نگاهی به تاریخچه "دوچرخه سواری در ایران و جهان"

[Almas Parsi]

نگاهی به تاریخچه "دوچرخه سواری در ایران و جهان"









به نظر می رسد که دوچرخه - این وسیله نقلیه کلاسیک - در کشورهای پیشرفته و مدرن کاربرد بیشتری دارد. ب

رای مثال در اکثر کشورهای اروپایی دوچرخه دارای ارزشی مثل یک ماشین سواری (و حتی بیشتر) است.
در این کشورها برخی از دوچرخه ها (نسبت به مدل و کاراییشان) گاها" از خودروهای مدل بالا نیز گرانترند.

این ارزش به دلیل قابلیتهایی نظیر حمل و نقل آسان، ورزش آسان و بی ضرر بودن برای محیط زیست است. دوچرخه سواری همیشه به عنوان ورزشی ساده برای تمام سنین پیشنهاد می شود.

این ورزش می تواند هم سبک انجام شود و هم سنگین. برای انجام ورزش دوچرخه سواری لازم نیست که شخص مثلا" تمریناتی خاص را انجام دهد و یا موقعیت فیزیکی آن از شرایطی خاص برخوردار باشد.

در این ورزش بیشتر عضلات پاها در حرکت خواهند بود. که این عمل باعث بالابردن استقامت بدن می شود. البته کمر و سیستم تنفسی انسان نیز تحت تاثیر قرار می گیرند.






انواع دوچرخه:

تا به حال انواع مختلفی از دوچرخه ارایه شده است که البته دو نوع مهم آن، نوع کراس (Cross) و کوهستان (Mountain) هستند.

نوع دیگری که طرفدار زیادی هم دارد نوع BMX است که البته این نوع معمولا برای تفریحات به اصطلاح Extreme (غیر عادی) - نظیر حرکات نمایشی استفاده می شود.

به هر حال اگر شما این وسیله را برای ورزش روزانه و یا وسیله ای نقیله انتخاب می کنید، بهتر است نسبت به کارایی خود یکی از دو نوع کراس یا کوهستان را برگزینید.






دوچرخه کراس:

یا به قول خودمان کورسی، نوعی است که برای جاده و یا مسیرهای صاف استفاده می شود. کراس معمولا دارای چرخه های نازک و بدنه ای سبک است. استفاده از نوع کراس سبب می گردد تا نیروی کمتری صرف حرکت کنید.

از کراس معمولا برای شتاب بیشتر استفاده می شود. فرمان کراس که معمولا شکلی رو به پایین دارد در دو حالت قابل هدایت است. این قابلیت باعث می شود تا راننده در دوحالت - نسبت به شتاب لازمه - دوچرخه را براند. البته بعضی از مدل های کراس دارای فرمانی صاف هستند.



دوچرخه کوهستان:

اما نوع دیگر دوچرخه است که معمولن برای مسیرهای کوهستانی و پر فراز و نشیب استفاده می شود. این نوع دوچرخه معمولا دارای لاستیک هایی پهن و بدنه ای مستحکم است، که این موضوع به دلیل بالا بردن استقامت در مسیرهای کوهستانی و غیر صاف می باشد.

فرمان نوع کوهستان نیز معمولا صاف یا دارای شاخکهای رو به بالا (و یا پایین) است که این موضوع باعث کنترل دوچرخه در دوحالت عادی و استقامتی می شود.




تاریخچه دوچرخه سواری :

دوچرخه وسیله ای است مكانیكی ، كه با استفاده از قدرت حركتی پاها ، به هر شكلی قادر به حركت است . این وسیله در ابتدایی ترین شكل خود در 2300 سال قبل میلاد مسیح در كشورهایی همچون چین ، مصر ، هند دیده شده و بر روی دیواره غارها نیز اشكالی از آن موجود است .

