قیاس سوخوی۲۴ با دو هم نقشش یعنی اف۱۱۱ و تورنادو کاملا به جا است زیرا این سه در یک نقش ساخته شده اند و هدف از طراحی هر سه نفوذ در ارتفاع پایین و حملات تهاجمی در هر شرایط اب و هوایی است سوخوی۲۴ فنسر در دهه ۱۹۶۰ در شوروی تکمیل یافت زمانی که روسها نیاز به یک جنگنده تهاجمی نفوذ کننده در ارتفاع پایین زیر پوشش راداری داشتند و اصلا قرار نبود بال متغییر جز برنامه باشد و نخستین نمونه ان هم دارای بال دلتا مشابه سوخو۱۵ بود ولی با دیدن کارایی بالای بال متغییر روی جنگنده امریکای اف۱۱۱، روسها دست به طراحی بال متغییر برای ان زدند. تا پیش از ان روسها روی میگ۲۳ و سوخو۱۷ نیز بال متغیر نصب کرده بودند . دلیل استفاده بال متغییر در سوخو۲۴ برای نشست و برخاست کوتاه بود زیرا یکی از نیازهای نیروی هوایی شوروی به یک جنگنده با توان نشست و برخاست کوتاه بود و بال دلتای پیش نمونه اول چنین نیازی را براورده نمی کرد از این رو روسها رو به بال متغییر کردند. بال متغییر در حالت کاملا باز باند مورد نیاز برای نشست و برخاست را کوتاه می کرد و در حالت بسته ویا در حالت متوسط می توانست ایرودینامیک مناسب را برای سرعت بالا در ارتفاع پایین را تامین کند(برای اشنایی با سوخوی۲۴ اینجا را کلیک کنید) سوخو۲۴

اف۱۱۱ به عنوان یک راه حل موقت وارد میدان شد. امریکا نیاز به یک بمب افکن اتمی راهبردی ارتفاع پایین داشت ولی برنامه به درازا کشید برنامه ای که در نهایت به ساخت ب۱ لنسر انجامید ولی اف۱۱۱ برای پر کردن خلاء ارتفاع پایین وارد ارتش شد و تا چهار دهه خدمت کرد. (برای اشنایی با اف۱۱۱ اینجا را کلیک کیند) تورنادو نیز جهت ماموریت مشابه ای یعنی نفوذ در ارتفاع پایین ساخته شد اگرچه نسخه شکاری ان نیز توسعه و عملیاتی نیز شد ولی امروزه دیگر نسخه شکاری در هیچ کشوری خدمت نمی کند ولی همچنان نسخه تهاجمی ان در خدمت است (برای اشنایی با تورنادو اینجا را کلید کنید) f-111

