این سیاره غول پیکر در آسمان خودش 4 خورشید دارد!

[Almas Parsi]

این سیاره غول پیکر عجیب و غریب در آسمان خودش 4 خورشید دارد!

تصویر فوق، یک مفهوم هنری از منظومه های 4 ستاره ای، را نشان می دهد، یک غول گازی شکل که به دور ستاره اولیه خودش (که با رنگ زرد نشان داده شده) می گردد، در حالی که کوتوله سرخ نوظهور (بالا، سمت چپ) در همان نزدیکی می چرخد. در فاصله ای دورتر، یک جفت ستاره دیگر قرار دارند (بالا، سمت راست).

---

پژوهشی که به تازگی انجام شده است این موضوع را مطرح می کند که ممکن است سیاراتی که چهار ستاره در آسمان خودشان دارند، متداول تر از آن باشند که پیش از این تصور می شد.

اخترشناسان در یک منظومه ستاره ای با نام 30 Ari ستاره چهارمی را پیدا کرده اند. با این کشف، تعداد منظومه های شناخته شده چهار ستاره ای به دو منظومه می رسد. سیارات فراوانی در بیرون از منظومه شمسی شناسایی شده اند که دارای دو یا سه خورشید هستند.


یکی از پژوهشگرانِ آزمایشگاه نیروی محرکه جت واقع در شهر پاسادنا در ایالت کالیفرنیا می گوید: «منظومه های ستاره ای به شکل های گوناگونی وجود دارند. این منظومه ها می توانند به صورت تک ستاره ای، دو، سه و حتی چهار ستاره ای باشند». او می افزاید: «روشی که اینها را در کنار یکدیگر قرار می دهد، روش شگفت انگیزی است.»


منظومه 30 Ari در فاصله 136 سال نوری از خورشید ما و در صورت فلکی حَمَل (قوچ) قرار دارد. اخترشناسان در سال 2009 یک سیاره غول پیکر در این منظومه کشف کردند. این سیاره غول پیکر برای خودش جهان پهناوری به شمار می آید که جرم آن 10 برابر جرم سیاره مشتری است و هر 335 روز یک بار به دور ستاره اصلی خودش می چرخد.

جفت دیگری از ستارگان هستند که تقریباً در فاصله 1670 واحد نجومی (AU) از ما قرار دارند (واحد نجومی برابر با فاصله زمین و خورشید یعنی 150 میلیون کیلومتر می باشد).


پژوهشگرانِ رصدخانه پالومار واقع در کالیفرنیا برای بررسی آسمان از یک سیستم نوری قابل تطبیق "Robo-AO" بهره گرفتند و از بابت اینکه نشانه هایی از تعدد ستاره را در این منظومه به دست آورند، صدها ستاره را بررسی کردند. این پژوهش سبب شد که ستاره چهارمی شناسایی شود که تقریبا در نزدیکی ستاره اصلی قرار دارد.




تصویر فوق منظومه ستاره ای چهار تایی، تصویری از منظومه نوظهور و دو جفت ستاره را به همراه یکدیگر نشان می دهد، در حالی که در هر جفت، یکی از سیارات به دور دیگری می گردد.


در سمت راست منظومه ستاره ای دوتایی 30 Ari A قرار دارد و درسمت چپ منظومه ستاره ای دوتایی 30 Ari B – ستاره نوظهور – سیاره - 30 Ari B و هر دو منظومه ستاره ای دوتایی، در فضا دور نقطه ای می گردند که بین دو منظومه قرار دارد. (نقطه مرکز تصویر)

ستاره نوظهور هر 80 سال یک بار به دور همتای خودش می گردد و در فاصله ای قرار دارد که تنها 22 AU است، ولی با وجود چنین مجاورتی، به نظر نمی رسد که بر مدار سیاره مربوطه تأثیر بگذارد. پژوهشگران می گویند این نتیجه شگفت آوری است که ما برای درک بهتر آن نیاز به مشاهدات بیشتری داریم.


برای یک مشاهده گر فرضی که بخواهد از میان اتمسفر این سیاره غول پیکر سفر کند، به نظر خواهد رسید که در روشنایی روز، آسمان این سیاره میزبان یک خورشید کوچک و دو ستاره درخشان باشد. به کمک یک تلسکوپ نسبتاً بزرگ، یکی از این ستارگان درخشان را می توان در یک جفت دوتایی پیدا کرد.


دومین بار است که یک سیاره در یک منظومه چهار ستاره ای کشف می شود. نخستین سیاره چهار ستاره ای به نام PH1b یا کپلر- 64bدر سال 2012 در مأموریت "کپلر" که توسط ناسا انجام شد، کشف گردید.در چند سال اخیر، سیارات چند خورشیدی، نوظهور بودن خود را از دست داده اند، به گونه ای که اخترشناسان تعدادی جهان واقعی پیدا کرده اند که شبیه به سیاره زادگاه خانواده Skywalker در فیلم های جنگ ستارگان می باشد.


در واقع ستارگان دوتایی از همتاهای تکی خودشان متداول تر هستند. پژوهش اخیر این موضوع را مطرح می سازد که منظومه های سیاره ای بیشتری وجود دارند که دارای ستارگان دوتایی هستند و ما می توانیم آنها را کشف کنیم.یکی از پژوهشگران می گوید: «حدود چهار درصد از ستارگان از نوع خورشید در منظومه های چهارتایی وجود دارند که این بیش از تخمین پیشین است چون تکنیک های مشاهده به طور پیوسته در حال بهبود است».


تیم پژوهشی علاوه بر یافتن ستاره چهارم در پیرامون 30 Ari، ستاره سومی را نیز در یک منظومه سیاره ای کشف کرد، منظومه ای که پیش از این تصور می شد تنها دو ستاره دارد.


پژوهشگران می گویند که این منظومه HD 2638 نام دارد و پیشتر از این بابت شناخته می شد که میزبان سیاره ای با نصف جرم سیاره مشتری می باشد و تقریباً هر 3 روز و نیم یک بار، دور ستاره اصلی خودش می گردد.

در حالی که ستاره دوم در فاصله حدود 44 هزار AU یا 0.7 سال نوری از آن قرار دارد، ستاره سوم تازه کشف شده تنها 28 AU از ستاره اصلی فاصله دارد و به نظر می رسد که بر روی مدار سیاره گازی شکل تأثیر گذاشته باشد.


منبع : کوی دانش
باز نشر : سایت علمی نخبگان جوان