فقط دوچرخه از كلمه یونانی به نام KYKLOS گرفته شده و بعدها این ریشه یونانی در زبان لاتین به كلمه BICYCLEتبدیل گردیده كلمه پیشوند BI به مفهوم عدد دو و كلمه پسوند CYCLE به معنی دایره و به عبارتی طوقه است به هر صورت اولین دوچرخه شناخته شده رسمی در تاریخ این وسیله سله ریفر نام دارد از دو طوقه چوبی تشكیل شده و با استفاده از پاها در حالتی شبیه به راه رفتن ، این وسیله را به طرف جلو و عقب هدایت می كرده اند رسما در سال 1690 سیوارك فرانسوی لقب اسب چوبی به این وسیله بدون چرخ را داد و تا سال 1790 وسیله مذكور چوبی را به اشكال مختلف همچون مار ، اسب و ... می ساختند كه وسیله ای بود مورد توجه كودكان و به عنوان ابزاری برای بازی مورد استفاده آنان قرار می گرفت .

اسبهای چوبی آن زمان در فرانسه تكامل بیشتری یافتند ، به نحوی كه با پا به زمین زدن و حالت مشابه راه رفتن سرعت حركتی این وسیله در سطوح افقی و سراشیبی تا 5 كیلومتر در ساعت ثبت سله ریفر شده است .

این تكه چوب افقی در اشكال مختلف در آن زمان مورد توجه اهالی پاریس واقع نگردید و استقبال شایسته ای از این وسیله برای بزرگسالان در فرانسه ذكر نشده است .





سال تاریخچه تكاملی و تكمیل دوچرخه را بر اساس تغییر این وسیله در زیر مشاهده می فرمائید :

1816 : در این سال فردی آلمانی به نام "وندریز" فرمان را به سله ریفر اضافه نمود ولی كماكان با استفاده از حركت پاها بر روی زمین حركت آن امكان پذیر بوده است ( سرعت به 15 كیلومتر رسید ).

1817 : در این سال دوچرخه كامل تری توسط "بارون فون" دریاس از شهر "كالسرومه" ساخته شد كه دارای یك زین كوچك بود . "دنیس جانسون" یكی از دوچرخه های "فون دریاس" را با خود به كشور انگلستان برد تا نمونه هایی از روی آن ساخته و آن را تكمیل تر نماید . در این شرایط و در كنار این هدف او اقدام به برگزاری كلاسهای آموزشی برای استفاده از این وسیله نمود و مشتاقان زیادی برای فراگیری این فن به او مراجعه كردند . كم كم در كشور انگلستان دوچرخه و دوچرخه سواری به عنوان یك سرگرمی محبوب و متداول و جذاب . و بدین شكل رواج یافت .

1818 : یك فرانسوی به نام "بارون ساوربرن" دوچرخه دیگری را در این سال طراحی و ساخت . چرخ جلویی این دوچرخه بسیار بزرگ و چرخ عقبی آن كوچك بود و در این شرایط به چرخ جلویی و بزرگ ، یك طناب حلقوی به صورت دایره وار بسته شده بود كه با كشیدن آن با دست ، چرخ جلو به حركت در می آمد و وسیله حركت می كرد. این نوآوری وسیله مذكور را برای دوچرخه سواران به صورت یك مهارت در آورد به نحوی كه بند بازان در سیرك . از این وسیله به عنوان ابزاری تفریحی و سرگرم كننده برای مردم استفاده نمودند .

1821 : "لویس كوهبر" دوچرخه دیگری را مشابه با دوچرخه "ساوربرن" ساخت اما به جای طناب از وسیله ای مشابه با زنجیر دوچرخه های امروزی استفاده نمود این كار موجب شد تا حركت دوچرخه تسهیل گردد.

