براکیوپودا

[ابراهیم ناظمی]

براکیوپودا از نظر چینه شناسی و تعیین سن طبقات بسیار مهم بوده و فسیل آنها در طبقات دوران اول و دوم خیلی فراوان است . براکیوپودا انفرادی بوده و تولید مثل آنها جنسی است غشاء آنها دوکفه ای و ابعاد آنها در حدود چند سانتیمتر است


براکیوپودا حیوانات دریایی هستند و قسمتهای نرم بدن آنها بوسیله 2 کفه محافظت می شود و از دو کفه ایها بعلت نامساوی بودن دو کفه و متساوی الاضلاع بودن هر کفه تمیز داده می شود. براکیوپودا در کف آبهای کم عمق زندگی می کنند و باستثناء حالت لاروی در یک نقطه ثابت هستند و این اتصال به جسم خارجی بوسیله ساقه یا زوائد و خارهایی که در سطح کفه وجود دارد صورت می گیرد.




براکیوپودا ها بر حسب وجود یا عدم وجود دندانه اتصال به دو دسته Inarticulata, Articulata تقسیم شده‌اند . اما این تقسیم بندی طبیعی نیست مگر اینکه تقسیم بندی براساس حالات تکامل غشاء صورت گیرد. بطور کلی مهمترین مشخصاتی که در تقسیم بندی براکیوپود ها بکار برده می شود عبارتست از :

1. حالات تکامل غشاء
2. ارتباط و رشد کفه ها
3. حالت و شکل دهانه ساقه
4. حالت و شکل بازوان واسکلت آن
5. تعدادی از مشخصات داخلی بدن از جمله ماهیچه
6. ساختمان میکروسکوپی غشاء
7. شکل ، اندازه و تزئینات غشاء
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   بازوپایان امروزی در تمام دریاها زندگی می کنند و بیشتر در قسمتهای سخت نواحی ساحلی تا عمق 200 متر دیده می شوند. انواعی که خیلی نزدیک بساحل باشند کمیاب اند.
   بعضی از گونه ها حتی تا عمق 600 متری نیز دیده می شوند. بعضی از آنها در عمق زیاد (آبهای سرد ) و برخی در عمق کم (آبهای گرم ) زندگی می کنند. انتشار جغرافیایی آنهائیکه در عمق زیاد زندگی می کنند بیشتر است .
   بازوپایان بصورت فسیل خیلی زیاد دیده می شوند و اغلب صدفشان بخوبی محفوظ مانده اند . انتشار زمین شناسی آنها خیلی زیاد است و بسیاری از آنها جزو فسیلهای مشخص می باشند تشخیص جنس و گونه همیشه آسان نمی باشد زیرا ساختمان داخلی آنها اغلب قابل رویت نیست و چه بسا دو بازوپا که از حیث شکل باهم شبیهند دارای 2 دستگاه بازویی کاملا" مختلف می باشند. تکامل آنها بتدریج انجام گرفته و از فسیلهای رخساره ای بشمار می روند . بعضی که دارای صدف ضخیم و تزئینات بوده ساحلی هستند و برخی دیگر که دارای صدف نازک و صاف می باشند در نواحی عمیق زندگی می کرده اند. بعضی از خانواده بازوپایان از دوره کامبرین تا به امروز وجود دارند.درکوههای نواحی خیج وفریزی مقادیر زیادی از آنها موجود است.
   
   
   

[فاطمه قطب تحریری]

باسلام و تشکر زیاد به خاطر مطلبی که بیان کردید. این مطلب خیلی مفید و جالب بود، ممنون
من با اجازه شما میخوام چند تا نکته هر چند کوچک به مطالبی که بیان کردید اضافه کنم البته باید بگم خیلی کامل بیان کردید؛

دستگاههای مختلف بدن :

دستگاه گوارش : در مفصل داران انتهای روده بسته است و مواد دفعی از راه دهان خارج می شود ولی در بی مفصل ها مخرج وجود دارد.
دستگاه گردش خون : به صورت سیستم باز است.
دستگاه عصبی : از دو غده بزرگ عصبی و رابط های آنها تشکیل شده است.
دستگاه تولید مثل: جنس ها از هم جدا بوده به ندرت هر مافرودیت می باشند.
دستگاه دفعی: شامل یک یا دو جفت نفریدی است.
دستگاه عضلانی : در مفصل داران سه ردیف ماهیچه وجود دارد که شامل : ماهیچه های جمع کننده برای بستن کفه ها، ماهیچه های باز کننده برای باز کردن کفه ها، ماهیچه پایکی و ماهیچه تنظیم کننده که صدف را به هر طرف و به بالا و پایین حرکت می دهد. در بی مفصل ها به علت نبود مفصل بندی ماهیچه ها هم برای نگه داری کفه ها به کار می روند و هم برای باز و بسته کردن آنها و برای چرخش و آهسته حرکت کردن آنه نیز به کار می روند. این ماهیچه ها عبارتند از : از یک یا دو جفت ماهیچه های جمع کننده، سه جفت ماهیچه مورب، محل اتصال ماهیچه ها در داخل کفه ها به صورت اثرهایی باقی می ماند.
دستگاه تنفس: همان کانال های جبه ای است. عمل تنفس فرعی و درجه دومی نیز به لوفوفور نسبت می دهند.