سلام در این بخش سعی داریم زندگی نامه آفات درختان میوه مختلف را تشریح کنیم . یاعلی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان
آفات درخت انار
شته سبز انار (Aphis punicae Pass)
این حشره اصولاً در روی درختان انار بسر برده ولی روی گیاهان متعلق به جنسهای Bignonia , Duranta , Lawsonia یافت میشود . بدن در ماده های بکرزای بی بال به رنگ سبز و یا سبز مایل به زرد بوده و کورنیکولها نیز به رنگ روشن میباشند .
در صورت وجود جمعیت انبوه آن به توقف رشد در درختان انار سبب میشود . به علاوه عسلک ترشحی آن به فوماژین سبب میگردد و در نتیجه گیاه از انجام وظایف عادی خود باز می ماند و بدین ترتیب میزان محصول کاهش پیدا کرده و کیفیت آن نیز نقصان مییابد . در ایران ته انار با تغذیه از سرشاخه ها ، سطح زیری برگها ، جوانه ها و گلهای درختان انار به عدم رشد سرشاخه ها و ریزش اکثریت گلها و میوه های جوان سبب شده و خسارت بسیار شدیدی را به بار می آورد .
شته انار زمستان را در روی سرشاخه های انار و پاجوشها به طور منفرد یا مجتمع بسر میبرد . در روی درختان انار در ماههای بهار بالاترین جمعیت را دارد و گاهی تمامی سرشاخه های جوان گل و میوه های تازه تشکیل شده را میپوشاند . در طول فصل گرم سال شته انار به فرمهای بالدار و بی بال در پناهگاههای مختلفی بسر میبرد . همچنین در این زمان مهاجرت به روی گیاه بامیه و انواع نسترن ها صورت میگیرد .
دوبار روغن پاشی در کاهش جمعیت شته ها و همچنین کنه های انار اثر بسیار چشمگیری داشته است . اولین روغن پاشی باید در ماه اردیبهشت و دومی در ماههای خرداد و شهریور و مهر انجام میگیرد تا کنترل مطلوب فراهم گردد . در صورتی که کنترل شیمیایی لازم باشد بهتر است این اقدام علیه تخمها در زمستان صورت گیرد و سمپاشی با ترکیبات روغنی ترکیبات سوزاننده و یا ترکیبات فسفره روغنی در زمستان انجام گیرد . سمپاشی بهاره بهتر است قبل از گل انار و با یکی از ترکیبات سیستمیک انجام شود .
مگس سفید انار (Siphoninus phillyreae Halliday)
این حشره بیشتر در مواقع مرطوب و خنک سال به خصوص در ماههای پاییز روی درختان انار ، زبان گنجشک ، اقاقیا و نظایر آنها مشاهده میشود . پوره های آن به ترشح مواد چسبناکی سطح گیاه را پوشانیده و در روی مواد مزبور قارچهای ساپروفیت تکثیر پیدا میکنند .
شپشک روسی (Ceroplastes rusci L)
این آفت علاوه بر انار روی انجیر و درختان میوه سردسیری از اطراف قزوین و زنجان نیز جمع آوری شده است . حشره کامل مدور و نیم کروی است که اطراف بدن آن از 8 صفحه احاطه شده است که در وسط هر صفحه یک پولک سفیدرنگ از ترشحات مومی قرار گرفته است و به خوبی از سایر گونه ها متمایز میباشد .
این حشره زمستان را به صورت پوره های سن 2 در روی سرشاخه های جوان درختان میزبان از جمله انار به سر میبرد . در بهار به محض گرم شدن هوا شروع به رشد میکند و حدود اواسط خرداد به حشره کامل تبدیل میشود . حشرات ماده پس از بلوغ در زیر جلد شاخی بدن خود شروع به تخمریزی میکنند و به تدریج که تعداد تخم ها زیاد میشود محتویات داخلی بدن حشره به صورت قشر نازک و خشکیده قهوه ای رنگی به سطح داخلی جلد بدن میچسبد . هر حشره ماده تا حدودی 150 تخم میگذارد . پوره های سن اول سبز متمایل به زرد و خیلی فعال میباشند و بیشتر بر روی شاخه های جوان و برگها فعالیت میکنند . در روی برگها بیشتر مجاورت رگبرگها را ترجیح میدهند . این آفت در نواحی جنوبی ایران 2 نسل در سال دارد .
شپشک آردآلود انار (Pseudococcus citri Ri)
این آفت گاهی روی سرشاخه ها و تنه درختان انار دیده میشود . به خصوص در نواحی شمال ایران که وجود آن روی درختان انار با ترشح عسلک و دوره همراه است . اگر کنترل شیمیایی در مورد هریک از شپشکهای مذکور لزوم پیدا کند میتوان درختان آلوده را در موقع ظهور حداکثر پوره ها با محلول دو در هزار مالاتیون 60% یا یک در هزار سوپر اسید 40% سمپاشی نمود .
سوسک چوبخوار انار (Chysobothis paripunctata Obenb)
سوسک چوبخوار از آفات مهم انار بوده و همه ساله خسارت زیادی را از طریق خشکی تنه و شاخه به درختان خصوصاً در باغات ضعیف وارد میسازد . خسارت عمده آفت توسط لاروها و با تغذیه از ناحیه کامبیوم صورت میگیرد .
