در این ناحیه جنگی روی داد که در این جنگ زردشتیان برهمه روستاها و قصبه‌های اطراف اردبیل دست یافتند... قدیمی ترین آثار تاریخی استان اردبیل مربوط به [محوطه باستانی شهریری] [مشگین شهر] می باشد. دوران زندگی و دعوت آن پیام رسان باستانی ایران تقریبا ده قرن پیش از میلاد مسیح و یا سی قرن قبل از این تاریخ بوده است با توجه به این مطلب از پیدایش اردبیل پیش از سی قرن می گذرد و تاریخ آن به دوره های اول مهاجرت آریاها به سرزمین ایران می رسد . به قول مورخان آغاز آن مهاجرت از سه هزار قرن تا قرن چهاردهم قبل از میلاد بوده است . اگر «اورارتو» ها اولین قوم آریایی باشند که در این این سامان سکونت کرده و در بنای اردبیل موثر بوده اند تاریخ اردبیل خیلی قدیمتر از آن خواهد بود که با ظهور زرتشت نسبت به اردبیل عنوان شده است . در زمان‌ حمله‌ عرب‌ها به‌ ایران (‌22هجری‌ قمری‌) اردبیل بزرگترین‌ شهر آذربایجان‌ بود كه‌ به‌ دست‌ سپاهیان ‌اسلام‌ افتاد. بین‌ سال‌های ۲۶۷ تا ۳۱۷ ه. ق‌ این‌ شهر مركز حكمرانی‌ طایفه‌ بنی‌ ساج‌ بود كه‌ حكومت‌ را از مراغه ‌به‌ اردبیل انتقال‌ داده‌ بودند. اردبیل تا حمله‌ مغول‌ مركز حكومت‌ آذربایجان‌ بود. شاه‌ اسماعیل بن حیدر صفویفرزند [شیخ حیدر صفوی] حاکم وقت مشگین شهر برای‌ تشكیل‌حكومت‌ واحد ایرانی‌ از مشگین شهر قیام‌ كرد و تبریز را در سال ۹۰۶ ه.ق‌ پایتخت‌ رسمی‌ ایران‌ قرار داد. در دوره‌صفوی‌ اردبیل‌ از لحاظ‌ سیاسی‌ و اقتصادی‌ سرآمد شهرهای‌ ایران‌ بود. این‌ شهر در مسیر شاهراه‌ تجاری‌ ایران‌ واروپا قرار داشت‌ و ابریشم‌ و مال‌ التجاره‌ وارده‌ از گیلان‌ از طریق‌ اردبیل به‌ اروپا صادر می‌شد. استان اردبیل با داشتن دهها جاذبه طبیعی و تاریخی یکی از قطبهای عمده سیاحتی کشور محسوب میشود تفرجگاه سرسبز گردنه حیران ، دامنه های کوه پوشیده از برف سبلان ، آبگرمهای معدنی ، دریاچه ها و تالابهای طبیعی ، آب و هوای مطبوع و دهها بنای ارزشمند تاریخی از جمله جاذبه های سیاحتی استان اردبیل بشمار میروند. یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل،چشمه‌های آبگرم این استان واقع در شهر سرعین در ۳۰ کیلومتری شهر اردبیل است. گرمترین آبگرم جهان به نام آبگرم قینرجه مشگین شهر با دمای 86 درجه سانتی گراد می باشد علاوه بر این، ۱۴ چشمه‌ آب معدنی دیگر در شهرهای دیگر استان از جمله مشگین شهر وجود دارد.

[نازخاتون]

