آفات و بیماریهای گیاهان زینتی

[آبجی]

بيماري شفلرا
بيماري ويروسي لکه پژمردگي گوجه فرنگي Tomato spoted wilt virus

علائم اين بيماري ويروسي با ايجاد لکه هايي به رنگ زرد و به شکل حلقه هايي بر روي پهنک برگها ظاهر مي شود. در اثر مساعد بودن شرايط رشدي گياه لکه ها به شدت گسترش يافته و تمام سطح پهنک را فراگرفته و باعث ايجاد زردي کامل برگها مي گردد. برگهاي آلوده به تدريج شروع به پژمرده شدن نموده و در نهايت خشکيده و ممکن است ريزش نموده و يا چسبيده به ساقه باقي بمانند . استفاده از پاي هاي مادري سالم جهت تکثير و مبارزه با تريپس ناقل بيماري تنها روش کنترل بيماري مي باشد.
لکه برگي باکتريايي Bacterial leaf spot

اين نوع لکه برگي ها در اثر دو گونه باکتريايي از جنسهاي پسودوموناس و رانتوموناس ايجاد مي گردد در لکه برگي در اثر پسودوموناس لکه هاي ايجاد شده بزرگتر و رنگ قهوه اي تيره همراه با هاله زرد رنگ بوده در حالي که در لکه برگي در اثر باکتري زانتوموناس لکه ها کوچکتر وبا فراواني بيشتر و به رنگ قهوه اي متمايل به قرمز بر روي برگها ايجاد مي گردد. استفاده از سيم اکسي کلرايد مس به ميزان 5/1-1 در هزار در کنترل بيماري مؤثر است.
لکه برگي آلترنارياييAlternaria leaf spot

وجود لکه هاي گرد به رنگ قهوه اي متمايل به خرمايي با حاشيه زرد رنگ بر روي برگها از علائم بارز آلودگي به قارچ آلترناريا مي باشد. جهت کنترل اين بيماري استفاده از قارچکش مانکوزب به ميزان 5/1 پوند (650 گرم) در 400 ليتر آب توصيه مي شود.

[آبجی]

بيماريهاي طاوسي
پژمردگي فوزاريومي Fusarium wilt

برگهاي طاوس در اثر آلودگي آوندي پژمرده و در نهايت خشک مي شوند. گسترش قارچ در گياه سريع بوده و در مدت کوتاهي باعث خشکيدگي گياه خواهد شد. قارچ عامل بيماري خاکزي بوده لذا رعايت بهداشت تهيه بستر کاشت در شاسي و يا گلدان اهميت خاصي دارد.
ضدعفوني خاک يا سموم قارچکش و يا استفاده از بخار آب داغ در کنترل بيماري مؤثر مي باشد.
لکه برگي قارچيHelminthosporium leaf spot

لکه هاي گسترده قهوه اي رنگ مرده در نقاط مختلف پهنک برگ از علائم اصلي بيماري است. برگهاي شديداً آلوده خشکيده شده و به صورت آويزان بر روي بوته باقي مي ماند. خشکي و رطوبت متناوب و کودهاي ازته شرايط را براي آلودگي مساعدتر مي نمايد. تنظيم آبياري و مصرف کودهاي ازته به مقدار متعادل در کاهش بيماري مؤثر است. در صورت ابتلاء مي توان از سموم قارچکش نظير مانکوزب و کاپتان استفاده نمود.
لکه برگي آلترناريايي Alternaria leaf spot
ويروس موزائيك خيار روي طاوسي Cucumber mosaic virus

ويروس عامل بيماري باعث ايجاد تغيير رنگ و فرم برگها شده و گياهان آلوده ممکن است خيلي کوچک مانده يا به کلي نابود شوند. برگهاي جوان ابره اي شده و رشد گياه متوقف مي شود. برگهاي جديد ، کوچک، ناقص و منقوط مي گردند. عامل بيماري به راحتي توسط شته ها منتقل مي شود. گياهچه هاي سالم طاوسي بايد از ساير ميزبانهاي ويروس همانند شمعداني، زنبق و سوسن و خيار گلخانه اي که ممکن است حاوي ويروس باشند جدا شوند.
علفهاي هرز ميزبان ويروس را بايستي از اطراف گلخانه و شاسي دفع کرد تا منبع ذخيره اي ويروس که توسط حشرات منتقل مي شوند ريشه کن شوند.
نماتد برگي Foliar nematode

