اشاره :
این مقاله مقایسه‌ای است بین ویرایش‌های مختلف ویندوز ویستا که امکانات و قیمت آن‌ها را به طور دقیق بررسی کرده‌است. با آن‌که قیمت این محصول در ایران از اهمیت چندانی برخوردار نیست، از یک طرف دقت نویسنده در بررسی و توضیح کامل امکانات عرضه‌شده به همراه ویرایش‌های مختلف ویندوز ویستا و از طرف دیگر، به منظور آشنا کردن شما با کاربردها و ارزش هر یک از این ویرایش‌ها تصمیم گرفتم متن اصلی را بدون هیچ‌گونه کم‌وکاستی برگردانم. آنچه باید در نظر گرفته ‌شود، امکانات و ویوگی‌هایی است که به همراه هر ویرایش عرضه‌شده و همچنین کاربرد و بررسی دقیقی است که در مورد آن ویوگی، در قالب جدول یا توضیح انجام‌‌شده ‌است.

شاید شما هم مطلع باشید که ویندوز ویستا در چندین ویرایش با امکانات متفاوت به بازار عرضه شده‌است. البته تعداد ویرایش‌های اصلی ویستا آن‌طور که شایع شده است، متنوع نخواهد بود.

این سیستم‌عامل هم دارای نوع خانگی و هم دارای نوع اداری است. همچنین یک ویرایش نهایی (Ultimate) از آن نیز ارائه شده است که امکانات سیستم‌های خانگی و اداری را به طور یکجا دربردارد. بقیه ویرایش‌ها گونه‌های تخصصی‌شده‌ای از ویرایش‌های اصلی هستند که می‌توان از بررسی آن‌ها صرف‌نظر نمود. برای مثال، ویرایش (Starter) یک ویرایش از این سیستم‌عامل است که سعی شده امکانات آن با امکانات ویرایش (Starter) از ویندوزاکس‌پی یکسان باشد.
این ویرایش از ویندوز ویستا، یک ویرایش ارزانقیمت است که امکانات آن تا حد ممکن تعدیل یافته و برای مشتریان مایکروسافت در کشورهای در حال توسعه جذاب خواهد بود. برنامه ویندوز مدیا پلیر ۱۱ نیز در ویرایش‌هایی از ویندوز ویستا چه از نوع اداری و چه از نوع خانگی نصب نشده است تا این محصولات با قوانین Antitrust که در اروپا به اجرا درمی‌آید نیز سازگار باشند.
در نهایت تعداد ویرایش‌های اصلی این سیستم‌عامل به شش مورد محدود می‌شود که از این میان نیز تنها چهار نوع برای اکثریت مشتریان این شرکت جذابیت خواهد داشت. تفاوت قیمت این ویرایش‌ها محسوس است و از این‌رو باید مشخص کرد که امکانات کدام ویرایش کاملاً با نیازهای شما مطابقت دارد. در سایت شرکت مایکروسافت یک صفحه با نام Vista Edition Page وجود دارد که می‌کوشد توضیحات کا۴۵۶۴۵۶۴۵۶ در مورد این شش ویرایش عرضه کند، اما اطلاعات این صفحه بیشتر جنبه بازاریابی دارد و نمی‌توان از آن به عنوان یک اظهار نظر و بررسی مستقل در مورد ارزش و کاربرد ویرایش‌های مختلف این سیستم‌عامل نام برد.
قصد داریم در این مقاله هر آنچه لازم است شما از آن مطلع باشید، مطرح کنیم. از جمله آن‌که، هریک از ویرایش‌های ویندوز ویستا شامل چه امکاناتی است، هر یک از آن‌ها برای چه نوع مصرف‌کننده‌ای مناسب است و در نهایت آنچه را که لازم است بدانید، در قالب جملات ساده‌ای و دور از هرگونه اصطلاح و عبارت تخصصی، بازگو می‌کنیم.
ویندوز ویستا در شش ویرایش اصلی ارائه می‌شود. از آنجا که ویرایش (Starter) امکانات فوق‌العاده و چشمگیری ندارد، از بررسی آن صرف‌نظر می‌کنیم. به علاوه، به احتمال زیاد نخواهید توانست آن را در فهرست محصولات شرکت‌های عمده‌فروشیِ سرشناس مشاهده کنید. این محصول برای عرضه در مؤسسات آموزشی بزرگ در مناطق در حال توسعه در نظر گرفته شده ‌است.
