تهمت چیست؟

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

تهمت چیست؟

تهمت يعني ،سخني فردي بگويد برعليه فردي ديگر بدون اثبات .

تهمت چه پیامدی دارد؟

الإمامُ الصّادقُ عليه‏السلام :

إذا اتَّهَمَ المؤمنُ أخاهُ انْماثَ الإيمانُ مِن قلبِهِ كما يَنْماثُ المِلحُ في الماءِ .


هرگاه مؤمن به برادر خود تهمت زند ايمان در قلب او آب شود همچنان كه نمك در آب حلّ مى‏شود .
الكافي : 2 / 361 / 1 منتخب ميزان الحكمة : 96


دربرابر شنيدن يك تهمت بايد چكار كرد؟

این رو بعهده دوستان میزارم..جوابشو شما بگید...


تهمت چرا زده ميشود؟

1)بعضي ها بخاطر جهالت به كسي تهمت ميزنند و آنرا بيان ميكنند بدون آنكه اثبات شده باشد.

2) بعضي ها عمدا به كسي تهمت ميزنند بدون اينكه اثبات كنند واين بيشتر كار حسود است .

راه هاى درمان تهمت
پاک ساختن زبان از آفت تهمت ، با كوششى مداوم میسر خواهد بود.

درمان این بیمارى را باید با اندیشه و دقت در پیامدهاى زشت و نازیباى آن آغاز كرد؛ سپس به یادآورى مستمر آن ها پرداخت كه : «فان الذكرى تنفع المومنین» (4)

یادآورى پیامدهاى تهمت ، تنفر و انزجار قلبى انسان از این رفتار زشت و پلید را در پى خواهد داشت و بدیهى است كه تمام حركات درونى و برونى انسان ، بر پایه "دوست داشتن " و "نفرت ورزیدن" انجام مى گیرد؛ از این رو مى باید در صدد ایجاد و تقویت حالت انزجار از تهمت بر آمد تا بتوان به سوى ترك آن گام برداشت . همچنین باید به ارزش و عظمت آبروى دیگران اندیشید تا به سادگى به سمت تخریب آن گام برداشت .

دین مبین اسلام ، آبرو و حرمت مۆ من را بزرگ تر از كعبه و حتى قرآن (5) دانسته است و با آگاهى از چنین ارزشى ، هیچ كس نباید به خود اجازه دهد به حریم آبروى دیگران تجاوز كند. تقویت حسن ظن و حمل رفتار دیگران بر وجه نیكو، راه دیگرى براى درمان این بیمارى نابود كننده است .http://www.askdin.com/thread50420-44.html#post720703



- - - به روز رسانی شده - - -

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

دربرابر شنيدن يك تهمت بايد چكار كرد؟
اتهام، حسادت، افراط در شوخی و خنده، استهزاء، تجسس، عیب گویی، غیبت از عوامل آبروریزی به شمار می رود.

مردی در حضور رسول خدا (ص) از کسی بدگویی کرد، در همان جا فرد دیگری از او دفاع کرد. حضرت فرمودند : "کسی که جلوی آبروریزی برادر مومنش را بگیرد، از آتش دوزخ در امان است"
و در روایت دیگر است که فرمودند: "کسی که در غیاب برادر (مسلمان) خود از او دفاع کند، بر خداوند لازم است که او را از آتش جهنم محافظت کند".

در حدیثی از امام صادق(ع) چنین آمده است که فرمود: خدای بزرگ می فرماید هر که بنده مؤمنم را خوار سازد مرا به ستیز فرا خوانده است و هر که بنده مؤمنم را بزرگ دارد از خشمم در امان ماند.

بر اساس آیات قرآن و روایات اسلامی غیبت مؤمن حرام و از گناهان کبیره به شمار می رود و در روایت آمده است که کسی که در مجلسی غیبت برادر خود را بشنود و در مقام رد آن بر آید و از او دفاع کند خداوند هزار نوع از شرور دنیا و آخرت را دور خواهد ساخت. از این روایت چنین برداشت می شود که نه تنها نهی از غیبت کردن کافی نیست بلکه بر هر فردی لازم است که از برادران دینی خود دفاع کند و در حفظ آبروی وی بکوشد و انتقادها و عیب هایی را که به برادر دینی اش وارد می شود با توجیه صحیح و خداپسندانه دفع کند و زمینه شایعه پراکنی ها و اشاعه فحشاء را از بین ببرد تا دیگر کسی جرأت نکند بدون دلیل مطلبی را به کسی نسبت دهد.