تورنادو

هر سه این جنگنده ها باب جدید را در میدان جنگ باز کردند. این باب نفوذ در ارتفاع پست بود. در دهه ۱۹۶۰ برای اولین بار تاکتیک پرواز در ارتفاع پست برای دید نشدن در رادار متداول شد و از همان زمان قدرت ها برای ساخت هواپیماهای با چنین توانی دست به رقابت زدند. همراه با ورود به خدمت این گونه هواگردها بحث موشک های پدافند هوایی ارتفاع پایین چون راپیر رولند ویا سام۸ اغاز شد تا ارتفاع پایین را پوشش دهنده و نسل جدید از شکاری ها با توان رادار نگاه به پایین و شلیک به پایین ساخته شد و اما قیاس سوخوی۲۴ یک جنگنده دو موتوره و دو سرنشینه است . هر دو خدمه کنار هم قرار می گریند. این اولین باری بود که در یک جنگنده روسی خدمه با این الگو کنارهم قرار می گیرند که تقلیدی از اف۱۱۱ بود. کنار هم قرار گرفتن امتیازات خود را داشت مثلا تبادل اطلاعات بین دو نفر را افزایش می داد و نشانگر های کابین را می شد کمتر کرد و برخی از انها مشترک بودند ولی مشکلات خودش هم داشت برای نمونه دید دو خدمه کم بود دست کن هر دو یک سمت اصلا دید نداشتند کابین در نسخه تولید سوخو۲۴ ام که اخرین نسخه تولید بود تنها دارای دو نمایشگر تک رنگ تک منظوره بود که یکی برای نمایش تصاویر رادار و دیگری سامانه های اپتیکی بود که هر دو نیز در جلو افسر اسلحه که سمت راست می نشست قرار داشت. جنگنده کابین شلوغی داشت و فاقد اچ یو دی بود. در واقع تنها یک سایت هدفگیری داشت که البته با مسافت یاب لیزری و رایانه پرتاب بمب کار می کرد و برای هدفگیر بمب و راکت دقت خوبی دارد ولی هیچ اطلاعات دیگری را در اختیار خلبان قرار نمی دهد اف۱۱۱ نیز دارای دو خدمه کنار هم بود. البته یک تفاوت ان با سوخو۲۴ در روش پرتاب صندلی پرتاب شونده دارد . در اف۱۱۱ خلبانان درون یک کپسول نجات قرار داشتند که کپسول از هواپیما جدا می شد ولی در سوخو۲۴ خلبان روی صندلی پرتاب شونده قرار داشتند . اگرچه دید کمی بهتر از سوخو۲۴ بود ولی چندان فرقی نداشت کابین اف۱۱۱ نیز مشابه سوخو۲۴ بود. قبل از ارتقاء که در دهه ۱۹۸۰ روی اف۱۱۱ انجام شد نسخه تولید دارای یک نمایشگر بیشتر نبود که هم تصاویر رادار و هم تصاویر دوربین اپتیکی غلاف نشان گذار لیزری ویا سلاح اپتیک را به افسر اسلحه که ان نیز سمت چپ قرار داشت نشان می داد. اف۱۱۱ نیز فاقد اچ یو دی بود و بعد طی ارتقا مجهز به اچ یو دی شد ولی تورنادو فرق دارد دارد دو کابین پشت سر هم است . خدمه دید بسیار بهتری دارند. کابین تکنلوژی بهتری دارد کابین عقب دارای سه نمایشگر تک رنگ ولی چند منظوره و قابل برنامه ریز است و در کابین جلو نیز یک نمایشگر تک رنگ و یک اچ یو دی قرار دارد. اچ یو دی نتنها برای هدفگیر سلاح استفاده میشد بله اطلاعات کامل را به خلبان می داد. از نظر کابین تورنادو بر اف۱۱۱ و سوخو برتر زیادی دارد ولی یک نکته مهم است، اف۱۱۱ محصول دهه ۱۹۶۰ است از نظر تکنلوژی کابین مشابه سوخو۲۴ است که یک دهه بعد ساخته شد از این رو عقب بودن کابینش از تورنادو را نباید سخت گرفت ولی عقب بودن کابین سوخو۲۴ را باید بر او عیب گرفت زیرا سوخو۲۴ همزمان با تورنادو وارد خدمت شد و حتی نسخه M در دهه ۱۹۸۰ ساخته شد ولی از نظر کابین به خوبی یک نسل عقبتر از تورنادو است کابین سوخو۲۴ ام

کابین اف۱۱۱ اف

کابین عقب تورنادو

از نظر رادار هر سه یک ویژگی مشترک دارند . هر سه انها دارای دو رادار هستند. یکی رادار تهاجمی بزرگ برای کشف اهداف زمینی و یک رادار ناوبری در زیر رادار اصلی برای ناوبری شبانه ارتفاع پایین . رادار کوچک ناوبری برای تعقیب پستی و بلندی زمین برای پرواز در ارتفاع بسیار کم حتی در شب بود .هر سه دارای توان پرواز خودکار در ارتفاع پایین بودند اگرچه واقعا هیچ داده ای نیست که بگوید رادار کدام در زمینه کسب هدف برتر بود ولی باید با در نظر گرفتن عناصر دیجیتال رادار تورنادو این میزان در تورنادو برتر باشد هر سه دارای هشدار دهنده راداری هستند و هر سه دارای پرتاب کننده شراره و پوشاله، سوخوی۲۴ در سنخه M دارای یک هشدار دهنده فروسرخ هم است که نزدیک شدن موشک را به ان را خبر می دهد ولی تورنادو در نسخه ارتقا یافته جی ار۴ چنین توانی پیدا کرد در زمینه جنگ الکترونیک اگرچه معمولا جنگنده های روسی ضعیفترن ولی سوخوی۲۴ اینچنین نیست زیرا غلاف های بسیار خوبی حمل میکند. سوخو۲۴ تمامی غلاف های جنگ الکترونیک روسها دست کم انهایی که طی دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰ ساخته شدند را حمل میکند از حمله غلاف های اس پی اس ۱۶۱ و ۱۶۲ که پیشرفته ترین انها هستند تصویر دو رادار در دماغه سوخو۲۴

