سقط جنين عارضه اي است كه دام ماده قادر بهنگهداري جنين نبوده و ان را از بدن دفع مي نمايد و در اين ارتباط عوامل عفوني و غيرعفوني مي توانند مننجر به سقط جنين گردند . از جمله عوامل عفوني ايجاد كننده سقطجنين, كامپيلوباكترفتوس (ويبريو فتوس) كلاميديا پستيس (عامل سقط جنين آنزئوتيك , لپتوسپيروز, بروسلوز ( گونه بروسلا اوويس , عامل ايجاد كننده تورم اپيديديم درقوچها ) تب كيو, بوردر ديزيزوبلو تانگ و از عوامل غير عفوني مي توان ضربه و ضغطهكمبودهاي تغذيه اي و مسموميت حاصله از گياهان سمي را نام برد.

شيوع سقطجنين هايي كه تا 3 هفته اول آبستني رخ مي دهند اغلب به دليل كمبودهاي مواد غذايي ويا ناشي از استرس است كه معمولاً‌تا ميزان 25 درصد مي رسد سقط جنين هايي كه بيش ازميزان 5/1 الي 2 و حتي 5 درصد عادي بوده و چنانچه اين ميزان به حدود 20 الي 30 درصدبرسد و اقدام بهداشتي لازم در مورد آن صورت نگيرد مي تواند تا ميزان 80درصد پيشرفتنمايد كه از اين نظر باعث خسارات اقتصادي و بهداشتي در دامداري مي گردد.


كمپيلوباكتريوزيس CAMPILOBACTERIOSIS
عامل بيماري باكتري ويرگوليشكلي است به نام كامپيلوباكترفتوس كه قبلا ويبريوفتوس ناميده مي شد و علت ويبريونيسقط جنين گوسفند با گاو فرق مي كند .

انتقال بيماري از طريق خوردن موادآلوده به ترشحات جنين سقط شده مي باشد.

نشانه هاي بيماري : عارضه سقط جنيندر 6 الي 8 هفتگي دوره ابستني و نيز تلف شدن بره هاي تازه متولد شده از نشانه هايبارز اين بيماري باكتريايي مي باشد . بيماري در دامداري شديدا مسري بوده و داممبتلا پس از بهبودي ممكن است براي هميشه ناقل بماند .

تشخيص آزمايشگاهي

تهيه لام از محتويات شيردان جنين و كشت از محتويات شيردان جنين

كنترل و درمان:

دامهايي كه سقط نمودند بايستي سريعاً‌از ساير دامهاجدا شده و سپس حذف شوند زيرا امكان دارد ناقل باقي بمانند.

بره هاي زندهمتولد شده بايد حذف شوند.

درمان ساير دامهاي گله توسط تتراسيكلين انجامگيرد.



توكسو پلاسموزيس TOXOPLASMOSIS

عامل بيماري,‌انگليپروتوزوايي است به نام توكسوپلاسما گنده اي كه در سلولهاي اپي تليال روده دام آلودهزندگي مي كند . بيماري توكسو پلاسموز قابل سرايت به انسان مي باشد.
راه انتقال

از طريق خوردن مواد غذايي و آب آلوده به اووسيت انگل كه از طريق مدفوع گربهدفع شده است.

تماس مستقيم دام با مواد آلوده به ترشحات جنين سقط شده
نشانه هاي بيماري
عارضه سقط جنين در هر مرحله اي از دوران آبستني مي تواندرخ دهد و ميزان شيوع آن ممكن است تا 80درصد برسد اگر آلودگي در ابتداي دوره آبستنيباشد موجب جذب و مرگ جنين مي شود و اگر آلودگي در اواخر آبستني باشد باعث سقط جنينمرده زايي و يا تولد بره هاي ضعيف مي گردد.
تشخيص :
آزمايش فلورسنت انتيبادي مواد كوتيلدونها
آزمايش مايعات جنيني با استفاده از تست اگلوتيناسيونلاتكس
آزمايش هيستوپاتولوژيكي بافتهاي جنين مانند: مغز,‌شش , كبد , قلب , كليه , طحال
كنترل :
جلوگيري از ورود گربه ها به انبار غلات , آبشخوار و انبارعلوفه
انهدام فوري مواد آلوده به ترشحات جنين سقط شده
كنترل جوندگان وپرندگان از نظر كاستن مخازن عفوني
اجتناب از نوشيدن شير دامهاي آلوده به ويژهتوسط زنان آبستن و اطفال.