یکی از مواردی که باعث ریختن آبروی مومن می شود تهمت زدن به افراد است .
ابن ابی یعفور می گوید : امام صادق علیه السلام فرمود : هر که بر مرد یا زنی مؤمن به آنچه که در آن ها نیست افترا بندد خداوند او را در روز رستاخیز در "طینت خبال " برانگیزاند تا از سخنی که گفته به در آید . عرض کردم "طینت خبال" چیست ؟ فرمود : آب چرکینی که از فرج زنان بدکاره بیرون آید .
امام باقر علیه السلام روایت نموده که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود : دشنام گویی به مؤمن ، هرزگی ، و پیکار با او کفر و خوردن گوشتش (باغیبت) نافرمانی خداست .[11]

[11] . ثواب الاعمال محمد بن علی ابن بابویه ، ترجمه صادق حسن زاده ، ص 553

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

با سلام خدمت همراهان


ایت الله فاطمی نیا به نکته خیلی ریز و در عین حال مهمی در باره تهمت زدن اشاره کرده اند , عین گفته ایشون :


غفیله اش را خوانده، عمره اش را رفته! بعد می گوید: جای شما خالی عمره بودیم، بعد صحبت عِرض (آبروی) مردم که شد، خیلی راحت، فلان کس هم دخترش طلاق گرفت! چرا؟ حالا بماند! آی خدا انصافت بده، بماند یعنی هزار تا تهمت! یا نگو یا اگه میگی درست بگو. آخه تو مسلمونی؟! غفیله خوندی؟! عمره رفتی؟! ... دیدی در دِکونشُ بستن؟ میگه چرا؟ میگه بماند! این بماند دور از جون شما، انسان را سگ جهنم می کند. این بماند هزار تفسیر دارد، یعنی شراب می خورد قمار میزد!


در حدیث داریم که اگر پشت سر برادر دینی جمله ای بگوییم که احترام او در جامعه پایین بیاید از ولایت خدا خارج می شویم. ما راحت می نشینیم و میگوییم: بماند"، "بنده شناس خداست"، پناه بر خدا می بریم.



واقعا نکته مهمیست که به آن اینطور پیش از خواندنش فکر نکرده بودم . خیلی اتفاق میوفته وقتی درباره شخصی صحبت میشه , با گفتن سخنانی مثل : "فلان شخص !؟ بماند ! از من نپرس ! یا میگیم: نمیخوام راجبش غیبت کنم !


اینطور سخن گفتن یعنی هزار تا تهمت چون در فکر مخاطب انواع و اقسام افکار منفی را راجب آن شخص ایجاد میکند !
از این پس دقت کنیم !