1834 : یك آهنگر اسكاتلندی به نام "مك میلان" به دوچرخه های موجود ، پنجه ركاب ابتدایی را اضافه كرد تا دیگر احتیاجی به فشار پا بر روی زمین نباشد . او در طی 5 سال كار جدی بر روی این وسیله قادر گردید كه سرعتی درحدود 22 كیلومتر در ساعت را به نام خود به جای گذاشته و آن را ثبت نماید . همچنین در آن زمان این وسیله در اشكال ویژه ای همانند كالسكه برای استفاده در مزارع و به جای اسب رواج یافت .دوچرخه "مك میلان" امروزه در موزه شهر لندن در معرض دید همگان قرار دارد .

1839 : اسكاتلندی دیگری به نام "كریسك پاتریك" دوچرخه ركاب دار را به شكل كامل تری تهیه و در دسترس مردم قرار داد .

1860 : كارخانه دار فرانسوی به نام "پیر میشو" در این سال مهندس جوانی را به نام "پیر لالمنت" برای تغییر در ساختار دوچرخه استخدام نمود . او قسمتهایی از دوچرخه را كه از چوب ساخته شده بود با لوله های آهنی تعویض كرده و بخش خارجی چرخهای چوبی را با نوارهای لاستیكی ضخیم پوشانید .

1867 : در این سال نیز هنوز طوقه جلو بزرگتر از طوقه عقب بود و پدال و ركاب به صورت ثابت در چرخ جلو تعبیه شده بودند . طوقه های چوبی را در این زمان با طوقه های آهنی تعویض كردند لذا وزن دوچرخه در حدود 50 كیلوگرم گردید . نام این دوچرخه جدید" پنی فارتنیك" لقب یافت .

1869 : درسال 1869 اولین مسابقه رسمی در تاریخ دوچرخه و به مسافت 34 كیلومتر ازشهر "پاریس "تا "وروان" با 333 شركت كننده تدارك دیده شد . شركت كنندگان برتر قادر شدند با دوچرخه های جدید مسافت مذكور را در 3 ساعت و 9 دقیقه طی كنند. اما قبل از آن مسابقه دیگری در انگلستان به نام "هندون" درسال 1868 نیز ثبت شده است .

در سال 1896 : با شروع اولین دوره بازیهای ورزشی المپیك رشته دوچرخه سواری نیز بعنوان یكی از رشته های ورزشی مستقل و پر طرفدار آن روز به جمع رشته های ورزشی افزوده و به شكل رقابتی اجرا گردید.

[m.g.s.t.r]

ولی تاریخ دوچرخ سواری ایرانو نگفتین؟؟؟
در کتاب خاطرات ناصرالدین شاه خوندم که نوشته: یه انگلیسی وسیله ای آورده که میتونه جای سفر با اسب را بگیره خیلی ارزونتره
این شاه ما هم دستور داده مسابقه ای از تهران تا یکی از دهاتهای اطراف(اسمش یادم نیس) ترتیب دادن و همانطور که مشخصه کالسکه شاه برنده میشه.ناصرخان هم کلی طرف را مسخره کرده که طرف از شدت دوچرخه سواری قرمز شده بود و...

[Almas Parsi]

در عصر که ما در آن زندگی می کنیــم اکثر کارها ماشینی شده است و در مقابل ، فعالیت های بدنی مختصر و کوتاه گردیده است . در این شرایط وسیله ای که بتواند انسان را سریع تر به مقصد برساند و موجب تحرک جسمی نیز باشد مورد توجه قرار می گیرد .

در اینجا وسیله ای به نام دوچرخه بســیار کار ساز است . دوچرخه وسیله ای ساده ،سبک و انفرادی است که هم برای رفت و آمد سریع تر و هم به منظور تفریح و سرگرمی و ورزش به کار می آید .

از همان سال های ابتدای اختراع دوچرخه ، کسانی که از این وسیله استفاده می کردند ، به تدریج در کار خود مهارت یافتند و به این نتیجه رسیدند که می توانند با هم به رقابت بپردازند و مسابقاتی برگزار نمایند .از ابتدای تاریخ ، انسان همواره در این آرزو بود که هر چه سریع تر بتواند از نقطه ای به نقطه دیگر برود.در سال ۱۶۹۰ اولین دوچرخه سوار به جهان معرفی گردید . او یک فرانسوی به نام سیوراک بود .



