لینوکس اینجا، آنجا، همه‌جا

[mjabbasi]

چندین سال است درباره جنبش نرم‌افزارهای آزاد/بازمتن سخن می‌گوییم، بسیاری فکر می‌کنند چون به آن دلبسته‌ایم یا چون نانمان در آن است آنرا ترویج می‌کنیم و باور کنید که اینگونه نیست چرا که امروزه همه‌جا به لینوکس و نرم‌افزارهای آزاد/بازمتن به‌عنوان راهکاری جدی می‌نگرند.
شاید بتوان گفت لینوکس نمادی از پیشرفت، پذیرش و فراگیر شدن نرم‌افزارهای آزاد/بازمتن است و بر همین اساس من جایگاه آن را در بازارها و برای کاربردهای متفاوت بررسی‌ای هرچند گذرا کرده‌ام.
گرچه شاید اینجا هنوز اوضاع بسیار فرق کند و من به چشم خود دانشجوی کامپیوتری را دیده‌ام که حتا نام لینوکس را نیز نشنیده بوده است. هنوز هم بسیاری از مدیران سازمان‌ها فکر می‌کنند لینوکس چیزی بدرد نخور، فانتزی یا بسیار نامناسب احوال آن‌هاست. بگذریم، چرا که این نیز بگذرد.
بگذارید ببینیم نقش و جایگاه لینوکس در بازارهای مختلف چگونه هست:

۱. ابر رایانه‌ها (سوپر کامپیوتر): لینوکس فراگیر‌ترین سیستم عامل ابر رایانه‌ها است. بر اساس آخرین آمار منتشر شده ۹۱ درصد از ۵۰۰ ابر رایانه برتر دنیا (۴۵۵ عدد) از لینوکس استفاده می‌کنند.

۲. سرورها: خب فکر نمی‌کنم نیازی باشد که بگویم وضع لینوکس اینجا هم خوب است و بسیاری از کسانی که مدعی هستند لینوکس برای رایانه‌های رومیزی مناسب نیست معترف هستند که لینوکس سیستم عاملی قوی و مناسب برای کارهای مختلف در سطح سرور است.

۳. رایانه‌های رومیزی: شاید بتوان گفت وضع لینوکس در این بخش از بازار به خوبی بخش‌های دیگر نیست ولی در چندسال گذشته تلاش‌های بسیاری صورت گرفته تا نسخه‌های رومیزی (Desktop) لینوکس کاربر پسندتر شوند و پیامد این تلاش‌ها پذیرش بیشتری نیز صورت گرفته، گروهی برآنند که لینوکس رومیزی در حال گذر از شکاف است و به‌زودی فراگیرتر نیز خواهد شد. در همین‌‍جا هم اقبال به لینوکس -دست کم از سوی دانشجویان- بسیار بیش از گذشته شده است.
همین چند روز پیش هم گوگل ویندوز را پس زد و استفاده داخلی از آن را – به خاطر نداشتن امنیت کافی- ممنوع کرد. که این کار پذیرش لینوکس را برای سیستم‌عامل رومیزی از سوی دیگران شتاب خوهد بخشید.

۴. ابزارهای همراه: در سطح گوشی‌های هوشمند تلفن و نت‌بوک‌ها تلاش‌های بسیاری صورت گرفته و موفقیت‌های بسیاری حاصل شده است. همین ماه پیش بود که برای نخستین بار فروش گوشی‌های اندروید دار بیش از آیفون شد. و اگر پیگیر خبرها باشید می‌دانید که شرکت‌های سازند‌ه‌ی تلفن همراه زیادی دارند گوشی با سیستم عامل اندروید یا دیگر سیستم‌عامل‌های مبتنی بر لینوکس همچون MeeGo تولید می‌کنند. برای نمونه HTC، سامسونگ، سونی اریکسون، ال‌جی، نوکیا و موتورولا را ببینید.

۵. رایانش ابری: اگر پیگیر خبرها و فناوری‌های مربوط به رایانش ابری (Cloud Computing) باشید می‌دانید که آنجا لینوکس و دیگر نرم‌افزارهای آزاد/بازمتن یکه‌تاز میدان هستند و دیگر شرکت‌ها با اختلاف زیادی از آن‌ها در رده‌های پسین قرار دارند.

۶. دیگر بستر‌ها: تقریباً می‌توان گفت برای هر بستر دیگر هم نسخه‌ای از لینوکس وجود دارد، یا به‌سبب بازمتن بودن می‌توان برای آن نسخه‌ای ساخت. برای نمونه همین دیروز خبری منتشر شد از نسخه‌ای نو از لینوکس بنام Linaro برای بستر ARM که توسط کنسرسیومی از شرکت‌های IBM، سامسونگ، تگزاس اینسترومنتس و دو-‌سه شرکت دیگر حمایت می‌شود.
نتیجه اینکه اینکه لینوکس سیستم عاملی است برای تمام فصول. پس در هر کسب‌وکاری که هستید به آن جدی بنگرید.

از دید من «لینوکس یک مهارت بایسته» برای امروز است، چرا که لینوکس سیستم عامل فرداست.