آفات و بیماریهای درختان زیتون

[moji5]

مگس میوه زیتونBactrocera olea

Fruit Fly (Diptera: Tephritidae)

مقدمه:
مگس میوه زیتون یک آفت مهم زیتون در بیشتر کشورهای حاشیه دریای مدیترانه است. لاروهامونوفاژهستند ومنحصرا از میوه زیتون تغذیه می کنند حشرات بالغ نیز ازشهد، عسلک به طور فرصت طلبانه ازمنابع شیرابه یا غذاهای نیمه جامد تغذیه می کننند . با تونل هایی که توسط لارو در داخل میوه ایجاد می کند زخم ایجاد می شود و 30% از محصول زیتون کاسته می شود در کشور های مدیترانه وبه خصوص در یونان و ایتالیا که بیشترین تولید اقتصادی در آنجا است.

مگس میوه زیتون به طور اساسی یک آفت جدی در کشت زیتون ها در سراسر این منطقه می باشد. آن مشاهده شده در اکتبر 1998 در کالیفرنیا،در منطقه لوس آنجلس ، و بعد ازاین انتشار یافته به شمال کالیفرنیا 1999، سنترال والی 2000، و به مارین ، ناپا، سونوما، 2001 ، شاستا، الدورادو، و لیک 2002 (vorela and vossen 2003) . زیتون ها پرورش می یابند به صورت تجاری در کالیفرنیا برای میوه ودر مقیاس کمتر آنها پرورش می یابند معمولا بصورت زینتی . درفلوریدا ،درختان زیتون کند رشد هستند و همیشه سبز که ممکن است پرورش یابند به صورت زینتی اما نسبت به میوه کاربرد تجاری ندارند . درختان زیتون به طورگسترده به عنوان زینتی در فلوریدا استفاده می شوند و میوه این درختان ممکن است گسترش مگس میوه زیتون را تامین کند. از این رو استان و ایالت برنامه ای را باید برای نگهداری و مراقبت در برابر مگس میوه زیتون دنبال کند .اکثر اوقات لاروها و شفیره ها مانعی در برابر زیتون منطقه مدیترانه هستند، و بعضی اوقات حشرات بالغ نیز درامتداد لاروها و شفیره قرار می گیرند .

گسترش آفت:
حوزه مدیترانه ،شمال،شرق ، وجنوب آفریقا،جزایر قناری،هند،غرب آسیا، وظاهرا هرجایی که زیتون ها (جنس زیتون) وجود دارد در نیمکره شرقی . در نیمکره غربی آن در کالیفرنیا وجود دارد.

شناسایی :
مراحل نابالغ مانند ظهور دیگر مگس های میوه است بویژه Bactrocera spp . فیلیپ شرح داد به تفصیل شرح لارو را . مگس میوه زیتون یکی از گونه های کوچک در این جنس است. ماده بالغ تقریبا mm5 طول دارد، ودارای بال پهن که تقریبا mm10 است. بالها اساسا شفاف هستند ومشخص شده اند برنگ قهوه ای ، شامل نقاطی در نوک بال. قفسه سینه سیاه رنگ است . سطح پشتی با کرکهای نقره ای رنگ با 2 خط موازی می باشند . بازوها، یا شانه ها و فضای بالا و پایین بالها زرد هستند . بخش داخلی سپرچه سیاه رنگ است . وبخش پشتی زرد رنگ است شکم سیاه رنگ ،پوشیده شده به صورت پراکنده با کرک خاکستری رنگ. بخش های اساسی با خطوط متقاطع رنگ پریده مشخص شده است و خطوط موازی نا منظم یا خال های برنگ قهوه ای مایل به قرمز در مرکز انتهای بخش ها مشخص شده است . انتهای بخش زرد مایل به قرمز . غلاف تخمریز سیاه رنگ است ، با تخمریز برنگ قرمز.

تاریخچه زندگی وعادات :
در منطقه مدیترانه سالانه 5-2 نسل از مگس ها بوجود می آید .زمستانگذرانی در مرحله شفیره گی چند سانتی متر زیر خاک و برگ های ریخته شده می باشد و مگس های بالغ از مارس تا می پدیدار می شوند. که بستگی دارد به عرض جغرافیایی و دما. در شرایط تابستان ، دوره قبل از تخمگذاری از 10-6 روز تاقبل از تخمگذاری می باشد.در زمان طولانی نیاز دارد ابتدا به دما ولی نه زیاد. در دوره قبل از تخمگذاری حشره ماده به عمل می آورد تخمدان را و ابتدا دستگاه تخمگذاری را. ابتدا در ماه ژوئن حشرات ماده به صورت فعال جستجو می کنند وتخمریزی دراوایل بوجودآمدن میوه های زیتون است. روزانه ممکن است 12-10 تخم بگذارند ،معمولا یک تخم در هر میوه زیتون و حدود 250-200 تخم در دوره زندگی می گذارند. ماده ها با تخمریز میوه را سوراخ می کنند و تخم را در زیر پوست میوه قرار می دهند . ارو مگس تغذیه می کند از بافت میوه ، تااینکه میوه از درخت بریزد . مراحل تخم ،لارو، و شفیره به ترتیب 3-2،14-10،و حدود 10روز در تابستان در یوگسلاوی طول می کشد. مدت سیکل زندگی گونه از 1تا 6یا7 ماه می باشد. مگس های نر صداهای گوش خراش یا سیگنال های طولانی اظهار علاقه را تولید می کنند. اظهار علاقه وجفتگیری در هنگام غروب اتفاق می افتد نزدیک به اواخر دوره روشنایی روز. مگس های ماده میوه زیتون فرمون چند ترکیبی تولید می کنند، وفقط مگس های ماده تفریتید قادر به تولید این فرمون هستند؛نرها نیز فرمون تولید می کنند در دیگر مگس های تفریتید که در حال مطالعه است. قسمت عمده ترکیب فرمون 1,7–dioxaspiro [5.5]undecane است که آن بنسبت در مدت طولانی برای نرها جذب کننده است. مگس های نر معمولا این ترکیب راتولید می کنند و نر ها را جذب می کنند اما ماده ها نمی توتنند جذب شوند به این ترکیب جنسی . مگس های ماده وحشی احتمالا چندین بار در طول مدت زندگی جفتگیری می کنند.