نماتد با حمله به نقطه رويشي گياه وارد جوانه هاي توليد کننده برگ شده و توليد گياهاني کوتاه، کپه اي با گره هاي کوتاه مي نمايد. برگهاي آلوده کوچک و تغيير شکل و رنگ داده و روي ساقه، دمبرگ و يا پهنک برگ شکافهاي قهوه اي ايجاد مي نمايند. نماتدها از قسمت پايين گياه به سمت بالارفته ابتدا برگهاي پاييني و سپس به برگهاي بالايي حمله مي کنند. نقاط کوچک زرد رنگ ايجاد شده بعد ازمدتي قهوه اي تيره شده و بعد از اتصال به يکديگر به لکه هاي بزرگي تبديل خواهد شد. اينگونه برگها چروکيده و شکننده شده و در نهايت ممکن است بيافتند. جهت مبارزه با اين نماتد بايد برگها خشک نگهداشته شوند تا از حرکت و انتشار نماتدها جلوگيري شود. همچنين قلمه هاي ساقه يا ريشه مشکوک را مي توان با فروبردن در اب داغ 50 درجه سانتي گراد به مدت 5 دقيقه ضدعفوني نمود.
زيان فلورايد Fluorid damage

ترکيبات فلورايد به خصوص فلوئور هيدروژن (FH) براي گياهان بسيار سمي مي باشد. فلورور به طور کلي باعث صدمه به حاشيه برگها شده، نواحي آسيب ديده برنزه تا قهوه اي تيره درآمده و مي ميرند. هنگامي که برگها خيس باشند به فلوئور حساس تر مي شوند. تراکم فلورايد در مناطق صنعتي بيشتر مي باشد.
لکه برگي در اثر باکتري پسودوموناس Pseudomonas leaf spot

در شرايط رطوبتي بالا نقاط آبسوخته وسيعي در حاشيه برگها ايجادشده که پس از مدتي بافت آلوده به صورت کاغذي و سفيد به نظر مي رسد. مناسبترين شرايط براي توسعه آلودگي رجه حرارت 25 درجه سانتيگراد با طوبت نسبي 90 درصد مي باشد. عدم آبياري باراني استفاده از سم اکسي کلرايد مس و تنظيم درجه حرارت و رطوبت در کاهش و پيشگيري از ابتلاء به بيماري مؤثر مي باشد.
زيان ناشي از نمک محلول بالا High soluble salt

فزوني نمکهاي سديم خصوصاً کلرور سديم، سولفات سديم و کربنات سديم باعث آسيب هاي مربوط به قليائيت خاک مي شوند. زيادي عنصر منگنز، بر و مس در بيماريهاي ناشي از مسموميتهاي حاصل اط ساير مواد معدني دخيل هستند. برخي از ترکيبات کمپلکس آلومينيوم و آهن نيز در خاکهاي اسيدي به گياهان آسيب مي رسانند. شدت آسيب معمولاً در حاشيه برگها به صورت خشکيدگي، توقف رشد، سوختگي برگ، پژمردگي و کشتن گياهان ممکن است باشند.

[آبجی]

بيماريهاي فيکوس

سوختگي در اثر بوتريتيسBotrytis blight

اين بيماري غالباً در موقع حمل و نقل شاخه هاي بريده فيکوس براي مصارف مختلف (ازدياد، تزئين و ...) ممکن است ايجاد شود. در اين صورت نقاط پوسيده نرم و آبکي پوشيده از اندامهاي خاکستري قارچ به وضوح بر روي برگها نمايان است. بيماري باعث ريزش شديد برگها و عريان شدن شاخه ها مي شود. انتشار بيماري توسط اسپورهاي هوازي قارچ است که به تعداد زيادي از اندامهاي آلوده آزاد مي شود. سموم قارچکش دي تيوکاربامات نظير زينب و مانکوزب در کاهش الودگي مؤثر مي باشد.
داي بک در اثر قارچ فوموپسيس Phomopsis die back