اف۱۱۱ نیز غلاف های پیشرفته ای را حمل میکنند که برخی هنوز استفاده میشود مانند ALQ-87 و یا ALQ-131….. و تورنادو نیز غلاف های جنگ الکترونیک چون Skyshadow را حمل میکند . سوخو۲۴ با سامانه های جنگ الکترونیک خود یک بار ناو جنگی امریکایی یو اس اس دونالد کوک را در دریای سیاه به شدت غافلگیر کرد زمانی که بدون دیده شدن بر فراز ان ظاهر شد و چند باری از دست اف۱۵ های امریکا در جنگ خلیح فارس گریخت . اف۱۱۱ نیز همین طور در ویتنام به خوبی ظاهر شد و سامانه های جنگ الکترونیک ان در عملیات الدورادو در دهه ۱۹۸۰ بر فراز لیبی بسیار خوب ظاهر شد. تورنادو نیز کارنامه درخشانی دارد اف۱۱۱ و تورنادو هر دو توان حمل غلاف شناسایی را داشتند ولی سوخو۲۴ دارای یک نسخه ویژه شناسایی با نام سوخو۲۴ ام ار بود. سوخو۲۴ ام ار بسیار تخصصی تر از اف۱۱۱ و تورنادو شناسایی میکرد حتی رادار با توان نقشه برداری راداری داشت ولی باز خوبی تورنادو اف۱۱۱ این بود که نیاز به مدل جدا نبود یک غلاف فقط رویش نصب می کردید و تمام البته تورنادو به واسطه غلاف ناوبری شبانه و نشان گذار لیزری اسرائیلی لیتینیگ و انگلیسی TIALD در عملیات شبانه کارای بسیار بالاتری دارد زیرا این غلاف ها دارای سامانه نسل دوم دید حرارتی هستند و همچنین برد نشان گذاری لیزری هر دو بیش از ۲۰ کیلومتر است. در این میان اف۱۱۱ نیز از غلاف ناوبری و نشان گذار لیزری AVQ-26 Pave Tack بهره می برد که اگرچه از نظر سطح فناوری به پای نمونه های نصب شده روی تورنادو نمی رسد ولی در دوران خود بی رقیب بود . سوخو۲۴ هم از سامانه کایرا ۲۴ در زیر بدنه (این غلاف داخلی است درون بدنه است و پشمی ان زیر بدنه قرار دارد )به عنوان یک سامانه ناوبری شبانه و نشان گذار لیزری بهره می برد ولی کیفیت ان دست کم از نمونه نصب شده روی تورنادو پاینتر است زیرا نتنها فناوری ان متعلق به دهه ۱۹۸۰ است بلکه برد نشان گذاری لیزری ان به دلیل برد کمتر اپتیک ان به زیر ۱۲ کیلومتر محدود است . این مشکل زمانی بیشتر خود نمایی می کند که بدانیم فنسر غلاف خارجی نشان گذاری لیزری حمل نمی کند. البته این مسئله را باید گفت که تنها برخی از نمونه ها تولید فنسر نسخه ام دارای دوربین دید حرارتی بر روی اپتیک سامانه کایرا بودند و اکثر انها تنها در روز میتوانند دست به نشان گذاری لیزری بزنند زیرا از اپتیک ساده بهره میبرند . مشکل اینجاست که تورنادو حتی اف۱۱۱ طی طول خدمت خود همواره غلاف های جدید و ارتقا یافته دریافت میکنند ولی سوخو۲۴ با همان سامانه ای که تولید شد به خدمت ادامه می دهد و نه ارتقا در این ناحیه که برای عملیات شبانه بسیار مهم است به خود دید و نه غلاف جدید در زمینه موتور سوخو۲۴ از هر دو عقب تر است . سوخو۲۴ دارای موتور توربوجت است در حالی که دو جنگنده دیگر موتور توربوفن دارند. اصلا مشکل اینجاست که تفاوت نسل سوم و چهارم در همین موتور توربوجت و توربوفن است و در واقع سوخو۲۴ یک نسل سوم است ولی دو پرنده دیگر نسل چهار. موتور توربوجت AL-21 سوخو۲۴ قدرت بالای را فراهم می کند و در حالت عادی ۱۶۸۶۰ پاوند و با پس سوز ۲۴۶۵۰ رانش دارد. از نظر رانش تولید از هر دو نه موتور غربی برتر است ولی مصرف سوختش دست کم ۳۰% درصد بیشتر از موتور اف۱۱۱ است و صدای بسیار تولید می کند وبه صورتی که عملا در بین خود جنگنده های که دارای موتور توربوجت هستند نیز این صدا بسیار بلند است. با وجود این ، موتور فنسر بهترین موتور توربوجت شوروی است و نسل سوم موتورهای جت شوروی به حساب می اید که دارای کمپروسر و محفظه احتراق پیشرفته ای است اگرچه تعمیر ان دشوار تر از موتورهای دو جنگنده دیگری است و هزینه بیشتری دارد اف۱۱۱ از موتور توربوفن پرات اندویتنی تی اف۳۰ استفاده میکند . این موتور اولین موتور توربوفن نظامی و پس سوز دار امریکای ها است و اف۱۱۱ اولین جنگنده امریکا که چنین موتوری دارد ولی با وجود اینکه موتور کم مصرفی است ولی مشکلات خود را داشت زیرا یک فناوری جدید بود . موتور پر دردسری بود و به حرکت سریع دسته گاز واکنش بدی نشان می داد و ممکن بود خفه کند. همچنین به دلیل طراحی مشکل دار ورودی هوا اف۱۱۱ در مکش درست هوا به درون موتور نیز مشکلاتی نیز از این باب بود. این موتور روی اف۱۴ نیروی دریایی نیز نسب شد.F-14Aبه این موتور مجهز شد و مشکلات این موتور برای اف۱۴ نیز بود و همواره باعث شد تا اف۱۴ یک جنگنده با الکترونیک قوی ولی موتور ضعیف باشد به صورتی که نابودی یک چهارم اف۱۴ نیروی دریایی امریکا گردن این موتور انداخته شد. ولی در نهایت این موتور دارای عمر تعمیراتی دو برابر عمر موتور سوخو۲۴ داشت و مصرف سوخت ان بسیار کمتر بود و با قدرت ۱۷۴۰۰ پاوند بدون پس سوز و ۲۵۱۰۰ پاوند با پس سوز قدرت کافی داشت اف۱۱۱ و موتور پرات اندویتنی

