انواع حشرات

[آبجی]

مگس

مقدمه
مگسها جزء حشرات به شمار می‌آیند و به زیر رده بال‌داران یا حشرات تعلق دارند و حشرات بال‌دار دارای زایده‌هایی به نام دنباله‌های شکمی و زواید تناسلی هستند مگسها به راسته دو بالان تعلق دارند. دو بالان جانورانی هستند که تعداد رگبالها کم است و بالهای پسین تبدیل به دو اندام کوتاه متورم شده است که هالتر نامیده می‌شود بخشهای مختلف بدن مشخص است و شکم دارای 4 تا 9 بند است و دگردیسی آنها کامل بوده و لاروهای آنها بدون پا هستند و ضمایم دهانی سوراخ کننده و مکنده دارند. این راسته شامل زیر راسته‌های متعدد است که انواع مگسها را شامل می‌شود.



زیر راسته راست درزان
کوتاه شاخان
شاخکها کوتاه و اغلب سه بندی است.

* خرمگس: تند پروازند و چشمهای جانبی و برگ و نواری دارند. خرطومی برجسته دارند، مگسهای نر گیاهان را می‌مکند ولی ماده‌ها از خون جانوران تغذیه می‌کنند.

* دزد مگسان: حشراتی قوی و بدنی خاردار دارند در اطراف دهان یک ریش مویی وجود دارد حشرات دیگر را در حال پرواز شکار می‌کنند.

* زنبور مگسان: دارای موهای پرپشت و متراکم شبیه زنبورها هستند پاها و خرطوم بلندی دارند.

زیر راسته پیچیده درزان

* بی‌شیار مگسان: حشرات فاقد شیار پیشانی در اطراف قاعده شاخکها هستند.

* شهد مگسان: رنگ این حشرات روشن است و فاقد موهای زبرند. از زنبورها یا زنبوران عسل تقلید می‌کنند. لاروهای آنها از شته‌ها تغذیه می‌کنند.




شیار دار مگسان
این حشرات دارای حلقه‌ای در اطراف قاعده شاخکهای خود می‌باشند.

* برمگسان: مگسهایی کوچکند و نوک شکم آنها باریک است. روی بالهای آنها لکه‌های تیره عرضی وجود دارند. لاروهای آنها گیاهخوارند و یا داخل میوه زندگی می‌کنند.

* سرکه مگسان: چشمهای این جانوران معمولا قرمز است. از میوه‌های گندیده تغذیه می‌کنند.

* ریشه مگسان: لاروهای آنها روی ریشه یا مواد فاسد شده زندگی می‌کنند بعضی گوشتخوارند.

* سرامگسان: مگسهایی با اندازه‌های کوچکند لاروها روی مواد آلی در حال تجزیه رشد می‌کنند. بالغها روی پستانداران اهلی و وحشی و حتی انسان و حشرات کامل که در بعضی انواع دارای قطعات دهان نیش زننده هستند. از خون انسان و سایر موجودات خونگرم تغذیه می‌کنند. مگس خانگی دارای ضمایم دهانی اسفنجی است و می‌تواند غذاهای انسانی را آلوده کند.

* گوشت مگسان: لاروها از حیوانات مرده ، مدفوع ، فضولات و غیره تغذیه می‌کنند یا روی بدن حشرات دیگرند.

* تیز مگسان: این حشرات تخمها یا لاروهای خود را روی حشرات دیگر می‌گذارند.

* اسب مگسان: بالغها بزرگ و به شکل زنبورند و در روی بدن آنها کرک وجود دارد چشمهای مرکب در حیوان نر و ماده از هم مجزا است پرواز سریع دارند و طول عمر در حیوان بالغ کوتاه است.


شفیره زایان
قطعات شکم نامشخص است پاهای آنها پنجه‌دار است تخمگذار هستند و در هر مرتبه یک لارو تولید می‌کنند.

* سگ مگسان: بدنی مسطح و پهن شبیه شپش دارند بالدار یا بدون بالند شکم آنها حجیم است این مگسها روی پستانداران مخصوصا روی بدن خفاشها زندگی می‌کنند. انگلهای خارجی می‌باشند و از خون میزبان تغذیه می‌کنند.

* نحل مگسان: حشراتی ریزند یا فاقد بالند و یا بالهای کوتاهی دارند عموما انگلند و روی زنبورها مخصوصا زنبوران عسل انگل می‌شوند. برولاسکا فاقد بالند و روی ملکه و حیوان نر زنبوران عسل زندگی می‌کنند.
منبع:دانشنامه رشد

[آبجی]

مقدمه
زنبور عسل یکی از حشرات مفید برای انسان است که متعلق به رده دوبالان می‌باشد. زنبور عسل خیلی پیش از انسان در روی زمین بوجود آمده و زندگی می‌کرده است. زنبور عسل حدود 150 میلیون سال قبل وجود داشته و مشغول زاد و ولد بوده است. منتها با این تفاوت که در آن فاقد یک زندگی اجتماعی بوده و مثل خیلی از زنبورهای غیر عسلی امروزی ، زندگی انفرادی داشته و هر زنبور لانه مخصوص بخود را داشته و در آن زندگی می‌کرده است. کندو محلی است که زنبورها در آن تولد یافته ، کار کرده ، خواهران و برادران خود را پرورش داده و مواد غذایی لازمه را در آن انبار و ذخیره می‌کنند. زنبور عسل دارای نژادهای مختلف است و ساختمان بدنی پیچیده‌ای دارند.
ساختار بدن زنبور عسل
سر
در جلوترین قسمت بدن قرار داشته و شامل اعضای زیر است: دو عدد چشم مرکب ، سه عدد چشم ساده ، دو عدد آنتن و دهان با خرطوم. بزرگی چشمها وسیله‌ای است که زنبوردار به کمک آن به راحتی می‌تواند زنبور نر را از کارگر تشخیص دهد. زیرا چشمهای زنبور نر بزرگتر بوده و از عقب سر بهم می‌رسند، ولی در زنبور کارگر و ملکه بهم نمی‌رسند. کار آنتنها ، لمس کردن و بوییدن است. زنبور به کمک خرطوم ، شهد را از روی گلها جمع آوری و از راه دهان به داخل کیسه عسلی می‌فرستد.
سینه
از سه حلقه کیتینی درست شده و اعضای زیر به آن اتصال دارند: چهار عدد بال یا پر که دو عدد آنها بالهای جلویی و دو عدد دیگر بالهای عقبی هستند. شش عدد پا که جفت عقب آن دارای حفره‌هایی به نام سبد می‌باشند و زنبور عسل در دوران فعالیت خود گرده‌های گل در آن پر و با خود به کندو حمل می‌کند. این سبدها در کارگران بزرگتر از نرها هستند.
شکم
در قسمت انتهایی بدن قرار داشته، از 6 حلقه کیتینی پشتی و 6 قطعه شکمی تشکیل شده است. در انتهای شکم مخرج برای دفع مدفوعات دیده می‌شود. از راه همین مخرج ، زنبور قادر است خاری را که در داخل بدنش جای دارد، خارج کرده و نیش بزند. زنبور نر نمی‌تواند نیش بزند، چون اصلا نیش ندارد.



غده های مهم

* در داخلا دو طرف سر کارگر یک جفت غده‌ای به نام غده‌های شیری وجود دارد که از خود ماده‌ای به نام شیر یا ژله شاهانه ترشح می‌کند و با آن ملکه و لاروهای خیلی جوان را تغذیه می‌نمایند.