ابتدا شاخه هاي فرعي شروع به خشک شدن نموده که متعاقب آن باعث ريزش برگها مي گردد. در صورت گسترش بيماري شاخه هاي اصلي نيز خشک شده و عفونت خشک ممکن است به سمت پايين تنه نيز سرايت نمايد. اگر قسمتي از چوب زير پوست برداشته شود رگه هاي سياهرنگ ناشي از رشد قارچ درون چوب به وضوح ديده خواهد شد. معمولاً اين گونه آلودگي در فيکوسهايي که درون منازل نگهداري مي شوند اتفاق مي افتد. جلوگيري از تنش رطوبتي و تنظيم درجه حرارت مطلوب رشد گياه مي تواند از آلودگي جلوگيري نمايد. به دليل اينکه آلودگي درون گياه و درون بافت چوب اتفاق مي افتد. موقعي متوجه بروز بيماري خواهيم شد که عموماً کنترل بيماري سخت و يا غيرممکن خواهد بود.
لکه برگي ناشي از قارچ مايروتيسوم Myrothecium leaf spot

نقاط قهوه اي رنگ کاغذي بر روي قسمتهاي آلوده و زخمي ايجاد مي شود. اندازه لکه ها متفاوت و از 5/0 تا 3 سانتي متر متفاوت مي باشد. استفاده از سموم قارچکش محافظتي نظير مانکوزب و زينب در کنترل بيماري مؤثر مي باشد.
گال طوقه Crown gall

بر روي تنه، طوقه و ريشه گالهايي به اندازه هاي مختلف تشکيل مي گردد. اندازه گالها در ابتداي تشکيل همانند يک دانه ماش و به رنگ سفيد شيري به نظر مي رسد، پس از مدتي تقسيمات سلولي و افزايش اندازه سلولها در بافت گال آنها را متورم و بزرگ نموده و گالهايي به اندازه يک گردو را به وجود مي آورند. بافت گالها نرم و خشک بوده و به راحتي با ناخن و يا چاقو کده مي شود. بافت گالها به تدريج توسط ساير ميکروارگانيسمها پوسيده و فاسد مي گردد و در صورت زنده ماندن گياه گالهاي ديگري در ساير نقاط گياه تشکيل مي شود. باکتري عامل بيماري خاکزي بوده و سالها توانايي بقاء در خاک را دارا مي باشند. بر روي گالهاي سطح خاک شاخه هاي بسيار کوچک و سفيد رنگ به وجود مي آيد که پس از مدتي خشکيده و از بين مي روند. ضدعفوني خاک قبل از قلمه کاري و استفاده از گياهان مادري سالم راه عملي مبارزه با اين بيماري است.
نماتد برگي Foliar nematode

علائم بيماري شامل تغيير رنگ برگها به زرد و يا قهوه اي متمايل به قرمز بوده و در شرايط مناسب ايجاد لکه هاي وسيع سوخته در برگها مي نمايد. نماتد عامل بيماري همزمان با رشد گياه از قسمتهاي پايين گياه وارد جوانه هاي انتهايي حاوي برگ شده و در اثر تغذيه و ترشح مواد آنزيمي علائم بيماري را به وجود مي آورند. سمپاشي با سموم سيستميک نماتدکش در کنترل بيماري مؤثر است.
آنتراکنوز Anthracnose

قارچ عامل بيماري باعث ايجاد لکه هايي به رنگ قهوه اي متمايل به سياه بر روي برگها مي شود. گاهي دو يا چند لکه به همديگر پيوسته و سطح وسيعي از پهنک برگ را فاسد مي نمايد. کاربرد سموم قارچ کش محافظتي نيز زينب يا مانکوزب به محض بروز اولين علائم بيماري در کنترل بيماري بسيار مؤثر است.

[آبجی]

بيماريهاي فرفيون

پوسيدگي ساقه در اثر فيتوفتراphytophrhora stem rot

قارچ عالم بيماري سبب پوسيدگي نرم به رنگ قهوه اي تيره در دمبرگها مي شود. در حالت شديد بيماري ساقه نيز مورد حمله قرار گرفته در اين صورت بوته ها سوخته و باعث ايجاد لکه هاي گسترده سوخته و فرو رفته اي روي ساقه مي شود. محل طوقه نيز ممکن است پوسيده و آبکي گردد. قارچکش ريدوميل + مانکوزب به ميزان 2 در هزار به صورت محلولپاشي و يا کاربرد در آب آبياري در کاهش و کنترل آلودگي مؤثر مي باشد.
سوختگي در اثر قارچ فوموپسيس Phomopsis blight

بر روي برگها و ساقه ها زخمهايي به اشکال نامنظم، خشک و حالت کرکي و به تعداد زياد ايجاد مي شود. گاهي چندين لکه به همديگر متصل شده و حالت سوختگي ايجاد مي شود. گاهي چندين لکه به همديگرمتصل شده و حالت سوختگي ايجاد مي شود. قارچکش اپيروديون و يا انيلازين به مقادير توصيه شده در کنترل آلودگي مؤثر است.