ولی بهترین موتور را تورنادو دارد. موتور توربوفن ار بی -۱۹۹ طراحی شده در یک کنسرسیون اروپایی است ولی هسته اصلی موتور در کمپانی مشهور رولز ریس انگلستان طراحی شده. این موتور نسل دوم موتورهای توربوفن است و از موتور اف۱۱۱ نیز یک نسل جلوتر است. موتور بدون پس سوز دارای ۹۸۹۵ پاوند و با پس سوز دارای ۱۷۲۵۰ پاوند است . موتور نه مصرف بالای موتور ای ال ۲۱ را دارد و نه مشکلات فنی تی اف ۳۰ اف۱۱۱ را یک موتور کامل با عمر تعمیراتی بالای ۴۵۰۰ ساعت و مصرف بهینه. شاید به نظر بیاید که تورنادو به دلیل اینکه دست کم حتی در حالت پس سوز موتورش ۶۰۰۰ پاوند رانش کمتری را ایجاد میکند ، پس باید تورنادو قدرت کمتری داشته باشد ، ولی این درست نیست . تورنادو سبکتر از هر دو جنگنده است. وزن خالی سوخو۲۴ عدد ۲۲۳۰۰ کیلوگرم ، اف۱۱۱ عدد ۲۱۴۰۰ کیلوگرم و وزن خالی تورنادو جی ار۱ ۱۳۸۹۰ کیلوگرم است و حتی باز در عدد بیشترین وزن برخاستن کمترین وزن متعلق به تورنادو است. برای نمونه بیشترین وزن برخاستن سوخو۲۴ عدد ۴۳۷۵۵ کیلوگرم، اف۱۱۱ عدد ۴۵۳۰۰ کیلوگرم و تورنادو عدد ۲۰۲۴۰ کیلوگرم است از این رو تورنادو با رانش به وزن ۰٫۷۷ در برابر رانش به وزن سوخو۲۴ با عدد ۰٫۶۰ و اف۱۱۱ با عدد ۰٫۶۱ برتری کامل دارد. همچنین تورنادو از هر دو جنگنده دیگر کوچکتر است . تورنادو دارای طول ۱۶٫۷۲ متر، سوخو۲۴ دارای طول ۲۲٫۵۳ متر و اف۱۱۱ دارای طول ۲۲٫۴ متر است . مشخصا تورنادو بسیار کوچکتر است و این مسئله در برد کشف ان توسط رادار نیز تاثیر بسیار دارد از این رو در زمینه موتور در جایگاه نخست باز تورنادو، در جایگاه بعدی اف۱۱۱ و بعد سوخو۲۴ قرار دارد نکته جالب اینکه از انجای که امریکا از روسها در زمینه موتور توربوفن یک دهه جلو تر بودند، اف۱۱۱ در دهه ۱۹۶۰ با موتور توربوفن امد و سوخو۲۴ در دهه ۱۹۷۰ با موتور توربوجت؟! تا کنون از نظر الکترونیک، کابین و موتور در ردیف اول تورنادو قرار داشت و در ردیف بعدی اف۱۱۱ و سوخو۲۴ ولی از نظر تسلیحاتی چگونه است اول از اف۱۱۱ شروع می کنیم اف۱۱۱ چندین مدل دارد ولی مدل اصلی و پر تعداد اف۱۱۱ اف دارای نه جایگاه جنگ افزاری بود که چهار عدد زیر بال متغییر که جایگاه های متغییر بودند که با تغییر زاویه بال ، زاویه انها نیز تغییر میکرد و یکی نیز زیر بدنه . البته معمولا تنها از دو جایگاه زیر هر بال استفاده می شد. بیشترین میزان سلاح قابل حمل ۱۴۳۰۰ کیلوگرم بود. اف۱۱۱ می توانست در یک لود بسیار سنگین تا ۴۸ بمب مارک ۸۲ به عبارتی شش بمب زیر یکی جایگاه را حمل کند اگرچه برد ان بسیار کم میشد و باید برای برخاستن بخشی از سوخت را کم می کرد. ولی به صورت معمول در یک بمب باران فرشی تا ۲۴ بمب مارک ۸۲ حمل میکرد. در زمینه تسلیحات هدایت شونده نیز کم و کسری نداشت تقریبا تمامی تسلیحات هدایت شونده ای که تا اوائل دهه ۱۹۹۰ در نیروی هوایی امریکا به خدمت گرفته شده بود را حمل می کرد. مثلا بمب های لیزری جی بی یو ۱۲/۱۰ و ۲۴ ویا بمب اپتیکی جی بی یو۱۵ ویا موشک اپتیکی ای جی ام ۱۳۰ و یا موشک ضد رادار هارم و یا موشک ضد کشتی هارپون. اف۱۱۱ و چهار بمب لیزری ۹۰۰ کیلوگرمی