* غده‌های بزاقی همراه با یک جفت غده سینه‌ای بوسیله یک کانال مشترک ، ترشحاتشان را به داخل دهان زنبور می‌ریزند. ترشحات این غده‌ها در موقع لارو بودن صرف تنیدن به دور خود شده و پس از رشد و تبدیل به یک زنبور کامل ، نقش غده بزاق دهان را در زندگیشان بازی می‌کنند.

* غدد زیر آرواره‌ای که در کارگران خیلی کوچک و غیرفعال بوده و در ملکه بسیار بزرگ و فعال است. ماده‌ای بوسیله این غده ترشح می‌شود که با بوی مخصوصش باعث تمیز ملکه از سایر زنبورها می‌شود.

* در زیر شکم زنبورها 4 جفت غده‌های مومی وجود دارد که سه جفتش فعال هستند و موم ترشح می‌کنند و بکار ساختن سلولها و شان می‌خورند.

* غده‌های بویایی: در پشت زنبورها غده‌ای به نام غده بویایی دیده می‌شود که کارش تشخیص بوهاست.

* غده‌های مخزنی: سه عدد غده در مخزن به نام غده‌های مخزنی ، مدفوعاتی را که در آنجا ذخیره شده‌اند، مرتب ضد عفونی می‌کنند.

نژادهای زنبور
زنبور هندی Aspis Indica
کمی کوچکتر از زنبور عسل معمولی بوده ، قدر کارگرش 13 میلیمتر می‌باشد. سلولهایی را که با موم در روی شانها درست می‌نماید از سلولهای زنبور عسل کوچکتر هستند.
زنبور درشت Apis Dorsata
در هندوستان و چین زندگی نموده و بزرگترین نوع زنبور عسلی است که تاکنون شناخته شده است. به حالت وحشی زندگی کرده و در زیر شاخه‌های درخت شانش را می‌چسبانند. سالانه چند بار از نقطه‌ای به نقطه دیگر کوچ می‌نمایند.
زنبور ریزApis Florea
از همه زنبورها کوچکتر بوده و فقط یک شان درست می‌کنند که مثل زنبورهای درشت به زیر شاخه درخت می‌چسباند به حالت وحشی در هندوستان و جنوب ایران یافت می‌شوند.
زنبور عسل معمولی Apis Meaifica
همان زنبور عسل معمولی است که فقط آنها را در دهات و شهرها برای تولید عسل در کندوها نگهداری می‌کنند. خواصی را که از یک نژاد خوب باید انتظار داشت عبارتند از: آرام باشند و نیش نزنند، پر محصول باشند، بچه به اندازه لازم بدهند، گلهای شهددار را به سرعت پیدا کنند، در مقابل امراض مقاوم باشند، مصرف عسل زمستانی آنها کم باشد، رشد سالانه‌شان را هر چه زودتر شروع کرده و سریع به حداکثر رشدشان برسند. از مهمترین نژادهای این زنبور می‌توان به زنبور عسل اروپای مرکزی ، زنبور سیاه ، زنبور ایتالیایی قفقازی و زنبور نژاد ایرانی نام برد.
آفات و بیماریهای زنبور عسل
از مهمترین بیماریها می‌توان به لوک آمریکایی ، لوک اروپایی ، نوزما ، کنه دونی ، یبوست ، شپشک زنبور عسل و کرم موم خوار اشاره کرد.
منبع:دانش نامه رشد

[آبجی]

مقدمه
پشه‌ها جزء حشرات بوده و به زیر رده بال‌داران یا حشرات بال‌دار تعلق دارند. حشرات بال‌دار دارای بالند بعضی اوقات بالهای آنها تحلیل رفته و گاهی وجود ندارد و دارای زایده‌هایی به نام دنباله‌های شکمی و زاوید تناسلی هستند. پشه ها به راسته دوبالان تعلق داشته و در زیر راسته راست درزان قرار می‌گیرند.




راسته دوبالان
تعداد رگبالها کم است و بالهای کم است و بالهای پسین تبدیل به دو اندام کوتاه متورم شده است که هالتر نامیده می شود بعضی از آنها بدون بالند، ضمایم دهانی آنها سوراخ کننده و مکنده است عده ای از آنها دارای ضمیمه دهانی اسفنجی می باشند که اغلب تشکیل یک خرطوم می‌دهد بخشهای مختلف بدن مشخص است شکم دارای 4 تا 9 بند است و لاروهای آنها معمولا بدون پا هستند دگردیسی آنها کامل است و غالبا روز پروازند.
زیر راسته راست درزان
لاروها اغلب دارای سر مشخص‌اند. شفیره‌ها برهنه می‌باشند. بالغها از یک شکاف مستقیم که در سطح پشتی شفیره تولید می‌شود بیرون می‌آیند.


باریک شاخکان
این حشرات دارای شاخکهای بلند می‌باشند که 6 تا 39 بند دارد.
پشه‌ها
این حشرات باریک و ظریف و خرطوم آنها طویل و در ماده‌ها سوراخ کننده است. بدن آنها قوز‌دار است.
نحوه تغذیه
نرهای بالغ از شیره گیاهان تغذیه می‌کنند ولی غذای ماده‌ها منحصرا از خون جانوران است. روی بدن پرندگان ،‌ پستانداران و انسان می‌نشیند و از خون آنها تغذیه می‌کنند.
آسیب رسانی
پشه‌ها حشراتی زیان آورند برخی از آنها امراض شدیدی را منتقل می‌کنند دارای 1500 گونه‌اند مانند کولکس که دارای گونه‌های مختلفی است. کولکس پی‌پییان که مالاریای پرندگان را منتقل می‌کند پشه مولد مرض مالاریا ، عامل مرض مالاریا را به انسان منتقل می‌نماید و پشه معمولی شبها از خون انسان تغذیه می‌نماید ولی ناقل میکروب نیست. این دو حشره بسیار باهم شبیه‌اند بدن آنها از فلسها پوشیده شده است شاخکهای آنها بلند است که در نرها شبیه پرمرغ ولی در ماده‌ها ساده است در خرطوم آنها شش سوزن وجود دارد.


در پشه معمولی ، تخمهایی که حیوان ماده می‌گذارد چسبیده بهم است و در سطح آب قرار می‌گیرد، در صورتی که در پشه مولد مالاریا تخمها پراکنده و جدا از هم در سطح آب قرار می‌گیرد. لارو پشه معمولی دارای لوله تنفس بلندی است و هنگام تنفس لوله را خارج از سطح آب می‌گذارد و بدن لارو نسبت به سطح آب مایل است در صورتی که لوله تنفس لارو پشه مولد مالاریا کوتاه و بدن لارو آنها موازی سطح آب است. زایده‌های دهانی در پشه معمولی کوتاهتر از خرطوم و در پشه مولد مالاریا زایده‌های حسی دهانی مساوی خرطوم است. هنگام نشستن روی دیوار پشه معمولی موازی سطح قرار می‌گیرد در صورتی که بدن پشه مولد مالاریا عمود بر سطح دیوار است.

منبع:دانشنامه رشد

[آبجی]

اطلاعات اولیه
پروانه‌ها متعلق به راسته پولک بالان از رده حشرات هستند. دارای خرطوم هستند، بالها پرده‌دار و پولک‌دار است. لارو قطعات دهانی خورد کننده دارد. در پروانه‌ها بال در زمان استراحت عمودی می‌ماند. شاخکها گرز مانند یا گره دارند.