کوهستان سبلان در جنوب شرقی مشگین شهر و در فاصله ۲۵ کیلومتری آن واقع شده است. این کوهستان دارای پوشش گیاهی متنوعی است و بیش از ۳۰۰۰ گونه گیاهی در آن شناسایی شده است. این کوه، یکی از آتشفشان‌های خاموش کشور محسوب می‌شود و ارتفاع بلندترین قله این کوه که سلطان ساوالان نام دارد، ۴۸۰۰ متر از سطح دریا می‌باشد. بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از ده اثر باستانی مهم کشور به‌شمار می‌رود. این بنا در سال ۷۶۵ هجری بنا شده‌است و در طول زمان مورد احترام پادشاهان صفوی بوده‌است. بنای کنونی این بقعه شامل مجموعه‌ای از گورهای شاهان و شاهزادگان صفوی و چند ساختمان دیگر (ازجمله مسجد، چینی‌خانه، حرم‌خانه و ...) می‌شود. در سال ۱۳۸۶ تلاش‌هایی برای ثبت این اثر در فهرست آثار جهانی یونسکو آغاز شده‌است. [بقعه شیخ حیدر] نیز در مشگین شهر یکی از آثار تاریخی و دیدنی استان می باشد
دریاچهشورابیل در ۲ کیلومتری جنوب شهر اردبیل واقع شده است و مساحت آن ۱۲۰ هکتار است. آب این دریاچهشور و برای مصارف کشاورزی غیرقابل استفاده است. اما در حال حاضر نوعی ماهی در آن پرورش داده می‌شود.شورابیل در زبان تالشی یعنی دریاچه شور.[پارک جنگلی مشگین شهر] دیدنی ترین جای [استان اردبیل] می باشد جنگل‌های اطراف جاده آستارا به اردبیل موسوم به گردنه حیران مجموعه جنگل‌های 'فندق‌لو پیکره سنگی بابا داودعنبران ، پل های تاریخی و جنگلهای مشه سویی جنگلهای اطراف خلخال از جمله جنگل‌های واقع در استان اردبیل هستند. سرعین و چشمه های معدنی و آب گرمهای آن سالانه هزاران مهمان و توریسم را جذب خود می کند .
دریاچه نِئوردریاچه‌ای در حدود چهل کیلومتری شرق شهر اردبیل در استان اردبیل است. ماهی‌های دریاچهنئور هر سال پیش از زمستان صید و جمع‌آوری می‌شوند زیرا در اثر یخ زدن دریاچه این ماهی‌ها نمی‌توانند در زمستان زنده بمانند و پس از زمستان دوباره ماهی‌های کوچک پرورشی در نئور رها می‌شوند. با بهره‌گیری از آب این دریاچه، تعدادی استخر پرورش ماهی نیز در پیرامون اردبیل درست شده است. سه دشت حاصلخیز مغان بمساحت 90000 هکتار در قسمت شمال استان و دشت اردبیل بمساحت 90000 هکتار در مرکز استان و دشت مشگین شهر با مساحت 53700 هکتار در غرب استان واقع شده اند . با توجه به مطالب فوق در کل می توان گفت که استان اردبيل به لحاظ طبيعی, تاريخی, اجتماعی و فرهنگی ازمناطق پررونق و ارزشمند ايران است. وضعيت خاص زمين شناسی و توپوگرافی منطقه باعث ايجاد جاذبه های طبيعی و چشم اندازهای بسيار زيبايی شده و بر غنای طبيعی منطقه افزوده است. در بيش تر شهرستان های استان؛ آثار طبيعی و تاريخی زيادی پراکنده شده اند. کوهستان پرشکوه سبلان با قله آتشفشانی سبلان و چشمه های آب گرم و درياچه های طبيعی كوچك ولی پرشمار، مهم ترين جاذبه طبيعی شهرستان اردبیل محسوب می شود. آبشار گورگور سبلان ، گردنه ناو خلخال كه از داخل جنگل های طالش به جاده رشت وآستارا متصل می ‌شود و گردنه حيران که يکی اززيباترين و بی نظيرترين چشم اندازهای طبيعی ايران است‏, در اين استان واقع شده است. زندگی با صفا و دور از دنيای صنعتی عشايرشاهسون و ديگر ايل ها در دامنه های سبلان به راستی حيرت هر بازديد كننده ای را بر می انگيزد. استان اردبیل هم چنين دارای بناهای تاريخی و مکان های ديدنی زيادی است که برخی از آن ها هم چون بقعه شيخ صفی الدين اردبيلی شامل بناهای متعدد‎‎ از دوره های مختلف می شود و با رفتن به يک مکان ديدنی می توان از چندين اثر تاريخی و قديمی بازديد کرد. تپه های باستانی، حمام های قديمی، عمارت های بزرگ، گورستان های مشاهير و بقعه های مقدس و تاريخی از ديگر ديدنی های شهرستان اردبیل هستند كه در كنار صنايع دستی و جاذبه های اجتماعی و فرهنگی منطقه جاذبه های كم نظيری را فراهم كرده اند.

[نازخاتون]

تصاوير استان اردبيل

http://www.ardabilcity.com/wiki/inde...A8%DB%8C%D9%84

[نازخاتون]

[محسن آزماینده]

سرزمین سبز سبلان، اردبیل

طبیعت سحرانگیز استان زیبا منظر اردبیل با الهام از نفس حیات بخش بهار جامه سبزی از گیاهان لطیف به تن می کند و نقطه نقطه آن با گلهای هزار رنگ و زیبا نقش به گونه ای دلفریب آراسته می شود و رایحه روح نواز آن هرگذر و مسافری را جان تازه می بخشد.



جای جای سرزمین سبز سبلان با صدای احیاگر باد و هوای جان بخش بهار با طراوت و لطافت وصف ناپذیری سبز و شاداب می گردد و فرش رنگین مخملی اش را به گونه ای زیبا به قدوم مهمانانش می گسترد.
دامن خیال انگیز و پرنقش و نگار کوهستان پر صلابت سبلان، چشمه ساران و جویباران روان از سینه پرمهر خاک، چمن زارهای بی بدیل طبیعی، ییلاقهای با صفای «باغرو»، کرانه های فرح بخش دریاچه گوهرنشان «نئور»، آب های گرم و شفابخش معدنی در دو سوی سبلان اسرارآمیز، صدای دل نشین مرغکان شکرسخن، لاله زاران گسترده بر صحیفه خاک، شرشر گوش نواز آبشاران قشنگ و هزاران نعمت گسترده در این دشت و دمن هریک موهبتی از کرم و بخشش خدای سبحان و مایه حیرت و ادراک عمیق از تبحر و چیره دستی خالق عالمیان.