میزبان ها:
زیتون ها – جنس زیتون olea spp

روش های مدیریت کنترل:
در نیمکره شرقی،حشره کشهایی که به صورت طعمه مسموم یا اسپری(محلول پاشی) در هوا برای کنترل مگس میوه زیتون استفاده می شود. تکنیک ها بیشتر در شرایط ملایم تست می شوند یا استفاده می شوند در محیط های محدود که از پرتوافشانی استفاده می شود برای استرلیزه کردن نرهاو فرمون ها. هر دو جنس می توانند استرلیزه شوند با 12-8 کراد (80-120 Gy radiation) که در شفیره ها باپهنای بیشتر انجام می شود. سنتز 1.5.7-trioxaspiro [5.5] undecane شبیه ترکیب عمده فرمون است،که سنتز شده می باشند وتست شده و تحت شرایط بهینه که آن مثل تر کیب طبیعی جذب می کند اما نمی توان ازآن به مدت طولانی در تله ها نسبت به ماده طبیعی استفاده کرد. گذاشتن تخته 3لایه کوچک مربع شکل به طور شناور درمحلول آبکی (a.i.) 0.1%دلتا مترین به مدت 15دقیقه و اضافه کردن طعمه به جایگاه حاوی فرمون جنسی یا بی کربنات آمونیوم ،جلب کننده غذا،ارزش موثری در کنترل آزمایشی باغ بزرگ دارد.
در کالیفرنیا، مدیریت بستگی دارد به محلول پاشی ،تله گذاری مگس های بالغ ،زمان برداشت،مراعات اصول بهداشتی میوه بعد از برداشت،و کنترل بیولوژیکی.

[moji5]

سپردار بنفش زیتون Parlatoria oleae
Hom.: Diaspididae
این حشره اگرچه برای اولین بار از روی درختان زیتون جمع‌آوری شده است ولی به عده زیادی از درختان میوه دانه‌دار، هسته‌دار، گیاهان زینتی و جنگلی حمله می‌نماید. این سپردار روی برگ، شاخه، تنه و میوه زندگی می‌کند و در محلی که خرطوم خود را در بافت گیاه فرو می‌نماید، کلروفیل گیاه میزبان از بین رفته و به جای آن لکه گرد و قرمز ارغوانی رنگی به وجود می‌آید. در روی تنه و سرشاخه محل تجمع شپشک‌ها، لکه‌های قهوه‌ای رنگ مشاهده می‌شود که تصور می‌رود یک نوع بیماری فیزیولوژیک باشد. این وضعیت روی میوه‌های مختلف نیز مشاهده می‌شود و اغلب ممکن است با علائم بیماریهای گیاهی خاص اشتباه شود. حمله و تغذیه این شپشک باعث ضعف درختان میوه و آماده شدن آنها برای حمله سوسکهای پوستخوار و سایر آفات درجه دوم می‌شود.

زیست‌شناسی و مشخصات
در نقاط معتدل سرد زمستان را به صورت پوره سن دو و در نواحی گرمتر به صورت حشرات کامل نابالغ در روی شاخه‌ها و تنه درختان به سر می‌برد. حشرات ماده به رنگ بنفش تیره، فاقد بال، پا و شاخک می‌باشند. بدن حشره را پولک خاکستری رنگی پوشانده است و جلد لاروی به رنگ قرمز در کنار سپر قرار دارد. حشرات ماده در اواخر فروردین ماه و اوایل اردیبهشت ماه شروع به تخم‌ریزی می‌کنند. دوره نشو و نمای جنینی حدود 20 روز می‌باشد. پس از آن پورهایی به رنگ ارغوانی روشن از تخم خارج می‌شوند که دارای شش پا و یک جفت شاخک مودار می‌باشند. سطح بدن نیز از موهای پراکنده پوشیده است. پوره‌ها به آسانی بوسیله باد منتقل می‌شوند. دوره زندگی بسته به شرایط فصل در حود 30 تا 50 روز است و 2 تا 3 نسل در سال دارد.

مبارزه:
کنترل بیولوژیک: کفشدوزکهای شکارگر Col.: Coccinelidae
1- Chilocorus bipustulatus
2- Exochomus quadripustulatus
زنبورهای پارازیتوئید Hymenoptera: Aphelinidae
1- Fiscus testaceus
2- Aphytis proclia
3- Aphytis mytilaspidis
4- Aphytis chrysomphali var. mazandranica
5- Aphytis maculicornis
کنترل شیمیایی:
مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پوره‌های از زیر سپر خارج شده باشند.
1. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2در هزار
2. اتیون EC47% و 1.5 درهزار
3. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار
4. کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8% و 1.5- 1 درهزار
5. روغن امولسیون شونده O 80% و 0.5 درصد
مبارزه زمستانه: این مبارزه اغلب در مورد گونه‌هایی عمل می‌شود که حشره به صورت پوره و یا حشره کامل می‌باشد. این روش در مورد شپشکهای زیر خانواده Lecaninae که دارای بدن بدون محافظ می‌باشند خیلی مؤثر است (مانند شپشک سیاه زیتون). سم‌پاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن‌پاشی (سموم روغنی Volk) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام می‌شود (روغن‌های زمستانه دارای هیدروکربن اشباع کمتری هستند).

[ریپورتر]

پسيل زيتون olive psyllid

euphyllura olivina

(hom: psyllidae)

در برخي از منابع خانواده پسيل مذكور را aphalaridae ذكر كرده‌اند. پسيل زيتون در ايران در استانهاي گيلان، زنجان، فارس و همچنين در اسفندقه جيرفت ديده شده است.

پسيل زيتون در اوايل بهار مصادف با رويش شاخه‌هاي جوان و باز شدن گلهاي زيتون بيشترين خسارت را باعث مي‌شود. در اين زمان حشره با ترشح مواد مومي سفيد رنگ در محل اتصال شاخه‌ها و روي خوشه‌هاي گل، به راحتي شناخته مي‌گردد. عسلك دفع شده توسط اين حشره موجب رشد قارچ مولد داده و تجمع گرد و خاك مي‌گردد. اين تجمع مانع كربن‌گيري و نيز تلقيح گلهاي زيتون مي‌شود به طوريكه گلهاي درختان آلوده به شدت مي‌ريزند و بندرت ميوه روي آنها تشكيل مي‌گردد.



زيست‌شناسي
اين آفت در شرايط آب و هوايي شيراز زمستان را به حالت حشره كامل بر روي سرشاخه‌ها، در محل اتصال برگ به شاخه، كنار جوانه‌هاي برگ و روي پاجوش‌هاي درختان زيتون به صورت گروههاي 2 تا 6 عدد كه معمولاً نر و ماده هستند به سر مي‌برند. در اوايل فروردين ماه زماني كه متوسط حرارت بالاي 11 درجه سانتيگراد مي‌رسد حشرات زمستان گذران فعال شده و بعد از چند روي جفت‌گيري و تخمريزي مي‌نمايند. تخمريزي از نيمه فروردين ماه شروع و معمولاً تا يك ماه بعد ادامه دارد. تخمريزي حشرات ماده تماماً در داخل جوانه‌هاي برگ و سپس در غنچه گل انجام مي‌گيرد. تعداد تخم به صورت پراكنده از 2 تا 34 عدد متغير مي‌باشد. پوره‌هاي سن يك و دو خسارت خود را به غنچه گل مي‌زنند و ترشحات مومي ناچيز دارند. پوره‌هاي سن سوم در زمان گلدهي و پوره‌هاي سن 4 و 5 در زمان تشكيل ميوه درختان زيتون فعاليت دارند و سبب ريزش گلها و كوچك ماندن ميوه‌ها مي‌گردند. همچنين با ترشحات فراوان رشته‌هاي مومي به درختان منظره تار پنبه‌اي مي‌دهند. حشرات كامل نسل اول در اواخر ارديبهشت و اوايل خردادماه در طبيعت ظاهر مي‌شوند. اين حشرات در نيمه شهريورماه پس از جفت‌گيري، تخمريزي نموده و نسل دوم آفت را ايجاد مي‌نمايند. حشرات كامل نسل دوم اواخر مهر و اوايل آبان ماه در طبيعت ظاهر مي‌شوند و تا بهار سال آينده زمستان گذراني مي‌نمايند. نسل دوم آفت چون مصادف با برداشت محصول مي‌باشد اهميت چنداني ندارد. اين آفت در ساير مناطق كشور يك نسلي است.