ساختار بدن
سر یک حشره شامل 6 قطعه بهم جوش خورده است که 4 قطعه آن دارای زایده هستند. ماندیبولها و اولین ماگزیلها نسبت به دهان در اطراف واقع می‌شوند و یک لب بالایی دهان را از جلو محافظت می‌کند. ماگزیلای دوم لب پایینی را می‌سازد. این اندامهای ذکر شده قطعات دهانی خورد کننده و جونده را تشکیل می‌دهند. در پروانه ماگزیلا به صورت قطعات دهانی مکنده خارج می‌شود.

هر یک از 3 قطعه سینه در بردارنده یک جفت پا است و به قطعات دوم و سوم یک جفت بال نیز متصل است. در شکم حشره 7 قطعه اول بدون زایده هستند. در قطعات هشتم و نهم زایده‌ای وجود دارد که به کار تخم‌گذاری کمک می‌کنند. مخرج در قطعه دهم قرار دارد. دو قطعه آخر سینه‌ای و 8 قطعه اول شکمی دارای اسپیراکلهای زوجی هستند که به دستگاه تنفسی نایی منتهی می‌شوند.
پوست بدن
سطح بدن دارای پوششی ویژه است که در دوران رشد پس جنینی و به هنگام پوست اندازی به شدت تحت تاثیر اعمال فیزیولوژیک مختلف قرار می‌گیرد. پوست بدن بر عکس کرمها و نرمتنان از استحکام و مقاومت زیادی برخوردار است. بررسیهای بافت شناسی پوست که بوسیله میکروسکوپ نوری انجام شده نشان می‌دهد که پوست از دو لایه مشخص یکی سلولهای اپیدرمی یا هیپودرم و دیگری لایه کوتیکول تشکیل می‌شود. پوست بدن بطور کلی وظایف زیر را انجام می‌دهد.

* بدن را در برابر عوامل فیزیکی و مکانیکی مختلف محیط مانند زرهی محافظت می‌کند.

* از تبخیر آن بدن که در زندگی حشرات دارای اهمیت ویژه‌ای است جلوگیری کرده و مانع نفوذ مواد سمی و خارجی به بدن می‌شود.

* حشره را در برابر تغییرات بیش از اندازه گرمای محیط محافظت می‌کند.



غده‌های پوستی
غده‌های پوستی اعم از تک سلولی یا چند سلولی بلافاصله در زیر کوتیکول و یا اندکی فراتر قرار می‌گیرند. ترشحات آنها در مراحل مختلف زندگی حشره ، اعمال بسیار گوناگونی را انجام می‌دهند. مهمترین غده‌های پوست عبارتند از: غده‌های چرب کننده ، غده‌های مومی ، غده‌های لاکی ، غده‌های ابریشم‌ساز و غده‌های پوست اندازی.
ماهیچه‌های بدن
بیش از یک قرن است که معلوم شده است ماهیچه‌های بدن حشرات مانند دیگر بند پایان بجز در موارد استثنایی عموما از تیپ مخطط است. رنگ آنها معمولا روشن و یا خاکستری است اما ماهیچه‌های بال زرد ، نارنجی و یا قهوه‌ای روشن است. اینگونه رنگ آمیزی به سبب وجود رنگدانه‌های گوناگونی است که در ساختمان ‌آنها پراکنده‌اند. چون بدن حشرات و پیوستهای آنها از بندهای زیادی تشکیل شده است به این دلیل تعداد ماهیچه‌ها برای تامین حرکات آنها بسیار زیاد و قابل توجه است. چنانچه در بدن لارو بعضی از پروانه‌ها تعداد آنها 3000 و گاهی بیشتر است.
دستگاه تنفس
تنفس بوسیله شبکه‌ای از لوله‌های میان تهی ویژه به نام تراشه صورت می‌گیرد. مجموع این لوله‌ها و انشعابات متعدد آنها بطور کلی سیستم تنفسی حشره را بوجود می‌آورد. تراشه‌ها لوله‌های اکتودرمی منشعبی هستند که در دو طرف جانبی بدن بوسیله روزنه‌های متقارن به نام استیگمات به بیرون باز می‌شوند.

تراشه‌ها به رنگ نقره‌ای شفاف بوده و درون آنها دارای پوشش کوتیکولی مارپیچی به نام تنیدیوم می‌باشد. انتهای هر یک از لوله‌های تنفسی به یک سلول تراشه‌ای و لوله‌های تنفسی بسیار باریک به نام تراکئول ختم می‌شود. این تراکئولها که قطر آنها کمتر از یک میکرون می‌باشد برای اکسیژن رسانی بطور مستقیم به سوی اندامها ، بافتها و سلولهای بدن کشیده می‌شود.


دستگاه گردش خون
دستگاه گردش خون حشرات در مقایسه با دیگر جانوران بی‌مهره سلوم‌دار بسیار ساده بوده و تنها از یک لوله پشتی تشکیل شده است. این لوله در ناحیه شکم معمولا قلب و در قفسه سینه و سر ، آئورت را بوجود می‌آورد. در پروانه لوله پشتی با خانه‌های قلب است. در اینحالت قلب به تعدادی اطاقک که در بیشتر موارد شماره آنها به 8 عدد می‌رسد تقسیم شده است. جریان خون به داخل قلب بوسیله روزنه‌های جانبی آن که در حد فاصل خانه‌ها قرار دارند انجام می‌گیرد.
تولید مثل
عمل لقاح از طریق جفتگیری صورت می‌گیرد و تخم گذاشته می‌شود. در پروانه جنین به صورت رشد نیافته‌ای از تخم درمی‌آید و در ظاهر به کرمهای حلقوی می‌ماند. این لاروها طی پوست اندازی متوالی رشد می‌کنند و سرانجام محفظه‌هایی در دیواره بدن پدید می‌آید و دیسکهای شفیره‌ای شروع به پیدایش می‌کنند. این دیسکها جوانه‌های درونی هستندکه بعدها زایده‌های جانور بالغ مانند بالها ، پاها و قطعات دهانی جدید از آنها حاصل می‌شوند. تغییر شکل لارو کرمی شکل به جانور بالغ در درون پیله انجام می‌شود. در این مرحله محفظه‌هایی که محتوی دیسکهای شفیره‌ای هستند باز می‌شوند و زواید جانور بالغ کم‌کم ظاهر می‌شوند.
انواع پروانه
پروانه اطلسی
این حشره شب‌زی بزرگترین بالها را در میان گروه پروانه‌ها دارد. اما بدن او کوچک است و در حدود 5 سانتیمتر طول دارد. بالهای جلویی نوع بالغ به سمت عقب خم شده و هر چهار بال او دارای طرحهای نیمه شفاف می‌باشند.
پروانه بلوطی
این پروانه درشت هیکل دارای شاخکهای بسیار کوچکی است و تا به سن بلوغ نرسد٬ غذا نمی‌خورد. نرها و ماده‌ها از نظر اندازه و رنگ با همدیگر فرق دارند. نوع نر خیلی بزرگتر از نوع ماده است. نوع ماده تا زمانی که نوع نر آن را پیدا کند و با او جفتگیری نماید٬ پرواز نمی‌کند.