نخستیــن مسابقه دوچرخه سواری درسال ۱۸۶۸ در محلی به نام هندون در انگلستان انجام شد . در سال ۱۸۷۷ اولین اتحادیه ملی دوچرخه سواران در انگلستان تأسیس شد. پایه های فـدراسیون بین المللی دوچرخه سواری در سال ۱۹۰۰با تأسیس اتحادیه بین المللی دوچرخه سواری ریخته شد و مرکز این اتحادیه در شهر پاریس بود .

مختصری از تاریخچه دوچرخه سواری در ایران

در سال ۱۳۲۴ اولین باشگاه دوچرخه سواری در ایران تأسیس گردید و در سال ۱۳۲۵ فدراسیون دوچرخه سواری ایران تأسیس گردید .اولین مسابقه قهرمانی کشور در سال ۱۳۲۷ در مسیر تهران – کرج و بالعکس برگزار گردید. اولین مسابقه که به صورت تور در ایران برگزار گردید در سال ۱۳۳۸برگزار شد. در یان تور مسافت ۱۳۵۰ کیلومتر در مسیر تهران ، فیروزکوه ، ساری ، بابلسر ، رامسر ، رشت ، قزوین و تهران توسط دوچرخه سواران طی گردید و آقای جاسم زاده به مقام قهرمانی رسیــد.اولین ورزشکار دوچرخه سوار ایرانی که در سال ۱۹۵۱ به مسابقات بازی های آسیایی هنـــد اعزام گردید آقای جاسم زاده بود .

انواع دوچرخه و وزن آنها

۱- دوچرخه استقامت که اصولاً سنگین تر از دوچرخه های مخصوص سرعت در پیست می باشد .
۲- دوچرخه جاده معمولاً بین ۸تا ۱۳ کیلو گرم است .
۳- دوچرخه سرعت که از فیبر کربن ساخته می شود ، ۳کیلو گرم وزن دارد و حداکثر وزن آن به ۶ کیلو گرم می رسد .
۴- دوچرخه های مخصوص به نام سایکلو کراس که نسبت به بقیـه کمی سنگین تر است و برای مسیر با مانع است .
۵- دوچرخه های استایر ، که مخصوص پیســت موتـور است و وزن آن ۷ تا ۵/۷ کیلو گرم است .
۶- دوچرخه مسـابـقات کوهستان که حدودأ ۱۰ تا ۱۲ کیلو گرم است .
۷- دوچرخه مخصـوص مسـابـقـات (BMX ).
۸- دوچرخه الکتـروباتیـک مخصوص مسابقه الکتروباتیـک.
۹- دوچرخه مخصوص مسابقــات سایکل بال ( فوتبال با دوچرخه ) .
۱۰- دوچرخه تاندوم که دو نفره است و وزن آن ۱۲تا ۱۵ کیلو گرم است .

مشخصات دوچرخه های مسابقـــه ( کورســی )

وزن دوچرخ های کورسی کمتـر بوده و فرمان آن در سطح پایین تر از زیــن قرار می گیرد . این دوچرخه ها را مخصوصاً به این شکل خاص می سازند تا دوچرخه سوار در روی وسیـله به حالت خمیــده رو به جلو قراربگیـرد و بدین ترتیـــب مقاومت هوا کمتــر شـده و سرعت بیشـــتر گردد. طوقه و تایر دوچرخه های کورسی را باریک تر می سازند تا کم ترین اصطکاک رابا سطح جاده و پیـیست داشته باشد و سرعت بیشتری بگیــرد .در ساخت دوچرخه های کورسی معمـولاً در انـتخاب آلیـــاژ برای بــدنــه به استــحکــام ، همـــراه بـا ســـبـکی تـوجــه مـی شود.