کنترل:
1ـ حفظ دشمنان طبيعي در کنترل آفت بسیار حائض اهمیت است.

الف‌ـ كفشدوزك‌ها

1.exochomus quadripustulatus

2.adalia bipunctata

3.chilocorus bipustulatus

3.oenopia conglobata

ب‌ـ زنبورهاي پارازيتوئيد:

1- psyllaephagus sp. (hym.: encyrtidae)

2- tetrastichus sp. (hym.: eulophidae)

ج‌ـ مگس سيرفيد

1- sphaerophoria scripta (dip.: syrphidae)

2- انجام هرس پائیزه وبهاره

3- عدم کاربرد کودهای نیتروژنه

4- انجام آبیاری مناسب

5- روغن پاشی زمستانه

در صورت نیاز به سمپاشی:

1. مالاتیون ec57%و 2.5 در هزار

2. دیازینون ec60% و 1در هزار

[ریپورتر]

شپشک سیاه زیتون
black scale
saissetia oleae bernard.
homoptera/coccidae

این آفت برای نخستین بار در سال 1325 در روی گیاه خرزهره و در روی چند درخت مرکبات در رامسر (دواچی 1325)وسپس در لاهیجان و بندرانزلی (کریوخین1326) در روی بوته های خرزهره دیده شده است.

گرچه در سال پیدایش این آفات در ایران تا جائیکه ممکن بوده است گیاهان و درختان آلوده بریده و سوزانده شده است ولی از قرار معلوم آفت ریشه کن نشده و چند سال بعد در نفاط دیگر گیلان از جمله رودبار ظاهر شده است
به هر حال تا سالهای قبل از 1350 شپشک سیاه زیتون در منطقه ی زیتونکاری رودبار بسیار فراوان بوده است ولی در نتیجه ی سمپاشی های مکرر و منظم و سرمای سخت زمستان جمعیت آفت بسیار کاهش یافته است به طوریکه سالهای بعداز 1354 این آفت به طور پراکنده فقط در روی گیاهان زینتی موجود در برخی از باغهای رامسر و ویلاهای خصوصی کنار دریای خزر دیده شده است
این آفت در بسیاری از مناطق زیتون و مرکبات خیز جهان به ویژه در نقاط گرمسیری و در مناطق با آب و هوای نسبتا سردتر فعلا در روی گیاهان گلخانه ای یافت می شده است.
حمله ی این آفت در روی برگ سرشاخه های جوان و گاهی در روی شاخه های قطور با انبوهی جمعیت کم و بیش زیاد دیده می شود این حشره با خرطوم خود شیره ی گیاهی میزبان را می مکد و حمله ی آن با عسلک چسبناک فراوانی روی شاخه ها و روی گیاه میزبان همراه است

زیان این آفت زمانی شدید تر می شود که یک بیماری قارچی به نام کپک سیاه یا قارچ دوده ای نیز پس از تراوش عسلک روی گیاه به میزبان حمله کرده و در روی عسلک رشد ونمو نموده و مانند لایه ی نازک و سیاه و دوده مانندی از عمل کاربن گیری برگها جلوگیری می نماید سرانجام زیان خود آفت (شپشک ساه زیتون) به همراه پوشش بازدارنده از کپک سیاه به درخت آسیب فراوان رسانیده و مانع تغذیه و انجام فتوسنتز شده رفته رفته درخت مبتلا را تضعیف نموده و سبب ریختن بی موقع برگهای آن شده و نهایتا باروری آن را کاهش داده و سبب خشک شدن و نابودی درخت می گردد


شپشک سیاه زیتون اصلا بومی ایران نبوده است و قبل از سال 1325 نیز گزارشی از وجود آن در ایران در دست نیست ولی این آفت در بسیاری از کشورهایدیگر تولید کننده ی زیتون و در کرانه های دریای مدیترانه وجود داشته و دارد و معلوم نیست چه زمانی و به چه وضعی به ایران آورده شده است
شپشک سیاه زیتون آفتی است چند خوار که به گیاهان زیادی از جمله زیتون خرزهره مرکبات برگ نو گردو سیکاس انار مو قهوه ختمی ارغوان گل سرخ درختان میوه ی تیره ی گل سرخیان مانند بادام سیب گلابی آلو زرد الو و بسیاری از گیاهان دیگر مانند سماق آفتابگردان به ژاپنی بادنجان به مورد زولا کنگر خودرو و غیره از تیره های گوناگون حمله می کند و شماره میزبانهای آن متجاوز از 200 است

ریخت شناسی حشره

حشره ماده:
بدن حشره ی ماده کاملا کروی و کشیده است درازای آن 3تا5.5 و پهنای آن 2 تا 4.5 و بلندی آن 3.5 تا 4.5 میلیمتر و رنگ آن قهوه ای تیره نزدیک به سیاه است
پوسته ی پشتی این حشره سخت و دارای نقش برجسته و آشکاری مانند i است
بدن ماده های جوان دارای برآمدگی کمتر و به رنگ خاکی یا قهوه ای روشن است که با آغاز تخم ریزی کم کم برآمدگی پشتی آنها بیشتر و رنگشان تیره تر می شود.
نمای میکروسکوپی این حشره چنین است : شاخک حشره ی ماده دارای 8 بند است که بند سوم آن بلندتر از دیگر بندهاست.در پوسته ی پشتی غده های لوله ای کوچکی وجود دارد که دهانه ی هر یک از آنها به میان یاخته ی بیضی چند وجهی نامنظمی باز می شود
خارهای پشتی بدن کلفت و به شکل مخروط کشیده ای است
موهای کناری بدن کم و بیش کلفت و بلند و نوک بیشتر آنها دانه دار است
در دو طرف سینه در برابر هر یک از سوراخهای دمی سه عدد خار دیده می شود که خار میانی آنها خیلی بلندتر است و 22 تا 43 غده ی پنج یاخته ای از نزدیک این خارها تا پهلوی سوراخ دمی چیده شده است
درازای صفحه آنان نزدیک دو برابر پهنا و در سر آن سه موی کوتاه وجود دارد حلقه ی کیتینی آنان نیز 8 موی کم و بیش بلند دارد تخم های شپشک سیاه بیضی شکل به درازای 0.3 میلیمتر و رنگ آنها در آغاز سفید مرواریدی است که کم کم نارنجی شده و نزدیک بازشدن تخمها به رنگ سرخ کم رنگ دیده می شود