[آبجی]

بيماريهاي فيلودندرون
لکه برگي در اثر قارچ داکتيلاريا Dactylaria leaf spot

از علائم بارز بيماري ايجاد نقاط گرد برآمده و کوچک به رنگ زرد بر روي برگها ميباشد. لکه ها به تدريج زياد شده و تمام سطح برگ را خواهد گرفت. اين عارضه بيشتر در کولتيوار فيلودندرون برگ قلبي ايجاد مي شود. سمپاشي با قارچکش مانکوزب به محض مشاهده اولين علامت بيماري در کاهش آلودگي و جلوگيري از آن بسيارمناسب مي باشد.


قرمز شدن حاشيه برگ در اثر باکتري Red – edge or xanthomonas blight

باکتري عامل بيماري از جنس زانتوموناس بوده و باعث ايجاد سوختگي در حاشيه برگها درفيلودندرون برگ قلبي مي گردد. از علائم مشخصه اين نوع بيماري وجود هاله آبسوخته در اطراف محل آلودگي بوده که پس از مدت کوتاهي نواحي آبسوخته خشکيده و به رنگ زرد متمايل به قهوه اي تبديل مي شود.


لکه برگي در اثر رايزوکتونيا Rhizoctonia leaf spot

لکه هايي به رنگ قرمز روشن با حاشيه آبسوخته در روي برگها ظاهر مي شود. تعداد لکه ها به شدت آلودگي بستگي داشته و در تمامي موارد لکه هاي تشکيل شده جدا از هم به اندازه هاي متفاوت مي باشد.


لکه برگي در اثر فيتوفترا Phytophthora leaf spot

لکه هايي خشک از ناحيه حاشيه برگها شروع به گسرتش به طرف قسمت مياني پهنک برگ نموده و در شرايط مساعد ممکن است سطح وسيعي از پهنک برگ نکروزه و به رنگ قهوه اي متمايل به سياه تبديل گردد.


سوختگي در اثر باکتري Erwinia blight

لکه هايي به رنگ قهوه اي سوخته در برگ ظاهر شده و در تمامي موارد نقاط عمومي نرم و آبکي به همراه حلقه هاي متعدد که ناشي از نفوذ مرحله به مرحله باکتري است در قسمتهاي آلوده به وضوح نمايان مي گردد.

[آبجی]

بيماريهاي کاج مطبق
آنتراکنوز کاج مطبق Anthracnose

برگهاي سوزني قسمت نوک شاخه هاي فرعي و اصلي قهوه اي مات شده و اندام بارده قارچ روي لکه هاي مسن تر ايجاد مي شود پراکندگي قارچ بيشتر در اثر باد و پاشش آب انجام مي شود. تنظيم شرايط رطوبتي محيط گلخانه در جلوگيري از گسترش بيماري مؤثر است. در صورت ابتلا، مي توان از قارچکشهاي محافظتي همانند مانکوزب و زينب به ميزان 5/1 در هزار به صورت محلولپاشي استفاده نمود.

[آبجی]

بيماريهاي کاکتوس
لکه قارچي ديکوتوموفتور Dichotomophthoara spot

قارچ عامل بيماري باعث ايجاد زخمهاي خشک دايره اي شکل به ابعاد متفاوت بر روي برگهاي گوشتي (ساقه) کاکتوس مي شود. منظره زخمها در ابتدا به صورت نقاط آفتاب سوختگي کوچک به نظر مي رسد ولي با پيشرفت بيماري نقاط وسيعي از بافت گوشتي مرده و راه نفوذ حشرات تغذيه کننده از بافت گياهي فراهم مي گردد.