در حقیقت این ویرایش از ویستا برای دولت‌های کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته شده است که مجوز استفاده از پنجاه هزار نمونه از ویستا را خریداری کنند و بتوانند آن را روی سیستم‌های نسبتاً قدیمی نصب نمایند. به همین دلیل، این ویرایش به عنوان یک گزینه در اختیار کاربران اداری و خانگی قرار نگرفته است و تنها برای موارد خاص عرضه خواهد شد. ما نیز این گزینه را از بین موارد بررسی شده در جدول ۱ حذف کردیم و به این ترتیب تنها به بررسی پنج ویرایش باقیمانده می‌پردازیم.
این جدول به حد کافی گویا است. با این حال همه تفاوت‌ها و امکانات را بررسی نکرده است؛ زیرا بین این ویرایش‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد که در این جدول بررسی نشده‌است. البته بیشتر آنچه برای رفع نیازهای روزمره کاربرد دارد، در این جدول معرفی‌شده است. با این همه نمی‌توان با نگاه‌کردن به یک جدول، متوجه همه چیز شد. پس بیایید این امکانات را کامل‌تر بررسی کنیم.
دو ویرایش از ویستا برای کاربردهای خانگی تهیه‌شده‌است. این دو ویرایش با نام‌های (Home Basic) و (Home Premium) عرضه‌شده‌اند. امکانات این دو ویرایش در حدی است که شما را به خرید و استفاده از آن‌ها تشویق کند. همه امکانات امنیتی جانبی در هر دو ویرایش عرضه‌ شده ‌است. مرورگر ۷IE در هر دو ویرایش عرضه‌‌شده و در هر دو مورد نیز امکان (Extra-Secure) وجود دارد.
دیواره آتش و برنامه ضدجاسوسی (Windows Defender) و بسیاری از امکانات دیگر نیز برای هر دو ویرایش عرضه ‌شده ‌است. البته برنامه ضدجاسوسی را با برنامه ضدویروس اشتباه نگیرید. در هیچ یک از این دو ویرایش از برنامه ویروس‌یاب و حذف ویروس خبری نیست.
البته هر دو ویرایش از یک سیستم واکشی سریع دستورات موسوم به SuperFetch استفاده می‌کنند که داده‌ها را قبل از نیاز، در RAM قرار می‌دهد و به این ترتیب استفاده از دیسک‌سخت سیستم کاهش می‌یابد و می‌توانند از بعضی درایوهای کوچک USB2.0 استفاده کنند تا اجرای این فرآیند را سرعت بخشند.
هر دو ویرایش‌ از هر تعداد هسته که روی CPU قرار گرفته باشد، پشتیبانی می‌کنند. حتی اگر اینتل در دو سال آینده پردازنده‌ای عرضه کند که دارای هشت هسته باشد، باز هم نیازی نیست سیستم‌عامل خود را ارتقا دهید. اگر می‌خواهید از سیستمی استفاده کنید که از بیش از یک پردازنده‌ فیزیکی استفاده می‌کند، برای مثال سیستمی با دو CPU مجزا، در این صورت به سراغ ویرایشی غیر از (Home Basic) بروید.
همچنین این ویرایش از ویندوز ویستا در نگارش ۶۴ بیتی خود نیز تنها از هشت گیگابایت رم پشتیبانی می‌کند. در حالی که ویرایش (Premium) از شانزده گیگابایت رم پشتیبانی می‌کند. البته این تفاوت در ویرایش ۶۴ بیتی نیز حداقل تا دو سال به چشم نخواهد آمد. تمام ویرایش‌های ۳۲ بیتی ویندوز ویستا تنها از چهار گیگابایت رم پشتیبانی می‌کنند.
وقتی به بررسی برنامه‌های ارائه‌شده به همراه ویندوز بپردازیم، بعضی از تفاوت‌های بین ویرایش‌های خانگی ویستا آشکار می‌شود. در تمام ویرایش‌های ویندوز ویستا، برنامه تشخیص صدا به طور کامل ارائه‌ شده است؛ این یک ویوگی کاملاً جدید است که هنوز عده زیادی آن را بررسی نکرده‌اند.