پوره سن یکم:
بدن پوره های سن یکم بیضی شکل و مسطح و به رنگ قهو ه ای روشن و به درازای 0.34 میلیمتر است چشمانی سیاه شاخکهای شش بندی و سه جفت پا دارند

پوره سن دوم:
نیز به شکل پوره های سن اول هستند با اندازه های نزدیک دو برابر آنها و با رنگی تیره تر که در پشت بدن آنها کم کم نقش پدیدار می شود

حشره ی نر :
که گاهی در کالیفرنیای آمریکا دیده شده است دارای دو بال شفاف است درازای بدن آن نزدیک به یک میلیمتر و رنگش زرد عسلی است
این حشره تاکنون در ایران مشاهده نشده است و تولید مثل ماده از راه دخترزایی صورت می گیرد و نیازی به جفتگیری ندارد


زیست شناسی حشره:

شپشک سیاه زیتون زمستان را در باغهای زیتون رودبار در دورهی سن یکم وسن دوم غالبا در پشت برگها و کنار رگبرگها می گذراند
از این رو مرگ و میر آفت به ویژه پوره های سن یکم در این دوره از سال بسیار است و در سالهایی که سرمای زمستان سختتر می شود مرگ و میر آنچنان زیاد می گردد که تا دو سه سال پس از آن تعداد حشره خیلی کم باقی مانده و به زحمت می توان جمعیتهایی از آن را به صورت فعال مشاهده کرد

پوره ها با فرا رسیدن بهار زندگی خود را که در زمستان خیلی کندتر می شود از سر می گیرند و بیشتر پوره های سن دوم زمستان را گذرانده اند و آنهایی که در بهار به سن دوم رسیده اند کم کم برای دسترسی به شیره ی گیاهی فراوانتر از روی برگها به روی شاخه های جوان و آبدار نقل مکان می کنند
در خرداد ماه نیز این پوره ها به سن سوم می رسند و با آماده شدن دستگاه زاد آوری که نشانه ی آن نیمکره ای شدن بدن و سخت تر و تیره تر شدن پوسته ی رویه ی پشتی است بارور شده و تخم ریزی را آغاز میکنند با آغاز تخم ریزی که کم کم تخمها به زیر شکم رها می شوند پوست شکم و پاها از روی گیاه میزبان بلند شده و به پشت بدن می چسبد
بالاخره در پایان دوره ی تخم ریزی که خود حشره مرده است بدن آن مانند کاسه ی واوگون یا سر پوشی که از لبه ها به گیاه میزبان چسبیده باشد تخمها را در بر می گیرد و سپری برای آنها در مقابل پدیده های محیط زیست به وجود می آورد هر گاه این سرپوش را با نوک سنجاقی بلند کنیم انبوه فراوانی از تخمها را که آغشته به گرد مومی سفید رنگی است می بینیم
این گرد مومی را که از چسبیدن تخمها به یکدیگر جلوگیری می کند حشره ی ماده به هنگام تخمریزی از غده های ویژه ای تراوش می کند
میانگین تعداد تخمهای یک حشره ماده در روی درختان زیتون رودبار نزدیک به 400 عدد است و بیشترین آن تا 750 عدد شمارش شده است ولی در روی گیاه خرزهره ی کاشته شده در کرانه دریای مازندران هم اندازه ی حشره های ماده درشتتر می شود و هم تعداد تخمهای آنها تا 2000 عدد نیز می رسد.طبق بررسیهای انجام شده تعداد تخمهای این حشره در شرایط مساعد به 4000 نیز می رسد
روی هم رفته شرایط اکولوژیکی محیط زیست بر درشتی اندازه و باروری شپشک سیاه مانند شپشکهای دیگر تاثیر زیادی دارد مثلا به درجه حرارت هوا و نم نسبی هوا و فراوانی شیره ی گیاهی میزبان (رشد کافی و سریع) بستگی زیادی دارد بنابراین تصور می رود پایین بودن میزان باروری این شپشک در رودبار به کم بودن شیره ی گیاهی درختان زیتون به ویژه در درختان کهنسال و کمی دما و نم هوای این منطقه در مقایسه با آب و هوای کرانه های دریای مازندران بستگی داشته باشد ولی در همانجا هم در روی گیاهان پاکوتاه مانند بادنجان آفتابگردان و برخی گیاهان هرز که ساقه ی آبدارتری دارند و در پیرامون آنها دما و نم بیشتری وجود دارد شپشکها خیلی درشت ترند و تخم بیشتری دارند
...
...
...

مبارزه با شپشک سیاه زیتون

گرچه زاد اوری این حشره بسیار زیاد است و گسترش آن به سرعت صورت می گیرد ولی مهار کردن آن با سمهای حشره کش آسان است و می توان از خسارت آن جلوگیری به عمل آورد ولی چون از طرفی کاربرد سموم حشره کش در مبارزه با آفات پایانی ندارد و برای جلوگیری از زیان این آفت نیز دست کم باید همه ساله دوبار درختان آلوده را سمپاشی کرد و از طرف دیگر سمپاشی که باید از طرف عموم زیتون کاران صورت گیرد در پهنه ی گسترده ی زیتون کاریها صرف نظر از هزینه ی هنگفت دشواریهای دیگری از نظر به هم خوردن تعادل طبیعی منطقه و آلوده شدن محیط زیست در بر دارد از این رو در برخی از کشورهای زیتون خیز از جمله آمریکای شمالی برای مبارزه با این آفت ترجیح می دهند که از دشمنان طبیعی آن کمک بگیرند تا نیازی به سمپاشی شیمیایی نباشد و یا دست کم از تکرار آن جلوگیری شود

دشمنان طبیعی شپشک سیاه زیتون

زنبورها hymenoptera
- در استرالیا آفریقا اسرائیل و کالیفرنیا coccophagus pulchellus westw(aphelinidae)
-در استرالیا و کالیفرنیا
diversinerus elegans silvestri (encyrtidae)h
diversinerus smithi compere(encyrtidae)h
- در آمریکای جنوبی
lecaniobius utilis compere euplemidae
- در پرو کرانه های دریای مدیترانه و کالیفرنیا
metaphcus flavus howard (encyrtidae)l

از سخت بالپوشها coleoptera
-کرانه ی دریای مازندران
adalia sp
- همه جا
chilochorus dipustulatus l
- قفقاز و بیشتر جاهای جنوب کشور شوروی و اروپا
coccinela 14-punctata l
- همه جا
coccinela septempunctata l
- در کشورهای کنار دریای مدیترانه و جنوب روسیه مرکز و شمال ایران در کرانه های دریای خزر
exochomus quadripustulatus l