پروانه شطرنجی دم چلچله‌ای
این پروانه استوایی که در همه جا پراکنده است٬ یک پرواز کننده قوی می‌باشد و احتمالا برای پیدا کردن غذا مهاجرت می‌کند. پیله این پروانه به خوبی استتار شده و در صورت مورد تهدید قرار گرفتن٬ شاخ چنگالی شکل پشت سرشان را باد می‌کند. این شاخ بوی تنفر انگیز و بدی را در فضا منتشر می‌کند.
پروانه فینیقیه‌ای
نام دیگر این پروانه آپولوی کوچک می‌باشد. این پروانه در مناطق کوهستانی زندگی می کند و به ندرت درمناطق پایین‌تر دیده شده است. طرح روی بالهای این پروانه متغیر است بالهای او بسیار نازک بوده و دارای پولکهای ظریفی می‌باشند که نیمه شفاف به نظر می‌آید. پروانه فینیقیه در مقابل سرما بسیار مقاوم است و با وجود آن فقط در فصل تابستان فعال است.
پروانه کوچک پستچی
این پروانه استوایی در حاشیه جنگلها زندگی می‌کند و از شهد گل ساعتی تغذیه می‌کند. گونه این پروانه دارای 30 رنگ مختلف بوده و با لرزاندن بالهای خود پرندگان مزاحم را از خود دور می‌کند.

منبع:دانشنامه رشد

[آبجی]

مقدمه
حشرات جانورانی هستند که دارای سر ، سینه و شکم می‌باشند و دارای یک جفت شاخک هستند. قطعات دهانی آنها برای جویدن ، مکیدن و لیسیدن بکار می‌رود. سینه دارای سه زوج پاهای بندبند و دو زوج بال است که تغییر یافته یا تحلیل یافته یا وجود ندارد و دارای یک قلب پشتی باریک می‌باشند. تنفس آنها با لوله‌های نای منشعب و شاخه است که هوا مستقیما از منفذ تنفسی به طرف بافتها می‌رود.

دفع آنها به کمک لوله‌های مالپیگی که متصل به روده عقبی است انجام می‌گیرد مغز از عقده‌های مجتمع تشکیل گردیده و همچنین دارای دو طناب عصبی شکمی با عقده‌های مشابه و متناوب و چشمهای ساده و مرکبند جنس نر و ماده از هم جدا است. منفذ تناسلی معمولا منفرد و در انتهای شکم قرار داد و معمولا تخم گذارند. تکامل و رشد بعد از باز شدن تخم تدریجی یا با دگردیسی صورت می‌گیرد.





رده بندی حشرات
زیر رده بی‌بالان یا بی‌دگردیسان
بدون بال هستند دارای دگردیسی کم یا فاقد دگردیسی هستند شکم آنها دارای زواید شکمی به اضافه دنباله است و دارای چندین راسته می‌باشند.
زیر رده بال‌داران یا حشرات بال‌دار
این حشرات معمولا دارای بالند بعضی اوقات بالهای آنها تحلیل رفته و کوچک شده است و گاهی بال وجود ندارد غیر از دنباله‌های شکمی و زواید تناسلی ، زایده‌های دیگری در آنها موجود نیست. دارای چندین راسته می‌باشند که راسته سنجاقکها شامل آنهاست.
راسته سنجاقکها
حشراتی بزرگ و اغلب دارای بدنی کم رنگ هستند. قطعات دهانی خردکننده دارند. چشمهای آنها بزرگ و برجسته و دارای بیش از 300000 واحد بینایی است. دارای دو جفت بال با رگبالهای زیاد است. یک رگبال قوی و متقاطع و یک بریدگی یا گره‌هایی در حاشیه جلوی هر یک از بالها وجود دارد. شکم آنها باریک و دراز است.
نحوه حرکت و تغذیه
حیوانات بالغ دارای پرواز قوی و کاری هستند و حشرات دیگر را در موقع پرواز صید می‌کنند و همچنین در هوا می‌توانند زمانی توقف کنند.




نحوه تخم‌گذاری
در آب یا روی گیاهان آبزی تخم گذاری می‌کنند لاروها نیز آبزی هستند و با زایده‌های لب پایین خود طعمه را صید می‌کنند. در حدود 11 تا 15 پوست اندازی دارند . از سه ماه تا 5 سال دارای دگردیسی تدریجی و آهسته درآیند. سپس برای آخرین پوست اندازی تا مرحله بالغ بالدار از آب خارج می‌شوند.
انواع گونه
دارای 5000 گونه اند و از پرمین تاکنون زندگی کرده و می‌کنند. راسته سنجاقکها دارای دو زیر راسته می‌باشند:

* زیر راسته ناجوربالان: بالهای عقبی در قاعده پهن‌تر از بالهای جلو است و بالها در موقع استراحت در طرفین بدن قرار می‌گیرند. لاروها دارای آبششهایی در ناحیه راست روده می‌باشند و برای انجام عمل تنفس آب را به داخل و خارج راست روده می‌کشانند و این عمل به حرکت آنها نیز کمک می‌کند. مانند گومفوس ، آناکس اشنا ، سنجاقک و رسیمپتروم.

* زیر راسته یوغ بالان: بالها متشابهند و در موقع استراحت بالها به صورت عمودی روی پشت آنها قرار می‌گیرد. لاروها دارای سه آبشش برگ مانند هستند مانند هترنیا ، ارژیا ، لستس.

منبع:دانش نامه رشد

[آبجی]

مقدمه
ملخها ، پروانه‌ها ، مگسها و بسیاری از جانوران دیگر رده حشرات را تشکیل می‌دهند. حشرات دارای انواع مختلف بوده و فراوان‌ترین و کثیرالانتشارترین جانوران می‌باشند و به خاطر ساختار ویژه بدنشان قادر به زندگی در شرایط گوناگون محیطی می‌باشند. ملخ دارای قطعات دهانی خرد کننده می‌باشد. دگردیسی ملخ ناقص است. ملخها در سرایر جهان در بیشتر چراگاهها ، علفزارها و کشتزارهای کنار جاده وجود دارند و در محلی که زندگی می‌کنند علفها ، چمنها و سایر گیاهان برگ‌دار را می‌خورند.