اف۱۱۱ و ۲۴ بمب مارک ۸۲

تورنادو دارای هفت جایگاه بود که سه عدد زیر بدنه و دو عدد زیر هر بال ولی جایگاه های زیر بال سه شعبه بودند . این هواپیما میتواند ۹ تن سلاح حمل کند که در یک لود سنگین ان شامل تا ۹ بمب مارک ۸۲ و یا تا هشت بمب ۴۵۰ کیلوگرمی باشد. البته دست کن بنده تاکنون هیچ عکسی را ندیدم که تورنادو بیش از هشت بمب ۲۲۵ کیلوگرمی ویا ۴۵۰ کیلوگرمی حمل کند. از نظر تسلیحات هدایت شونده نیز تورنادو چیزی کم ندارد و انواع بمب های هدایت لیزری و ماهواره ای و موشک های ضد کشتی و ضد رادار و موشکهای کروز تا برد ۵۰۰ کیلومتر را حمل میکند سوخو۲۴ دارای هشت جایگاه است که شامل دو عدد زیر هر بال و چهار عدد زیر بدنه. در یک لود سنگین میتواند تا ۳۸ بمب ۱۰۰ کیلوگرمی ویا ۱۶ بمب ۲۵۰ کیلوگرمی و یا ۱۰ بمب ۵۰۰ کیلوگرمی ویا سه بمب ۱۵۰۰ کیلوگرمی را حمل کند. همچنین میتواند انواع سلاح های هدایت شونده لیزری و اپتیکی ضد رادار و ضدکشتی و کروز را تا برد ۲۵۰ کیلومتر حمل کند. سوخو۲۴ نیز تمامی تسلیحاتی را که دست کم تا دهه ۱۹۹۰ روسها ساختن پرتاب میکند ولی بیایم کمی دقیق تر به مسئله نگاه کنیم . از نظر تاثیر گذاری تسلیحات در این زمینه اف۱۱۱ و سوخو۲۴ با هم برابرند. تقریبا سلاح های مشابه ای حمل میکنند. مثلا اگر اف۱۱ سلاح های لیزری چون جی بی یو ۱۲ و یا ۱۰ حمل میکند ،سوخو بمب لیزری کاب۵۰۰ حمل میکند ویا اگر اف۱۱۱ نسخه اپتیکی جی بی یو ۱۵ و یا ای جی ام ۱۳۰ ، سوخو۲۴ هم نسخه اپتیکی کاب۵۰۰ موشک خا ۲۹ و یا موشک دوربرد خا ۵۹ با برد ۲۸۵ کیلومتر را حمل میکند. حتی در زمینه موشک ضد رادار نیز مشابه هستند چیدمان تسلیحاتی فنسر

یک لود سنگین از ده ها بمب صد کیلوگرمی روی فنسر ارتش اکراین

موشک خا ۲۹ بر روی فنسر ارتش روسیه در سوریه

ولی تورنادو از نظر تاثیر گذاری تسلیحات برتر است این هواپیما میتواند بمب های هدایت ماهواره ای را حمل کند که ان دو جنگنده دیگر توان ان را ندارد از این رو تورنادو میتواند در هر شرایط اب و هایی اب دقت بالای به هدف حمله کند ولی سوخو و اف۱۱۱ نمی توانند . مسئله بعد سر موشک های کروزی چون استروم شادو و تاروس است که برد حدود ۵۰۰ کیلومتر دارند و کاملا مستقل عمل می کنند و دقت انها کمتر از ده متر است چنین سلاحی با چنین بردی را اف۱۱۱ نداشت و سوخو۲۴ هم اگرچه مجهز به موشک خا ۵۹ است ولی این موشک با وجود برد حدود ۳۰۰ کیلومتر خودکار نبوده و در هنگام پرواز از راه دور هدایت می شود . البته در این میان تورنادو سلاح وحشت افرین بریمستون را نیز ان هم به تعداد ۱۲ عدد میتواند حمل کند که قاتل تانکها و خودرو های زرهی است. مشابه این سلاح در روسیه وجود ندارد البته نباید به اف۱۱۱ ایرادی گرفت که از تورنادو در این زمینه پاینتر است. این هواپیما در خدمت امریکای ها دو دهه است از خدمت خارج شده ولی سوخو۲۴ همچنان به صورت گسترده ای در خدمت است و باید بر ان عیب گرفت که چرا هم پای هم دوره خود یعنی تورنادو در این زمینه نیست البته روسها نیز بمب هدایت ماهواره ای دارند ولی احتمالا تنها از نسخه ارتقا یافته سوخو۲۴ ام۲ پرتاب می شود که البته هنوز تصویر در این زمینه دیده نشده. پس در زمینه تاثیر پذیری سلاح نیز برتری با تورنادو است و بعد با سوخو۲۴ و اف۱۱۱ ترکیبی رویایی از تورنادو مسلح به موشک بریمستون و بمب لیزری .در همین حالت حتی میتواند چهار موشک ضد رادار نیز در کنار دو مخزن سوخت خارجیش حمل کند