پوسيدگي ساقه در اثر قارچ هلمينتوسپوريوم
Helminthosporinum stem rot

زخمهاي سياه به ابعاد مختلف در سطح پهنک گوشتي کاکتوس ايجاد شده در بسياري از موارد زخمها خشک و در صورت پيشرفت بيماري در کاکتوس شرقي طي مدت کوتاهي تمام بوته آلوده شده و باعث بلايت و يا سوختگي عمومي گياه مي شود. بيماري به راحتي با قارچکشهاي محافظتي قابل کنترل و پيشگيري مي باشد.


پوسيدگي فوزاريومي ساقه Fusarium stem rot

علائم بيماري به صورت پوسيدگي سياه و نرم از قسمت نوک شروع و به طرف پايين گسترش ي يابد. شدت آلودگي در گلخانه هاي شيشه اي بسته و گرم بيشتر مي باشد.
ضدعفوني خاک با استفاده از بخار آب داغ و يا مواد شيميايي همانند کلروپيکرين و قارچکش بنوميل د رجهت کاهش خسارت مؤثر است.


سوختگي باکتريايي Erwinia blight

بوته هاي مبتلا به باکتري به تدريج از قسمت سطح خاک به طرف بالا پوسيده و بافتهاي پاييني در اثر پوسيدگي توانايي ايستادگي را نداشته و ساقه ها بر روي خاک مي خوابند. عامل بيماري در خاکهاي آلوده توانايي بقاي طولاني را داشته و جهت احتراز از اين بيماري ادوات قلمه زني بايد ضدعفوني شده و قبل از کاشت قلمه ها و با بذرها، بايد خاک گلخانه و يا شاسي ضدعفوني شود.

[آبجی]

بيماريهاي کورديلين
لکه برگي سرکوسپورايي (1)، فيلاستيکتا (2) و زيان ناشي از فلورايد (3)
نشانه هاي حاصل از سه بيماري بالا با اختلاف اندکي بسيار شبيه به همديگر مي باشند. در لکه برگي ناشي از قارچ سرکوسپورا لکه هاي نکروز محدود به رگبرگهاي فرعي شده به طور عمودي گسترش مي يابند. در حالي که مورد قارچ فيلاستيکنا علاوه بر محدود بودن تعداد زيادي از لکه ها در بين رگبرگهاي فرعي بسياري از آنها نيز از رگبرگهاي پهنک فراتر رفته و بافت قهوه اي رنگ سوخته اي را ايجاد مي نمايند. بروز اين نقاط آلوده در هر نقطه پهنک ممکن است ايجاد شود. در مورد مسموميت ناشي از فلورايد لکه هاي ايجاد شده از نوک برگ و قسمت حاشيه انتهايي برگ به طرف پايين مي باشد. براي پيشگيري دو بيماري قارچي بالا کاربرد سموم قارچکش مناسب توصيه مي گردد.

(3) (2) (1)

پوسيدگي باکتريايي ساقه Erwinia stem rot

آلودگي درمحل اتصال برگها به ساقه شروع شده و گاهي هم قسمتي از بافت دمبرگ پوسيده شده و برگ مبتلا به راحتي کنده مي شود. گسترش آلودگي به سمت ساقه باعث پوسيدگي آن و در نهايت مرگ بوته خواهد شد. باکتري عامل بيماري به راحتي با محلول پاشي با اکسي کلرايد مس قابل کنترل مي باشد.


پوسيدگي فوزاريومي ريشه Fusarium root rot

پوسيدگي از ريشه هاي فرعي و نازک شروع شده و حجم زيادي از اين ريشه ها ممکن است مبتلا گردند. ريشه هاي آلوده به قهوه اي تيره تغيير رنگ داده و پس از ايجاد زردي و کلروز، گياه آلوده خشکيده و از بين مي رود. ضدعفوني خاک قبل از کشت در گلدان يا شاسي با سموم قارچکش مؤثر نظير بنوميل (با احتياط) در کنترل و کاهش آلودگي مؤثر مي باشد.