مشخصات بدن
اسکلت خارجی
بدن از اسکلت خارجی کتینی تشکیل شده است و اسکلت خارجی از صفحات سخت تشکیل شده که بوسیله درزهایی از جنس کوتیکول نرم و جداست و در نتیجه بندها و ضمایم بدن می‌توانند حرکت کنند. زیر کوتیکول رنگ آمیزی متنوع ملخهاست که باعث می‌شود به رنگ محیط دربیایند.
سر
یک جفت شاخک باریک بندبند با موهای حسی و دو چشم مرکب جانبی و سه چشم ساده. قسمت بیشتر سر در یک قطعه جوش خورده یا اپیکرانیوم جای گرفته که شامل تارک پشتی و گره‌های جانبی و پیشانی است. در زیر پیشانی دهان قرار دارند که دهان شامل یک لب فوقانی ، یک زبان میانی ، دو فک جانبی که شامل دندانها می باشد ، یک جفت آرواره زیرین و یک لب تحتانی پهن شامل دو زایده حسی کوتاه.
سینه
سینه تشکیل شده از پیش سینه ، میان سینه و پس سینه. در هر یک از قطعات سینه‌ای یک جفت پای بند بند وجود دارد و در میان سینه و پس سینه علاوه بر پاها به هر کدام ، یک جفت بال متصل است. قطعات هر بند دارای یک قطعه پشتی چهار صفحه‌ای ، یک قطعه پهلویی سه صفحه‌ای و یک قطعه سینه یا جناغ شکمی فرد است.
اجزای پا
پیش ران ، پی ران ، ران ، ساق و مچ. مچ از سه قسمت ابتدایی که دارای چهار جفت بالشتک در سطح شکمی و قسمت انتهایی که دارای یک نرمه یا برجستگی نرم در خارج آن دو چنگال می‌باشد. این نرمه‌هاست که ملخ را قادر می‌سازد که روی سطح صاف خود را نگه دارد. پایی که به آخرین قسمت سینه مربوط است یک ران بزرگ دارد که دارای عضلاتی قوی است و یک ساق طویل که برای جهیدن بکار می‌رود. بالهای پیشین ضخیم ولی بالهای عقبی پهن و غشایی است. این بالها به صورت بادبزنی تاخورده و در زیر بالهای پیشین قرار دارد و در حین پرواز باهم باز می‌شود.
مشخصات بال
هر بال به صورت یک برآمدگی کیسه مانند از پوشش بدن ظاهر می‌گردد و به شکل غشایی دولایی نازک و پهن می‌شود و در داخل آنها نایها وجود دارد و اطراف نایها سینوسهای خونی یافت می‌شود. کوتیکول به دور نایها ضخیم می‌شود و به این ترتیب رگبال‌ها تشکیل می‌شود. شکل و طرح رگبال‌ها در گونه‌ها آنچنان ثابت است که در طبقه بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شکم
شکم استوانه‌ای و باریک است و مرکب از یازده قطعه یا بند می‌باشد. بند انتهای شکم برای جفت‌گیری مناسب است. در طول پهلوهای زیرین سینه و شکم ده جفت سوراخهای کوچک به نام منافذ تنفسی وجود دارد. که به دستگاه تنفس وصل می‌شود. در هر طرف اولین بند شکمی پرده صماخی تخم مرغی شکلی وجود دارد که اندام شنوایی حیوان است.

در ملخ نر 8 بند به قطعات قلابی شبیه ولی بند 9 و 10 بهم چسبیده و بند 11 صفحه فوق مخرج را تشکیل می‌دهد و یک خار کوچک به نام دنباله شکمی در یک طرف قسمت عقب بند 10 شکمی وجود دارد و جناغ بند 9 اندام جفت‌گیری را تشکیل می‌دهد. در ملخ ماده جناغ 8 وجود ندارد و جناغ 9 طویل است و یا صفحه جانبی در بند 10 دیده می‌شود و انتهای شکم دارای 2 لوب زوج می‌باشد که اندام تخم‌گذاری را تشکیل می‌دهد.





عضلات
در سر عضلات کوچک و مرکب وجود دارد که شاخکها و قطعات دهانی را حرکت می‌دهد. در سینه عضلات بزرگی موجود است که بالها و پاها را حرکت می‌دهد. تعدادی از عضلات شکم حرکات تنفسی را انجام می‌دهد و عده‌ای نیز در اندامهای تولید مثلی موثرند.
دستگاه گوارش
شامل حفره دهانی و مری باریک است که تا چینه دان بزرگ ادامه پیدا می‌کند. پس از چینه دان یک پیش معده یا سنگدان وجود دارد و بخش میانی شامل معده است که به شش جفت روده های کور معدی اتصال می‌یابد. پس از معده بخش عقبی یا روده می‌باشد که قسمت قدامی نازک و ناحیه میانی باریک و به راست روده که متسع است ختم می‌شود.
دستگاه گردش خون
قلب لوله‌ای و باریک است و در مقابل دیواره پشتی شکم داخل یک حفره دل پوشی جای دارد. حفره دل پوشی از دو پرده عشایی و ماهیچه‌ای عرضی ظریف احاطه شده است. خون از راه سوراخهای جانبی زوج و کوچک یا منافذ جانبی قلب که دریچه دارد وارد قلب شده و به توسط انقباضات قلب به داخل یک آئورت پشتی که به طرف سر امتداد دارد با فشار به جلو رانده می‌شود.

سپس خون وارد یک حفره کاذب شده و پس میان اندامهای داخلی راه می‌یابد و سرانجام داخل حفره دل پوشی می‌گردد. دستگاه جریان خون مانند سایر بندپایان باز و حفره‌ایست و در آن مویرگ و یسیاهرگ وجود ندارد پلاسمای خون محتوی گلبولهای بی‌رنگ است که با از بین بردن موجودات زنده ریز خارجی به مثابه بیگانه‌خوار ، عمل می‌کند.
دستگاه تنفسی
منافذ تنفسی یا روزنه‌های زوج به یک مجموعه لوله‌های هوای روپوستی و قابل ارتجاع به نام نایها متصل می‌گردد و نامها به تمام قسمتهای بدن منشعب می‌گردد. کوچکترین شاخه‌ها ، یا نایژک اکسیژن را به یاخته‌های بدن رسانده انیدرید کربنیک را مستقیما از آنها خارج می‌سازد. ملخ برخلاف بعضی حشرات دارای چندین کیسه هوایی بزرگ با دیواره‌های نازک در شکم می‌باشد که در آنها انقباض و انبساط متناوب دیواره بدن به راندن و خارج کردن هوا در دستگاه نایی کمک می‌کند. در دم چهار زوج اولی روزنه یا منافذ تنفس باز و شش تای خلفی بسته است و در بازدم عکس ترتیب دم برقرار است بطوری که گردش هوا در نایها معین و مشخص می باشد.
دستگاه وازنش
بافتهای قدامی بخش عقبی لوله گوارش به تعدادی لوله‌های مالپیگی رشته مانند اتصال دارد این لوله‌ها در حفره‌های خونی جای دارد و انتهای آزاد آنها مسدود است. دیواره لوله‌ها از یک لایه بافتهای بزرگ درست شده که اوره و املاح را از خون گرفته و به داخل روده تخلیه می‌کند.
دستگاه عصبی
مغز یا عقده‌های فوق مری در سر واقع است و از سه جفت عقده‌های به یکدیگر جوش خورده درست شده است که اعصابی به چشمها ، شاخکها و سایر اندامهای واقع در سر می‌فرستد. مغز بوسیله دو رابط عرضی در دور مری به عقده‌های زیر مری متصل می‌گردد. این عقده‌ها نیز سه جفت است. هر بند سینه‌ای دارای یک زوج عقده با اعصابی به طرف پاها ، بالها و اندامهای داخلی می‌باشد فقط پنج زوج عقده شکمی وجود دارد که اعصابی به اندامهای خلفی می‌فرستد. همچنین یک دستگاه عصبی سمپاتیک یا احشایی موجود است که مرکب از یک قسمت سرحنایی با عقده‌ها و اعصابی که به مغز و روده و معده و قلب اتصال می‌یابد و مجموعه ظریف کوچکی از اعصاب محیطی در زیر پوست دیواره بدن قرار دارد.
اندامهای حسی

* موهای حسی موجود در شاخکها ، دهان ، دنباله‌های شکمی و قطعات انتهایی پا
* اندامهای رویایی در شاخکها قرار د ارد.
* اندامهای چشایی روی زایده‌های حسی قرار دارد.
* چشمهای ساده
* اندام شنوایی که از یک پرده صماغ کشیده‌ای تشکیل یافته است که با الیاف عصبی حسی متصل است.