از پروانه ها
lepidoptera
-در کشورهای کنار دریای مدیترانه و آفریقای غربی
eublemma scitula ramb (nuctudiae)l
از بالتوریها
neuroptera
در کالیفرنیا
agulla bractea carpenter (raphidiidae)l
-در همه جا
chrysopa ssp(chrysopidae)l
از قارچهای انگل
entomogenous fungi
- در کرانه ی دریای خزر در ایران و کرانه دریای مدیترانه و در کرانه دریای سیاه در شوروی
cephalosporium leucanii zimm

مبارزه ی شیمیایی
اثر سمپاشی برای مبارزه با شپشک سیاه زیتون در سنین جوانی و زمانی که پوره ها در سن یکم هستند بیشتر است برای سمپاشی آنها از سمهای فسفره یا کاربامات یا یکی از امولسیون های روغنی تابستانی محلول در آب را میتوان با موفقیت به کار برد.
برخی از سموم فسفره و دوواز کاربرد آنها
سوپراسید 40% یک در هزار
دیازمون 60% یک در هزار
مالاتیون 50% دو تا دو و نیم در هزار

[ریپورتر]

بیماریهای درختان زیتون


زیتون ( olea europaea oleaceae) درختی است با عمر طولانی، نیمه گرمسیری، همیشه سبز و بومی مدیترانه.


● بیماری های درختان زیتون
زیتون ( olea europaea oleaceae) درختی است با عمر طولانی، نیمه گرمسیری، همیشه سبز و بومی مدیترانه. عمر برخی از آنها تا ۱۰۰۰ سال هم می رسد. ارزش زیتون به خاطر میوه و روغن آن است. كشورهای حاشیه مدیترانه دارای ۹۵% از كل سطح زیر كشت زیتون دنیا می باشند. ۹۰% زیتون های تولید شده برای تهیه روغن به كار میرود.
اسپانیا برگترین تولیدكننده روغن زیتون جهان است ( ۲۳% ). بعد از آن تركیه (۱۲% ) ،امریكا (۱۱.۴%) ، مراكش (۸.۵%) ، سوریه (۷.۵%) و یونان (۷.۳%).
درخت زیتون قادر است خود را با شرایط محیطی مختلف وفق دهد. این درخت احتیاج به اقلیم های ملایم با تابستان های نه چندان گرم و زمستان های سرد دارد. اگر چه زیتون برای باردهی مناسب به سرما احتیاج دارد ، ولی اگر دما به كمتر از ۱۰- درجه سانتیگراد برسد آسیب می بیند. زیتون به عنوان یك گونه گیاهی مقاوم به خشكی شناخته می شود و می تواند استرس های آبی را تحمل كند. حداقل آب مورد نیاز زیتون در سال ۲۰۰۰ متر مكعب در هكتار است. بیشتر این آب ، در طول دوره گلدهی و تشكیل دانه در اواخر بهار و بعد در تابستان كه اندازه میوه ها افزایش پیدا می كند، مورد نیاز است. زیتون میتواند در خاكهای فقیر و خاكهای صخره ای حاشیه تپه ها هم رشد كند ولی بهترین زیتون ها از درختانی به عمل می آید كه در خاكهای عمیق كشت شده اند. زیتون خاكهای شور و قلیایی و خاكهایی كه آهك زیادی دارند را هم تحمل می كند.
سیستم ریشه ای زیتون سطحی است و قادر به تحمل خاكهای غرقاب شده نیست و حتی در خاكهای عمیق هم فقط ۹۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر در خاك نفوذ می كند. بخش های هوائی درخت دارای شاخه های اصلی مجتمع و متراكم، میانگره های كوتاه و برگهای متراكم است كه اگر با هرس راه باریكی در شاخه ها باز نكنیم، مانع از رسیدن نور به مركز درخت می شوند.
كنار هر برگ در زیتون جوانه های گل دهنده وجود دارند. این جوانه ها در فصل جاری به وجود می آیندو در فصل رشد بعدی جوانه می زنند. هر گل آذین شامل ۱۵ تا ۳۰ گل است كه این تعداد به نوع كلتیوار و شرایط زراعی آن سال بستگی دارد. اگر در كنار همه برگها یك گل آذین بوجود بیاید، هر سر شاخه پتانسیل تولید چند صد گل را خواهد داشت.ولی تنها پنج درصد از این گلها به میوه تبدیل می شوند.
زیتون توسط باد گرده افشانی می شود. در نتیجه گلدهی در شرایط بارندگی، دما ی بالا و بادهای خشك منجر به آسیب دیدن فرایند تشكیل میوه می گردد. بیشتر كلتیوار های زیتون در حالت تك كشتی (monoculturing) هم تولید میوه می كنند ولی محصول آنها در شرایط cross_pollination بهتراست. برداشت زیتون درپاییز یا زمستان صورت می گیرد.
سطح زیر كشت زیتون در ایران حدود ۶۷ هزار هكتار است كه از هر هكتار باغ آبی ( ۱۰ سال به بالا ) به طور متوسط ۵ تن محصول برداشت می شود و در باغهایی كه مدیریت مناسبی دارند تا ۱۰ تن هم زیتون قابل برداشت است. زیتون با توجه به شرایط محیطی و نوع كلتیوار بعد از ۵ تا ۸ سال به بار می نشیند و گیاهی است كاملا صنعتی . ۲۰% از محصول زیتون كشور برای تهیه كنسرو و بقیه برای تولید روغن استفاده می شود.

● بیماری های زیتون :
۱ ) گره زیتون : olive knot

▪ عامل بیماری :
pseudomonas syringae p.v savastanoi
▪ رده بندی عامل بیماری : bacteria , gracilicutes , pseudomonadales , pseudomonadaceae
در برخی منابع عامل بیماری pseudomonas savastanoi معرفی شده است.
بیماری ایجاد شده توسط این باکتری در فرانسه به سل زیتون (tuberculosis of olive ) معروف است و علاوه بر زیتون روی درختان زبان گنجشک(ash) نیز ایجاد بیماری می کند( شانکر درختان زبان گنجشک ) .

