چگونه کودکان دروغ گو مي شوند

[Admin]

چگونه کودکان دروغ گو مي شوند

همه ما به عنوان والدين دوست داريم به کودکان بگوييم که دروغ گفتن کار بدي است و دروغ گو دشمن خداست، اما خيلي از والدين هم همواره در حال دروغ گفتن به بچه ها هستند.از اين نکته که بگذريم بياييد دريابيم چرا بچه ها دروغ مي گويند و از چه زماني آگاهانه و به عمد دروغ مي گويند. مرز چاخان گفتن يا دروغ گويي آن ها کجاست و عکس العمل والدين درباره دروغ گويي بچه ها بايد چگونه باشد؟ خوب است بدانيد که پژوهش ها نشان داده چاخان کردن بچه ها نشانه رشد سريع مغزي آن هاست و آن ها به عنوان افراد بزرگسال مي توانند بسيار موفق باشند. در فرآيند دروغ گفتن مغز به پردازش اطلاعات نياز دارد و قسمتي از مغز که مسئول تفکر است به شدت درگير مي شود.

به نوشته نيويورک تايمز، حدود ۲۰ درصد کودکان ۲ ساله، حدود ۵۰ درصد ۳ ساله ها و نزديک به۹۰ درصد ۴ ساله ها دروغ مي گويند. اوج اين ويژگي در ۱۲ سالگي است که تقريبا تمام بچه ها در آن به چاخان کردن و دروغ گويي مشغول مي شوند. تا سن ۱۶ سالگي تمايل به چاخان کردن کمتر مي شود و فقط ۷۰ درصد ۱۶ ساله ها دروغ مي گويند. چاخان کردن در کودکان در بسياري از موارد اشکالي ندارد و نبايد با واکنش تند والدين رو به رو شوند زيرا کودکان اغلب راست را از دروغ تشخيص نمي دهند و فقط تصورات خود را به زبان مي آورند. گيتي اسدي، کارشناس ارشد مشاوره و راهنمايي با تاييد اين مطلب به خراسان مي گويد: به طور کلي اغلب ما در بعضي مواقع دروغ مي گوييم يعني واقعيت را دست کاري مي کنيم و اغلب والدين عادت دارند در مقابل يک دروغ، سريع جبهه گيري کنند و از مضرات دروغ براي کودک خود حرف بزنند، غافل از اين که کودکان هميشه سعي مي کنند کاري را انجام دهند يا حرفي را بزنند که والدين خوشحال شوند. آن ها نتيجه مي گيرند که هر کاري که والدين را خوشحال کند، خوب است و هر چه آن ها را ناراحت کند، بد است. در نتيجه براي اين که والدين خود را ناراحت يا عصباني نکنند به دروغ و خلاف واقعيت رو مي آورند.

کودکي که ظرفي را مي شکند براي اين که مورد مواخذه والدين قرار نگيرد و آن ها را ناراحت نکند، در جواب اين سوال که «کي اين کار را کرد؟» مي گويد: «من نبودم!» اولين دروغ ها را بچه ها اين طور شروع مي کنند. بنابراين بهترين کار براي پرهيز بچه ها از دروغ گويي در سنين کودکي اين است که در مواجهه با يک ظرف شکسته بگوييم «ببين اين ظرف شکسته است!» به جاي اين که بگوييم «تو ظرف را شکستي؟» اگر کودک واکنش عصباني شما را ببيند، ترجيح مي دهد واقعيت را نگويد تا مواخذه نشود.کودکان در سنين پيش از دبستان قادر نيستند بين واقعيت و تخيل فرق بگذارند و آن ها را ارزيابي کنند. اين سن، سن دوستان خيالي، غول هاي شاخ دار و طبيعت سخن گوست. حرف هاي آن ها مي تواند بيشتر شبيه يک بازي باشد. اغلب بچه ها قوه تخيل بسيار قوي دارند و توجيه کردن آن ها براي کنار گذاشتن تخيلاتشان کار غلطي است.اسدي تاکيد مي کند: دروغ گويي در اين سن به معناي داشتن مشکل شخصيتي نيست و والدين نبايد از واژه هايي مثل «تو دروغ مي گويي» يا «دروغ نگو»! استفاده کنند. در عوض بايد سعي کنند مفهوم حقيقت را براي او روشن کنند. اين مفهوم در يک بازي کاملا قابل انتقال است. از جمله بازي با ماسک، اگر کودک از يک صورتک وحشتناک مي ترسد مي توان به او گفت که اين صورتک غيرواقعي و دروغ است تا به اين ترتيب او پي به مفهوم واقعيت و دروغ ببرد.اولين قدم ها درباره اين مفاهيم در اين سن با همين بازي ها برداشته مي شود و علاوه بر اين او از خانواده و مدل برقراري ارتباط والدين با اطرافيان الگوبرداري مي کند. پدر و مادري که به راحتي در مقابل کودک دروغ مي گويند در واقع آموزش دروغ گويي به کودک مي دهند و وقتي حرف با عملشان تفاوت دارد نمي توانند توقع راست گويي از کودک خود داشته باشند. گاه والدين با واکنش ها و رفتارهاي غلط خود کودک را به دروغ گويي وادار مي کنند. به عنوان مثال عصبانيت هاي مکرر، رفتارهاي تهديدآميز و واکنش هاي منفي والدين پس از يک رفتار غلط، کودک را به اين نتيجه مي رساند که انکار يک عمل تنها راه رهايي از اين واکنش هاست در صورتي که بهتر است والدين هوشيارانه نسبت به واکنش کودک در قبال خطا رفتار کنند و حتي انکار او را ناديده بگيرند به عبارتي به او فرصت دهند تا ديگر آن را تکرار نکند زيرا اگر کودک از طريق انکار عمل و گفته خود نتيجه بگيرد، آن را تکرار خواهد کرد.در مرحله بعد بهتر است غيرمستقيم براي او جريمه اي در نظر گرفته شود. جريمه بايد بسيار هوشمندانه باشد و به هيچ عنوان نبايد آسيب زننده باشد، مثل محروم کردن از خوردن بعضي تنقلات يا تماشاي برنامه مورد علاقه کودک تا به صورت غيرمستقيم درک کند نتيجه دروغ گويي اين است. اين کارشناس ارشد مشاوره سنجي ادامه مي دهد ساده ترين راه براي پرهيز کودکان از دروغ گويي، تشويق آن ها به هنگام راست گويي است.

عکس العمل والدين در قبال راست گويي بسيار مهم است و والديني که راست گويي کودک را ناديده مي گيرند در واقع به او جفا مي کنند.در دوران نوجواني نيز رشد شناختي به حدي مي رسد که نوجوان آزادانه انتخاب مي کند چه چيزهايي را بگويد و چه چيزهايي را نگويد. به نوشته سي ان ان، در اين دوران رازداري به معناي دروغ گويي نيست بلکه نشانه بلوغ فکري است، در واقع نوجواناني که هر چيز را از سير تا پياز براي والدين خود در اين سن تعريف مي کنند به بلوغ فکري کامل نرسيده اند. در مقابل صداقت نداشتن نوجوان به صورت مکرر، والدين فقط بايد ناخشنودي خود را ابراز کنند و از نشان دادن هر گونه عکس العمل تند و خشن به طور جدي پرهيز کنند زيرا نتيجه عکس مي دهد. پس از ابراز ناخشنودي، اولين کار اين است که الگوي مناسبي باشيد و همواره با صداقت کامل با فرزند خود رفتار کنيد.