پنج خطاي رايج در نوشتن طرح­هاي درس و چگونگي پرهيز از آنها

[matrix]

پنج خطاي رايج در نوشتن طرح­هاي درس

و چگونگي پرهيز از آنها

دكتر رابرت كيزليك





ترجمه:
اسماعيل سليمي ساعتلو


معلمان موفق همواره طراحان و متفكران خوبي هستند. من در مسير شغليم به عنوان معلم و تربيت دهنده معلم، هزاران طرح درس نوشته شده به وسيله دانشجويان را مطالعه كرده و ارزيابي نموده­ام. به جرات مي­توانم بگويم اشتباهات زيادي را مي­بينم كه آنچه را كه طرح درس قرار است انجام دهد را تحريف يا تضعيف مي­كنند. شما مي­توانيد مهارتهاي طرح درسي خود را اول از همه به وسيله تفكر دقيق در باره آنچه كه طرح درس قرار است انجام بدهد، بهبود بخشيد. هيچ جانشيني براي اين موضوع وجود ندارد. در تدريس نحوه تهيه طرح درس به دانشجويان، متوجه شده­ام اغلب دانشجويان اشتباهات زير را مرتكب مي­شوند:
1. هدف عيني درس مشخص نمي شود. (چيزي كه دانش آموز واقعا انجام خواهد داد كه مي تواند قابل مشاهده باشد.)
2. ارزشيابي درس بي ارتباط با رفتار بيان شده در هدف عيني است.
3. مواد مشخص شده در درس غيرمرتبط با فعاليتهاي يادگيري توصيفي واقعي هستند.
4. آموزشي كه معلم نسبت به سطح يادگيري دانش­آموز مورد نظر به كار مي گيرد اثربخش نيست.
5. فعاليتهاي توصيف شده دانش آموز در طرح درس به صورت اثربخش و مستقيم با هدف درس هماهنگ و مرتبط نيستند.

يك طرح­درس كه مشتمل بر يك يا بيشتر از اين نوع اشتباهات است به دوباره فكر كردن[1] و بازبيني نياز دارد. در ادامه مطلب، اصول و راهنمايي­هايي براي كمك به شما براي بهبود و اصلاح طرحهاي درس اثر بخش و پرهيز از پنج اشتباه رايج ذكر شده است.

- اول شما بايد بدانيد چگونه طرح ريزي كنيد.
هدف يك طرح درس واقعا بسيار ساده است: هدف برقراري ارتباط است. اما شما ممكن است سوال كنيد ارتباط با چه كسي؟ پاسخ به اين پرسش در يك مبناي عملي اين است: شما. طرحهاي درسي كه شما تهيه مي كنيد شما را در جهت كمك به دانش آموزانتان براي نيل به خروجي هاي [2]يادگيري مورد نظر راهنمايي مي كنند. اگر يك طرح درس با يك قالب خاص سازگار باشد الزاما مناسب نيست. به هر حال واقعا آنچه كه شما مي خواهيد توصيف كنيد و آن چه كه شما مصمم به انجام آن هستيد بهترين معاني براي يك پايان هستند. اگر شما طرح درسي مي نويسيد كه مي تواند به طرق گوناگون تفسير يا اجرا شود ، آن احتمالا طرح درس خوبي نيست. اين به ما مي فهماند كه شخص بايد بداند كه يك كليد اصلي در ايجاد يك طرح درس مشخص است. آن است شبيه اين گفته است: " تقريبا هر سري از راههاي اتصالي سرانجام شما را از West Florida به Anchorage Alaska خواهد برد " همچنين فقط يكي از راههايي كه اين دو مكان را به هم وصل مي كند كوتاهترين و بهترين مسير است. بهترين در اينجا به اين معني است كه براي مثال رسيدن به Anchorage استفاده از يك اتومبيل نامطمئن مشكل متفاوتي از رسيدن به آنجا با استفاده از يك اتومبيل جديد مدل بالا است. شخص از چه فرايندي براي رسيدن به مقصد تبعيت مي كند؟ بستگي دارد به زمان و منابع در دسترس.
بنابراين اگر شما موافقت مي كنيد كه هدف طرح درس ارتباط برقرار كردن است، پس در مسير به انجام رساندن آن هدف، طرح درس بايد حاوي مجموعه اي از عناصري باشد كه فرايند را توصيف مي كنند. بياييد نگاهي به آنچه كه اين عناصر بايد باشند بيفكنيم.