زبان بازی

[سمیه نجفی]

با کودکان به زبانهای گوناگون می توان حرف زد: زبان قصه، زبان شعر، زبان متل و ..... اما بهترین و گویاترین زبانی که همه کودکان در سنین گوناگون و با بهره های هوشی متفاوت می توانند آن را درک کنند، زبان بازی است. بازی ، جوهر زندگی و پنجره ای به دنیای کودک است. در بازی، کودکان استقلال دارند، نظر می دهند و مشکلات خویش را حل می کنند. بازی، موثرترین و پرمعناترین راه یاد گیری کودکان است. هنگام بازی، کودک فکر می کند، برنامه ریزی می کند، راه های تازه ای می یابد، تجربه می کند، پرورش فکری، عاطفی، جسمی و اجتماعی می یابد.

بازی وسیله‌ای برای بیان احساسات و کشف روابط و ارضای آن است. کودکان معمولا میان دو تا سه سالگی بازی با دیگران را آغاز می‌کنند، اما اگر استعداد ذاتی و علاقه اجتماعی آنان رشد نیافته باشد، با دیگران سازگار نخواهند شد و علاقه‌ای به حفظ روابط اجتماعی و شرکت در بازی کودکان نخواهند داشت. کودک از طریق بازی و همانند سازی و تقلید از رفتارهای بزرگسالان نه تنها رفتارهای اجتماعی را تمرین می‌کند، بلکه بازی فرصتی برای اصلاح و گسترش شیوه‌های رفتاری کودکان ، بخصوص رفتار اجتماعی آنان است. از این طریق کودک شهامت داخل شدن در اجتماع را کسب می‌کند و فرا می‌گیرد که چگونه می‌توان در اجتماع زیست و مسئولیت پذیرفت. همچنین روشهای مختلف مبارزه با مشکلات و پیدا کردن راه حل همان مشکلات را می‌آموزد.

«دالی موشه» راهی برای برقراری ارتباط

از 3 ماهگی به بعد کودک شما فنون بازی دالی موشه را یاد می‏گیرد، ابتدا این مادر است که صورتش را پنهان می‏کند و با نمایان کردن مجدد صورتش، کودک باید بخندد. این کار معنی خاصی ندارد؟ این دقیقاً همان کاری است که هنگام گفت و گو انجام می‏دهیم. منتظر می‏مانیم تا طرف مقابل صحبتش تمام شود بعد شروع به صحبت می‏کنیم. با کمک بازی دالی موشه، کودک شما با قوانین اصلی برقراری ارتباط آشنا می‏شود. به این ترتیب در 4 ماهگی هنگامی که با او صحبت می‏کنید در عین حال که صداهایی را ادا می‏کند، گاهی سکوت می‏کند و به شما فرصت می‏دهد تا پاسخ دهید.

«دالی موشه» راهی برای آماده سازی کودک برای جدایی‏ها

وقتی شما صورتتان را پشت یک دستمال پنهان می‏کنید و لحظه‏ای بعد مثل خرگوشی که زیر کلاه شعبده بازان ظاهر می‏شود، خود را نشان می‏دهید، گمان نمی‏کنید که کودکتان کمی مضطرب می‏شود؟ خیر! کودک شما خوب می‏داند که چند لحظه بعد دوباره شما را خواهد دید. حتی در 3 ماهگی نوزادتان به خوبی آگاه است که شما صورتتان را پشت پرده مخفی کرده‏اید. این بهترین راه حلی است که نوزادتان حضور و غیاب و جدایی و بازگشت شما را تجربه و حس کند.

چون این مفاهیم در حال بازی برای کودک آشکار می‏شود پس، او اعتماد به نفس پیدا می‏کند و حتی در غیاب لحظه‏ای شما احساس امنیت می‏کند. در زمان جدایی واقعی، وقتی که او باید از مادر خداحافظی کند و به مهد برود حس امنیت همچنان در او باقی خواهد ماند.

«دالی موشه» راهی برای صبور بودن

وقتی کودک شما گرسنه و منتظر شیشه شیر است، اصلا خوش اخلاق نیست و ملایم گریه می‏کند و جیغ می‏کشد... کودکی که قبلاً دالی موشه بازی کرده است، لذت صبر کردن را حس می‏کند. او می‏داند اگر کمی منتظر بماند، اتفاق خوبی خواهد افتاد.

«دالی موشه» راهی برای بزرگ شدن

برای یک کودک وابسته به پدر و مادر هیچ چیز لذت بخش‏تر از پنهان و دور شدن از والدین نیست. او با اجرای این بازی هر وقت بخواهد از چشم مادر ناپدید می‏شود. وقتی پنهان می‏شود و شما به دروغ نشان می‏دهید که او را نمی‏بینید و دارید دبنالش می‏گردید، این حس را پیدا می‏کند که دوستش دارید و از نبودنش ناراحت هستید. در ابتدا کودکتان خود را پشت دستانش پنهان می‏کند چون خودش کسی را نمی‏بیند، گمان می‏کند دیگران هم او را نمی‏بینند این وضعیت در 4- 5 سالگی تغییر می‏کند و مغز او دست به ساختن سناریوهای پیچیده‏تری می‏زند. حالا وقت قایم باشک است