مشـــخصـات دوچــرخــه هــای مـخـصــوص پـیـــسـت

طول طبق کوتاه تر بودن ، خودرو ثابت است ، تــرمـز نـدارد، شـیـب لوله کرپــی زیاد است ، آلیاژ فرمان بسیــار محـکم بوده و معمولاً از جنس آهن می باشد ، ضـامن و قمقمه ندارد و نوع لاستیــک آن نیز متـفاوت است .

وسایــل شخصـی مورد نیـاز برای دوچرخه سواری:

پیراهن ، شـورت ،دستکـش ، عینک ، کلاه و کفـش .

پیراهن و شورت دوچرخه سوار : از جنس خاصی است که حالت آیـرودیــنـامـیــکی را تشدید کرده و امکان افزایش عملکرد دوچرخه سوار را در سرعت بالا تأمین می کند.
دستکـــــش : زیر آن معمولاً چرم و جیر و روی آن به وسیلــه ی نخ های ابریشــمم و به صورت توری می باشد.
کفش دوچرخه سواران : از جنس فایبر گلاس فشرده می بــاشد که دیگر احتیاجی به فنر ندارد و پل های مخصوص آن مربوط به پمجه رکاب می شود که نام مخصوص آن لوک می باشد .( لوک نام کارخانه است )
کلاه : کلاه دوچرخه سواری بر دو نوع است یک نوع حالت آیرودیـــنامیــکی داشته که جنس آن فایبــر گلاس ساست و نوع دیگر از چرم بوده که دیگر مورد مصرف ندارد و ابعاد مختلف به خود می گیرد.
قوانیــن : مقررات اتحادیه بین الملل دوچرخه سواری (Usi ) اندازه های زیر را برای دوچرخه مسابــقات تأکید نموده است :

۱- حداکثر طول دوچرخه ۱۸۵ سانتی متر
۲- قطر طوقه جلو حداقل ۵ و حداکثر ۷۰ سانتی متر
۳- حداقل قطر طوقه عقب ۵۵ سانتی متر
۴- فاصله میل توپ تنه تا مرکز چرخ جلو حداقل ۵۴ و حد اکثر ۶۵ سانتی متر
۵- فاصله محور میل توپ تنه از سطح زمین حداقل ۲۴ و حداکثر ۳۰ سانتی متر
۶- حداکثر عرض فرمان ۵۰ سانتی متر
۷- حداکثر طول زیــن ۵/۲۷ و حداقل ۲۴ سانتی متر

مشخصات لاستیــک مـــورد اسـتفـــــاده

۱- وزن لاستیـــک مسابقه مرحلـه ای جاده از نوع ابریــشم بین ۲۴۰ تا ۲۶۰ گرم و ضخامت آن ۲۲۳ کیلومتر و باد چرخ جلو ۷ و چرخ عقب ۸ اتمــسفر می باشد.
۲- وزن لاستـــیک او نوع پنبــه در جاده ۳۵۰الی ۳۸۰ گرم و ضخامت ۲۵ میلی متر و باد چرخ جلو ۶ و چرخ عقب ۷ اتمســفر می باشد .
۳- وزن لاستیـــک در مسابقات مختلف پیســت بیــن ۱۶۰ الی ۱۸۰ گر و ضخامت آن ۲۰ میلی متر وباد چرخ عقب ۹ اتمســـفر می باشد .

چگونــــگی بــرگــزاری مـســــابـــقــــات دوچـــرخــــه ســــــواری

در دنیـــا کمتر کســی است که دوچرخـه و طــرز کـار بـا آن را نشــنـاســـد و امـروزه دوچـــرخـه سواری از ورزش هـای مــحبـــوب و رایــــج در هـمه کــشور ها اســــت .