گالری تصاویر و برنامه ویندوز مدیاپلیر ۱۱ به همراه هر دو ویرایش عرضه ‌شده است. در ویرایش (Premium) می‌توان با تهیه یک نرم‌افزار جانبی امکان ویرایش تصاویر و ذخیره آن‌ها را روی DVD فراهم کرد. بازی‌های (Premium) نیز تنها در ویرایش (Premium) از ویندوز ویستا عرضه می‌شوند. از جمله این بازی‌ها می‌توان به بازی شطرنج و بازی‌ای با نام (Purble Palace) اشاره کرد.
این دو ویرایش در زمینه بعضی از امکانات ارتباطی و کاربردی تفاوت‌های زیادی دارند. در هر دو ویرایش برنامه برای جست‌وجوی آنی (Instant Search) عرضه ‌شده است که نتایج را درهنگام تایپ نمایش می‌دهد. البته این برنامه در مقایسه با برنامه Spotlight که در سیستم‌های Mac OS X عرضه‌شده‌است، کارایی کمتری دارد.
می‌توانید با استفاده از ابزار backup and recover از پوشه‌های کاربری خود یا حتی کل داده‌های یک درایو نسخه پشتیبان تهیه کنید. برنامه Windows Sideshow ابزاری است که می‌توانید از طریق آن اطلاعات را برای صفحه‌نمایشی در دوردست، ارسال کنید که البته این امکان در ویرایش Basicپشتیبانی نشده‌است.
از عملکردهای مورد نیاز برای کامپیوترهای Tablet PC نیز در این ویرایش‌ پشتیبانی نشده‌است. می‌توانید در هر دو ویرایش Basic و Premium از ابزار backup and restore استفاده کنید، اما در ویرایش basic از امکان پشتیان‌گیری برنامه‌ریزی‌شده از داده‌ها خبری نیست.
در هر دو ویرایش برنامه Remote Desktop تنها محدود به برقراری ارتباط با کامپیوترهایی است که درخواست برقراری ارتباط دارند (نمی‌توان از طریق کامپیوتر خود درخواست ارتباط را برای کامپیوترهای دیگر ارسال کرد.) برنامه فضای تعامل به صورت جلسه (Meeting Space) یک ابزار ارتباطی است که می‌توان با آن فضایی را برای ارتباط نوشتاری (WhiteBoard) بین سیستم‌ها ایجاد کرد. البته در ویرایش Basic تنها می‌توان این داده‌ها را مشاهده کرد و برای مشارکت در استفاده از این ابزار به ویرایش (Premiuim) یا ویرایش‌های اداری آن نیاز است.
رابط بصری جذاب Aero و (Windows Media Center) از مهم‌ترین ابزارهایی هستند که در ویرایش (Premium) ارائه‌ شده‌اند، ولی در ویرایش (Basic) هیچ خبری از آن‌ها نیست. (Aero Glass) همان رابط کاربری سه‌بعدی، پرسرعت، شفاف و متحرکی است که در بعضی از دموهای ویستا ارائه شده است. بدون این برنامه، دسکتاپ کامپیوتر مانند یک صفحه ساده و بی‌روح است و استفاده از سایر ابزارهای سیستم‌عامل نیز جذابیت خود را از دست می دهد.
در میان برنامه‌های ارائه شده، ‌Windows Media Center نیز نیاز به معرفی ندارد. به طور خلاصه می‌توان درباره این برنامه گفت که با استفاده از آن می‌توان از فایل‌های موسیقی‌ و ویدیوییِ ذخیره‌شده در کامپیوتر استفاده کرد،‌ برنامه‌های تلویزیونی را ذخیره‌ نمود و … . این برنامه نیز تنها در ویرایش (Premium) و (Ultimate) عرضه‌شده‌است.
