بازنگري در استراتژيهاي بازار پتروشيمي

[*مینا*]

بازنگري در استراتژيهاي بازار پتروشيمي

1387/08/30

مترجم: اكبر كوشا
موضوع : پايين دستي صنعت نفت
منبع : نفت تايمز
نوع : گزارش
فعالان صنعت پتروشيمي و پليمر نگران "كوهي" از ظرفيت هاي توليدي جديد در خاورميانه هستند كه قرار است طي دو سه سال آينده به توليد برسند، اما آينده ممكن است به شكل ديگري رقم بخورد.

همه مي پندارند كه خاورميانه كم هزينه ترين تأمين كننده محصولات الفيني و پليمري موردنياز جهان خواهد بود. حتي عده اي معتقدند كه كشف منابع جديدتر خوراك فرصت ورود به بازار ساير محصولات پتروشيمي را به توليدكنندگان خاورميانه خواهد داد. اما اين پندار مربوط به قبل از وقايع اخير بود. بحران مالي جهاني ممكن است طومار طرح هاي توسعه اي را درهم پيچيده و مسير استراتژي شركتها را تغيير دهد. ركود اقتصاد جهاني تنها چشم انداز امروز را تغيير نداده است، بلكه دورنماي آينده را نيز دگرگون ساخته است.

شركتهايي كه درپي كسب موفقيت در صنعت پتروشيمي هستند بايد به خوراك، انرژي، فن آوري، بازار و سرمايه دسترسي متوازن داشته باشند. تكيه بيش از حد روي هريك از اين عوامل باعث شكست طرح هايشان مي شود.
شيب تند رشد هزينه هاي مهندسي، نصب و مصالح باعث تأخير در اجراي بعضي از پروژه ها شده است. اما حجم ظرفيت سازي ها بيش از آن است كه تأخيرات اجرايي بتواند جلو عرضه مازاد برتقاضا را طي دو سال آينده بگيرد.
با اين همه، عوامل ديگري باعث مي شوند كه دورنماي راه اندازي طرحها در سالهاي آغازين دهه 2010 در پرده ابهام قرار گيرد. دگرگوني هاي قابل توجه در سيستم مالي جهان اولويت طرح ها را دگرگون كرده و بعضي از طرحها را درتنگنا خواهدگذاشت. جابه جايي هاي شديد بهاي نفت امكان پذيري طرحهاي برپايه خوراك مايع را به چالش مي كشد. تحولات اخير، طرحهاي دولتي را نيز تحت تأثير قرار خواهد داد. كشورهاي درحال توسعه نگرش خود را درمورد اهميت صنايع شيميايي براي توسعه پايدار اقتصاد خود در قرن بيست و يكم مورد بازنگري قرار خواهند داد و طرحهاي زيرساختاري مانند بخش انرژي به سرعت از طرحهاي توسعه شيميايي پيشي خواهند گرفت.

تاكنون، توليد موادشيميايي در خاورميانه برپايه مزيت خوراك ارزان و فراوان بوده است، اما فرصت هاي توليد كم هزينه به تدريج رنگ باخته و يافتن چنين فرصتهايي در آينده نزديك دشوار مي نمايد، بطوريكه شركتها ناچار به اتخاذ نگرشي جهاني تر خواهند شد. نقشه پتروشيميايي جهان دگرگون خواهد شد، اما احتمالاً نه آنگونه كه اكنون بسياري مي پندارند.

صنعت پتروشيمي در بازارهاي آسيا ، امريكاي لاتين، و اروپاي مركزي و شرقي رشد سريع تري نشان مي دهد. اگر خوراك در دسترس باشد، طرحهاي نزديكتر به بازار جذابيت بيشتري خواهند داشت. طرحهاي متانول به الفين درچين و منطقه كارائيب ، و طرح توسعه ميدانهاي گازي در آسياي مركزي نمونه هايي از چنين طرحهايي هستند. شگفت نيست اگر طرحهاي بزرگ بعدي انرژي سالاران جهاني چون اكسون موبيل و شل در كشورچين اجرا شوند. گزينه هاي خاورميانه ديگر در اولويت اول نيستند. در درازمدت، بازيگران بزرگ انرژي در پي رسانيدن محصولات شيميايي و فرآورده هاي پالايشي به بازار هستند، و راهكار مناسب در يكپارچه سازي رو به پايين است.

جستجو براي خوراك گسترش يافته است، و با توسعه ميدانهاي نفت و گاز، فرصتهاي جديدي در حال ظهور هستند. انرژي سالار روسي - گازپروم - تصوير اغوا كننده اي از راه اندازي "عمليات تبديل گاز به موادشيميايي " در شرق روسيه به نمايش گذارده است. اين شركت مي تواند با ارزش افزايي بر گاز توليدي نواحي مذكور و سرازير كردن محصولات پلي الفيني به چين، در بازار رو به گسترش اين كشور مزيت رقابتي كسب نمايد.

شركتهايي كه مايل به پيشبرد طرحهاي بزرگ پتروشيميايي در طي چندسال آينده هستند بايد ترازنامه باثبات يا سرمايه فراوان يا هردو را داشته باشند، وگرنه بي گدار به آب زده اند.

نايجل ديويس - لندن – دوشنبه 29 مهر 1387
مترجم : اكبر كوشا
شركت ملي صنايع پتروشيمي