▪ علائم:
روی درختان گالهایی قابل مشاهده اند که که تقریبا در تمامی بافتها و بخشهای گیاه از جمله دمبرگها (petiole) و پهنک برگ(lamina) هم بوجود می آیند. آلودگی های اولیه باعث ایجاد فرورفتگی هایی می شوند که در اثر متلاشی شدن سلول ها بوجود می آیند. سپس بعد از اینکه درخت در بهار شروع به رشد می کند، تكثیر بافتهای اطراف این فرو رفتگی ها باعث بوجود آمدن گا ل یا گره در این نقاط می گردند. گره ها در اثر هیپرپلازی بافتها در ساقه های جوان، نقاط رشد و قسمتهای قطع شده بوجود می آیند.در واقع تكثیر زیاده از حد سلولهای میزبان در اثر تولید ایندول استیك اسید (iaa) توسط سلولهای باكتری است. بعد از گذشت چند ماه گره ها ظاهری اسفنجی و نامنظم پیدا می كنند و سپس سخت و قهوه ای می شوند. در شاخه های كوچك ، گره ها به ۲ سانتیمتر هم می رسند. این گره ها باعث برگ ریزی و از بین رفتن شاخه های گل دهنده شده و منجر به كاهش محصول می شوند. در ضمن گره ها باعث كاهش اندازه میوه ها و مقدار روغن و نیز از بین رفتن طعم میوه ها می گردند.از میان واریته های كشت شده واریته manzanillo از همه حساس تراست.

▪ اپیدمیولوژی :
باكتر یها با آب باران در كل درخت پخش می شوند( مقدار آلودگی با میزان بارندگی رابطه دارد) و فقط از راه زخم می توانند وارد بافتهای درخت شوند. باكتری ها معمولا از جای افتادن برگها، تركهای ناشی از سرمازدگی، ضربات، هرس، تگرگ و حتی بادهای شدید نفوذ می كنند. جای افتادن برگها بین ۱۰- ۷ روز پس از افتادن آنها حساس است. بنابراین بیشترین خطر متوجه درختانی است كه در طول دوره بارندگی، منافذ زیادی برای ورود باكتری دارند.

▪ كنترل :
كنترل گره زیتون شامل هرس تابستانه برای ازبین بردن اینوكولوم ( گره های روی درخت ) و حفاظت از درخت با باكتری كشهای مسی ، قبل و در طول دوره بارندگی است. ( مس تنها ماده ای است كه برای كنترل گره زیتون ثبت شده است ). تركیبات مسی از آلوده شدن منافذ درخت جلوگیری می كنند ولی باعث ازبین بردن گره ها نمی شوند.
چون تولید آلودگی ارتباطی با سن درخت ندارد، بنابراین مبارزه سالانه را از اولین پاییز بعد از كاشت درخت شروع می كنیم. در ضمن باید توجه داشت كه درختان جوان به شدت به یخبندان حساسند و یخبندان باعث بوجود آمدن تركهای زیادی در پوست آنها می شود كه باكتری از طریق آنها می تواند آلودگی ایجاد كند. بنابراین استفاده از سموم مسی در درختان جوان برای كاهش تكثیر اینوكولوم و جلوگیری از آلودگی های بعدی، بسیار مفید خواهد بود.
باكتری های گره زیتون توسط آب باران از گره های موجود به منافذ منتقل می شوند. بنابراین باید قبل از شروع فصل بارندگی از سموم مسی استفاده كرد. در ضمن این روش بهترین راه مبارزه با لكه طاووسی زیتون نیز هست. آزمایشات نشان داده اند كه یكبار سمپاشی در سال علیه گره زیتون كافی نیست. حداقل دوبار سمپاشی در سال، یكی در پاییز و دیگری در اوایل بهار، مورد نیاز است.
میزان حفاظت تركیبات مسی از درخت، بسیار بستگی به مقدار اینوكولوم موجود در دوران آلودگی دارد. بنابراین بهترین روش این است كه مقدار اینوكولوم را كاهش دهیم. سمپاشی سالیانه با مس در به حداقل رساندن میزان اینوكولوم بسیار موثر است. بنابراین وقتی شرایط محیطی برای شیوع آلودگی مناسب می شود ( مثلا بعد از یخبندان ) اپیدمی بوجود نخواهد آمد. در حالتی كه اینوكولوم باكتری روی درختان زیاد است، میزان محافظت تركیبات مسی حداقل است. پس لازم است هر سال سمپاشی را انجام دهیم.
اگر در زمستان دما زیر ۲۰- درجه برود، پوست درخت آسیب دیده، ترك می خورد .این تركها نقاط ایده آلی برای نفوذ باكتری اند و باید با سموم مسی پوشیده شوند. زمانی كه باكتری در تركهای ناشی از سرمازدگی تكثیر شود، مقدار اینوكولوم به شدت افزایش پیدادخواهد كرد و كنترل بسیار مشكل خواهد شد. پس بعد از یخبندان هم سمپاشی لازم است.
اینكه از چه نوع سم مسی استفاده كنیم، چندان مهم نیست. nordox ، kocide و مخلوط بردو همگی تقریبا به یك میزان باعث كنترل گره زیتون می شوند. مهم استاندارد بودن سم و مناسب بودن زمان سمپاشی است. در ضمن این موضوع برای مبارزه با لكه طاووسی زیتون هم صدق می كند.
روش دوم مبارزه هرس كردن است ولی باید توجه داشت كه هرس كردن وقتی بیشترین تاثیر را دارد كه میزان اینوكولوم در باغ كم باشد. در باغهایی كه به شدت آلوده اند،هرس كردن مناسب به منظور از بین بردن اینوكولوم امكان پذیر نیست. در این حالت تنها روش ممكن، هرس شاخه های اصلی كل درخت یا بخشی از آن است ، به این منظور كه در فصل رشد بعدی شاخه های جدیدی شروع به رشد كنند.

علی رغم آنچه كه به نظر می رسد، پاییز بدترین زمان برای هرس درختان زیتون است. نكات زیر را قبل از هرس كردن در نظر داشته باشید :
▪ حساسیت به یخبندان (freeze sensitivity) :
كنوپی بوجود آمده در تابستان گذشته می تواند شاخه های نازك و كوچك را از دمای بسیار پایین حفاظت كند. انجام هرس برای خلوت كردن كنوپی، این حفاظ را از بین خواهد برد و درختان هرس شده طی یخبندان بعدی بسیار شدیدتر از درختان هرس نشده آسیب خواهند دید و به شدت توسط گره زیتون آلوده خواهند شد كه كنترل آن بسیار مشكل است.

▪ مدیریت اندازه درخت (managing crop size) :
هرس روش بسیار مناسبی برای كنترل اندازه درخت است به ویژه وقتی كه كم كردن حجم درخت مد نظر نیست. بنابراین بهترین كار این است كه تا بهار، تا وقتی كه مقدار رشد جوانه انتهایی قابل اندازه گیری است، صبر كنید. سپس میزان شدت هرس را انتخاب كنید.

▪ گره زیتون :
همانطور كه گفته شد، هرس قبل یا در طول دوره بارندگی باعث ایجاد زخمهایی در درخت می شود كه برای تولید آلودگی مناسبند. باران باكتری ها را در طول درخت جابجا می كند و آلودگی گسترش می یابد.
پس بهتر است هرس را در تابستان انجام دهیم. در ضمن وسایل هرس را باید بعد از هرس هر درخت ضد عفونی كرد.