شهرستان اردبیل در فاصله ۴۰ کیلومتری مرز ایران و جمهوری آذربایجان قرار دارد و در میان دشت وسیعی به طول ۴۵ کیلومتر در پای کوه سبلان و در ۵۹۱ کیلومتری نهران واقع شده است. هوای شهرستان اردبیل در بهار و تابستان معتدل و خنک و مطبوع می باشد و از عمده ترین محصولات اردبیل می توان به عسل، سیب زمینی، بذر چغندر قند و لبنیات اشاره کرد.

جاذبه های گردشگری وآثار تاریخی اردبیل
مجموعه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی مربوط به دوره صفوی، مقبره شیخ جبرائیل جد شاه اسماعیل صفوی، موزه بقعه شیخ صفی، مسجد جامع مربوط به دوره سلجوقی، مجموعه بازار تاریخی اردبیل، ده پل تاریخی مربوط به دوره صفوی، مجتمع تفریحی و توریستی کوثر(دریاچه شورابیل) و… می باشد.

مجموعه بازار اردبیل نیز با سراها، تیمچه ها و راسته های متعدد متعلق به دوران صفوی بوده و یادآور دوران طلایی جاده ابریشم است.



اردبیل علاوه بر آثار تاریخی جاذبه های طبیعی منحصر به فردخاصی دارد که هر سال پذیرای هزاران مسافری است که از اقصی نقاط کشور برای گذراندن بهار و تابستان به این منطقه مسافرت می کنند تا در کنار طبیعت زیبا، در چشمه های شفابخش آب گرم های معدنی سرعین تن به آب بزنند.
استان اردبیل در اکثر نقاط کشور پهناور ایران قبل از هرچیز به چشمه های معدنی جوشان از دامنه کوه سبلان معروف بوده و این ویژگی طبیعی بیشترین سهم را در جذب گردشگران به این استان اختصاص داده است. دهها آب گرم معدنی جوشنده از اعماق زمین با خواص طبی مختلف گردشگران را از نقاط مختلف کشور و کشورهای خارجی به سوی خود می کشاند.
کارشناسان می گویند مجموعه آبهای معدنی استان اردبیل که درخود انواع ترکیبات شیمیایی را دارند، در معالجه بیماری های مختلف تاثیر شگرفی دارند، گرچه هم اکنون نگرش اغلب گردشگران به چشمه های معدنی این استان نگرش تفریحی است، اما بسیاری از افراد نیز که از بیماری های مختلف در رنج هستند بهبود کامل خود را با اسنحمام در این آبها به دست آورده اند.




سرعین
سرعین با مجموعه آبهای معدنی خود مشهورترین مجتمع توریستی استان اردبیل می باشد که ۹چشمه آب معدنی با خواص درمانی گوناگون را در خود جای داده است. آب گرم های آب چشم، پهن سوئی، ژنرال، ساری سو، قهوه سویی، گاومیش گلی، بش باجیلار، مجتمع آب گرم آب درمانی و ویلادرق با درجه حرارت بین ۱۶ تا ۴۵ درجه سانتیگراد چشمه های معدنی این شهر توریستی را تشکیل می دهند. به گفته کارشناسان آبهای معدنی ژنرال، پهن سوئی، قهوه سویی، قره سو که از لایه های معادن مس می جوشد دارای خواصی تاثیر گذار در معالجه امراض رماتیسمی، دردهای مفصلی و اعصاب می باشند. این عده می گویند: آب معدنی ویلادرق که در روستای زیبا و سرسبزی به همین نام واقع است برخلاف سایر چشمه های معدنی سرعین دارای آب سرد بوده و علاوه بر استحمام به عنوان یک نوشیدنی موثر نیز مورد مصرف قرار می گیرد، آب این چشمه دارای مزه ترش و گاز دار بوده و برای امراض گوارشی به ویژه سوء هاضمه بسیار موثر می باشد .



سردابه
منطقه سیاحتی « سردابه» نیز با آب گرم معروف خود در ۲۵ کیلومتری شمال غرب شهر اردبیل در منطقه ییلاقی در دامنه سبلان واقع است. چشمه آب معدنی این منطقه با آب دهی ۲۵ لیتر در ثانیه و حرارت ۳۵ درجه سانتیگراد دارای ترکیبات شیمیایی کلسیم، سولفات کلسیم، سولفات منیزیم، سولفات سدیم و نمک می باشد و به اعتقاد متخصصین در معالجه بیمای یرقان تاثیر بسزایی دارد.



چشمه معدنی «قرتور سوئی» به همراه چند چشمه مکمل و کوچک که در دامنه غرب سبلان و در شهرستان مشکین شهر واقع می باشد به علت مجاورت با معادن گوگرد دارای ترکیبات گاز سولفور بوده و در معالجه امراض جلدی بسیار مفید است.

[محسن آزماینده]

يه عكس از طبيعت اردبيل