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

شرایط حرمت غیبت حرمت غیبت از نظر فقهی، شرایطی دارد که عبارتند از:
1. شخصی که انسان در غیاب او، عیبش را بازگو می‏کند، مؤمن باشد؛ همان گونه که خداوند در آیه سوره حجرات، غیبت را به خوردن گوشت برادر مؤمن تشبیه فرمود.
در همین زمینه، روایتی از امام صادق (ع) آمده است: «أنّ من الغیبه أن تقول فی أخیک ما ستره الله علیه؛(1) غیبت این است که درباره برادر مؤمنت عیبی را که خدا برای او پوشانده است، بگویی».بنابراین، اگر عیب کافر پشت سرش گفته شود، غیبت به شمار نمی‏آید.
2. از نظر شرعی، غیبت هنگامی‏ پیش می‏آید که پشت سر فرد، «عیب و نقص» او را بازگو کنند؛ ولی اگر کمالش را بگویند (راضی باشد یا نباشد) غیبت شمرده نمی‏شود.
3. عیب و نقصی که شخص در غیاب برادر یا خواهر مؤمنش می‏گوید، نزد عموم ناخوشایند و ناپسند باشد؛ از این رو اگر عامه مردم آن عیب را زشت بشمارند؛ ولی خود فرد غایب به بازگفتن آن راضی باشد، غیبت به شمار می‏رود.
رسول اکرم در تعریف غیبت فرمود: «ذکرک أخاک بما یکره». مقصود از «یکره» ، این نیست که آن چه را فقط برادرت خوش ندارد، ذکر کنی؛ بلکه منظور، امری است که به طور طبیعی و نزد عامه ناخوشایند باشد، زیرا خداوند راضی نیست آبروی مؤمن در اجتماع بریزد. در روایات هم آمده است:«قوا اعراضکم؛ (2) آبروهایتان را حفظ کنید».
امیرمؤمنان (ع): «لیس للمؤمن أن یذل نفسه؛(3) مؤمن حق ندارد خودش را خوار کند».
پیامبر : «إنّ الله تبارک و تعالی فوّض إلی المؤمن کلّ شی‏ء إلاّ إذلال نفسه؛(4) خداوند بلند مرتبه همه چیز، جز ذلیل کردن نفس را به مؤمن واگذار کرده است».
پس اگر مؤمن، عیب برادر مؤمن خود را که ناپسند تلقی می‏شود، پشت سرش بگوید و آن فرد هم راضی باشد، رضایتش موجب برداشته شدن حرمت این عمل نمی‏شود.
4. عیب و نقصی در غیاب فرد بازگو شود که از مردم پوشیده است؛ بنابراین اگر فردی به داشتن عیبی نزد مردم معروف باشد، بازگفتن آن نزد کسی که از آن آگاهی دارد، حرام نیست.
حضرت موسی بن جعفر (ع) فرمود: «مَنْ ذکر رجلاً من خلفه بما هو فیه ممّا عرفه الناس لم یغتبه و من ذکره من خلفه بما هو فیه ممّا لا یعرفه الناس اغتابه؛(5) کسی که پشت سر شخصی چیزی را یادآور شود که همه مردم می‏دانند، غیبت نیست . اگر کسی پشت سر شخصی نقص یا عیبی را بگوید که مردم نمی‏دانند، غیبت است».
5. قصد انتقاص وجود داشته باشد؛ یعنی شخص با بازگفتن عیب دیگری، قصد کاستن وجهه و شخصیت او را داشته باشد؛ پس اگر گفتن عیب، برای درمان و برطرف کردن آن باشد، مثل آن که انسان، حالات مریضی را به پزشک بگوید، چون قصد انتقاص ندارد، رفتار او غیبت به شمار نمی‏آید.
6. شنونده داشته باشد؛ پس اگر انسانی تنها نشسته باشد و از روی ناراحتی یادآور عیوب دیگری شود، چون شنونده ندارد، رفتار او حرام نیست و غیبت به شمار نمی‏رود.

پی‌نوشت‌ها:
1. وسائل الشیعه، ج 12، ص 282، ح 16313.
2. مستدرک الوسائل، ج 15، ص 268.
3. همان، ج‏12، ص 210، ح 13908.
4. کافی، ج 5، ص 63، ح‏3.
5. هما ن، ج 2، ص 358، ح 6.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

در حدیثى از امام صادق علیه السلام مى خوانیم:
«اِذَا اتَّهَمَ المُؤُمِنُ اَخاهُ اِنماثَ الایمانُ مِن قَلبِهِ كَما یَنماثُ المِلحُ فِى الماءِ
هرگاه مؤمن به برادر [دینى] خود تهمت بزند، ایمان در قلب او از میان مى‏رود، همچنان كه نمك در آب، ذوب مى‏شود.»

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

امام صادق علیه السلام :

إِذَا اتَّهَمَ الْمُؤْمِنُ أَخَاهُ انْمَاثَ الْإِيمَانُ مِنْ قَلْبِهِ كَمَا يَنْمَاثُ الْمِلْحُ فِي الْمَاءِ.

هرگاه مؤمن به برادر [دينى] خود تهمت بزند، ايمان در قلب او از ميان مى‏رود، همچنان كه نمك در آب، ذوب مى‏شود.

كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 361، ح

هَلْ تَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ قَالُوا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَعْلَمُ قَالَ ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ قِيلَ أَ رَأَيْتَ إِنْ كَانَ فِي أَخِي مَا أَقُولُ قَالَ ص إِنْ كَانَ فِيهِ مَا تَقُولُ فَقَدِ اغْتَبْتَهُ وَ إِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّه‏

آيا مى ‏دانيد غيبت چيست؟ عرض كردند: خدا و پيامبر او بهتر مى ‏دانند. فرمودند: اين كه از برادرت چيزى بگويى كه دوست ندارد. عرض شد: اگر آنچه مى‏ گويم در برادرم بود چه؟ فرمودند: اگر آنچه مى‏ گويى در او باشد، غيبتش كرده اى و اگر آنچه مى ‏گويى در او نباشد، به او تهمت زده ‏اى.

مجموعه ورام ج 1 ، ص 118

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

مطلب جالبی هست