انواع مسابـــقـــات جاده

مسابقــات استـقامت یک مرحله ای ، تایم تریل انفرادی ، تور سایــکل کراس
مسابقـــات استقامت جام جهانی ۲۵۰ کیلو متر
مسابـقــات استقامت جوانان ۱۸ سال و زیر ۱۸ سال ۱۴۰ کیلومتر

تور دوچرخه سواری

از رایج تریــن و مـحبوب ترین مسابقات دوچرخه سواری در جاده ، مسابـــقه تـور اسـت که در چند مرحله انجام می شود.
از کشورهای مهم برگزار کننده تــور دوچرخه سواری در دنیــا که از جایــگاه ویژه برخوردار می باشند، می توان از کشورهای فــرانســه ، ایـتالیــا ، اسـپـانیــا و بـلژیــک نام برد.
از تور هایی که د رداخل ایــران برگزار می گردند می توان ، تور استان مرکــزی ، تور خـراسان و تور مازندران که همه ساله در تاریخ معینی برگزار می گردد نام برد که این تورها چه داخلی و چه خارجی همه زیر نظر (Uci) می باشد .
قابل ذکر است تور فـرانسه در سال ۱۹۰۳ به ابــتکار آقای هـانری دگـــرانـژ در فرانســه پا گرفت و از آن تاریخ به بعد همه ساله به طور مستقیم با شرکت بهــترین دوچرخه سواران برگزار می گردد.

استراحـــت

در مسابقات تور جوانان هر ۶ روز یک روز استــراحت و برای بزرگسالان برای هر ۱۰ روز یک روز استراحت باید در برنامه گنجــانده شود .
قهرمان انفرادی کسی است که کم ترین زمان را درکل مراحل احراز کرده باشد. پیــراهن سبز به آن دوچرخه سواری تعلــق می گیرد که زودتر از دیگران از خط پایان مرحله سخت و طاقت فرســای کوهستـان عبور نماید. پیراهن ارغــوانیمتعــلق به قهرمان هر مرحله ازخط پایان می باشد. پیراهن آبــی از آن دوچرخه سواری است که قهرمان مجموع امتیــازی باشد. پیراهن طلایی برای قهرمانی است که درمجموع مــراحل بهترین زمان را به دست آورد.

بررســـی مـســابـقـــــات

۱- حداکثـــر مسافت تورهای یک مرحله برای جوانان ۱۴۰ کیلومتر و برای بزرگســالان ۲۰۰کیلو متر است .
۲- حداکثـــر مسافت برای افراد ۱۸ سال الی ۲۳سال ۱۸۰کیلو متر است .
۳- اگر مسیــر مسابقــه از ۱۵۰ کیلومتر باشد می توان تعداد مـوقعیـــت های تغذیه را افزایش داد.
۴- از محل استــارت واقعی و بعد از طی مسیــری ۵۰ کیلو متر تا ۲۰ کیلو متر آخر مسابقه می توان از موقعیت تغذیه استفاده کرد.
۵- ورزشکاران باید دو شماره به پیراهن و یک پلاک بر روی تنه دوچرخه نصب نماید.
۶- در خط پایان ، داور باید از پرچم شطرنـجی و قابل دید برای ورزشکاران استفاده نماید.
۷- کنترل فنی دوچرخه ها قبــل از شروع مسـابقــ] الزامی است .
۸- حضور نیـــروهای پزشکی ، آمبولانس و نیــروهای انتظامی در برگزاری مسابقات الزامی است .