كلاميديوز CHLAMYDIOSE
پسيتاكوزيسلنفوگرائولوم PSITTACOSIS LYM PHOGRANULOMA VENEREUM
مياگاوانلار MIYAGAWANELLA و بدسوني BEDSONIA
باكتريهايي هستند كه فقط در سلولهاي زنده مي توانند رشد وتكثير كنند و از اين جهت از ساير باكتريها متمايزاند .
تاكنون 2 گ ونه ازكلاميدياها را شناسايي كرده اند كلاميدياتراكو ماتيس (CH. Trachomatis) كه انسان رانيز آلوده مي سازد و ديگري كلاميدياپسيتاسي (CH.Psittaci) كه فقط دامها را آلوده ميسازد . گونه اخير مي تواند با ساير بيماريها از قبيل كراتوكونژنكتيويت (kratoconjunctivitis), ارتريت (arthritis) و پنوموني (pneumonia) همراه بوده وليبه ندرت در يك گله تواما ديده مي شود .در سال 1950 براي اولين بار سقط جنين حاصل ازكلاميد يا به نام سقط انزوئوتيك (abortion enzootic) در اسكاتلند معرفي شد و سپس درسال 1958 در ايالات متحده و آنگاه در سال 1976 در آلبرتا و بالاخره در سال 1977 دراونتاريو گزارش شد. ميزان‌ آلودگي كلاميديايي در بز و گوسفند تقريبا يكسان گزارش ميشود .
نشانه هاي درمانگاهي
از علايم اين بيماري سقط جنين بوده است كهمعمولاً در اواخر دوران آبستني رخ مي دهد و نيز تولد بره ها و بزغاله هاي ضعيف ازديگر نشانه هاي اين بيماري مي باشد. باكتري اغلب جفت را گرفتار ساخته و پس از اينكهعارضه سقط رخ داد. در رحم باقي مي ماند .پرده هاي جفت شفاف نبوده , كدر و قرمز رنگمي شوند و قوامي سفت و چرمي شكل پيدا مي كنند . كوتيلدونها سفت و سخت و ضخيم شده وقابليت انعطاف پذيري را از دست مي دهد و فتوس ها به علت بزرگ شدن كبد و پر شدنمحوطه داخل شكم از مايع , بادكرده به نظر مي رسند تحقيقات نشان داده است كه ميزانشيوع سقط جنين ميشها در گله آلوده 30 درصد و در بزها بيشتر است ولي قائدتاً ميزان 5الي 10 درصد را معمولي تلقي مي نمايند .
راه انتقال
انتقال اوليه باكتري ازقوچ به ميش است ولي با اينحال منابع آلودگي جنينهاي سقط شده جفت , ترشحات واژن وفضولات آلوده مي باشد . باكتري از راه هاي استنشاق هواي آلوده و يا مصرف مواد الودهنظير اب‎غذا, وارد بدن دام شده و دام را الوده مي سازد . ميش سقط كرده ممكن استمادام العمر حامل باقي بماند و باكتري در روده و در بعضي از بافتهاي لنفوئيدينگهداري و حمل گرددد آلودگي با كلاميديا به خصوص درهواس سرد مي تواند بسيار شديدباشد.
تشخيص
با توجه به اينكه نشانه ها در گله مشخص مي باشد ولي اغلب بانشانه هاي سقط جنين هاي حاصله از تب كيو (كوكسيلا) و ويبريوز مشابه بوده لذا برايتشخيص افتراقي بايستي به انجام تستهاي آزمايشگاهي پرداخت براي اين موضوع 3 نوعآزمايش بكار مي رود :
1- آزمايش محتويات معده جنين و جفت و مشاهده ميكروسكوپيباكتري
2- آزمايش بافتي جفت در محيط تخم مرغ جنين دار
3- آزمايش خون كه در 2 مرحله انجام مي شود ( در اوايل سقط و 2 الي 3 هفته بعد از مرحله اول ) در اينآزمايش ميزان آنتي بادي اندازه گيري مي گيرند كه تيتر آن در مرحله اول كمتر ازمرحله دوم است. متذكر مي گردد كه اگر سقط جنين در سالهاي متوالي رخ دهد. لازم استتشخيص افتراقي بين عوامل ايجاد كننده سقط از قبيل توكسوپلاسما ويبريو , كلاميديا وكوكسيلا انجام گردد.
كنترل و پيشگيري :
اصولاً براي كنترل و پيشگيري بايستينكات ذيل را مد نظر قرار داد.
جداسازي ميشهاي سقط كرده از ساير دامها.
جمعآوري و سوزاندن و يا دفن كردن جنين هاي سقط شدن و جفت هاي آلوده
ضد عفوني و ياشعله دادن آغل و جايگاه دامهاي مبتلا
ميشهاي سقط كرده نبايستي تا زمانكيه عللمولد سقط از محيط حذف نشده است به بره هاي ماده متولد شده را شير بدهند .
ميشهاي آبستن در روي زمين تغذيه نشوند
قوچ نبايد از گله با سابقه سقط جنينخريداري گردد.
استفاده فوري از آنتي بيوتيكها هنگام رخداد سقط جنين صورت گيرد ( شروع درمان با استفاده آنتي بيوتيك تزريقي ( تتراسيكلين ها) و ادامه آن با آنتيبيوتيك خوراك به همراه مواد غذايي).
مراقبتهاي بهداشتي ويژه از نظر انتقالعوامل سقط به انسان مانند استفاده از پوششهاي محافظ در موقع ارتباط با دام يادامداري و مواد آلوده اجتناب ورزيدن از خوردن شير غير پاستوريزه و يا پنير دوريجستن زنان آبستن از گربه ها و يا دام هاي الوده , جنين هاي سقط شده و مواد آلودهبايد مد نظر قرار گيرد.