اینجا یک سؤال مطرح می‌شود: چرا برای ارتقا از ویرایش Basic به Premium، باید شصت دلار پرداخت کرد. در حالی که تفاوت قیمت بین این دو ویرایش تنها چهل دلار است؟
در حالی‌که بسیاری از شما در هنگام خرید توجه خود را به دو ویرایش مخصوص کاربران خانگی یا ویرایش Ultimateمعطوف کرده‌اید، گروهی دیگر از افراد در حال بررسی ویرایش‌های اداری این محصول هستند. زمانی که شرکت شما بخواهد کامپیوترهای خود را ارتقا دهد، شما نیز یکی از این ویرایش‌های ویستا را در محیط کار خود شاهد خواهید بود.
به احتمال زیاد در طول دو سال آینده به علت کُند شدن سیستم‌های شرکت شما در مقایسه با آنچه در بازار وجود دارد و در نتیجه اعتراض‌های متوالی کارمندان، شرکت شما نیز تصمیم خواهد گرفت یکی از ویرایش‌های ویستا را خریداری نماید.
ویرایش Business ویندوز ویستا کمی گران‌تر از ویرایش‌های خانگی آن است، ولی تهیه ویرایش Enterprise تنها با پرداخت قیمت آن میسر نیست. تهیه ویرایش Enterprise تنها به صورت دریافت مجوز برای تعداد زیادی از آن میسر است و به صورت تکی توسط فروشنده‌ها عرضه نخواهد شد. هر دو ویرایش،‌ همه امکانات امنیتی و رابط‌ کاربری ویوه ویندوز ویستا را دارند. جست‌وجوی آنی، دیواره آتش، برنامه Windows Defender، کنترل حساب‌های کاربری، رابط‌کاربری Aero، مرورگر ۷IE به همراه حالت حفاظت‌شده، SuperFetch، برنامه ویندوز مدیاپلیر ۱۱ و گالری تصاویر از جمله این امکانات هستند.
این دو ویرایش بسیار شبیه ویرایش (Premium) هستند و تفاوت آن‌ها با ویرایش‌های خانگی، در این است که از برنامه‌های Window Media Center ،Windows Movie Maker و Windows DVD Maker خبری نیست که البته این تفاوت در امکانات بین ویرایش‌های اداری و خانگی، بسیار عادی است.
امکانات خاصی نیز وجود دارد که تنها در ویرایش‌های اداری عرضه ‌شده است. این ویرایش‌ها همانند ویرایش (Premium) از دو پردازنده فیزیکی و تعداد نامحدودی پردازنده منطقی (Core) پشتیبانی می‌کنند، ولی ویوگی مهم ویرایش‌های اداری در نوع ۶۴ بیتی نمود می‌یابد.
هر دو ویرایش اداری ویستا از ۱۲۸ گیگابایت رم پشتیبانی می‌کنند. توجه داشته ‌باشید که هیچ ‌یک از این ویرایش‌ها برای استفاده در سرور ارائه نشده‌ و قرار است ویرایش‌های تحت‌سرور ویستا نیز بعداً به بازار عرضه شوند. آنچه در مورد این ویرایش‌ها می‌دانیم این است که می‌توانند از چندین پردازنده فیزیکی و احتمالاً حجم بیشتری از رم پشتیبانی کنند.
یکی از فناوری‌های جدید، Volume Shadow Copy نام دارد که به همراه ویرایش‌های Business و Enterpriseعرضه‌شده‌است. این امکان به صورت بسیار محدود در ویندوزاکس‌پی عرضه‌ شده‌ بود، اما آنچه همراه ویستا عرضه می‌شود، با نمونه‌ای که در ویندوز سرور ۲۰۰۳ عرضه‌شده بود، مشابه است.
این ابزار می‌تواند در فواصل زمانی معین از فایل‌های شما کپی‌هایی تهیه نماید و در جایی ذخیره‌ کند. در حالی که‌ آن فایل‌ها ممکن است در حال تغییر باشند. می‌توانید با راست کلیک روی یک فایل گزینه Properties را انتخاب نمایید و فایل را با یکی از کپی‌های قبلی آن جانشین کنید. می‌توانید مثالی در مورد روش انجام این کار را در سایت مایکروسافت مشاهده کنید. فناوری Volume Shadow Copy به شما امکان می‌دهد به وسیله نرم‌افزار تعبیه‌شده برای پشتیبان‌گیری از برنامه‌ها، حتی از فایل‌های باز و در حال استفاده نیز، کپی تهیه کنید.