چگــونگـی بــــرگـــزاری تـــایــم تـــریــل انــفـرادی جـــاده

۱- حداکثر مسافت تایم تریل انفرادی برای جوانان ۳۰ کیلومتر و در مسابــقات جهانی المپیــک ۲۰ الی ۳۰ کیلومتر می باشد.
۲- حداکثر مسافت تایم تریل انفرادی برای زیر ۲۳ سال ۴۰کیلومتر و در مسابـقات جهانی المپیک ۳۰ الی ۴۰ کیلومتر می باشد
۳- حداکثر مسافت تایم تریل انفرادی برای بالای ۲۳ سال ۸۰ کیلومتر و در مسابقات جهانی المپیک ۴۰ الی ۵۰ کیلومتر است .
۴- شماره قابل نصب بر روی پیراهن دوچرخه سوار یک شماره می باشد.
۵- در خط پایان کرنومتر با عبور طوقه جلوی دوچرخه زده می شود.
۶- فاصله حرکت نفرات یک تا سه دقیقه می باشد که با توجه به شرایط تغییر می کند.
۷- در این مسابقات کسب زمان کمتر برای دوچرخه سواران حائز اهمیـــت است.

بـــر گزاری مسابقــات سرعت ( پیســت)

منظور از مسابقــات پیس ، رشته هایی از مسابقات دوچرخه سواری است که در اســتادیوم های مخصوص بــرگزار می شود .اندیشه ایجاد چنین استادیوم هایی از آنجایی بروز کرد که مردم می خواستند در مکانی بنشینند و به تماشای رقابت گروه های دوچرخه سواری بپــردازند.
استادیوم های مخصوص دوچرخه سواری را ولــودروم[۲] می نامند . پیســت ولودروم سطحی است که نسبت به سطح افق ۳۳ درجه شیـــب دارد و حداکثــر زاویه این شیــب ۴۵ درجه می باشد.

در پیست این رشته های اجرا می شوند :

۱۰۰۰متر سرعت انفرادی
۲۰۰۰متر سرعت انفرادی
۴۰۰۰ متر تعقیبــی انفرادی
۴۰۰۰ متر تعقیبی تیمی
دور امتیازی ( پوینتــریس)
کایرین (پشت موتور)
حـــذ فــــی
تاندم اسپرینــت
مدســـین (امدادی)
المپیک اسپرینـــت
طول پیست ۲۰۰متری ، ۲۵۰متری و ۴۰۰متری بوده و برای مسابقــات رسمی بین المللی از ابعاد ۳۳/۳۳۳ سانتی متر استفاده می کنند.

جنس پیست : از سه نوع چوبی ، سیمانی و آسفالت مخصوص
عرض پیست : حداقل ۵متر وحداکثر ۹ متر و جهت مسابقات رسمی ۷ متر می باشد.

منبع

[Almas Parsi]

تاريخچه دوچرخه
دوچرخه كه امروزه در همه جاي دنيا كاربرد دارد، اولين بار، در ابتدايي ترين شكلش حدود ۲۳۰۰ سال قبل از ميلاد مسيح در كشورهايي مثل چين، مصر و هند مورد استفاده قرار گرفت، اما چيزي كه امروز به عنوان دوچرخه مي شناسيم براي اولين بار در سال ۱۶۹۰ ميلادي، توسط سيوارك فرانسوي ساخته شد و بيشتر هم مورد توجه كودكان قرار گرفت و به عنوان وسيله اي براي بازي به كار مي رفت، اما بعداً در فرانسه تكامل پيدا كرد و كم كم به صورت امروزي درآمد و از دوره قاجارها، به تهران هم رسيد.



اولين دوچرخه سواران

گفته شده دوچرخه را، كاركنان سفارت انگلستان به تهران آوردند و اولين بار مردم تهران زماني آن را ديدند و با كاربردش آشنا شدند كه دو پسر بچه انگليسي در ميدان مشق (باغ ملي بعدي) دوچرخه سواري مي كردند.بعدها دوچرخه سواري بين جوان هاي انگليسي مقيم تهران هم رايج شد و از آن به عنوان وسيله نقليه استفاده كردند. در آن زمان براي بسياري از مردم، وسيله اي كه بر روي دو چرخ حركت مي كرد، بسيار عجيب بود، اما كم كم مردم تهران، مثل هر پديده ديگري به آن اعتنا نشان دادند.
اولين دوچرخه هاي كرايه اي