درمان
از آنجاييكه كلاميديا ها بهكلرتتراسيكلين بسيار حساس اند لذا از اين دارو به عنوان داروي پيشگيري كننده ودرماني استفاده مي شود. مقدار مصرف به عنوان مقدار پيشگيري كننده در دوران ابستني 80 ميلي گرم براي هر راس ميش در هر روز بمدت 3 هفته و مقدار درماني در دام سقط كرده 2500 ميلي گرم براي هر راس ميش در هر روز براي مدت 3 هفته .
دستور العمل اجراييپيرامون سقط جنين در گوسفندان
چنانچه در گله اي سقط جنين اتفاق افتاد لازم استبه نكات ذيل توجه شود:
1- ميشهايي كه سقط جنين نموده اند از بقيه دامهاي موجوددر گله جدا شوند.
2- جنين هاي سقط شده و بره هايي كه مرده متولد شده اند جمعآوري و براي ارسال به مركز تشخيص آزمايشگاهي دامپزشكي سوزاندن و يا دفن كردن آنانآماده گردند به طوريكه در اين مرحله مراقبت هاي بهداشتي از نظر دست كاري به موادآلوده انجام گيرد و حتما از دستكش استفاده شده و شستشوي دستها هرگز فراموش نشود وهمچنين زنان آبستن نبايد در تماس با بره اندازي ميشها قرار گيرند.
3- در موردتشخيص احتمالي و راههاي كنترلي لازم است با دامپزشك معالج مشورت كرده و در صورتلزوم نسبت به ارسال جنين و بره مرده زاييده شده و نيز دام سقط كرده به مركز تشخيصآزمايشگاهي,‌اقدام شود.

نكته مورد توجه : هنگامي كه جنين سقط شده به همراهبرده مرده زا به آزمايشگاه تشخيص ارسال مي گردد. ميزان دقت تشخيص 4 برابر زمانيخواهد بود كه فقط , فتوس سقط شده فرستاده مي شود.
در اينجا در مورد 3 عاملعفوني ايجاد كننده سقط جنين كه از معمولي ترين عوامل مي باشند دستورهاي اجراييارائه مي گردد.

سقط جنين انزئوتيك (كلاميديايي)
ميشهاي سقط داده شده رابايد از ساير دامها براي مدت يك الي دو ماه جدا نگه داشت و چنانچه رخداد سقط جنينهنوز در گله وجود دارد اين جداسازي را بايد ادامه داد.
يك برنامه اجراييواكسيناسيون در گله براي آينده تدوين نمود و در عين حال بايستي توجه داشت كه ميشهايسقط داده شده بر عليه اين بيماري ايمن خواهند بود ولي اندسته از ميشهايي كه توسطميشهاي سقط داده شده الوده شده اند, عليرغم واكسيناسيون انجام شده, در سال ايندهمبتلا خواهند شد.
دامهاي مبتلا را پس از مشورت با دامپزشك معالج, تحت درمانقرار داد.

توكسو پلاسموزيس
ميشهاي سقط داده شده به فوريت از ميشهايآبستن جدا شوند.
مراقبت بهداشتي از نظر كنترل رفت و آمد گربه ها و آلودگيهايمواد غذايي دام با فضولات گربه ها شديداً انجام پذيرد .
يك برنامه واكسيناسيونبراي سال آينده تدوين گردد.

كامپيلو باكترفتوس
ميشهاي سقط داده شده ازساير دامها جدا شوند و بايد توجه داشت كه :
ميشهاي سقط داده شده براي سال ايندهاز سطح ايمني بالايي برخوردارند .
تاكنون هيچ واكسن قابل مصرفي عرضه نشده است.

قابل توجه :هر چه تعداد نمونه هاي ارسالي به آزمايشگاه تشخيص بيشتر باشد, از نظر نزديك شدن به نتيجه ارزشمند است ولي قبل از اين كار لازم است با دامپزشكمعالج راجع به سيستم مديريت و تغذيه دام مشورت گردد زيرا علل مولد سقط, ممكن است ازعوامل عفوني نبوده بلكه در اين صورت به ازمايشگاه نياز ندارد.

منبع: http://www.mainvets.com/genitaldisea...-abortion.html