دستگاه تولید مثل
جنس نر و ماده از هم جداست دستگاه تناسلی نر شامل بیضه (دو عدد) و لوله‌های بسیار باریک که به مجرای دابران ملحق می‌شود. مجرای دابران به یک مجرای انزالی می‌پیوندد و به این مجرا غده‌هایی وصل می‌شود و این مجرا به هنگام جفت‌گیری به خارج باز می‌شود. در حیوان ماده هر تخمدان از چندین لوله مواد تخم باریک شونده درست می‌شود. که در آن تخمکها تشکیل و خود به یک تخم راهه اتصال می‌یابد و لوله تخم‌راهه باهم یکی شده و یک مهبل میانی تشکیل می‌دهد که به طرف عقب امتداد می‌یابد و به یک جسم نطفه‌ای کوچک یا کیسه ذخیره اسپرماتوزوئید می‌پیوندد و جام نطفه‌ای در موقع جفت‌گیری اسپرم دریافت کرده و ذخیره می‌نماید. منفذ دستگاه تناسلی ماده در سطح شکمی به خارج مربوط می‌شود.
وضع طبیعی
در روزهای گرم بهار لاروهای جوان از تخم بیرون آمده و پس از چند روز این پوره‌ها که فاقد بالها و اندامهای تولید مثلی‌اند کوتیکول آنها نرم شده می‌افتد. پوره‌ای که بیرون می‌آید هوا را می‌بلعد و در نتیجه بر حجمش اضافه شده و سپس کوتیکول سخت و تیره رنگ می‌شود. هر یک از اینها پنج یا شش مرحله لاروی داشته و دوره رشد و کامل شدن آنها به 30 تا 50 روز یا بیشتر طول می‌کشد ابتدا بالها رشد می‌کنند و در آخرین پوست‌اندازی به اندازه نهایی خود می‌رسند. اینها هر دو انواع رستینها مخصوصا اقسام تازه و آبدار و شاداب را می‌خورد.
اهمیت اقتصادی
حشرات به علت تعداد زیاد و روابط آنها با انسان ، دارای اهمیت اقتصادی بزرگی هستند و بعضی از آنها برای انسان مفید و بسیاری نیز مضرند.

منبع : دانشنامه رشد

[آبجی]

زنبور
مقدمه
حشرات جانورانی هستند که دارای سر ، سینه و شکم بوده و دارای یک جفت شاخک هستند دارای قطعات دهانی بوده و دارای سه زوج پاهای بندبند هستند و دو زوج بال‌دار هستند دارای قلب باریک می‌باشند. تنفس آنها با لوله‌های نای منشعب و شاخه شاخه است. دفع به کمک لوله‌های مالپیگی صورت می‌گیرد. مغز در این جانوران از عقده‌های مجتمع تشکیل شده و لقاح داخلی و جنس نر و ماده جداست. تخم گذارند و رشد تخم تدریجی با دگردیسی است. حشرات را به دو زیر رده بی‌بالان یا بی‌دگردیسان و زیر رده بال‌داران یا حشرات بال‌دار تقسیم می‌کنند. حشرات بال‌دار به چندین راسته تقسیم می‌کنند که راسته زنبورها جزء بال‌داران نازک می‌باشد.




راسته نازک بالان
ضمایم دهانی خردکننده و لیسنده دارند. اغلب دارای چهار بالبند ولی بعضی بال ندارند. بالها کوچک و غشایی و دارای چند رگبال است. هنگام پرواز بالها با یکدیگر در هر طرف می‌پیوندد حیوانات ماده دارای اندام تخم گذارند و این اندام برای اره کردن ، خراشیدن یا نیش زدن می‌باشد. لاروها شبیه گرم درخشنده و گاهی فاقد پا هستند. شفیره‌ها معمولا در داخل پیله می‌باشند دگردیسی آنها کامل است. عده‌ای از این جانوران زندگی اجتماعی و بعضیها زندگی انفرادی دارند. بعضی لاروهای آنها به حالت انگلی زندگی می‌کنند.
دم درازان یا زنبورهای جنگلی
بدن آنها استوانه‌ای شکل است زنبورهای درشتی می‌باشند، شکم آنها خاردار است و ماده‌ها دارای اندام تخم ریز بلندی می‌باشند و لاروها در جنگلها و در روی درختان زندگی می‌کنند.
دله زنبوران
بلندی آنها از 4 تا 38 میلیمتر می‌رسد اندام تخم ریز در این جانوران بلند است در تالسا تا 150 میلیمتر می‌رسد لاروها انگل پروانه‌ها و سایر حشرات هستند و انگل داخلی یا خارجی می‌باشند بدن حیوان بالغ باریک و کشیده و رگبالهای آنها زیاد است شاخکهای آنها رشته‌ای و دارای مفصلهای زیاد است.



پشه زنبوران
شبیه دله زنبوران ولی کوچکتر از آنها می‌باشند عادات و طرز زندگی آنها نیز شبیه نمونه‌های قبلی و بزرگی آنها کمتر از 3 میلیمتر است. این جانوران معمولا در خارج از بدن میزبان به صورت شفیره درمی‌آیند تخم‌ریز آنها بلند یا کوتاه است مثال آپانتلس گنگرگاتوس.
خلکی سیان
زنبورهای کوچک و متوسطی می‌باشند شاخکهای آنها زانودار و خمیده است رنگ آنها سیاه یا فلزیست. تعداد لاروها در دانه‌ها یا ساقه‌ها وجود دارند.
مازو زنبوران
حشراتی کوچک و ریزند شکم آنها از طرفین فشرده است تخمها در بافتهای گیاهان مخصوصا در روی درخت بلوط گذاشته می‌شود و در اطراف لاروهای در حال رشد گالهای متورمی تولید می‌شود. حیوان نر آن کمیاب و تولید مثل بکرزایی در آنها زیاد است.
سیه زنبوران
حشراتی بزرگ سیاه رنگ و مو دارند لاروهای آنها انگل حشرات دیگرند مانند تیفیا.
طلا زنبوران
پوست آنها رنگین است و دارای رنگهای مخصوص با جلای فلزی می‌باشد و سطح زیرین شکم آنها مسطح است. لاروهای آنها در حجره‌های لانه زنبورهای عسل و زنبورهای وحشی وجود دارند.
زنبوران
این زنبورها نیش می‌زنند و نیش آنها دردناک است. ماده‌های جوان زمستان را در محل امنی می‌گذارنند و در فصل مساعد اقدام به تشکیل اجتماعی می‌کنند که یک فصل طول می‌کشد. لانه آنها از ماده‌ای شبیه کاغذ است که دارای شانه‌های افقی است و هر شانه شامل تعدادی حجره است که لاروها را دربر می‌گیرد. کارگرها زیادند و نرها در اواخر تابستان از تخمکهای لقاح نشده تولید می‌شوند. بالغها از نوش گلها یا شیره میوه‌ها تغذیه می‌کنند.
گل مالان
شکم در این زنبورها کشیده و طویل است و انتهای آن ستبر می‌باشد. لانه‌های خود را از گل بر روی زمین می‌سازند و در آن شکاری نیش خورده جهت تغذیه لاروها قرار می‌دهند.