[m0na]

معرفی سپردار بنفش زیتون

سپردار بنفش زیتون Parlatoria oleae
این حشره اگرچه برای اولین بار از روی درختان زیتون جمع‌آوری شده است ولی به عده زیادی از درختان میوه دانه‌دار، هسته‌دار، گیاهان زینتی و جنگلی حمله می‌نماید. این سپردار روی برگ، شاخه، تنه و میوه زندگی می‌کند و در محلی که خرطوم خود را در بافت گیاه فرو می‌نماید، کلروفیل گیاه میزبان از بین رفته و به جای آن لکه گرد و قرمز ارغوانی رنگی به وجود می‌آید. در روی تنه و سرشاخه محل تجمع شپشک‌ها، لکه‌های قهوه‌ای رنگ مشاهده می‌شود که تصور می‌رود یک نوع بیماری فیزیولوژیک باشد. این وضعیت روی میوه‌های مختلف نیز مشاهده می‌شود و اغلب ممکن است با علائم بیماریهای گیاهی خاص اشتباه شود. حمله و تغذیه این شپشک باعث ضعف درختان میوه و آماده شدن آنها برای حمله سوسکهای پوستخوار و سایر آفات درجه دوم می‌شود.

زیست‌شناسی و مشخصات

در نقاط معتدل سرد زمستان را به صورت پوره سن دو و در نواحی گرمتر به صورت حشرات کامل نابالغ در روی شاخه‌ها و تنه درختان به سر می‌برد. حشرات ماده به رنگ بنفش تیره، فاقد بال، پا و شاخک می‌باشند. بدن حشره را پولک خاکستری رنگی پوشانده است و جلد لاروی به رنگ قرمز در کنار سپر قرار دارد. حشرات ماده در اواخر فروردین ماه و اوایل اردیبهشت ماه شروع به تخم‌ریزی می‌کنند. دوره نشو و نمای جنینی حدود 20 روز می‌باشد. پس از آن پورهایی به رنگ ارغوانی روشن از تخم خارج می‌شوند که دارای شش پا و یک جفت شاخک مودار می‌باشند. سطح بدن نیز از موهای پراکنده پوشیده است. پوره‌ها به آسانی بوسیله باد منتقل می‌شوند. دوره زندگی بسته به شرایط فصل در حود 30 تا 50 روز است و 2 تا 3 نسل در سال دارد.

کنترل:

کفشدوزکهای شکارگر Coccinelidae:Coleoptera
Chilocorus bipustulatus-1
Exochomus quadripustulatus-2

زنبورهای پارازیتوئید Aphelinidae:Hymenoptera
Fiscus testaceus-1
Aphytis proclia-2
Aphytis mytilaspidis-3
Aphytis chrysomphali var. mazandranica-4
Aphytis maculicornis-5

کنترل شیمیایی:
مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پوره‌های از زیر سپر خارج شده باشند.
آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% به نسبت 2 در هزار
اتیون EC47% به نسبت 1/5 درهزار
اتریمفوس(اکامت) EC50% به نسبت 1در هزار
کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8%به نسبت 1/5- 1 درهزار
روغن امولسیون شونده O 80% به نسبت 0.5 درصد

مبارزه زمستانه: این مبارزه اغلب در مورد گونه‌هایی عمل می‌شود که حشره به صورت پوره و یا حشره کامل می‌باشد. این روش در مورد شپشکهای زیر خانواده Lecaninae که دارای بدن بدون محافظ می‌باشند خیلی مؤثر است (مانند شپشک سیاه زیتون). سم‌پاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن‌پاشی سموم روغنی (Volk) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام می‌شود (روغن‌های زمستانه دارای هیدروکربن اشباع کمتری هستند).
مبارزه شیمیایی با شپشک های مرکبات:
فرمول سم حاوی: مالاتیون امولسیون 60%
اتیون امولسیون 47% 200 سی سی
دیتان یا زینب 200 سی سی
تریون یا تترادیفون 200 سی سی
روغن ولک یا سیترول 1 لیتر
2 نوبت سمپاشی در طول سال :
1- اوایل تابستان ( بعد از گلدهی و شروع رشد میوه)
2- اواخر تابستان (اواخر شهریور ماه)
منبع: حشرات از منظر گیاهپزشکی

[A M S E T I S]

پژمردگی ورتیسیلیومی یكی از مهمترین بیماری های زیتون است. این بیماری زیتون های تجاری كشت
شده در باغها و همینطور زیتون هایی كه در فضای سبز به كار رفته اند، حمله می كند. بیماری های مولد غده،بیماریهای مولد زخم و سایر پوسیدگی های ریشه ای كه باعث آسیب رسیدن به ریشه می گردند، ورود ورتیسیلیوم را به گیاه، در خاكهای آلوده، تسهیل می كنند.