ارزش این برنامه زمانی مشخص می‌شود که شما به صورت ناخواسته روی اسناد خود بازنویسی کنید؛ قبل از آن که نام آن‌ها را تغییر داده باشید یا آن‌ها را در جایی ذخیره‌ کرده‌ باشید. برنامه ارسال فکس و اسکن نیز در ویرایش‌های اداری ویستا عرضه شده‌است.
یکی از امکاناتی که به همراه ویستا عرضه‌شده، سرویس مدیریت مجوزها (Right Management Service) است. این قابلیت در محیط‌های اداری کاربرد بسیاری دارد. RMS، در واقع یک نوع DRM یا Digital right management یا مدیریت مجوزهای دیجیتال است که برای تأمین امنیت اسناد، پیام‌های الکترونیکی و صفحات وب به کار می‌رود.
با استفاده از این ابزار می‌توانید داده‌هایی از انواع فوق را رمزنگاری کنید و سپس با اعمال قوانین و مقرراتی در سرور معین کنید که چه کسی می‌تواند و چه چیزی را رمزگشایی کند. مدیر سرور می‌تواند محدودیت‌هایی را برای دسترسی به بعضی از وظایف خاص ایجاد کند.
مثلاً می‌تواند مجوز کارهایی مثل کپی‌کردن، پاک‌ نمودن و پرینت‌ گرفتن را به بعضی از اشخاص خاص واگذار نماید و از دیگران سلب کند. سایر فناوری‌ها و امکاناتی که بیشتر در محیط‌های کاری با معماری Client/Server کاربرد دارند را نیز تنها می‌توان در ویرایش‌های اداری ویستا مشاهده کرد. از جمله این فناوری‌ها، می‌توان به وب‌سرور IIS7 و پشتیبانی از ذخیره‌ فایل‌ها و پوشه‌ها به منظور امکان دسترسی به آن‌ها در حالت آفلا‌ین، اشاره‌ کرد.
آخرین امکان جذاب که تنها در ویرایش Enterprise ویندوز ویستا ارائه‌شده‌است، یک فناوری خاص برای رمزنگاری کل یک درایو است که مایکروسافت آن را با نامBitLocker معرفی نموده ‌است. این نرم‌افزار به سخت‌افزاری از نوع (Trusted Platform Module) نیاز دارد؛ سخت‌افزاری که برای ذخیره‌سازی اطلاعات به صورت امن کاربرد دارد یا باید از یک کلید ویوه از نوع USB برای انجام رمزنگاری استفاده کنید. این ابزار برای استفاده در محیط‌های اشتراکیِ بزرگی طراحی ‌شده ‌است که در آن‌ها استفاده از قفل‌های نرم‌افزاری برای حفظ امنیت کفایت نمی‌کند.
با این همه، کامل‌ترین و گران‌ترین نمونه در میان ویندوزهای ارائه شده با نام Ultimate معرفی‌ شده‌ است. این ویرایش همه امکانات ارائه ‌شده در سایر ویرایش‌ها را یکجا در خود دارد. هرچه در زمینه ابزارهای رسانه‌ای در ویرایش‌های خانگی ویستا ارائه ‌شده به همراه امکاناتی که در ویرایش‌های اداری آن موجود است، یکجا در این ویرایش از ویندوز ویستا جمع‌آوری ‌شده ‌است.
از جمله امکاناتی که از ویرایش خانگی ویستا به ارث رسیده است، می‌توان به برنامه‌های چندرسانه‌ای نظیر Media Center و Windows Movie Maker اشاره‌کرد. امکانات امنیتی و مدیریتی نیز از ویرایش اداری ویستا به ارث رسیده است. از جمله این امکانات نیز می‌توان به برنامه‌های BitLocker ،Volume Shadow Copy ،Right Management service و همچنین امکان استفاده نامحدود از برنامه Meeting Space اشاره‌کرد.
همه برنامه‌ها و ابزارهای ارائه‌ شده در ویرایش‌های دیگر در ویرایش Ultimate نیز عرضه‌ شده‌اند و هیچ ‌چیزی از قلم نیفتاده‌ ‌است. البته باید در نظر داشت در ویرایش Ultimate مجموعه‌ای از ابزارها عرضه‌ شده‌اند که در هیچ‌یک از ویرایش‌های دیگر ویستا وجود ندارند. مایکروسافت این مجموعه از ابزارها را با نام Windows Ultimate Extra معرفی‌کرده ‌است.