[آبجی]

بيماريهاي کروتون

گال طوقه crown gall

اين بيماري باکتريايي در ابتدا به صورت برآمدگيهايي روي شاخه و قسمت يقه و در نزديک سطح خاک ظاهر مي شود. به تدريج برآمدگيها تبديل به غده هاي کم و بيش بزرگ و به اندازه هاي مختلف مي شوند. رنگ غده ها در ابتدا سفيد و روشن و داراي بافتي نرم مي باشند که پس از مدتي به دليل وجود فساد توسط ساير عوامل ميکروبي تجزيه شده و به رنگ قهوه اي تيره و يا سياه تبديل مي شوند. باکتري عامل بياري از طريق زخمهاي ايجاد شده بر روي ريشه و يا ساقه وارد گياه مي شود. اين باکتري قادر است چندين سال در خاک زندگي کند. اساس مبارزه با گال باکتريايي بيشتر بر پايه رعايت بهداشت است. حتي الامکان بايد از زخمي شدن گياه جلوگيري نمود. مبارزه با حشرات ريشه خوار داخل خاک نيز در اولويت است . به طور کلي مبارزه شيميايي با اين باکتري مشکل و تقريباً غيرعملي مي باشد.


لکه برگي باکتريايي Xanthomonas leaf spot

عامل بيماري باکتري جنس زانتوموناس است. نشانه هاي يماري در ابتدا به صورت لکه هاي گرد شفاف و کوچک در قسمتهاي مختلف پهنک برگ ظاهر مي شود که به تدريج وسيع شده و به صورت لکه هاي بزرگ قهوه اي با مرکز نکروز شده درآمده و پس از مدتي باعث خشک شدن و ريزش برگ مي شود. در حال پيشرفته بيماري و در گلخانه هاي گرم و بسيار مرطوب مرگ گياه بروز مي نمايد. استفاده از پايه هاي مادري سالم و حذف گلدانهاي مشکوک و بيمار از گلخانه و تنظيم رطوبت و حرارت گلخانه و عدم آبياري بيش از اندازه در کنترل و کاهش آلودگي مؤثر است. پاشيدن محلولهاي مسي مانند محلول اکسي کلرور مس و يا محلول بردو يک درصد در کنترل بيماري نتيجه رضايت بخشي خواهد داد.

[آبجی]

بيماريهاي گلوکسينيا
پوسيدگي ساقه در اثر قارچ ميروتسيوم Myrothecium stem rot

قارچ عامل بيماي باعث از پا افتادن گياهان حتي پس از بالغ شدن در حداکثر رشد رويشي نيز خواهد شد. علائم پژمردگي بسيار شبيه به ساير بيماريهايي است که توسط قارچهاي پيتيوم، رايزوکتونيا و فيتوفترا ايجاد مي شود. ضدعفوني خاک قبل از کاشت با بخار آب داغ و يا تندليزه نمودن آن و نيز مخلوط نمودن قارچکش به خاک در کنترل بيماري مؤثر است.
پوسيدگي فيتوفترايي ساقه و يقه Phythophthora stem and crown rot

قارچ عامل بيماري خاکزي بوده و زئوسپورها (ماده تلقيحي) به راحتي در اثر آبياري باراني از سطح خاک بر روي برگها منتقل شده و باعث ايجاد عفونت مي شوند. آلودگي عموماً از محل اتصال برگ به ساقه در سطح خاک شروع و به سمت يقه و نيز پهنک برگها گسترش مي يابد.
برگهاي جوان حساستر بوده و در صورت آلودگي ، قهوه اي رنگ شده و مي ميرند. ضدعفوني خاک، روش آبياري مناسب( آبياري پاي بوته) در کاهش آلودگي مؤثر است.
ويروس پژمردگي لکه اي گوجه فرنگي Tomato spoted wilt virus

لکه هاي گرد به رنگ قهوه اي بر روي سطوح روي برگها ظاهر شده و در مراحل پيشرفته اين لکه هاي گرد به شکل سپر نمايان مي شوند. دو برگ انتهايي نزديک گل به شکل موزائيک با نقوش زرد رنگ با سطح ناصاف به نظر مي رسند. بر روي ساقه هاي بالاتر از سطح خاک و يا در نزديک سطح خاک نقاط گسترده سياهرنگ به شکل پوسيدگي خشک دور تا دور ساقه را فرا خواهد گرفت. برگهاي آلوده با حلقه هاي قهوه اي در نهايت زرد شده و مي افتند. مبارزه با ناقل بيماري که گونه هايي از تريپس مي باشد در کاهش و کنترل بيماري مؤثر است.