شرح بیماری
به عنوان یك قارچ خاكزاد، ورتیسیلیوم ابتدا به سیستم ریشه های زیتون، زمانی كه دمای هوا پایین است، حمله میكند. ( قارچ در دمای بالاتر از ۳۰ درجه رشد نمی كند ). بعد از نفوذ به ریشه ها، قارچ رشد كرده، ازمیان آوندها شروع به حركت می نماید و سرانجام به شاخه ها و سرشاخه ها می رسد. دوره آلودگی از اواخر زمستان شروع شده و تا بهار طول می كشد. با شروع اولین گرمای تابستانه، قارچ غیرفعال می شود ولی متاسفانه تا آن زمان خسارت وارد شده است و درختان علائم بیماری را نشان می دهند. حضور قارچ در بافتهای آوندی باعث كاهش و قطع شدن جریان آب از ریشه به برگ می گردد. علائم پژمردگی ورتیسیلیومی را می توان مستقیما به توكسین هایی كه توسط قارچ تولید می شوند و مانع انتقال آب از ریشه به ساقه می شوند، نسبت داد.
قارچ از فصلی به فصل دیگر درون خاك و احتمالا ریشه های آلوده باقی می ماند. هر دو قارچ عامل بیماری تولید كنیدی هایی می كنند كه عمر کوتاهی دارند. قارچ V. dahliae تولید میكرواسكلروت هم میكند ولی V. albo-atrum میسلیومی با دیواره ضخیم و سیاهرنگ، شبیه به میكرواسكلروت تولید میكند كه البته میكرواسكلروت نیست. مناسب ترین دما برای رشد گونه اول ۲۸- ۲۵ درجه و برای گونه دوم ۲۵- ۲۰ درجه است. قارچ V. dahliae در خاك به صورت میكرواسكلروت تا ۱۵ سال هم باقی میماند. هر دوی آنها می توانند به صورت میسلیوم در میزبان های پایا، اندام های تكثیری یا در بقایای گیاهان زمستان گذرانی كنند.
علائم :
شروع ظهور علائم، در بهار، نزدیك زمان گلدهی است. برگهای تازه به سمت داخل پیچ میخورند و رنگ سبز تیره و جلوه براق خود را از دست می دهند. رنگ آنها خاكستری كدر و قهوه ای می شود. ریزش برگ و میوه های كه بعد از ین صورت می گیرد، بستگی به شدت آلودگی، شدت وزش باد و استرس گرمایی موجود دارد. دستجات گل روی شاخه های آلوده از بین می روند و چسبیده به درخت باقی می مانند. رنگ پوست ممكن است تقریبا آبی رنگ شود. شاخه های تكی و مجزا، بخشهای بزرگی از درخت یا كل تاج درخت ممكن است در طول یك فصل زراعی ازبین برود. با این حال مرگ كل درخت به ندرت دیده شده است.
سیستم آوندی گیاهانی كه آلوده به وریسیلیوم هستند، علامت مشخصی به صورت تغییر رنگ آوندها نشان می دهند. آوندهای آبكش در طول ساقه و ریشه به زنگ قهوه ای یا سبز در می آیند. ولی این علامت در درختان زیتون كمتر دیده شده است. برای مشاهده این علامت شاخه ای از درخت را ببرید و پوست آن را بكنید تا بتوانید تغییر رنگ آوندها را مشاهده كنید. ولی برای اینكه از وجود ورتیسیلیوم مطمئن شوید باید نمونه ها را در آزمایشگاه كشت دهید.
با سرد شدن دوباره هوا، قارچ بار دیگر فعال می شود و رشد وتكثیر را از سر می گیرد. شاخه ها هر سال، در طول دوره های سرد، بارها مورد حمله قرار می گیرند.
كنترل :
هیچ راه مبارزه ای برای درختان آلوده شده وجود ندارد. هرس سرشاخه های آلوده توصیه می شود ولی نمی توان با این روش باعث عقب نشینی قارچ از درون شاخه ها شد. محل اصلی قارچ درون ریشه ها است و از آنجا به سمت شاخه ها پیش روی می كند. استفاده از قارچكش ها هم موثر نیست. حتی تركیبات سیستمیك هم اثر كمی در توقف قارچ ورتیسیلیوم دارند.
پیشگیری بهترین روش مبارزه است ولی همیشه امكان پذیر نیست ببسیاری از گیاهانی كه به عنوان خوراك دام به کار می روند،سبزیجات و گیاهان زینتی به ورتیسیلیوم حساسند. خاكها به آسانی قبل از كشت به ورتیسیلیوم آلوده می شوند. عامل بیماری می تواند تا چندین سال درون خاك زنده بماند و به محض كشت گیاه حساس، در صورت مناسب بودن شرایط آن را آلوده كند. بنا براین بهتر است تا جایی كه ممكن است از كشت در زمین های آلوده، به ویژه زمین هایی كه سبزیجات به مدت طولانی در آنها كشت می شده اند خودداری كنیم.
ضدعفونی خاك با حرارت دادن خاكهای مرطوب به مدت نیم ساعت تا ۷۱ درجه سانتیگراد باعث حذف ورتیسیلیوم از خاك گلخانه ها شده است ولی این روش در باغها عملی نیست.
آفتاب دهی (Soil Solarization) روشی موثر برای كاهش شیوع پژمردگی ورتیسیلیومی در بسیاری از باغها و زیتون های كشت شده در فضای سبز می باشد. قبل از كشت در محلی كه به وجود بیماری در آن شك دارید، آن را آبیاری كنید و عمیقا شخم بزنید . بعد از آن خاك را با یك پلاستیك شفاف به قطر ۴ تا ۶ میلیمتر به مدت ۸- ۶ هفته و یا اگر امكان دارد، بیش از این مدت، بپوشانید. لبه های پلاستیك را با خاك محكم كنید و روی چند نقطه از پلاستیك خاك بریزید تا مانع از حركت پلاستیك موقع وزش باد شود. محلی كه برای آفتاب دهی انتخاب می كنید باید كاملا در معرض نور خورشید باشد تا اشعه های خورشید بتواند ۳۰ ساتنیمتر اول خاك را گرم و ضدعفونی كند.
آفتاب دهی با موفقیت نسبی در باغهای زیتون مورد استفاده قرار گرفته است. قبل از استقرار پلاستیك ها علفهای هرز پای درختان را ازبین ببرید، شاخه های آلوده را قطع كنید و خاك را آبیاری كنید. پلاستیك ها باید با فاصله چندین سانتیمتر از محدوده سایه انداز درخت روی خاك قرار داده شوند. اگرچه دمای خاك در طول دوره های آفتابی كنترل بسیار بالا می رود، ولی درختان هیچ علائمی مبنی بر ناسازگاری نشان ندادند. طی آزمایشات انجام شده مقدار ورتیسیلیوم خاك با این روش كاهش پیدا كرد و جمعیت میكروارگانیسم های مفید خاك به طور معنی داری افزایش یافت. درخت بعد از آن به خوبی رشد كرد و دوباره كمتر به ورتیسیلیوم آلوده شد. ولی متاسفانه آلودگی های قبلی درخت هنوز وجود داشتند.
تدخین خاك (Soil Fumigation) روش دیگری است كه می توان انجام داد و البته اگرچه می توان با روش های تدخینی زمین را قبل از كشت ضدعفونی كرد ولی بهتر است از كشت در زمین آلوده خودداری كنیم زیرا تدخین روشی پرهزینه است و به ندرت باعث كنترل ۱۰۰% می شود و مصرف برخی از مواد تدخینی موثر مثل متیل بروماید، به خاطر آسیب هایی كه محیط زیست می زنند به تدریج منسوخ شده. انتخاب دقیق زمین و استفاده از نهال های سالم می تواند جلوی بسیاری از روش های پر هزینه را بگیرد.
مخلوط كلروپیكرین/ متیل بروماید و سم متام سدیم بیشترین سموم استفاده شده علیه ورتیسیلیوم برای تدخین خاك هستند.
راه دیگر مبارزه استفاده از ارقام مقاوم است. واریته Ascalano اگرچه یك واریته مقاوم نیست ولی متحمل محسوب می شود.
بسیاری از گیاهان زراعی نظیر پنبه ( كه یك میزبان مطلوب است و اینوكولوم قارچ در مزارع پنبه به سرعت افزایش می یابد ) ، خانواده كدوئیان، فلفل، پسته، هسته داران، گوجه فرنگی و گیاهان زینتی مثل پیچ امین الدوله، یاس بنفش، ماگنولیا، درخت پر، درخت لاله و درختانی مثل افرا، نارون، اقاقیا، زبان گنجشك، درخت عرعر، سنجد و انجیر به ورتیسیلیوم حساسند.
از گیاهان مقاوم می توان بسیاری از بازدانگان مثل سرو، ژنكیو، نراد، سروكوهی، نوئل، سرخدار، تمام تك لپه ای ها مثل خرما، برخی از دولپه ای ها ( سیب، گلابی، به، زالزالك، شاه بلوط، بلوط، مركبات، توت، گردو، چنار، تبریزی، نمدار، بید ) را نام برد.