اما سؤال این است که آنچه با نام (Window Ultimate Extra) عرضه ‌شده است، چه ابزارهایی را در بردارد؟ ما هم مثل شما تقریباً هیچ نظری در این مورد نداریم! تنها خبری که در این مورد اعلان شده، این است که برنامه Ultimate Extra به همراه بسته بروزرسانی برای ویرایش Ultimate عرضه می‌شود. مایکروسافت این بسته را شامل مجموعه‌ای از (برنامه‌ها، سرویس‌ها، نکات و حقه‌ها)، معرفی نموده ‌است که تنها برای کاربران ویرایش Ultimate عرضه می‌شود.
متأسفانه در هیچ‌یک از ویرایش‌های ویستا و هیچ‌یک از مجموعه قوانین و راهنماهای آن، نمی‌توان به منبع دیگری برای دسترسی به اطلاعات اضافی در مورد این برنامه‌ها دست یافت.
اکنون باز هم به سراغ مهم‌ترین سؤال می‌رویم: کدام ویرایش برای شما مناسب‌تر است؟ ما صادقانه به شما پیشنهاد می‌کنیم که از خرید ویرایش Home Basic خودداری کنید؛ زیرا با صرف‌نظر کردن از رابط‌ کاربری سه‌بعدی Aero، یک ویوگی واقعاً ارزشمند را از دست‌داده‌اید.
همچنین ابزار Media Center واقعاً ارزشمند است؛ حتی اگر قصد استفاده از کارت‌های TV Tuner را نداشته ‌باشید. اگر به خاطر قدیمی بودن سخت‌افزار، ناچارید به سراغ ویرایش Home Basic بروید، در این صورت به شما پیشنهاد می‌کنم با همان ویندوزاکس‌پی به کار خود ادامه دهید تا زمانی‌که بتوانید سخت‌افزار قوی‌تری تهیه کنید.
ویرایش (Home Premium) برای اکثر کاربران گزینه مناسبی است؛ زیرا همه امکانات رسانه‌ای و رابط‌ کاربری زیبای ویستا به همراه آن عرضه ‌شده‌است. همچنین بعضی از ابزارهای ویرایش‌های اداری ویستا مانند Volume Shadow Copy نیز به همراه ویرایش (Premium) ارائه‌ شده ‌است. تهیه این ویرایش به این معنی است که برنامه‌های کمی را از دست خواهید داد.
ویرایش‌های Business و Enterprise بهترین گزینه‌ها برای محیط‌های اداری هستند. این دو ویرایش بسیار شبیه ویرایش (Home Premium) هستند؛ البته بدون برنامه Media Center.
اگر برنامه Media Center نیز به همراه این بسته عرضه ‌شده ‌بود، آن را به مورد ایده‌آلی برای کاربران خانگی حرفه‌ای تبدیل می‌کرد. آنچه باید در نظر گرفت، تفاوت قیمت بین ویرایش (Premium) و اداری ویستا است. این تفاوت قیمت به حدی است که کاربران خانگی امکانات کم‌کاربردی که به ازای این تغییر قیمت زیاد به دست می‌آورند را نادیده بگیرند.
ویرایش Ultimate از هر نظر کامل است، اما مشکل اصلی در این مورد، قیمت بالای آن است. همه قیمت‌های اعلام‌شده، قیمت تقریبیِ محصول به صورت خرده‌فروشی آن است و همان ‌طور که دیده‌ایم، می‌توان ویرایش‌هایی از ویندوزاکس‌پی را با قیمتی بسیار پایین‌تر از قیمت پیشنهادی مایکروسافت برای آن در بازار خرده‌فروشی پیدا کرد.
قیمت پیشنهادی برای خرده‌فروشی ویرایش خانگی ویندوزاکس‌پی، ۱۹۹ دلار و هزینه ارتقای آن ۹۹ دلار بود. ویرایش Professional ویندوز اکس‌پی صددلار بیشتر از نگارش خانگی آن قیمت‌گذاری ‌شده ‌بود. همان‌طور که به یاد دارید، هیچ‌گاه این محصولات در بازار با چنین قیمتی عرضه نشدند و یقین داریم که ویرایش‌های مختلف ویستا نیز با قیمت کمتری نسبت به قیمت‌های پیشنهادی مایکروسافت در بازار عرضه‌خواهند شد.