عسل زنبور نمایان
این زنبورها در لانه‌های جداگانه ولی نزدیک به یکدیگر زندگی می‌کنند لاروها در حجره‌های روبازند و هر روز حیوان بالغ به آنها غذا می‌دهد.
تک عسل زنبوران
هر زنبور ماده یک لانه تهیه می‌کند و در آن تخم می‌گذارد و به لاروها نوش گلها و دانه‌های گرده می‌خوراند. لانه‌ها نزدیک یکدیگر قرار دارند. مدخل بعضی از لانه‌ها را یک زنبور نگهبان محافظت می‌کند.
کلان لبان
در این زنبورها دارای سر پهن ، زبان دراز و آرواره‌های زبرین آنها تیز است در ساقه گیاهان و یا در چوب یا در زمین لانه می‌سازند و لانه‌های آنها محتوی نوش گلها و دانه‌های گرده است.
درودگران
زنبورهای بزرگ و سیاه رنگ می‌باشند موهای روی بدن آنها کم است و آرواره‌های زبرین آنها قوی است و برای کندن حفره در چوبها جهت لانه سازی بکار می‌رود.
کلان عسلیان
دارای اندازه‌های متوسط تا بزرگند. روی بدن آنها موهای متراکم وجود دارد و زبان آنها طویل است و برای گرده افشانی شبدر و بسیاری از گیاهان خانواده غلات بکار می‌رود. ملکه‌های جوان که زمستان را گذرانیده‌اند اجتماعی را تولید می‌کنند که یک فصل طول می‌کشد و در این اجتماع ملکه تعدادی کارگر نرها وجود دارند. این افراد در لانه‌های موش یا سایر جوندگان لانه می‌سازند و در لانه آنها حجره‌های مومی برای دربرگرفتن لاروها و حجره‌های عسل جهت انبار کردن غذا وجود دارد.
عسل زنبوران
روی چشم این زنبورها کرک وجود دارد. کارگرها دارای سبد یا زنبیل گرده در پشت پاها می‌باشند. این زنبورها بومی دنیای قدیم‌اند و نمونه آنها آپیس ملیفرا یا زنبور عسل معمولی می‌باشد که یکی از حشرات مفید می‌باشد. زنبور عسل یکی از حشرات مفید می‌باشد که در تهیه عسل از آن استفاده می‌شود.

[آبجی]

مقدمه
حشرات جانورانی هستند که دارای سر ، سینه و شکم بوده و دارای یک جفت شاخک هستند. حشرات دارای قطعات دهانی برای مکیدن ، جویدن و لیسیدن هستند. سینه دارای سه زوج پاهای بندبند و دو زوج بال است که تغییر یافته و یا تحلیل رفته یا وجود ندارد. دارای قلب پشتی باریک می‌باشند. تنفس به کمک نایهای منشعب که پوشش درونی آنها از کوتیکول است صورت می‌گیرد. نایها اکسیژن هوا را از منافذ تنفسی مستقیما به بافتها می‌رسانند.

وازنش به توسط دو یا تعداد زیادی لوله‌های مالپیگی کوچک صورت می‌گیرد. دستگاه عصبی عبارتست از عقده‌هایی که به طناب عصبی شکمی دولا اتصال دارد. اندامهای حسی عبارتند از چشمهای ساده و مرکب. بعضی حشرات دارای وسایلی برای تولید و درک صدا هستند استاتوسیت در آنها وجود ندارد. جنسهای نر و ماده از هم جداست. لقاح داخلی است. تقسیم تخم آنها سطحی است. سیر تکامل توام با چندین بار پوست‌اندازی است.
رده بندی




زیر رده بی‌بالان یا بی‌دگردیسان
که بدون بال هستند دارای دگردیسی کم و یا فاقد دگردیسی هستند. شکم دارای زواید شکمی به اضافه دنباله است و دارای چندین راسته‌اند.
زیر رده بال‌داران یا حشرات بال‌دار
این حشرات دارای بال هستند بعضی دارای بال بعضی بدون بال یا بال تغییر یافته هستند. غیر از دنباله‌های شکمی و زواید تناسلی زایده‌های دیگری در آنها موجود نیست.
راسته راست بالان
راست بالان در مراحل جوانی به صورت لاروهایی با چشمهای مرکب هستند بالها تکامل می‌یابد و دگردیسی آهسته و تدریجی دارند و دارای اندازه‌های متوسط و بزرگند. قطعات دهانی خرد کننده دارند. بالهای جلوی آنها نازک و پوست مانند است و دارای رگبال می‌باشند. بالهای عقبی آنها غشایی حاشیه‌دار و دارای رگبالهای بسیار زیاد است این بالها به صورت بادبزنی زیر بال جلوی تا می‌خورد بعضی نیز بدون بالند، شکم معمولا دارای دنباله و اندام تخم ریز است. اکثرا آنها گیاهخوارند و دارای 230000 گونه می‌باشند و از کربونیفر تاکنون وجود دارند.
خزوکها یا سوسکهای حمام
بدن این جانوران پهن است قسمتی از سر در زیر سینه آنها قرار گرفته است شاخکهای این جانوران طویل و تیره رنگ است و اغلب آنها بدبو هستند.





محل زندگی
روزها در سوراخها مخفی می‌شوند و در شب و تاریکی سریع می‌دوند.
نوع تغذیه
همه چیز خوارند، و از غذاهای فاسد شده، البسه ، چرم و کتاب و بسیاری از مواد دیگری تغذیه می‌کنند مانند سوسک آمریکایی یا پریپلانتا آمریکانا ، سوسک شرقی یا بلاتااوریبانتالی
سوسک آمریکایی یا پریپلانتا آمریکانا
بدنی پهن با رنگی تیره دارد و حیوان نر بالدار و کوچکتر از حیوان ماده است و حیوان ماده فاقد بال است.



سوسک آلمانی یا بلاتاژرمانیکا
در این گونه نیز حیوان بدون بال و بزرگتر از حیوان نر است و حیوان بالدار است نرها دارای صدای مخصوص می‌باشند. ماده تخمهای خود را در کپسول کیتینی می‌ریزد و آن را مدتی در انتهای شکم خود حمل می‌کند. در هر کپسول تعداد زیادی تخم وجود دارد. حیوان ماده می‌تواند سه تا چهار کپسول تولید نماید. نوزادهای تازه بیرون آمده سفید یا زرد رنگند پسی از چندن پوست اندازی رنگ پوره‌ها تغییر می‌کند تا پس از آخرین پوست اندازی حیوان بالغ شود در جاهای مرطوب و تاریک زندگی می‌کند.
منبع:دانشنامه رشد

[آبجی]

زنبور وحشی

مقدمه
حشرات جانورانی هستند که دارای سر ، سینه و شکم بوده و دارای یک جفت شاخک هستند دارای قطعات دهانی بوده و دارای سه زوج پاهای بندبند هستند و دو زوج بال‌دار هستند دارای قلب باریک می‌باشند. تنفس آنها با لوله‌های نای منشعب و شاخه شاخه است. دفع به کمک لوله‌های مالپیگی صورت می‌گیرد. مغز در این جانوران از عقده‌های مجتمع تشکیل شده و لقاح داخلی و جنس نر و ماده جداست. تخم گذارند و رشد تخم تدریجی با دگردیسی است. حشرات را به دو زیر رده بی‌بالان یا بی‌دگردیسان و زیر رده بال‌داران یا حشرات بال‌دار تقسیم می‌کنند. حشرات بال‌دار به چندین راسته تقسیم می‌کنند که راسته زنبورها جزء بال‌داران نازک می‌باشد.