نامناسب بودن عوامل محیطی مورد نیاز گیاه ، آفتاب سوختگی ، کم آبی بیش از حد باغات و بی نظمی در دوره آبیاری ، فقدان مواد غذایی مورد نیاز گیاه ، عدم رعایت اصول صحیح باغداری مانند هرس اصولی و حذف شاخه های آلوده و مراقبتهای بهداشتی باغ ، ضعف درختان را موجب شده و شرایط مساعدی را برای حمله آفت فراهم می آورد . این آفت با حمله به ناحیه کامبیوم درخت باعث قطع آوندها و اختلال در جریان شیره گیاهی شده و در نهایت خشکیدگی تنه و شاخه درهتان را باعث میشود . خسارت نه تنها توسط لاروها با تغذیه از چوب باعث خشکیدگی تنه و شاخه ها میشود بلکه تغذیه حشرات کامل از پوست سرشاخه ها و به خصوص دم میوه در اوایل فصل و طولانی شدن مدت تغذیه باعث ریزش شدید میوه و کندی و توقف رشد و نهایتاً خشکیدگی میوه های کوچک روی درخت میگردند .
سوسکهای ماده پس از جفتگیری ، تخم های خود را به صورت مجتمع یا منفرد در زیر پوستک های خشکیده و یا روی پوست تنه قرار میدهند . تخمها پس از طی دوران جنینی حدود یه هفته بعد تفریخ شده و لارو سن یک که حدود 1-5/1 میلیمتر طول دارد از محل اتصال تخم به زیر پوست نفوذ میکند . لاروها پس از سپری شدن دوره تغذیه که حدود 2-3 ماه به طول می انجامد کامل میشوند . آنگاه سوراخی با مقطع بیضی شکل حفر کرده و وارد چوب میشوند و در انتهای دالان ایجاد شده در پناهگاه شفیرگی زمستان را طی میکنند . دوره تغذیه لاروها حدود 2-3 ماه به طول می انجامد . این آفت در شرایط آب و هوایی استان یزد یک نسل در سال دارد و زمستان را به صورت پیش شفیره در داخل چوب میگذراند
روشهای کنترل : جلوگیری از سرمازدگی باغات ، تنظیم برنامه آبیاری مناسب با وضعیت باغات و جلوگیری از تنشهای آبی در باغات ، کوددهی و تقویت درختان براساس نیاز ، رعایت اصول باغبانی و انجام هرسهای اصولی و جلوگیری از آفتاب سوختگی ، اقدامات بهداشتی و حذف شاخه های آلوده و سوزاندن آنها
کرم انار (Euzophera Puniciella Zell)
از نظر شکل و اندازه همانند کرم به مسباشد . این حشره زمستان را به صورت لارو کامل زیر پوستکها و حتی داخل خاک به سر میبرد و در بهار مصادف با بازشدن گلهای انار حشرات کامل فعالیت خود را شروع میکنند . حشرات ماده پس از جفتگیری تخمهای خود را روی میوه های تازه تشکیل شده و سرشاخه ها قرار میدهند . لاروها پس از خروج اکثراً داخل میوه میشوند ولی به نظر میرسد که بتوانند از سرشاخه های چوبی نشده نیز تغذیه کنند . حشره ای است چند نسلی که عمده خسارت آن در نسلهای آخر است که داخل میوه های رشد کرده انار میشوند و این میوه ها اگرچه نمیریزند ولی به شدت از ارزش بازاری آنها کاسته میشود و با انتقال میوه های کرم زده در انبار باعث آلودگی میوه های سالم نیز میگردند . میوه های آلوده به علت سوراخها و زخمهایی که در پوست آنها ایجاد میشود در معرض عوامل پوسیدگی به خصوص کپک سیاه و کپک آبی قرار میگیرند و به همین لحاظ از آفات عمده انار محسوب میشوند .
کنه قرمز پاکوتاه انار (Tenuipalpus punicae)
در بین کنه های انار ، کنه قرمز پاکوتاه انار حائز اهمیت اقتصادی است که در اثر تغذیه از شره برگهای درخت انار باعث تغییر رنگ و خشک شدن برگها و در نهایت ضعف درخت و خشکیدگی سرشاخه های انار میگردد و در صورت تغذیه از میوه باعث کوچک ماندن میوه ، بدشکل شدن و در نهایت ترکیدگی انار میگردد .
علائم خسارت این کنه در اوایل فصل چندان محسوس نیست . زمانی که هوا رو به گرمی میگذارد ، علائم ابتدایی به صورت نقاط رنگ پریده در روی برگ درختان انار ظاهر میشود و به تدریج با افزایش تراکم جمعیت کنه ها ، حالت خشکیدگی بروز نموده و به تدریج برگها شروع به ریزش مینمایند . در بعضی از مواقع شدت خسارت آنقدر زیاد میباشد که برگها حتی قبل از شهریور ماه ریزش نموده و درختان بدون برگ میشوند و میوه ها به صورت خشکیده و نارس در روی سرشاخه های بدون برگ مشاهده میشود . در اواسط تابستان که جمعیت کنه در سرشاخه های درخت و روی برگها زیاد میگردد ، از فاصله نزدیک هاله قرمزرنگی در محل تجمع کنه ها دیده میشود . پوست میوه ها در اثر تغذیه ، در ابتدا حالت رنگ پریدگی پیدا کرده و در نهایت به رنگ قهوه ای و خشکیده درمی آید و پس از مدتی به طور کلی آب میوه خشک شده و میوه ها کاملاً هسته ای و غیرقابل استفاده میگردد . خسارت این کنه گاهی مواقع نیز باعث ترک خوردگی میوه میگردد . از نظر حساسیت ارقام نیز هرچه رقم دارای پوست نازکتری باشد بیشتر مورد حمله این آفت قرار میگیرد . این کنه روی سطح زیرین برگهای گیاهان میزبان فعالیت داشته و آنها را به رنگ نقره ای و سپس زنگ زده درمی آورد .
در صورت طغیان ، استفاده از کنه کش کلتان به میزان 2 در هزار و نئورون به نسبت 5/1 در هزار توصیه میشود .
علاقه مندی ها (Bookmarks)