البته با این وجود نیز قیمتی نزدیک به ۲۵۹ دلار برای ارتقا به یک ویرایش Ultimate یا پرداخت قیمتی نزدیک به چهارصد دلار نیز بسیار زیاد است. تفاوت بین امکانات ویرایش Ultimate در مقایسه با ویرایش ‌Premium بسیار کمتر از آن است که کاربران خانگی را به پذیرفتن این تفاوت قیمت فاحش وادار کند. در مورد ویرایش‌های اداری نیز تنها برتری ویرایش Ultimate را می‌توان برنامه Media Center دانست.
برگ برنده اصلی ویرایش Ultimate همان بسته‌ای است که به عنوان Vista Ultimate Function عرضه ‌شده ‌است که البته هنوز کاملاً بی‌استفاده باقی ‌مانده است.
اگر مایکروسافت به سرعت این بسته را با ابزارهایی پُر کند که ارزشمند و پرکاربرد باشند و ارزش پول پرداختن را داشته‌ باشند، شاید ویرایش Ultimateاز ویرایش Premium ارزشمندتر باشد و اگر این اتفاق نیفتد، از نظر ما ویرایش Home Premium برای بیشتر کاربران به عنوان بهترین گزینه مطرح خواهد بود.
مایکروسافت همچنین برای کاربران ویندوزاکس‌پی که در حال حاضر اقدام به خریداری آن کنند، امکان ارتقای رایگان به ویندوز ویستا را ارائه می‌دهد. البته باید بگوییم (تقریباً رایگان)؛ زیرا در این حالت هزینه‌های ارسال ویندوز ویستا را باید خودتان پرداخت کنید.
البته این هزینه مطمئناً کمتر از هزینه ارتقا از یک ویرایش ویستا به ویرایش دیگر آن خواهد بود. می‌توانید با اعلام شماره سیستم و شماره سریال ویندوزاکس‌پی آن را به ویندوز ویستا ارتقا دهید. اگر یک ویرایش از ویندوزاکس‌پی را از یک خرده‌فروش بخرید نیز با مشکلی مواجه نخواهید شد.
با این حال نکته مبهمی که در این مورد وجود دارد، به ویرایش‌های OEM (محصولات ارائه‌‌شده توسط تولیدکنندگان اصلی) از ویندوزاکس‌پی مربوط می‌شود. این ویرایش‌ها معمولاً از فروشگاه‌های کوچک خریداری می‌شوند. در این مورد نیز اگر یک سیستم کامل را از یک فروشنده مجاز خریده ‌باشید، هنگام دریافت شماره ‌سریال ویندوز ویستا با مشکلی مواجه نخواهید بود.
اما بسیاری از این فروشندگان ویندوزاکس‌پی را با یکی از سخت‌افزارهای خود می‌فروشند. برای مثال در بعضی موارد ویندوزاکس‌پی به همراه هارددیسک یا مادربورد یا CPU عرضه‌می‌شود و در همین موارد است که آن نکته مبهم ما را با مشکل مواجه می‌کند. امکان ارائه رایگان که در مورد آن صحبت کردیم، دقیقاً به صورت زیر بیان‌شده است:
the purpose of the redemption form is to allow your customer who acquires qualifying fully assembled computer system with a preinstalled Windows XP operating system, to upgrade that system to Windows Vista through a special offer.
در این جمله به این عبارت دقت کنید که می‌گوید: qualifying fully assembled computer system with a preinstalled Windows XP، با توجه به این عبارت، اگر کسی ویرایشی از ویندوز اکس‌پی را خریده ‌باشد که به همراه مادربورد یا سایر قطعات کامپیوتر عرضه ‌شده ‌است، نمی‌تواند انتظار داشته ‌باشد یک ویندوز اکس‌پیِ خریداری‌‌شده توسط او با یک ویرایش از ویندوز ویستا ارتقا یابد.
امین کلانتری