راسته نازک بالان
زنبورها به راسته نازک بالان تعلق دارند. اغلب دارای 4 بال هستند ولی بعضی از آنها بال ندارند. بالها کوچک و غشایی و دارای چند رگبال است. هنگام پرواز بالها با یکدیگر در هر طرف می‌پیوندد. حشرات ماده دارای اندام تخم‌گذارند و این اندام برای اره کردن ، خراشیدن یا نیش زدن می‌باشد. لاروها شبیه کرم درخشنده و گاهی فاقد پا هستند. شفیره‌ها معمولا در داخل پیله هستند. دگردیسی آنها کامل است. عده‌ای از این جانوران زندگی اجتماعی و بعضی زندگی انفرادی دارند. بعضی لاروهای آنها به حالت انگلی زندگی می‌کنند. این راسته دارای دو زیر راسته است: رها شکمان و بسته شکمان.
زیر راسته بسته شکمان
قاعده شکم در این جانوران باریک است. در پشت سینه به صورت کمربند درآمده است. لاروها فاقد پا هستند.
دله زنبوران
بلندی آنها از 4 تا 38 میلیمتر می‌رسد. اندام تخم ریز در این جانوران بلند است. لاروها انگل پروانه‌ها و یا سایر حشرات هستند. بدن حیوان بالغ باریک و کشیده و رگبالهای آنها زیاد است. شاخکهای آنها رشته‌ای و دارای مفصلهای زیادی است.



پشه زنبوران
پشه زنبوران (Bracoidae) شبیه دله زنبوران ولی کوچکتر از آنها هستند. این جانوران معمولا خارج از بدن میزبان به صورت شفیره درمی‌آیند.
خلکی سیان
خلکی سیان (Chalcididae) ، زنبورهای کوچک و متوسط هستند. شاخکهای آنها زانودار و خمیده است و رنگ آنها سیاه یا فلزی است. تعداد رگبالهای آنها کم است. بعضی لاروها در دانه‌ها یا ساقه‌ها وجود دارند. این حشرات ،‌ حشرات آفت و مضر مانند گندم‌خوار اروپایی را از بین می‌برند.
مازو زنبوران
مازو زنبوران (Cynipidae) حشراتی کوچک و ریز هستند. شکم آنها از طرفین فشرده است. تخمها در بافتهای گیاهان مخصوصا در روی درخت بلوط گذاشته می‌شود. حشرات نر آنها کمیاب است و تولید مثل بکرزایی زیاد است.

منبع:دانشنامه رشد

[آبجی]

مقدمه
شته‌ها از بالاخانواده Aphidoidea و راسته جوربالان (Homoptera) ، حشرات بسیار موفقی هستند که در غالب مناطق کره زمین و با بیشترین تعداد گونه‌ای در مناطق معتدله یافت می‌شوند. منشا شته‌ها خانواده Archescytinidae می‌باشد که در دوره کربونیفر یا اوایل دوره پرمین وجود داشته‌اند. تکامل این حشرات با پیدایش گیاهان گلدار همراه بوده است. شته‌ها در حالت منفرد به سبب اندازه کوچک ، چندان قابل رویت نبوده لکن در سطوح جمعیتی بالا ، در سطح برگها و شاخه‌های گیاهان به خوبی نمایان می‌گردند. شته‌ها به طرق کاملا موثری فرایندهای رشدی گیاهان میزبان خود را تحت تاثیر می‌دهند.




تنوع شته‌ها
حدود 4000 گونه شته شناسایی شده وجود دارند. شته‌ها در مقایسه با ده هزار گونه ملخ شناسایی شده و بیش از 15 هزار گونه پروانه شناسایی شده، گروه نسبتا محدودی را تشکیل می‌دهند. با وجود این تنوع شته‌ها به خاطر حالت چند شکلی و بوجود آمدن گونه‌های بیولوژیک جدیدی می‌باشد. بیشترین تعداد گونه‌های شته در مناطق معتدله فعالت داشته و در مناطق مذکور یک گونه از چهار گونه گیاهی موجود مورد حمله شته‌های واقع می‌شود.
ساختمان شته‌ها
شته‌ها حشرات کوچکی به طول 1 تا 10 میلیمتر با بدنی نرم و از حشرات مکنده هستند. تعدادی از نسلها و یا تمامی آنها مشتمل بر ماده‌های بکرزایی هستند که نیازی به تلقیح نداشته و زنده‌زا می‌باشند. گونه‌هایی نیز یک تناوب تولید مثل جنسی و غیر جنسی ، بکرزایی دوره‌ای را نشان می‌دهند. شته‌های بالدار موسوم به alatea و شته‌های بی‌بال موسوم به apterae می‌باشند. حالت چند شکلی که وجود اشکال مختلف در داخل یک گونه است. از ویژگیهای شته‌های محسوب می‌شود.





قاعده خرطوم شته رو به عقب و ما بین رانهایی جلویی حشره قرار دارد. شاخکها متشکل از دو بند قاعده‌ای کوتاه و ضخیم و بخش تاژکی باریکتر حداکثر چهار بندی که آخرین بند آن مرکب از یک بخش ابتدایی و یک بخش انتهایی باریکتر می‌باشد. در پشت هر یک از چشمهای مرکب یک برآمدگی چشمی متشکل از 3 عدسی موسوم به تری‌اوماتیدی دیده می‌شود. پنجه پاها دو بندی هستند. بالها فقط دارای یک رگبال طولی برجسته‌ای هستند. یک جفت زایده موسوم به سیفونکول یا کورنیکول نیز در سطح پشتی حلقه پنجم شکم قرار دارد.
منشا شته‌ها
شته‌های تیره‌های phylloxeidae , Adelgidae , Aphididae به بالا خانواده Aphidoidea و راسته جوربالان یعنی حشرات تغذیه کننده از شیره‌های گیاهی تعلق دارند. گرچه قدیمی‌ترین سنگواره‌های شناخته شده شته‌ها به نام Triassoaphis cubitus مربوط به دوره تریاسه می‌باشد. لکن تکامل شته‌های بالا خانواده Aphidoidea حدود 280 میلیون سال قبل در دوره کربونیفر بوده است. شته‌های اولیه از نظر رژیم غذایی احتمالا چند خوار بودند و از بافتهای پارانشیمی و یا آوندهای آبکشی تغذیه می‌کردند.
رده بندی شته‌ها
بورنر ، شاپوشنیکف ، ایستاپ رده بندیهایی را برای شته‌های خانواده Aphididea ارائه نموده‌اند. اختلاف نظر بسیارجزئی در رابطه با تعداد و محدوده هر یک از زیر خانواده‌های شته‌ها وجود دارد. این خانواده دارای 10 زیر خانواده است. شته‌های زیر خانواده Lachninae به عنوان یکی از ابتدایی‌ترین یا یکی از پیشرفته‌ترین گروههای شته‌ها به شمار می‌روند، موضوع مهمی که درباره آن نظریه مشترکی وجود ندارد.




پراکنش جغرافیایی
شته‌ها علی‌رغم داشتن جمعیتهای غالب در مناطق معتدله ، سطح پراکنش وسیع جهانی دارند. شته‌های زیر خانواده Aphidinae و Drepanosiphinae از خانواده Aphididae که 70% درصد شته‌های امروزی را تشکیل می‌دهند به یک منطقه خاص محدود نمی‌شوند ولی گسترش شته‌های زیر خانواده‌های Hormaphidinae , Greenideinae کل جمعیت آنها 7 درصد می‌باشد، بیشتر به جنوب شرق آسیا و استرالیا محدود می‌شود.