تورنادو با ۱۲ بریسمتون و چهار موشک ضد رادار الارم و غلاف پرتاب کننده شراره

تورنادو و دو موشک اشتروم شادو با برد ۵۰۰ کیلومتر

اف۱۱۱ میتواند ۱۹۰۰۰ لیتر سوخت داخلی را حمل کند و توان حمل چهار مخزن سوخت خارجی ۲۳۰۰ لیتر را دارد و برد انتقالی ان یعنی بدون هیچ سلاحی و با بیشترین سوخت عدد ۵۹۵۰ کیلومتر است تورنادو دارای ۸۸۰۰ لیتر سوخت داخلی است و می تواند چهار مخزن سوخت ۱۵۰۰ لیتری خارجی ویا ۲۳۰۰ لیتری خارجی را حمل کند و بیشترین برد انتقالی ان ۳۸۹۰ کیلومتر است سوخو۲۴ دارای بیشترین سوخت داخلی ۱۳۰۰۰ لیتر است و میتواند چهار مخزن سوخت خارجی شامل یک مخزن سوخت ۲۰۰۰ لیتری زیر بدنه و یا دو مخزن سوخت ۳۰۰۰ لیتری ویا ۱۸۶۰ لیتری زیر بالها حمل کند. برد انتقالی ۲۸۵۰ کیلومتر است پس میبیند که موتور پر مصرف سوخو۲۴ چه میکند…. این جنگنده دارای نصف برد انتقالی اف۱۱۱ و حتی ۱۰۰۰ کیلومتر کمتر از تورنادو است. از این رو اف۱۱۱ جایگاه نخست و بعد از ان تورنادو و بعد از ان سوخو۲۴ است. واقعیت این است که همیشه روسها این مشکل را دارند زیرا موتورهای پر مصرفی تولید می کنند ولی حالا می رسیم بر سر برد رزمی و میزان سلاح و سوخت خوب مشخص است اف۱۱۱ باز سرتر است. این جنگنده برد انتقالی بیشتری دارد از این رو برد رزمی بیشتری دارد. برای نمونه برد رزمی اف۱۱۱ با ۱۲ بمب مارک ۸۲ به وزن کل ۲٫۷ تن و دو مخزن سوخت خارجی در ارتفاع بالا ۲۱۰۰ کیلومتر و در ارتفاع پایین ۱۲۰۰ کیلومتر است. برد رزمی سوخو۲۴ با ۳ تن مهمات شامل شش بمب ۵۰۰ کیلوگرمی زیر بدنه و دو مخزن سوخت خارجی در عملیات در ارتفاع بالا ۱۰۵۰ کیلومتر و در ارتفاع پایین ۶۵۰ کیلومتر است برد رزمی تورنادو با شش بمب ۴۵۰ کیلوگرمی(۲٫۷ تن سلاح) و دو مخزن سوخت خارجی در ارتفاع بالا ۱۳۵۰ کیلومتر در ارتفاع پایین ۸۵۰ کیلومتر است تا اینجا مشخص است که اف۱۱۱ برتری خاصی دارد و بعد از ان تورنادو بعد از ان سوخو۲۴ است مسئله دیگر ترکیب سلاح و سوخت است . اف۱۱۱ برد زیادی با سوخت داخلی دارد حتی بدون مخازن سوخت بیرون مثلا به چهار بمب لیزری یک تنی (در مجموع چهارتن) و یک غلاف نشان گذار لیزری زیر بدنه برد لازم را دارو حتی با این میزان بمب نیز دارای برد رزمی ۱۳۰۰ کیلومتر است تورنادو در یک حمله دقیق میتواند تا دو بمب هدایت لیزری زیر بدنه، دو مخزن سوخت، یک غلاف جنگ الکترونیک و یک غلاف نشان گذار لیزری را حمل کند. در یک پرواز تورنادو میتواند به جای ان دو بمب لیزری ۴۵۰ کیلوگرمی چهار بمب ۲۲۵ کیلوگرمی لیزری هم حمل کند سوخو۲۴ در یک پرواز می تواند دو مخزن سوخت و سه بمب هدایت شونده لیزری ویا اپتیکی کاب ۵۰۰ و دو موشک ار ۶۰ را حمل کند. سوخو۲۴ یک ویژگی دارد و ان نیز ان است که نیاز به غلاف نشان گذار لیزری ندارد زیرا دارای غلاف نشان گذار لیزری داخلی کایرا ۲۴ است که زیر بدنه چشمی ان مشخص است . اگر قرار باشد به جای بمب موشک لیزری خا ۲۹ حمل