اعتناي تهراني ها به دوچرخه، موجب پيدايش شغل جديدي در تهران شد كه عبارت از كرايه دادن دوچرخه به افرادي بود كه دوست داشتند دوچرخه سواري كنند.اولين فردي كه در تهران دست به چنين كاري زد و دوچرخه را به تهران نشين هاي قديم معرفي كرد، شخصي بود به اسم حسين آقاي شيخ كه تعدادي دوچرخه خريده بود و آنها را به طور ساعتي به علاقمندان دوچرخه سواري كرايه مي داد. مغازه حسين آقا شيخ، در خيابان ناصر خسرو فعلي، دده دوازده دكان بالاتر از عمارت شمس العماره، يعني در مجاورت وزارت دارايي كنوني قرار داشت.




اولين دوچرخه فروشي


عده اي از ساكنان تهران، كوتاه مدتي بعد از آن كه با دوچرخه هاي كرايه اي استفاده از آن را شروع كردند، به فكر خريدن دوچرخه افتادند و در آن شرايط بود كه فردي مسيحي به نام داديك، از موقعيتي كه پيش آمده بود، حداكثر بهره را گرفت و با سعي و سرمايه او، اولين مغازه دوچرخه فروشي تهران در ميدانگاهي اول سفارت انگلستان، در خيابان منوچهري، تاسيس شد و توجه مشتريان شمال شهر و ارمني هاي تهران را به خودش جلب كرد.


بعد از گشايش اولين دوچرخه فروشي در تهران، انواع دوچرخه هاي معمولي، كورسي و سه چرخه به تهران رسيد و از تهران به شهرستان ها راه پيدا كرد و در مدتي كوتاه، به عنوان يك وسيله نقليه ساده و ارزان، حتي به بعضي از روستاها هم رسيد و جالب اينكه خانواده سلطنتي جزو اولين خانواده هايي بود كه از دوچرخه استقبال كرد و تعدادي عكس موجود است كه زنان اندرون دربار ناصري را در حال دوچرخه سواري نشان مي دهد.




ورزشي به نام دوچرخه سواري


با ورود دوچرخه به ايران و استقبالي كه از آن به عمل آمد، كم كم مردم متوجه اين موضوع شدند كه در دنيا ورزشي به عنوان دوچرخه سواري وجود دارد و در نتيجه، دوچرخه سواري هم به ورزش هايي كه آن زمان در تهران رواج داشت، افزوده شد. اولين تشكل ورزشكاران دوچرخه سوار، فدراسيون دوچرخه سواري ايران بود كه در سال ۱۳۲۴ شمسي تشكيل و يك سال بعد به فدراسيون جهاني دوچرخه سواري ملحق شد و اولين رئيس آن هم احمد ايزدپناه بود.


فدراسيون دوچرخه سواري در سال ۱۳۳۰ شمسي در بازي هاي آسيايي دهلي نو شركت كرد و جاسم جاسم زاده به عنوان اولين دوچرخه سوار ايراني در رقابتي بين المللي حضور يافت و هفت سال بعد از او، در بازي هاي آسيايي ۱۹۵۸، جعفر گل طلب، موفق به دريافت دو مدال نقره شد و همان امر موجبات توجه بيشتر به ورزش دوچرخه سواري را در پي داشت و بد نيست بدانيد حسين اسماعيلي، خسرو حق گشا، حسين بهارلو، حسن فرد، اصغر درودي، منوچهر دانشمند، غلامحسين كوهي، بهروز راهبر و علي زنگي آبادي از جمله اولين قهرمانان دوچرخه سواري كشور بودند و بالاخره اينكه دوچرخه سواران ايران، براي اولين بار در المپيك ۱۹۷۲ مونيخ حضور در رقابتي جهاني را تجربه كردند.


منبع