کند میتواند یک مخزن زیر بدنه و یک موشک زیر هر بال حمل کند و اگر قرار باشد موشک خا ۲۵ نصب کند میتواند یک مخزن زیر بدنه و دو موشک زیر هر بال حمل کند از این رو در زمینه برد رزمی و میزان سلاح در برد اول اف۱۱۱ بعد تورنادو بعد سوخو۲۴ است پس دیدم از نظر الکترونیک و تاثیر پذیری سلاح و همچنین موتور و چالاکی تورنادو برتر از دو جنگنده دیگر است و بعد از ان اف۱۱۱ و سوخو۲۴ قرار داشت ولی از نظر میزان سلاح قابل حمل و برد برتری با اف۱۱۱ بعد از ان به ترتیب تورنادو و سوخو۲۴ بود.اف۱۱۱ با اف۱۵ استریک ایگل جایگزین شد جنگنده چند منظوره که به راستی جایگزین شایسته ای است. تورنادو در نهایت در خدمت با تایفون جایگزین خواهد شد که ان نیز جایگزین شایسته است و سوخو۲۴ در اینده با سوخو۳۴ که ان نیز پرنده قابلی است . به وقتش در مورد سوخو۳۴ و توانایی هایش در مقابل رقیبانش بیشتر خواهیم گفت سوخوی۲۴ ضعف های دارد که بر میگردد به برخی عقب ماندگی های شوروی. شوروی حدود یک دهه نسبت به غرب عقب ماندگی های در زمینه الکترونیک و موتور داشت . اگرچه در این قیاس همواره از اف۱۱۱ و تورنادو عقب تر بود ولی همچنان به دلیل توان حمل طیف وسیعی از تسلیحات و توان پرواز در ارتفاع پایین در هر شرایط رزمی از بسیاری از هم جنگنده تهاجمی چون میگ۲۷، سوخو۱۷، جگوار ویا ای ۷ و یا حتی جنگنده بمب افکن های چون میراز اف۱ ، اف۴فانتوم حتی نمونه های نخست اف۱۶ و یا میراژ ۲۰۰۰ در نقش تهاجمی برتری کامل دارد. واقعیت این است که سوخو۲۴ یک نسل سوم است که در دوران نسل چهارم های چون تورنادو و اف۱۱۱ تولید شد دراینده نچندان دور سوخو۳۵ را با رقیبان غربیش قیاس خواهیم کرد
نام سوخو۲۴ تورنادو اف۱۱۱
طول ۲۲٫۵۳ متر ۱۶٫۷۲ متر ۲۲٫۴ متر
بلندی ۶٫۱۹ متر ۵٫۹۵ متر ۵٫۲۲ متر
وزن خالی ۲۲۳۰۰ کیلوگرم ۱۳۸۹۰ کیلوگرم ۲۱۴۰۰ کیلوگرم
بیشترین وزن برخاستن ۴۳۷۷۵ کیلوگرم ۲۸۰۰۰ کیلوگرم ۴۵۳۰۰ کیلوگرم
موتور دو دستگاه موتور توربوجت AL-21F3 دو دستگاه موتور توربوفن RB-199 دو دستگاه موتور توربوفن پرات اندویتنی تی اف۳۰
قدرت موتور هر موتور ۱۶۸۶۰ پاوند بدون پس سوز و ۲۴۶۷۵ پاوند با پس سوز هر موتور ۹۸۵۰ پاوند بدون پس سوز و ۱۷۲۷۰ پاوند با پس سوز هر موتور ۱۷۹۰۰ پاوند بدون پس سوز و ۲۵۱۰۰ پاوند با پس سوز
بیشترین سرعت در ارتفاع بالا ۲٫۱ ماخ ۲٫۲ ماخ ۲٫۵ ماخ
ارتفاع پروازی ۱۱۰۰۰ متر ۱۵۲۸۰ متر ۲۰۱۰۰ متر
برد انتقالی بیش از ۲۸۰۰ کیلومتر بیش از ۳۹۰۰ کیلومتر بیش از ۵۹۵۰ کیلومتر
میزان سلاح قابل حمل ۸تن ۹تن ۱۴تن
تعداد جایگاه خارجی هشت عدد هفت عدد نه عدد
سلاح لیزری دارد دارد دارد
سلاح اپتیکی دارد دارد دارد
سلاح ماهواره ای ندارد دارد ندارد
موشک ضد کشتی و ضد رادار دارد دارد دارد
گرداوری: http://jangaavaran.ir/%D9%82%DB%8C%D...7%D8%AF%D9%88/
@Hasan ali ebrahimi said@@Hasan ali ebrahimi said@@Hasan ali ebrahimi said@@Hasan ali ebrahimi said@